Dişlerim Neden Çürüyor?
DİŞLERİM NEDEN ÇÜRÜYOR?
Beslenme: En önemli faktörlerin başında gelmektedir. Anne karnındayken annenin beslenme alışkanlıkları, doğum sonrası bebeğin aldığı besinler ilerideki diş çürüklerinde çok önemli rol oynar.
Bebeklik döneminden ek gıdalara geçişte çocuğun ilk damak tadı ve alışkanlıkları oluşuyor iken eline karbonhidrat ve şeker içeriği fazla olan bisküvi, kraker, cips, boyalı abur cubur gıdalar verildiğinde; sıklıkla bu çocuklar 3-5 yaş gibi çok erken çağlarda kanal tedavisi, dolgu, diş çekimi gibi zorlu tedaviler yaptırmak zorunda kalmaktadırlar.
Sonrasında da erişkin yaşta kişinin günlük beslenme alışkanlıkları çürük oluşumunu hızlandırabilmektedir. Besinler dişleri çürütürken iki yönden etkili olmaktadır:
- Birincisi besinlerin içeriklerinin etkisidir:
- Besinlerin ikinci etkisi ise mekanik etkidir.
Dişin Yapısı: Dişin morfolojik(şekilsel) ve kimyasal yapısı çürüğe yatkınlığı belirlemektedir. Morfolojik olarak diş yüzeyindeki tutucu alan ne kadar azsa çürük o kadar az oluşur. Buradan hareketle dişlerinin yüzeyindeki girintili yapı fazla olanlara; temel mantığı bu girintileri örtmek olan Fissur Sealant(fissür örtücü) uygulamasının yapılması çürük oluşumunu önleyecektir. Kimyasal olarak ise, dişin yapısında kalsiyumkarbonat, kalsiyumfosfat, oktakalsiyumfosfat, hidroksiapatit ve floritlenmiş hidroksiapatit gibi kireçli dokular vardır. Bu yapılardan kalsiyum karbonat en kolay çözünüp en kolay çürüyen yapıyken, florlanmış hidroksiapatit en zor çözünen dolayısıyla da en zor çürüyen yapıdır. Bireyin dişlerinde genetik olarak kalsiyumkarbonat oranı fazla ise çürüğe yatkınlığı daha fazla olacaktır.Bu kişilerin flor içeriği yüksek macun kullanmaları ve hekim tarafından uygulanacak koruyucu tedavileri yaptırmaları yerinde olacaktır.
Kalıtım: Az çürüklü anne ve babaların çocuklarında da az çürük görülmesi, ikizlerdeki benzerlikler kalıtımın rolü olduğunu düşündürmektedir. Irklar arasında da zencilerde de daha az çürük görülmesi gibi farklılıklar vardır. Ancak genetik olarak çürük aktivite riski yüksek görülen bireyler çeşitli koruyucu önlemler ve doğru beslenme ve bakım alışkanlıkları sayesinde diş çürümesinin önüne geçebilirler.
İç salgı bezleri: Tiroid ve paratiroid bezi hipofonksiyonlarında diş çürüğü çok artmaktadır. Yapılan araştırmalarda bu bezlerin az çalışması halinde diş çürüğü sıklığının arttığı gözlenmiştir. Bu rahatsızlığa sahip olanların hekimlerine başvurup gerekli tedavi konusunda yardım almaları gerekmektedir.
Vitaminler: A ve D vitamini eksikliğinde diş çürüğü artmaktadır. Bu vitaminleri içerisinde barındıran gıdalara beslenme sistemi içerisinde mutlaka yer vermek gerekmektedir.
Tükürük yapısı: Tükürük ağız içerisinde bakterilere yaşam ortamı hazırlamaktadır. Tükürüğün kıvamı, pH’sı, tamponlama kapasitesi ve salgı miktarı çürüğe yatkınlığı etkileyen oldukça önemli faktörlerdir.
- Müköz(koyu kıvamlı)ve seröz(akıcı kıvamlı)olarak iki tipte sınıflandırılır. Müköz tükürük daha yoğun olması ve yıkayıcı etkisinin daha az olması nedeniyle çürük oluşumu açısından olumsuzdur. Karbonhidratlı besin alımının sıklaşması müköz tükürük salgısını artırarak çürüğe zemin hazırlamaktadır.
- Tükürüğün pH’sının 6. 9’un altına inmesi çözünmeyi kolaylaştırmaktadır.Ağız içinde ph’nın düşmesi yine beslenme ile doğrudan alakalıdır.Örneğin kola,limonata gibi içeceklerin içilmesini takiben tükürük ve ağız içi ortam iyice asitleşmekte bu da mine çözünmesini hızlandırmaktadır.Klinikte yoğun bir şekilde asitli içecek tüketen bireylerin dişlerinin diş etine bakan boyun bölgelerinde minede aşınma sonucu sarımsı lekelenmeler ve hatta aşınmalar sıkça gözlemlediğimiz olgulardır.
- Tükürük tamponlama kapasitesi; tükürük içerisindeki bazı proteinlerin ağız içi pH düştüğünde devreye girerek pH’yı nötrleştirmesi anlamına gelmektedir. Tek kriter olmamakla beraber tamponlama kapasitesinin düşük olduğu bireylerde daha fazla çürük oluştuğu gözlenmiştir.
- Sistemik bazı hastalıklar(diyabet, Parkinson, sedatif ilaç kullanımını gerektiren rahatsızlıklar vb. ) tükürük salgı miktarını azaltmaktadır. Baş-boyun bölgesinden görülen radyoterapi(ışın tedavisi) de tükürük bezlerinin salgısını azaltarak çürük oluşumunun artmasına sebep olmaktadır. Tükürük salgılama görevi olan parotis bezinin çıkarıldığı deneylerde çürük oluşumunun çok arttığı tespit edilmiştir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Dişlerim Neden Çürüyor?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dt.Burcu PEŞKİRCİOĞLU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dt.Burcu PEŞKİRCİOĞLU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
diş çürükleri, çürük, diş sağlığı, çürüme nedenleri, ağız diş sağlığı, dişte çürüme, diş neden çürür, dişlerin çürümesi, dişlerde çürüme, diş çürüğü
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
