2007'den Bugüne 92,259 Tavsiye, 28,211 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Menopoz Dönemi Beslenme
MAKALE #784 © Yazan Dyt.Güneş AKYIL AYNACI | Yayın Mart 2008 | 7,118 Okuyucu
MENOPOZDA BESLENME

BESLENME; büyüme yaşamın sürdürülmesi ve sağlığın korunması için besinlerin kullanılmasıdır. Size bir soru sorsam; yemek için mi yaşamak, yaşamak için mi yemek. Acaba kaç kişi yaşamak için der bu sorumun yanıtına. Oysa yaşamak için yemek olduğu kadar yemek için de yaşamak önemli. Bu hayatın bir dengesi değil mi zaten. Sağlıklı Beslenme ise bu dengeyi yakalamak aslında. Bu denge nasıl yakalanır derseniz. Bu denge kişinin ihtiyaçlarına uygun olan besin öğelerini vücuduna almasıyla sağlanır. Yani yaşına, cinsiyetine, yaptığı aktiviteye, alışkanlıklarına, yaşam biçimine, sağlık problemine ve özel durumuna göre değişir. Örneğin 20 yaşındaki bir genç kadınla 50 yaşında menopoza girmiş bir kadının besin ihtiyaçları elbette ki farklı olacaktır. Öyleyse gelin önce alacağımız besin öğelerini öğrenelim. Sonra da bu özel dönemde nasıl bir farklılık olmalı beslenmemizde ona bakalım.

Doğada 50 yakın almamız gereken besin öğesi var. Biz bunları aşağıda ki gibi gruplandırıyoruz.

BESİN ÖGELERİ

• 1-Proteinler
• 2-Yağlar
• 3-Karbonhidratlar
• 4-Vitaminler
• 5-Mineraller
• 6-Su

Bu besin öğeleri çok değişik besinlerin içerisinde dağılmış olarak yer alıyor. Biz beslenme bilimiyle uğraşanlar bu öğeleri ortak içeren gıdalardan oluşan besinleri de 5 ana besin grubuna ayırdık.

BESİN GRUPLARI

1-Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ve yağlı tohumlar(ceviz, fındık, soya fasulyesi, mercimek v.b.) protein-yağ-demir-B vitamini içerirler.
2-Süt ve ürünleri, yoğurt, peynir, ayran, dondurma. Kalsiyum-protein-yağ-A ve B vitamini içerir.
3-Sebze ve meyveler. Posa-C-A-E-K-B vitaminleri, demir-kalsiyum
4-Tahıllar. Ekmek, makarna, pirinç, bulgur, un ve undan yapılmış yiyecekler. Karbonhidrat-protein-B vitaminleri içerirler.
5-Yağlar ve Şekerler; enerji sağlar. Pekmez ve tahin helvası. Kalsiyum-demir içerir. Sıvı yağlar ise E vitamininden zengindir.

Hangi Yağlar Kullanılmalı?
• Zeytinyağı
• Diğer bitkisel sıvı yağlar ve yumuşak(kâse) margarinler
• Tereyağı ve margarinler
• Günlük 2–3 yemek kaşığı kadar yağ yemeklerle alınmalı.

Neler Yapılmalı?
• Etli yemeklere yağ eklenmemeli.
• Kızartma yöntemi mümkün olduğunca az kullanılmalı.
• Yağdan zengin yiyeceklerden uzak durulmalı (pastırma, sucuk, sakatatlar, cips, mayonez, hazır gıdalar ve kuruyemişler)
• Ekmeğe yağ sürülmemeli

OSTEOPOROZİS VE BESLENME

Kemiğin birim hacmi başına düşen kemik kütlesinin azalmasıdır. Toplam kemik kütlesi % 20 azaldığında osteoporoz tanısı konmaktadır.
30 yaştan önce sağlam kemikler oluşturulması ve yaşam boyu yeterli kalsiyum tüketimi osteoporozla mücadelenin ilk şartıdır. Günde 800–1500 mg kalsiyum gereklidir.

