Gebelik ve Emziklilik Döneminde Beslenme
GEBELİK VE EMZİKLİLİK DÖNEMİNDE BESLENME
Gebelik ve emziklilik, doğurganlık çağındaki her kadın için doğal bir olay olmakla birlikte, annelerin ve anne adaylarının çok hassaslaştığı davranışlarının değiştiği bir dönemdir. Bu davranış değişikliği özellikle annelerin beslenmesine de yansır. Bu dönemde anne ve bebek sağlığını etkileyen bir çok etken vardır . Bunlar; annenin yaşı, gebelik sayısı, son iki gebelik arasındaki süre, kronik hastalıklar, ilaç kullanımı, genetik yapı ve bizim asıl değineceğimiz konu annenin yeterli ve dengeli beslenmesidir.
Gebelik kadınların yaşamında beslenmenin en önemli olduğu devrelerden biridir. Ülkemizde yetersiz beslenme sorunlarından etkilenen grupların başında, okul öncesi yaş grubu çocuklarla birlikte gebe ve emzikli kadınlar gelmektedir. Halk arasında yanlış yönlendirmeler özellikle 'sen artık iki kişilik yemelisin' düşüncesinin tüm gebe kadınlara empoze edilmesi kadınlarımızın gebelik döneminde aşırı kilo almasına ya da tam tersi olarak ekonomik yetersizlikler sonucu besin alımının azalması veya gelenek ve göreneklerin etkisi ile besinlerin yanlış seçilmesi, gebelik ve emziklilik döneminde artan enerji ve besin öğeleri miktarının tam karşılanmamasına yol açabilmektedir. Gebelikte fazla beslenme de yetersiz beslenme de anne ve bebek sağlığına zarar verir.
Anne karnındaki bebeğin bedensel ve zihinsel olarak büyümesi ve gelişmesi annenin gebeliği süresince yeterli ve dengeli beslenmesi ile mümkündür. Gebelik süresince annenin yetersiz ve dengesiz beslenmesi ile bebekte oluşabilecek sorunlar :
- Zamanından önce, erken doğum (prematüre bebek)
- Bedensel ve zihinsel gelişimi yetersiz bebek doğumları
- Ölü doğumlar
- Düşük doğum ağırlıklı bebek (2500 g ın altında bebek)
Gebelikte neler yemeliyiz? Ne kadar kilo almalıyız?
Gebelik süresince normal ağırlık kazanımı 10-14 kg (ayda ile 1.5 kg) arasında olmalıdır. İlk 3 ay süresince daha yavaş kilo alınırken son aylarda kilo alımı artar. Eğer hamileliğe ideal kilonuzdan daha yüksek başladıysanız, ilk 3 ayda çok dikkatli davranmanız mümkün olduğunca kilo almamanız gerekir. 18 yaş altındaki gebelerin, kilosu çok düşük olan gebelerin hamileikleri süresince 14-16 kg almaları istenir. - Besinlerinizi az az ve sık sık tüketin.
- Gebelik süresince yeterli miktarda kalsiyum tüketimi ilerde sizi osteoporoz (kemik erimesi) dan korur. Her gün mutlaka 2 porsiyon peynir ve 2 porsiyon süt ve ürünlerini tüketin.
- Besin çeşitliliğine önem verin. Özellikle taze sebze ve meyveyi bol yiyin.
- Yemeklerle birlikte mutlaka bol salata tüketin. C vitamininden zengin sebze ve meyveleri ( maydonoz, yeşil biber, portakal, kuşburnu, mandalina, vs.) bol bol tüketin.
- Sıvı tüketimini ihmal etmeyin. Günlük 10-12 bardak su tüketin.
- Hamilelikte sıklıkla rastlanan rahatsızlıklardan biri de kabızlıktır. Bağırsaklarınızın düzenli çalışması için kuru kayısı, erik, incir gibi kuru meyveler tüketin. Ayrıca kurubaklagil ( kurufasülye,nohut,mercimek vs.) ,bulgur, yulaf ezmesi gibi posa yönünden zengin besinleri de tüketebilirsiniz.
- Günlük hayatta hareketli olmaya çalışın. Yürüyüş yapın.
- Halsizlik, yorgunluk ve enfeksiyonlara dirençsizliğin, demir eksikliğine bağlı anemi (kansızlık) ile ilgisi vardır ve hamilelikte sıklıkla karşılaşılabilir. Hayvansal kaynaklı besinleri tüketirken mutlaka yanında C vitamini kaynağı (bol yeşillikli salata gibi) bulundurmayı tercih edin.
- Yemeklerle birlikte çay ve kahve tüketiminin demir emilimini azaltarak kansızlığa neden olduğunu unutmayın. Çay veya kahvenizi yemekten en az bir saat sonra için.
