Travmatik Yas
MAKALE #8262 © Yazan Psk.İsmail SALMAN | Yayın Şubat 2012 | 6,850 Okuyucu
Travmatik Yas
Yas tepkisinin oluşabilmesi için ilişki gereklidir. Yas tepkisi ilişki kurulan kişinin kaybedilmesi ile başlar (Toth, Stockton ve Browne, 2000; akt.: Gizir, 2006). TDK yas kavramını, ölüm veya bir felaketten doğan acı ve bu acıyı belirten davranışlar, matem olarak açıklamıştır. İngilizce'de ise yas ile ilgili üç kavram vardır;
Breavement: Sevilen birinin kaybedilmesi durumu, kayıp yaşama
Mourning: Birinin ölümünden dolayı üzülmek, üzüntü yaşanan zaman
Grief: Sevilen birinin ölümünden dolayı yaşanan büyük üzüntü (Oxford Wordpower Dictionary).
Bu üç kavramın birbirinden farkı önemlidir. Breavement durumun nesnel ifadesi, mourning verilen tepki veya bu tepkilerin meydana geldiği zaman, grief ise bir kişinin öznel tepkisidir. Bu kavramları breavement: kayıp yaşama, mourning: matem, grief: yas olarak düşünebiliriz.
Kayp yaşama, kişinin önem verdiği birini ölüm nedeniyle yitirmiş olması nedeniyle içinde bulunduğu nesnel durumdur. Matem; kişinin duygularından bağımsız, açıklayıcı bir edim ya da harekettir. Yas kavramının ise birçok farklı tanımı yapılmıştır fakat bu tanımların ortak noktası yasın kişinin verdiği öznel tepki olmasıdır (Weiss, 2001; akt.: Gizir, 2006; Malkinson, 2009).
Birçok insanın kayıp yaşadıktan sonra yaşama uyum sağlayabileceğini hatırlamak önemlidir, kayıp yaşayan insanların yaklaşık olarak %80-90'ı normal veya karmaşık olmayan yası deneyimler. Normal veya karmaşık olmayan yas kişinin acı olsa da ölümü kabullenerek hayata devam etmesini gerektirir (Berger, Suhster ve Roenn, 2007). Normal yas bir kayıp sonrası doğal bir sonuç olarak bireylerde gözlenen ortak fiziksel, duygusal, bilişsel ve davranışsal tepkilerin varlığını tanımlamaktadır (Weiss, 2001; akt.: Gizir, 2006). Berger ve ark.'a göre (2007); normal yas yaşayan insanlar yaklaşık olarak 6 ay sonra hayatlarını devam ettirebilmektedir.
Gizir'e göre (2006), ortak yas tepkileri fiziksel, bilişsel, duygusal ve davranışsal olmak üzere dört ana başlıkta toplanır. Fiziksel yas tepkileri; midede boşluk hissi, nefes alamama, boğulacakmış gibi olma, ağız kuruluğu, güç kaybı, çabuk yorulma, seslere aşırı duyarlılık, göğüs ve boğazda gerginlik ve tükenme tepkilerinden oluşabilir. Bilişsel yas tepkileri; inanmama, kafa karışıklığı, konsantrasyon bozukluğu, karar vermede güçlük, kayba yönelik aşırı zihinsel meşguliyet, kaybın varolduğuna yönelik inanç ve sanrılardan oluşabilir. Duygusal yas tepkileri; saşkınlık ve şok, üzüntü, kızgınlık ve öfke, suçluluk, kaygı, çaresizlik, bitkinlik, uyuşukluk, yalnızlık, özlem ve rahatlamadan oluşabilir. Davranışsal tepiler ise; uyku düzensizliği, iştah düzensizliği, ağlama, sosyal içe çekilme, tekrarlayan rüyalar, kaçınma, iç çekme, aşırı hareketlilik, anlımsız etkinlikleri sürdürme, organize bir etkinliği sürdürememe ve sürekli ölen kişiyi hatırlatıcı yerlere gitmek ya da ona ait eşyaları taşımak tepkilerinden olıuşabilir.
