Ergen Astım Hastalarında Tehlike: Astım - Alkol - İlaç Etkileşimi
Astım akciğerlere giden hava yollarının çeşitli uyaranlarla daralması, tıkanması sonucu öksürük, nefes darlığı şikayetlerinin ataklar halinde görülmesi ile seyreder. Ataklar hava yollarını gevşeten sprey ilaçlarla açılır. Tedavi sonrası hasta kendini tamamen normal hisseder, ta ki bir sonraki atağa kadar.
Dünya Sağlık Örgütü Dünya’da her yıl 250.000 astımdan ölüm gerçekleştiğini bildiriyor. İyi bir tıbbi bakım ve tedavi ile önlenebilecek olan bu hastalıkta havayollarında tıkanmaya neden olan durum bronşlardaki mikropsuz yangı yani alerjik iltihaptır. Bu iltihap bronşların şiş ödemli, kırmızı ve hassas olması ile sonuçlanır. Hassas bronşlar ise en ufak bir tetikleyiciye daralarak yanıt verir.
Astım hastalarında hava yollarındaki bu alerjik yangının tedavi edilmesi gerekir. Bu tedavi düşük doz kana karışma oranı az olan kortizonlu sprey ilaçlarla yapılır. Doktor kontrolünde doz ayarı yapılması gereken kortizonlu sprey ilaçlar düzenli kullanıldığında astım kontrol altında tutulur. Ataklar önlenir.
Ancak kortizonlu ilaç tedavisini kullanmadan sadece gereksinim duyulduğunda bronş gevşetici sprey ilaç kullanan hastalar kendilerini yalancı bir iyilik halinde hissederler. Bronş gevşeticilerin şikayetleri giderici etkileri yanında altta yatan iltihabi durumu düzeltici etkileri olmadığından hastalık için için kötüye gider ama hasta bunu fark etmez. Bu nedenle kortizonlu sprey ilaç önerilen astımlı hastaların veya astımlı çocukların anne babalarının bu ilaçları doktor önerisi olmadıkça kesmemeleri gerekir.
Astım dış etkenlerden çok etkilenen bir hastalıktır. Sigara dumanı en önemli astım tetikleyicisidir. Özellikle genç erişkinlerde ve ergen gençlerde sosyal ortamlarda aktif ve pasif sigara içimi bu yönde ciddi bir sağlık sorunu oluşturmaktadır. Sigaranın yanı sıra alkol tüketimi de astım hastalarının uzak durması gereken bir alışkanlıktır. Özellikle astımlı genç kadınlarda erkeklere kıyasla 3 kat daha fazla görülen alkol ile astım alevlenmesinden kısmen reflü sorumlu tutulmaktadır.
Reflü astım hastalarının % 80’inde görülen hastalığın doğal bir sonucudur. Astım mide başını tutan kasları gevşetir ve asitli mide içeriği yutma borusundan yukarı soluk borusuna kaçar. Bronşlara kadar uzanan mide asidi kontrolsüz bir astım hastasında ciddi astım atağına yol açabilir. Alkol reflüyü artırdığı bilinen bir maddedir.
Alkol gibi ergenlik çağındaki astımlı genç ve erişkinler için bir diğer tehlike de yüksek dozda kafein içeren enerji içecekleridir. Enerji içeceklerinin içindeki yüksek doz kafein midede asit salgısını artırıp, mide başını saran kasları gevşeterek reflüye yol açar. Reflü astımı kötüleştirir; astım ise reflüyü. Özellikle de eğer ilaçlarını düzenli kullanmayan kontrolsüz bir astım hastası söz konusu ise bu durum daha da tehlikeli olur.
Sonuç olarak; astım tedavi ile kontrol altında tutulabilen kronik bir hastalıktır. Düzenli tıbbi takip ve bakım ile ataksız normal bir yaşam sürdürülebilir. Ancak sadece tıbbi bakım yetmez. Özellikle ergenlik çağındaki astım hastalarının hem ilaçlarını düzenli kullanması, kullanıp kullanmadıklarının ebeveynleri tarafından denetlenmesi; hem de beslenme ve yaşam şekillerini bu hastalığa göre değiştirmeleri gerekir.