NEDENLERİ
Beslenme ile ilgili Etmenler
• Malnütrisyon
• Yeme davranışı bozuklukları
• Vitamin eksiklikleri(D ve C vitamini)
• Vitamin fazlalığı (D ve A vitamini)
• Kalsiyum yetersizliği
• Flor yetersizliği
• Tuz ve sodyumun fazla tüketimi
• Kafeinin fazla tüketimi
• Proteinin fazla tüketimi
• Fosforun fazla tüketimi
• Zayıflık
Diğer Etmenler
• Irk, kalıtım
• Yaş, cinsiyet
• Östrojen eksikliği
• Sigara ve alkol kullanımı
• Fiziksel aktivite(artan ve azalan)
• Yatak istirahatı, fazla stres ve anksiyete

Osteoporoz için Tedavi Yöntemleri

• Diyet ekleri
• Östrojen tedavisi
• Hareketsizliğin önlenmesi ve uygun egzersiz
• Flor ve kalsiyumun birlikte verilmesi


Menopozdaki Kadın Nasıl Beslenmeli

1) Kalsiyumdan zengin beslenilmeli. Günde 800–1500 mg. kalsiyum gereklidir. Günde en az 2–3 su bardağı süt içmek her yaş için yararlı ve kemik sağlığı için iyi bir yatırımdır.

Kalsiyumun En İyi Kaynakları
• 1 bardak süt(200 cc)
• 1 bardak yoğurt(200 gr)
• 1 kibrit kutusu kaşar peyniri 30gr
• 5 kibrit kutusu beyaz peynir 150gr
• 250 gr az yağlı lor peyniri

Kalsiyumun iyi Kaynakları
• Pekmez, Susam
• Fındık, fıstık
• Kuru baklagiller
• Kurutulmuş meyveler
• Yeşil yapraklı sebzeler
Kalsiyumun Orta Dereceli kaynakları
• Yumurta ve yumurta kabuğu
• Çilek, limon, portakal, mandalina
• Kılçıklı balık, kemik(sirke ile kaynatıldığında)
Zayıf kaynaklar
• Tahıllar, diğer sebzeler, et

2) D vitamini gereksinmesini karşılamak için güneş ışığından uygun ve düzenli bir şekilde yararlanılmalıdır. Aşırı D vitamini alımı toksik etki yaptığından gelişi güzel yüksek doz D vitamini alımından kaçınılmalıdır.
3)
4) Fiziksel aktivite gençlikte kemik kitlesini arttırır. Yaşlılıkta ise kemik kaybını önler. Her gün D vitamini oluşumu içinde yapılması uygun olan 30 -60 dakikalık yürüyüş idealdir. Açıkta kalan ellerden ve yüzden D vitamini oluşumunu da sağlar.

Uygun egzersiz kemik kitlesini arttırır.
Aşırı egzersiz kemik kitlesini azaltır.
İnaktif egzersiz kemik kitlesini azaltır.


4- Yemeklere aşırı tuz eklemekten, tuzlanmış besinlerin aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır Çünkü fazla tuz idrarla kalsiyum atımını arttırır. Kalp-damar hastalıkları ve hipertansiyon riskini arttırır.

5- Proteinden yüksek gıdalar et, tavuk, balık, kuru baklagiller, sakatatlardır. İhtiyacımızdan fazla proteinli gıda tüketmemiz gereksiz ve zararlıdır. Çünkü fazla protein idrarla kalsiyum atımını arttırır. Proteinden zengin yiyecekler (sakatatlar, et, süt, yumurta vb) doymuş yağdan da zengin olduğu için kalp-damar hastalığı, hipertansiyon, meme kanseri riskini de arttırır. Proteinli gıdalardan özellikle balık, kuru baklagiller ve tavuk beyaz eti tercih edilmelidir. Bunları pişirirken kızartma yöntemi kullanılmamalıdır.