Yakın birinin kaybedilmesi bir dizi psikiyatrik hastalık için yüksek risk faktörüdür. Majör depresyon, genellenmiş anksiyete bozukluğu, panik bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, alkol veya madde kullanımı gibi hastalıklar bunlara örnek gösterilebilir (Jacobs, 1999).
Yazarlar ölüme karşı gelişen, normal yastan ve ve majör depresyon, panik bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu gibi hastalıklardan farklı tanı kategorileri olduğunu düşünmüştür (Horowitz ve ark., 1997; Jacobs, 1993; Pierson ve ark., 1995/1997). Literatürde birçok farklı isimle ifade edilmiş tanı kategorileri vardır. Kronik yas, gecikmiş yas, abartılmış yas, maskelenmiş yas, patolojik yas (Bonanno ve Kaltman. 2001). Güncel tartışmalar ise Horowitz ve ark.'nın önerdiği Karmaşık Yas Bozukluğu ile Piegerson, Maciejewski, Pilkonis, Wortman, Williams, Wildiger, Davidson, Frank, Kupfer, Zisook, Jacons gibi birçok yazarın üzerinde çalıştığı Travmatik Yas üzerinde sürmektedir.
Karmaşık yas; Zhang, El-Jawahri ve Prigerson tarafından (2006) kaybın ardından en az 6 ay geçmesine rağmen bireyin sosyal ve mesleki yaşam alanlarındaki işlevselliğin giderek bozulması olarak tanımlanmıştır (akt.: Gizir, 2006).
Prigerson ve Maciejevski'ye göre (2005/2006); karmaşık yas tanı kriterleri;
A Kriteri: Kaybedilen kişiyle ilgili kalıcı ve kronikleşmiş yas tutma, özleme
B Kriteri: Aşağıdaki sekiz belirtiden en az dördünün gün içinde birkaç kere zorlayıcı, bozucu derecede görülmesi;
1. Ölümü kabullenememe
2. Diğerlerine güvenememe
3. Ölüme bağlı aşırı öfke ve acı
4. Hayata devam etmede zorluk
5. Duygusal boşluk yaşama ve diğerleri ile ilişki kurmada zorluk
6. Kaybedilen kişi olmadan hayatın boş ve anlamsız olduğu düşüncesi
7. Geleceğin karanlık olduğu düşüncesi
8. Tedirginlik
C Kriteri: Belirtilen semptomların kişinin işlevselliğini bozması
D Kriteri: Belirtilerin en az altı ay sürmesi.
Tanı konula bilmesi için bütün kriterlerin karçılanması gerekmektedir.
Travmatik yas ise Parkers tarafından (2001) şu şekilde tanımlanmıştır: Beklenmedik bir anda ve özellikle şiddet ya da korkunç bir olay sonucu meydana gelen ölüm sonucu sevilen birinin kaybı ardından bireyde oluşan tepkilerdir.
Travmatik Yas tanı kriterleri ise şu şekildedir:
A Kriteri:1) Kişinin bir yakınını ani, beklenmedik ve vahşet içeren şekilde ölümü,
2) Kişinin yitirdiği kişi ile ilgili uğraşlar (arama, özleme, hasret çekme) içinde olması.
A kriterinin iki koşulu da sağlanmadan tanı konulamaz.
B Kriteri: Travmatize olmanın yasa özgün belirtileri. Aşağıdaki belirtilernden en az dördünün olması gerekir.
1. Geleceğe ilişkin anlamsızlık hissi,
2. Duygusal tepkisizlik, kopukluk, donukluk hissi,
3. Şok, taşlaşma hissi,
4. Ölümü kabulde güçlük,
5. Hayatın anlamsız ve boş olduğu hissi,
6. Kaybedilen kişi olmadan da yaşamın anlamlı olabileceğini hayal edememe,
7. Bir parçasının yok olduğu hissi,
8. Dünyanın darmadağın olduğunu düşünme,
9. Emniyette olamama, güvensizlik hissi,
10. Ölen kişiye zarar verdiğine ilişkin gerçek olmayan düşünceler,
11. Ölümle ilgili aşırı öfke, acı ve huzursuzluk hissidir.
