Kroner Kalp Hastalarının Beslenmesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler.
Kroner kalp hastalıkları
Kan kolesterol düzeyindeki değişiklikler kalp hastalığının oluşmasında önemli rol oynamaktadır. Kolesterol yaşam için gerekli bir maddedir. Beyin sinirler kalp barsak kas karaciğer başta olmak üzere vücutta yaygın olarak bulunur. Vücut kolesterolden hormonlar D vitamini ve yağın sindirilmesine yardımcı safra asitlerini üretir. Eğer kandaki kolesterol miktarınız fazla ise bu fazla kolesterol damarlarda birikerek onların daralmasına (arteriyoskleroz) damar sertliğine ve esnekliğini kaybetmesine neden olur. Arteriyosklerozda tek neden kolesterol birikimi değil akyuvar kalsiyum kan pıhtısı gibi maddelerdir. Arteriyoskleroz halk arasında damar sertliği veya damar kireçlenmesi olarakta bilinir.
Damarlar tüm vücutta bulunur ve kalp beyin böbrek karaciğer gibi tüm organ ve dokulara kan oksijen besin taşır. Kolesterol ve diğer etkenler hangi organ ve dokunun damarında birikirse o organ ve dokuyla ilgili sorunlar ortaya çıkar. Örneğin kalbe giden damarlarda birikirse göğüs ağrısı ve kalp krizi gibi böbreğe giden damarlarda birikirse yüksek tansiyon ve böbrek yetmezliği beyine giden damarlarda olursa ferç gibi durumlar ortaya çıkmaktadır. Kolesterol düzeyinin genç, yaşlı, kadın ve erkekte normal sınırlarda devamlılığının sağlanması kalp hastalıklarından korunmada önemli bir yaklaşımdır. 20 yaş ve üzerindeki herkes en az her 5 yılda bir kolesterol değerlerini ölçtürmeleri gerekmektedir.
Total kolesterol LDL (kötü) kolesterol: damarlarda birikip damarlardaki hasar arttıran kolesterol HDL (iyi) kolesterol: damarlardaki birikintiyi temizlemeye çalışıp damarın sağlığını koruyan kolesterol (halk arasında iyi huylu kolesterol olarakta bilinir.
Trigliseritler: kandaki yağın farklı bir formu Aşağıdaki tabloya göre kan kolesterol düzeyinizi yorumlayabilirsiniz.
Total kolesterol düzeyi
Kategori
200 mg/dL’in altı
İstenilen değer
200-239 mg/dL
Sınırda yüksek
240 mg/dL ve üzeri
Yüksek
LDL kolesterol düzeyi
Kategori
100 mg/dL’in altı
Optimal
100-129 mg/dL
İstenilen değere yakın
130-159 mg/dL
Sınırda yüksek
160-189 mg/dL
Yüksek
190 mg/dL ve üzeri
Çok yüksek
Total kolesterolün 200 mg/dL ve LDL kolesterolün 100 mg/dL’in altında, HDL kolesterolün ise en az 40 mg/dL ve üzerinde olması önerilen değerler arasındadır. HDL (iyi) kolesterol değeri ne kadar yüksek olursa korunma daha iyi olmaktadır. HDL (iyi) kolesterol değeri 40 mg/dL’in altında olması kalp hastalıklarının oluşması için önemli risk etmenidir. HDL (iyi) kolesterol düzeyi 60 mg/dL ve daha fazla olması halinde kalp hastalıklarına yakalanma riskiniz oldukça azalmaktadır.hastalık ve ölüm nedeni. Buna neden olan birçok faktör var. Ama en önemlisi yanlış beslenme.
Hastalık nedenleri nelerdir?