6-Aşırı zayıflık ve şişmanlıktan kaçınılmalıdır. Aşırı zayıflık gelecekte kemik kırılmalarına, şişmanlık ise kalp-damar hastalıkları, diyabet, varis v.b rahatsızlıklara neden olmaktadır. O yüzden kişi yaşına, boyuna göre ideal ağırlığında olmalıdır. Bu da beden kitle indeksinin 20–24 arasında olması demektir.
  • BKI=Ağırlık/Boy(m2)=20–24 olmalıdır.
7- Sigara içilmemelidir. Çünkü sigara içimi D ve C vitamini düzeyini düşürmektedir.

Hanımların menopoza girmesiyle kendi aralarında yaptıkları gün adı verilen toplantıları da artmakta ve bu toplantılarda çok yüksek kalorili ve yağlı yiyecekler tüketilmektedir. Bunların yerine daha düşük kalori, lif ve az yağ içeren ve besin değeri çok daha iyi olan;
Kısır, Mercimekli köfte, Patates salatası, Sebzeli börekler, Yağsız meyveli kekler, Sütlü tatlı, Aşure, Kabak tatlısı, İncir tatlısı olabilir.


Kalsiyum İhtiyacını Sağlayan Diyet Örneği(1)

Kahvaltı: Az şekerli bitki çayı
1–2 avuç dolusu çökelek veya lor
1 yemek kaşığı pekmez
1 dilim kepekli ekmek
Domates, maydanoz...
Kuşluk:10 adet çilek
Öğle:1 porsiyon az yağlı sebze yemeği
Yarım porsiyon bulgur pilavı
Yarım kâse az yağlı yoğurt
Az yağlı salata

İkindi: 1 dilim yağsız meyveli kek veya 1 porsiyon kısır

Akşam: 250 gr. ızgara balık veya 1 porsiyon kuru fasulye
Yarım kâse yoğurt
1–2 dilim kepekli ekmek
Az yağlı yeşil salata

Gece: 1 bardak süt
2 adet ceviz
2 adet kuru incir

Enerji:1500–1600 kal Kalsiyum:1000–1400 mg



Kalsiyum İhtiyacını Sağlayan Diyet Örneği(2)

Kahvaltı:1 kâse tarhana çorbası
1–2 yemek kaşığı kepek
1 portakal veya greyfurt
Veya:1 bardak süt
2–3 yemek kaşığı tahin-pekmez
1–2 dilim kepekli ekmek
Portakal
Kuşluk:1 elma
Öğle:1 porsiyon yaprak sarması veya dolma
Yarım kâse diyet yoğurt
1kase mercimek çorbası
İkindi:1 bardak ayran
Akşam: Yarım tavukgöğsü veya yumurtalı ıspanak
Az yağlı yeşil salata
1–2 dilim sebzeli börek
1 kâse cacık
Gece:1–2 meyve

Enerji:1600–1700 kal. Kalsiyum:1200–1500 mg.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Menopoz Dönemi Beslenme" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Güneş AKYIL AYNACI'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Güneş AKYIL AYNACI'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Güneş AKYIL AYNACI Fotoğraf
Dyt.Güneş AKYIL AYNACI
İçel (Mersin) (Online hizmet de veriyor)
Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi47 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dyt.Güneş AKYIL AYNACI'nın Makaleleri
► Menopoz Dönemi ve Beslenme Dyt.Merve KAYALI
► Menopoz ve Beslenme Dyt.Nevra DEMİREL
► Menopoz ve Beslenme Dyt.Aslı İÇİNGÜR
► Menopoz ve Beslenme İlişkisi Dyt.Şeyma SARAY
► Menopoz Döneminde Beslenme Dyt.Turgay KÖSE
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Menopoz Dönemi Beslenme' başlığıyla benzeşen toplam 87 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kan Grubuna Göre Beslenme Aralık 2016
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


12:07
Top