C Kriteri: Sayılan belirtilerin en az iki ay sürmesinin tanı koymak için gerekli olduğu görüşünde bir uzlaşma olmakla birlikte bu sürenin başlama zamanı konusu hala tartışmalıdır.
D Kriteri: Sayılan belirtilerin psikososyal işlevlerde aksama yaratmasıdır.
Tanı konulabilmesi için dört kriterinde karşılanması gerekmektedir (Jacobs, 1999; akt.: Sezgin, Yüksel, Topçu, Dişcigil, 2004).
Neden Yas tamamlanmaz?
Eğer enfeksiyon kapmazsa eldeki bir kesik gibi yas da zamanla iyileşir. Ancak ölümün reddedilmesi ve yalnızlığın ağırlığından dolayı birçok insan yas sürecini enfeksiyonlu yaşar, bu da yasın iyileşmesini geciktirebilir veya tamamen durdurabilir (Cinebell, 1992). Worden (2009), yasın tamamlanmasını engelleyen bir dizi faktör önermiştir; kaybedilen kişi ile kurulan ilişkiye özgü faktörler, kayıp şekline bağlı faktörler, psikiyatrik geçmiş, kişisel özellikler, sosyal faktörler.
İlişkiye özgü faktörler;
• Ambivalans: Öfke ve suçluluk
• Ölen kişiyle özdeşleme
• Eski olayları gündeme getirmesi (istismargibi... Düşük öz güven, kendini suçlayıcı)
• Hayaller
• Aşırı bağımlı ilişkiler
Kayıp şekline bağlı faktörler;
• Kaybın kesin olmaması, sonuçsuz olması
• Çoklu kayıplar
• Kaybın travmatik bir olaydan kaynaklanması
Psikiyatrik Geçmiş;
• Hastalık geçmişi
• Yaşanan kayıplar
• Bağlanma stilleri
Kişisel Özellikler;
• Stesle başetme kapasitesi
• Kendilik kavramı
Sosyal faktörler;
• Sosyal destek ağının olmaması
• Konuşulamaması
• Ölümün reddedilmesi, inkar edilmesi
Kaynakça
1. Ann M. Berger, John L. Shuster, Jamie H. Von Roenn; (2007). Principles and practice of palliative care and supportive oncology. Lippincott Williams & Wilkins
2. Edgar-Bailey, M., & Kress, V. (2010). Resolving Child and Adolescent Traumatic Grief: Creative Techniques and Interventions. Journal of Creativity in Mental Health, 5(2), 158. Retrieved from MasterFILE Premier database.
3. GİZİR, C. (2006). Bir Kayıp Sonrasında Zorluklar Yaşayan Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Yas Danışmanlığı Modeli. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 195. Retrieved from ULAKBİM Ulusal Veri Tabanları (UVT) - ULAKBIM Turkish National Databases database.
4. Jacobs, S. (1999). Traumatic grief: diagnosis, treatment, and prevention. Psychology Press.
5. McCall, J.B., (2004). Bereavement Counseling: Pastoral Care for Complicated Grieving. Routledge
6. (Prigerson HG, Maciejevski PK, 2005-2006), A call for sound empirical testing and evolution of criteria for complicated grief proposed for DSM V. Omega J. Death Dying
7. SEZGİN, U., YÜKSEL, Ş., TOPÇU, Z., & DİŞCİGİL, A. (2004). Ne zaman travmatik yas tanısı konur? Ne zaman tedavi başlar?. Klinik Psikiyatri Dergisi, 7(3), 167. Retrieved from ULAKBİM Ulusal Veri Tabanları (UVT) - ULAKBIM Turkish National Databases database.