1. kişiye bağlı değiştirilebilen etkenler
o Diyet: diyetinizin karbonhidrat protein yağ(doymuş- doymamış) posa örüntüsü ve vitamin mineral içeriği kan kolestrol düzeyinizi ve hastalık riskinizi olumlu veya olumsuz şekilde etkileyebilir.
o Diyetin %55-60 ının karbonhidratlardan özellikle kompleks karbonhidrat denilen (posa içeriğide yüksek) kuru baklagiller tam tahıllar sebze meyveden gelmesi ve saf şeker alımını azaltılması önemlidir özellikle fazla şeker ve şekerlli besinler tüketimi kan kolestrol ve diğer yağ düzeylerini artıcı yönde etki gösterir.
o Proteinden gelen enerji diyetin % 10-20 ini oluşturmalıdır. Proteinli besinler düşünüldüğünde akla gelen besinlerin (süt yoğurt peynir et vb..) doymuş yağ içerikleride düşünülerek , belli miktarlarda ve yağı azaltılmış veya light olanlalarını tüketilmesi gerekmektedir.
o % 25-30 luk kalan enerjide yağlardan gelmelidir. Özellikle de doymamış yağların alımın artırılması bunun içinde özellikle balık tüketiminin artırılması (haftada 2 kez) zeytinyağı ve fındık yağı tüketiminin artırılması gerekir.
o Kolesterol içeren besinler ve doymuş yağ tüketimi ile kanda kolesterol düzeyi artar. kAndaki kolesterol düzeyinin artmasında besinlerin içerisindeki kolesterol miktarı etkendir ancak doymuş yağlar başlı başına etki gösterebilmektedir. Biliyoruz ki; diyetin doymuş yağ ve kolesterol miktarını azaltırsanız kan kolesterol düzeyinizde düşer.ayrıca margarinlerde kan kolesrol düzeyinizi kötü yönde etkiler. kolestrolünüzdeki % 1lik azalma hastalık riskini % 2 azaltmaktadır.
o Diyet posası özellikle yulaf baklagiller sebze ve meyvelerden alınan yüksek diyet posası kolestrol ön maddesi safra asitlerinin kana geçişini önleyerek hastalık riskini azaltır.bunun için bol sebze meyve günde 5 posiyon kadar haftada 2-3 kez baklagil ve günlük tam tahıllar tüketilmelidir.
o Vücut ağırlığı: Hafif şişman ve şişman olmak kalp hastalıkları için risk faktörüdür.beden kitle indeksi 30 un üzerinde olan kişilerde kalp hastalıklardan ölüm riski önemli şekilde yükselir.ayrıca vücut yağının bedenin üst kısmında toplanması riski daha da artırır Kilonuz arttıkça kan kolesterol düzeyinde de artış olur. Kilo kaybetmeye başladığınızda kan total kolesterol, LDL (kötü) kolesterol ve trigliserit düzeyinde azalma, HDL (iyi) kolesterol düzeyinde ise artma gözlenir.
o Fiziksel aktivite: Fiziksel aktivite yapmamak hareketsiz bir yaşam bir çok hastalıkta olduğu gibi kalp hastalıkları içinde önemli bir risk faktörüdür. Düzenli fiziksel aktivite yapıldığında kan LDL (kötü) kolesterol düzeyinde azalma, HDL (iyi) kolesterol düzeyinde artma sağlarsınız. Bununla birlikte aktivite ile kilo kaybetmiş olursunuz.Mutlaka haftanın her günü 45 dakika veya daha fazla fiziksel aktivite yapmanız gerekmektedir.
o Sigara: içilen sigara miktarıyla orantılı olarak kalp hastalıklarına yakalanma riski artmaktadır.serbest radikallerin oluşumunu artırması ile etkisini gösteren sigaranın bırakılmasıyla risk %50 oranında azalmaktadır.
o Kan homosistein düzeyi: homosistein kanda bulunan üretiminde b6 b12 vitaminleri ile folik asidin yer aldığı bir bileşiktir.yeterli miktarda besinlerle bu vitaminler alınmazsa kalp hastalıklarının görülme riski artar.