- Daha çok gebeliğin ilk üç ayında görülen bulantı şikayetlerini azaltmak için, sabah yataktan kalkmadan önce kraker, kızarmış ekmek, tahıl gevrekleri gibi besinler tüketin. Baş ucunuzda bu besinleri bulundurabilirisiniz. Fazla baharatlı besinlerden kaçının ve besinleri yavaş ve iyice çiğneyerek tüketin. Kızartmaları hayatınızdan çıkarın ya da sınırlandırın.
Gebelikte günlük örnek beslenme programı
SABAH : 1 su bardağı süt
1 haşlanmış yumurta
1 kibrit kutusu beyaz peynir
2 dilim ekmek
ARA ÖĞÜNLER : 1 adet meyve/1 bardak süt/1 kase sütlü tatlı
ÖĞLE-AKŞAM : 1 kase çorba
60-90 g ızgara köfte/tavuk/balık
1 porsiyon pilav/makarna
1 kase yoğurt
2 dilim ekmek
Bol yeşillikli salata
- Diyet bireye özgüdür. Kişiden kişiye boyuna, kilosuna, yaşına ve diğer faktörlere göre farklılık gösterir.
- Emziklilik Döneminde Nasıl Beslenmeliyiz ?
- Emzirme, bebeğin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için en uygun beslenme yöntemidir. Anne sütü, bebeğin hem sağlıklı olması, tüm besin öğeleri gereksinmelerini karşılaması, kolaylıkla sindirilebilir ve enfeksiyonlara karşı koruması açısından yeri doldurulamaz bir besindir.
- BEBEKLERİNİZİ İLK 6 AY BOYUNCA YALNIZCA ANNE SÜTÜ İLE BESLEYİN. SU DAHİL HİÇBİR BESİN VERMEYİN.
- Ek besinlere 6. Ayda ve yavaş yavaş başlayın.
- Yeterli düzeyde anne sütü için yeterli miktarda sıvı tüketin.Günde en az 10 bardak su tüketin.
- Sütün verimliliğini artırmak için taze meyve suları ve süt tüketin.
- Gebelik ve emziklilik döneminde sigara kullanmayın.
- Soğan, sarımsak, karnabahar, kabak, brokoli ve baharatlar sütün tadını değiştirebilir.
- Eski vücut ağırlığınıza dönmek için acele etmeyin. İlk 6 ay kesinlikle diyet yapmayın.
- Salam,sosis,sucuk,hazır çorbalar,ketçap,mayonez gibi katkı maddeleri içeren besinleri kullanmayın.
- Kuru meyveler ve kuru yemişler yoğun enerjileri yanında demir ve kalsiyum gibi minerallerden de zengindir. Bu besinleri aşırıya kaçmadan tüketebilirsiniz.
MUCİZEVİ BESİN ANNE SÜTÜ
Anne sütü bebeğin gelişmesi için gerekli tüm besin öğelerini karşılayan, ilk 6 ay tek başına yeterli olan bebekler için en uygun ve doğal besindir. Anne sütü, anneler için hem çok pratiktir ,hazırlama sorunu yoktur. Ayrıca anne ve bebeği arasındaki duygusal bağı güçlendirir. Bebeklerin sağlıklı gelişimi, kronik hastalıkların oluşmasını engellemesi, koruyucu etmenler içermesi, bebeği enfeksiyonlardan koruması ve bir çok özelliği ile anne sütü mucizevi bir besindir.
GESTASYONEL DİYABET NEDİR?
Gestasyonel diyabet gebelik döneminde başlayan ve ilk defa gebelik esnasında tanısı koyulan bir tür şeker hastalığıdır. Gestasyonel diyabet için tarama testi gebeliğin 24-28, haftalarında yapılır. Tanıda en az 8 en fazla 14 saat açlıktan sonra 100 g oral glikoz tolerans testi uygulanır.
Gestasyonel diyabet için risk altındaki gebeler;- Şişman gebeler
- Doğum ağırlığı 4500 g'ın üzerinde bebek doğuranlar
- Bir önceki gebeliğinde gestasyonel diyabeti olanlar
- Ailesinde diyabetli bireyler olanlar
- Nedeni olmayan düşük ve ölü doğum yapanlar
- Hipertansiyon, Hiperlipidemisi olanlar
Gestasyonel diyabet tanısı konulan gebelerin mutlaka bir diyetisyene giderek beslenme tedavisine başlamaları gerekmektedir. Sağlıklı beslenmeyi öğrenmek ve bunu yaşam şekli haline getirmek çok önemlidir.
PİKA NEDİR?
Gebelikte iştah artışı ve çeşitli yiyeceklerin yemek istenmesi durumu halk arasında 'aş erme' olarak bilinir. Bazı gebelerde besin olmayan maddeleri yemek alışkanlığı da gelişebilir. Buna pika denir ve özellikle taş,toprak yeme şeklinde görülür.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Gebelik ve Emziklilik Döneminde Beslenme" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Zeynep HASOĞLU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Zeynep HASOĞLU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