8. Worden, J.W., (2009). Grief Counseling and Grief Therapy: A Handbook for the Mental Health Professional (3rd Edition). Springer Publishing Company
Yas tepkisinin oluşabilmesi için ilişki gereklidir. Yas tepkisi ilişki kurulan kişinin kaybedilmesi ile başlar (Toth, Stockton ve Browne, 2000; akt.: Gizir, 2006). TDK yas kavramını, ölüm veya bir felaketten doğan acı ve bu acıyı belirten davranışlar, matem olarak açıklamıştır. İngilizce'de ise yas ile ilgili üç kavram vardır;
Breavement: Sevilen birinin kaybedilmesi durumu, kayıp yaşama
Mourning: Birinin ölümünden dolayı üzülmek, üzüntü yaşanan zaman
Grief: Sevilen birinin ölümünden dolayı yaşanan büyük üzüntü (Oxford Wordpower Dictionary).
Bu üç kavramın birbirinden farkı önemlidir. Breavement durumun nesnel ifadesi, mourning verilen tepki veya bu tepkilerin meydana geldiği zaman, grief ise bir kişinin öznel tepkisidir. Bu kavramları breavement: kayıp yaşama, mourning: matem, grief: yas olarak düşünebiliriz.
Kayp yaşama, kişinin önem verdiği birini ölüm nedeniyle yitirmiş olması nedeniyle içinde bulunduğu nesnel durumdur. Matem; kişinin duygularından bağımsız, açıklayıcı bir edim ya da harekettir. Yas kavramının ise birçok farklı tanımı yapılmıştır fakat bu tanımların ortak noktası yasın kişinin verdiği öznel tepki olmasıdır (Weiss, 2001; akt.: Gizir, 2006; Malkinson, 2009).
Birçok insanın kayıp yaşadıktan sonra yaşama uyum sağlayabileceğini hatırlamak önemlidir, kayıp yaşayan insanların yaklaşık olarak %80-90'ı normal veya karmaşık olmayan yası deneyimler. Normal veya karmaşık olmayan yas kişinin acı olsa da ölümü kabullenerek hayata devam etmesini gerektirir (Berger, Suhster ve Roenn, 2007). Normal yas bir kayıp sonrası doğal bir sonuç olarak bireylerde gözlenen ortak fiziksel, duygusal, bilişsel ve davranışsal tepkilerin varlığını tanımlamaktadır (Weiss, 2001; akt.: Gizir, 2006). Berger ve ark.'a göre (2007); normal yas yaşayan insanlar yaklaşık olarak 6 ay sonra hayatlarını devam ettirebilmektedir.
Gizir'e göre (2006), ortak yas tepkileri fiziksel, bilişsel, duygusal ve davranışsal olmak üzere dört ana başlıkta toplanır. Fiziksel yas tepkileri; midede boşluk hissi, nefes alamama, boğulacakmış gibi olma, ağız kuruluğu, güç kaybı, çabuk yorulma, seslere aşırı duyarlılık, göğüs ve boğazda gerginlik ve tükenme tepkilerinden oluşabilir. Bilişsel yas tepkileri; inanmama, kafa karışıklığı, konsantrasyon bozukluğu, karar vermede güçlük, kayba yönelik aşırı zihinsel meşguliyet, kaybın varolduğuna yönelik inanç ve sanrılardan oluşabilir. Duygusal yas tepkileri; saşkınlık ve şok, üzüntü, kızgınlık ve öfke, suçluluk, kaygı, çaresizlik, bitkinlik, uyuşukluk, yalnızlık, özlem ve rahatlamadan oluşabilir. Davranışsal tepiler ise; uyku düzensizliği, iştah düzensizliği, ağlama, sosyal içe çekilme, tekrarlayan rüyalar, kaçınma, iç çekme, aşırı hareketlilik, anlımsız etkinlikleri sürdürme, organize bir etkinliği sürdürememe ve sürekli ölen kişiyi hatırlatıcı yerlere gitmek ya da ona ait eşyaları taşımak tepkilerinden olıuşabilir.
Yakın birinin kaybedilmesi bir dizi psikiyatrik hastalık için yüksek risk faktörüdür. Majör depresyon, genellenmiş anksiyete bozukluğu, panik bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, alkol veya madde kullanımı gibi hastalıklar bunlara örnek gösterilebilir (Jacobs, 1999).