2. kişiden bağımsız değiştirilemeyen etmenler
1. kolestrol düşürücü diyet: Bu diyetin anlamı öğünlerinizde daha az doymuş yağ ve diyet kolesterolü tüketmek demektir. Bu diyeti planlarken günde 200 mg’ın altında kolesterol, toplam enerjinin de % 7’nin altında doymuş yağ içermesine dikkat etmek gerekir. Diyeti uygularken en önemli iki nokta ya sağlığınıza uygun kiloda bulunmalı ya da kilo almaktan korunmalısınız. Birinci aşamada düşük doymuş yağlı ve kolesterollü diyet altında kan LDL (kötü) kolesterol düzeyiniz düşmemiş ise, diyetin çözünür diyet lifi miktarı arttırılır.
2. Vücut ağırlığı denetimi: Eğer bel/kalça oranınız artmış, kilo fazlalığınız varsa, biyokimyasal değerlendirmenizde düşük HDL (iyi) kolesterol ve trigliserit düzeyinizde düşük ise kilo vermeniz LDL (kötü) kolesterolünüzün düşmesine yardımcı olmaktadır.
diyette ideal kilonuza nasıl ulaşacağınızı yiyeceklerin kan kolesterolünüzü nasıl etkilediğini? Total kolestrol ve ldl kolestrolü nasıl düşürüp hdl kolestrolü nasıl yükselteceğinizi diyetinizin karbonhidrat protein yağ posa örüntüsünü
fiziksel aktivitenin faydaları ne zaman ve hangi fiziksel aktiviteyi yapacağınızı planlayacak ve merak ettiğiniz sorulara uygun cevaplar verecektir.
Kan kolesterol düzeyindeki değişiklikler kalp hastalığının oluşmasında önemli rol oynamaktadır. Kolesterol yaşam için gerekli bir maddedir. Beyin sinirler kalp barsak kas karaciğer başta olmak üzere vücutta yaygın olarak bulunur. Vücut kolesterolden hormonlar D vitamini ve yağın sindirilmesine yardımcı safra asitlerini üretir. Eğer kandaki kolesterol miktarınız fazla ise bu fazla kolesterol damarlarda birikerek onların daralmasına (arteriyoskleroz) damar sertliğine ve esnekliğini kaybetmesine neden olur. Arteriyosklerozda tek neden kolesterol birikimi değil akyuvar kalsiyum kan pıhtısı gibi maddelerdir. Arteriyoskleroz halk arasında damar sertliği veya damar kireçlenmesi olarakta bilinir.
Damarlar tüm vücutta bulunur ve kalp beyin böbrek karaciğer gibi tüm organ ve dokulara kan oksijen besin taşır. Kolesterol ve diğer etkenler hangi organ ve dokunun damarında birikirse o organ ve dokuyla ilgili sorunlar ortaya çıkar. Örneğin kalbe giden damarlarda birikirse göğüs ağrısı ve kalp krizi gibi böbreğe giden damarlarda birikirse yüksek tansiyon ve böbrek yetmezliği beyine giden damarlarda olursa ferç gibi durumlar ortaya çıkmaktadır. Kolesterol düzeyinin genç, yaşlı, kadın ve erkekte normal sınırlarda devamlılığının sağlanması kalp hastalıklarından korunmada önemli bir yaklaşımdır. 20 yaş ve üzerindeki herkes en az her 5 yılda bir kolesterol değerlerini ölçtürmeleri gerekmektedir.
Total kolesterol LDL (kötü) kolesterol: damarlarda birikip damarlardaki hasar arttıran kolesterol HDL (iyi) kolesterol: damarlardaki birikintiyi temizlemeye çalışıp damarın sağlığını koruyan kolesterol (halk arasında iyi huylu kolesterol olarakta bilinir.
Trigliseritler: kandaki yağın farklı bir formu Aşağıdaki tabloya göre kan kolesterol düzeyinizi yorumlayabilirsiniz.