Yazarlar ölüme karşı gelişen, normal yastan ve ve majör depresyon, panik bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu gibi hastalıklardan farklı tanı kategorileri olduğunu düşünmüştür (Horowitz ve ark., 1997; Jacobs, 1993; Pierson ve ark., 1995/1997). Literatürde birçok farklı isimle ifade edilmiş tanı kategorileri vardır. Kronik yas, gecikmiş yas, abartılmış yas, maskelenmiş yas, patolojik yas (Bonanno ve Kaltman. 2001). Güncel tartışmalar ise Horowitz ve ark.'nın önerdiği Karmaşık Yas Bozukluğu ile Piegerson, Maciejewski, Pilkonis, Wortman, Williams, Wildiger, Davidson, Frank, Kupfer, Zisook, Jacons gibi birçok yazarın üzerinde çalıştığı Travmatik Yas üzerinde sürmektedir.
Karmaşık yas; Zhang, El-Jawahri ve Prigerson tarafından (2006) kaybın ardından en az 6 ay geçmesine rağmen bireyin sosyal ve mesleki yaşam alanlarındaki işlevselliğin giderek bozulması olarak tanımlanmıştır (akt.: Gizir, 2006).
Prigerson ve Maciejevski'ye göre (2005/2006); karmaşık yas tanı kriterleri;
A Kriteri: Kaybedilen kişiyle ilgili kalıcı ve kronikleşmiş yas tutma, özleme
B Kriteri: Aşağıdaki sekiz belirtiden en az dördünün gün içinde birkaç kere zorlayıcı, bozucu derecede görülmesi;
1. Ölümü kabullenememe
2. Diğerlerine güvenememe
3. Ölüme bağlı aşırı öfke ve acı
4. Hayata devam etmede zorluk
5. Duygusal boşluk yaşama ve diğerleri ile ilişki kurmada zorluk
6. Kaybedilen kişi olmadan hayatın boş ve anlamsız olduğu düşüncesi
7. Geleceğin karanlık olduğu düşüncesi
8. Tedirginlik
C Kriteri: Belirtilen semptomların kişinin işlevselliğini bozması
D Kriteri: Belirtilerin en az altı ay sürmesi.
Tanı konula bilmesi için bütün kriterlerin karçılanması gerekmektedir.
Travmatik yas ise Parkers tarafından (2001) şu şekilde tanımlanmıştır: Beklenmedik bir anda ve özellikle şiddet ya da korkunç bir olay sonucu meydana gelen ölüm sonucu sevilen birinin kaybı ardından bireyde oluşan tepkilerdir.
Travmatik Yas tanı kriterleri ise şu şekildedir:
A Kriteri:1) Kişinin bir yakınını ani, beklenmedik ve vahşet içeren şekilde ölümü,
2) Kişinin yitirdiği kişi ile ilgili uğraşlar (arama, özleme, hasret çekme) içinde olması.
A kriterinin iki koşulu da sağlanmadan tanı konulamaz.
B Kriteri: Travmatize olmanın yasa özgün belirtileri. Aşağıdaki belirtilernden en az dördünün olması gerekir.
1. Geleceğe ilişkin anlamsızlık hissi,
2. Duygusal tepkisizlik, kopukluk, donukluk hissi,
3. Şok, taşlaşma hissi,
4. Ölümü kabulde güçlük,
5. Hayatın anlamsız ve boş olduğu hissi,
6. Kaybedilen kişi olmadan da yaşamın anlamlı olabileceğini hayal edememe,
7. Bir parçasının yok olduğu hissi,
8. Dünyanın darmadağın olduğunu düşünme,
9. Emniyette olamama, güvensizlik hissi,
10. Ölen kişiye zarar verdiğine ilişkin gerçek olmayan düşünceler,
11. Ölümle ilgili aşırı öfke, acı ve huzursuzluk hissidir.
C Kriteri: Sayılan belirtilerin en az iki ay sürmesinin tanı koymak için gerekli olduğu görüşünde bir uzlaşma olmakla birlikte bu sürenin başlama zamanı konusu hala tartışmalıdır.
D Kriteri: Sayılan belirtilerin psikososyal işlevlerde aksama yaratmasıdır.
Tanı konulabilmesi için dört kriterinde karşılanması gerekmektedir (Jacobs, 1999; akt.: Sezgin, Yüksel, Topçu, Dişcigil, 2004).
Neden Yas tamamlanmaz?
Eğer enfeksiyon kapmazsa eldeki bir kesik gibi yas da zamanla iyileşir. Ancak ölümün reddedilmesi ve yalnızlığın ağırlığından dolayı birçok insan yas sürecini enfeksiyonlu yaşar, bu da yasın iyileşmesini geciktirebilir veya tamamen durdurabilir (Cinebell, 1992). Worden (2009), yasın tamamlanmasını engelleyen bir dizi faktör önermiştir; kaybedilen kişi ile kurulan ilişkiye özgü faktörler, kayıp şekline bağlı faktörler, psikiyatrik geçmiş, kişisel özellikler, sosyal faktörler.
İlişkiye özgü faktörler;
• Ambivalans: Öfke ve suçluluk
• Ölen kişiyle özdeşleme
• Eski olayları gündeme getirmesi (istismargibi... Düşük öz güven, kendini suçlayıcı)
• Hayaller
• Aşırı bağımlı ilişkiler
Kayıp şekline bağlı faktörler;
• Kaybın kesin olmaması, sonuçsuz olması
• Çoklu kayıplar
• Kaybın travmatik bir olaydan kaynaklanması
Psikiyatrik Geçmiş;
• Hastalık geçmişi
• Yaşanan kayıplar
• Bağlanma stilleri
Kişisel Özellikler;
• Stesle başetme kapasitesi
• Kendilik kavramı
Sosyal faktörler;
• Sosyal destek ağının olmaması
• Konuşulamaması
• Ölümün reddedilmesi, inkar edilmesi
Kaynakça
1. Ann M. Berger, John L. Shuster, Jamie H. Von Roenn; (2007). Principles and practice of palliative care and supportive oncology. Lippincott Williams & Wilkins
2. Edgar-Bailey, M., & Kress, V. (2010). Resolving Child and Adolescent Traumatic Grief: Creative Techniques and Interventions. Journal of Creativity in Mental Health, 5(2), 158. Retrieved from MasterFILE Premier database.
3. GİZİR, C. (2006). Bir Kayıp Sonrasında Zorluklar Yaşayan Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Yas Danışmanlığı Modeli. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 195. Retrieved from ULAKBİM Ulusal Veri Tabanları (UVT) - ULAKBIM Turkish National Databases database.
4. Jacobs, S. (1999). Traumatic grief: diagnosis, treatment, and prevention. Psychology Press.
5. McCall, J.B., (2004). Bereavement Counseling: Pastoral Care for Complicated Grieving. Routledge
6. (Prigerson HG, Maciejevski PK, 2005-2006), A call for sound empirical testing and evolution of criteria for complicated grief proposed for DSM V. Omega J. Death Dying
7. SEZGİN, U., YÜKSEL, Ş., TOPÇU, Z., & DİŞCİGİL, A. (2004). Ne zaman travmatik yas tanısı konur? Ne zaman tedavi başlar?. Klinik Psikiyatri Dergisi, 7(3), 167. Retrieved from ULAKBİM Ulusal Veri Tabanları (UVT) - ULAKBIM Turkish National Databases database.
8. Worden, J.W., (2009). Grief Counseling and Grief Therapy: A Handbook for the Mental Health Professional (3rd Edition). Springer Publishing Company
1 Beğeni 
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
travmatik yas, karmaşık yas, depresyon, ölüm, matem, kayıp, anksiyete, kaygı, travma, travmatik, travma sonrası, yakının ölümü, yas tepkisi, yas duygusu, ölüm üzüntüsü
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