Total kolesterol düzeyi
Kategori
200 mg/dL’in altı
İstenilen değer
200-239 mg/dL
Sınırda yüksek
240 mg/dL ve üzeri
Yüksek
LDL kolesterol düzeyi
Kategori
100 mg/dL’in altı
Optimal
100-129 mg/dL
İstenilen değere yakın
130-159 mg/dL
Sınırda yüksek
160-189 mg/dL
Yüksek
190 mg/dL ve üzeri
Çok yüksek
Total kolesterolün 200 mg/dL ve LDL kolesterolün 100 mg/dL’in altında, HDL kolesterolün ise en az 40 mg/dL ve üzerinde olması önerilen değerler arasındadır. HDL (iyi) kolesterol değeri ne kadar yüksek olursa korunma daha iyi olmaktadır. HDL (iyi) kolesterol değeri 40 mg/dL’in altında olması kalp hastalıklarının oluşması için önemli risk etmenidir. HDL (iyi) kolesterol düzeyi 60 mg/dL ve daha fazla olması halinde kalp hastalıklarına yakalanma riskiniz oldukça azalmaktadır.hastalık ve ölüm nedeni. Buna neden olan birçok faktör var. Ama en önemlisi yanlış beslenme.
Hastalık nedenleri nelerdir?
1. kişiye bağlı değiştirilebilen etkenler
o Diyet: diyetinizin karbonhidrat protein yağ(doymuş- doymamış) posa örüntüsü ve vitamin mineral içeriği kan kolestrol düzeyinizi ve hastalık riskinizi olumlu veya olumsuz şekilde etkileyebilir.
o Diyetin %55-60 ının karbonhidratlardan özellikle kompleks karbonhidrat denilen (posa içeriğide yüksek) kuru baklagiller tam tahıllar sebze meyveden gelmesi ve saf şeker alımını azaltılması önemlidir özellikle fazla şeker ve şekerlli besinler tüketimi kan kolestrol ve diğer yağ düzeylerini artıcı yönde etki gösterir.
o Proteinden gelen enerji diyetin % 10-20 ini oluşturmalıdır. Proteinli besinler düşünüldüğünde akla gelen besinlerin (süt yoğurt peynir et vb..) doymuş yağ içerikleride düşünülerek , belli miktarlarda ve yağı azaltılmış veya light olanlalarını tüketilmesi gerekmektedir.
o % 25-30 luk kalan enerjide yağlardan gelmelidir. Özellikle de doymamış yağların alımın artırılması bunun içinde özellikle balık tüketiminin artırılması (haftada 2 kez) zeytinyağı ve fındık yağı tüketiminin artırılması gerekir.
o Kolesterol içeren besinler ve doymuş yağ tüketimi ile kanda kolesterol düzeyi artar. kAndaki kolesterol düzeyinin artmasında besinlerin içerisindeki kolesterol miktarı etkendir ancak doymuş yağlar başlı başına etki gösterebilmektedir. Biliyoruz ki; diyetin doymuş yağ ve kolesterol miktarını azaltırsanız kan kolesterol düzeyinizde düşer.ayrıca margarinlerde kan kolesrol düzeyinizi kötü yönde etkiler. kolestrolünüzdeki % 1lik azalma hastalık riskini % 2 azaltmaktadır.
o Diyet posası özellikle yulaf baklagiller sebze ve meyvelerden alınan yüksek diyet posası kolestrol ön maddesi safra asitlerinin kana geçişini önleyerek hastalık riskini azaltır.bunun için bol sebze meyve günde 5 posiyon kadar haftada 2-3 kez baklagil ve günlük tam tahıllar tüketilmelidir.
o Vücut ağırlığı: Hafif şişman ve şişman olmak kalp hastalıkları için risk faktörüdür.beden kitle indeksi 30 un üzerinde olan kişilerde kalp hastalıklardan ölüm riski önemli şekilde yükselir.ayrıca vücut yağının bedenin üst kısmında toplanması riski daha da artırır Kilonuz arttıkça kan kolesterol düzeyinde de artış olur. Kilo kaybetmeye başladığınızda kan total kolesterol, LDL (kötü) kolesterol ve trigliserit düzeyinde azalma, HDL (iyi) kolesterol düzeyinde ise artma gözlenir.
o Fiziksel aktivite: Fiziksel aktivite yapmamak hareketsiz bir yaşam bir çok hastalıkta olduğu gibi kalp hastalıkları içinde önemli bir risk faktörüdür. Düzenli fiziksel aktivite yapıldığında kan LDL (kötü) kolesterol düzeyinde azalma, HDL (iyi) kolesterol düzeyinde artma sağlarsınız. Bununla birlikte aktivite ile kilo kaybetmiş olursunuz.Mutlaka haftanın her günü 45 dakika veya daha fazla fiziksel aktivite yapmanız gerekmektedir.
o Sigara: içilen sigara miktarıyla orantılı olarak kalp hastalıklarına yakalanma riski artmaktadır.serbest radikallerin oluşumunu artırması ile etkisini gösteren sigaranın bırakılmasıyla risk %50 oranında azalmaktadır.
o Kan homosistein düzeyi: homosistein kanda bulunan üretiminde b6 b12 vitaminleri ile folik asidin yer aldığı bir bileşiktir.yeterli miktarda besinlerle bu vitaminler alınmazsa kalp hastalıklarının görülme riski artar.
2. kişiden bağımsız değiştirilemeyen etmenler
- Yaş ve cinsiyet: Kadın ve erkekler yaşlandıkça kan kolesterol düzeylerinde artma gözlenir. Menopoz öncesi kadınlarda aynı yaş erkeklere göre total kolesterol düzeyi düşerken, menopoz sonrasında kadınların LDL (kötü) kolesterol düzeyi artış olduğu bildirilmiştir.
- Kalıtım: Genetik olarak vücudunuzun ne kadar kolesterol üreteceği şifrelendirilmiştir. Eğer kan kolesterol düzeyiniz yüksek ise ailenin diğer fertlerinin de kolesterol profili değerlendirilmesi gerekir. Çünkü ailesel kan kolesterol yüksekliği bazen genetik olarak geçişli olabilmektedir.
1. kolestrol düşürücü diyet: Bu diyetin anlamı öğünlerinizde daha az doymuş yağ ve diyet kolesterolü tüketmek demektir. Bu diyeti planlarken günde 200 mg’ın altında kolesterol, toplam enerjinin de % 7’nin altında doymuş yağ içermesine dikkat etmek gerekir. Diyeti uygularken en önemli iki nokta ya sağlığınıza uygun kiloda bulunmalı ya da kilo almaktan korunmalısınız. Birinci aşamada düşük doymuş yağlı ve kolesterollü diyet altında kan LDL (kötü) kolesterol düzeyiniz düşmemiş ise, diyetin çözünür diyet lifi miktarı arttırılır.
2. Vücut ağırlığı denetimi: Eğer bel/kalça oranınız artmış, kilo fazlalığınız varsa, biyokimyasal değerlendirmenizde düşük HDL (iyi) kolesterol ve trigliserit düzeyinizde düşük ise kilo vermeniz LDL (kötü) kolesterolünüzün düşmesine yardımcı olmaktadır.
- Fiziksel aktivite: Her gün en az 45 dakika fiziksel aktivite yapmak gerekmektedir. Yapacağınız fiziksel aktivitenin türü ne olursa olsun; HDL (iyi) kolesterol düzeyinde artma, LDL (kötü) kolesterol düzeyinde azalmasına yardımcı olacaktır.
diyette ideal kilonuza nasıl ulaşacağınızı yiyeceklerin kan kolesterolünüzü nasıl etkilediğini? Total kolestrol ve ldl kolestrolü nasıl düşürüp hdl kolestrolü nasıl yükselteceğinizi diyetinizin karbonhidrat protein yağ posa örüntüsünü
fiziksel aktivitenin faydaları ne zaman ve hangi fiziksel aktiviteyi yapacağınızı planlayacak ve merak ettiğiniz sorulara uygun cevaplar verecektir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kroner Kalp Hastalarının Beslenmesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler." başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Ali YÖRÜMEZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Ali YÖRÜMEZ'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