Bol meyve sebze içeren bir beslenme planı; çay,kahve, kola veya enerji içecekleri gibi kafein içeren gıdalardan, alkolden ve sigaradan uzak durmanın gerek yaşam kalitesini artırmada; gerekse daha az ilaçla hastalık kontrolünü sağlamada büyük katkı sağlayacağının ergenlere anlatılması gerekmektedir.
Unutulmamalı ki kontrolsüz astım öldürebilir!
Dünya Sağlık Örgütü Dünya’da her yıl 250.000 astımdan ölüm gerçekleştiğini bildiriyor. İyi bir tıbbi bakım ve tedavi ile önlenebilecek olan bu hastalıkta havayollarında tıkanmaya neden olan durum bronşlardaki mikropsuz yangı yani alerjik iltihaptır. Bu iltihap bronşların şiş ödemli, kırmızı ve hassas olması ile sonuçlanır. Hassas bronşlar ise en ufak bir tetikleyiciye daralarak yanıt verir.
Astım hastalarında hava yollarındaki bu alerjik yangının tedavi edilmesi gerekir. Bu tedavi düşük doz kana karışma oranı az olan kortizonlu sprey ilaçlarla yapılır. Doktor kontrolünde doz ayarı yapılması gereken kortizonlu sprey ilaçlar düzenli kullanıldığında astım kontrol altında tutulur. Ataklar önlenir.
Ancak kortizonlu ilaç tedavisini kullanmadan sadece gereksinim duyulduğunda bronş gevşetici sprey ilaç kullanan hastalar kendilerini yalancı bir iyilik halinde hissederler. Bronş gevşeticilerin şikayetleri giderici etkileri yanında altta yatan iltihabi durumu düzeltici etkileri olmadığından hastalık için için kötüye gider ama hasta bunu fark etmez. Bu nedenle kortizonlu sprey ilaç önerilen astımlı hastaların veya astımlı çocukların anne babalarının bu ilaçları doktor önerisi olmadıkça kesmemeleri gerekir.
Astım dış etkenlerden çok etkilenen bir hastalıktır. Sigara dumanı en önemli astım tetikleyicisidir. Özellikle genç erişkinlerde ve ergen gençlerde sosyal ortamlarda aktif ve pasif sigara içimi bu yönde ciddi bir sağlık sorunu oluşturmaktadır. Sigaranın yanı sıra alkol tüketimi de astım hastalarının uzak durması gereken bir alışkanlıktır. Özellikle astımlı genç kadınlarda erkeklere kıyasla 3 kat daha fazla görülen alkol ile astım alevlenmesinden kısmen reflü sorumlu tutulmaktadır.
Reflü astım hastalarının % 80’inde görülen hastalığın doğal bir sonucudur. Astım mide başını tutan kasları gevşetir ve asitli mide içeriği yutma borusundan yukarı soluk borusuna kaçar. Bronşlara kadar uzanan mide asidi kontrolsüz bir astım hastasında ciddi astım atağına yol açabilir. Alkol reflüyü artırdığı bilinen bir maddedir.
Alkol gibi ergenlik çağındaki astımlı genç ve erişkinler için bir diğer tehlike de yüksek dozda kafein içeren enerji içecekleridir. Enerji içeceklerinin içindeki yüksek doz kafein midede asit salgısını artırıp, mide başını saran kasları gevşeterek reflüye yol açar. Reflü astımı kötüleştirir; astım ise reflüyü. Özellikle de eğer ilaçlarını düzenli kullanmayan kontrolsüz bir astım hastası söz konusu ise bu durum daha da tehlikeli olur.
Sonuç olarak; astım tedavi ile kontrol altında tutulabilen kronik bir hastalıktır. Düzenli tıbbi takip ve bakım ile ataksız normal bir yaşam sürdürülebilir. Ancak sadece tıbbi bakım yetmez. Özellikle ergenlik çağındaki astım hastalarının hem ilaçlarını düzenli kullanması, kullanıp kullanmadıklarının ebeveynleri tarafından denetlenmesi; hem de beslenme ve yaşam şekillerini bu hastalığa göre değiştirmeleri gerekir.
Bol meyve sebze içeren bir beslenme planı; çay,kahve, kola veya enerji içecekleri gibi kafein içeren gıdalardan, alkolden ve sigaradan uzak durmanın gerek yaşam kalitesini artırmada; gerekse daha az ilaçla hastalık kontrolünü sağlamada büyük katkı sağlayacağının ergenlere anlatılması gerekmektedir.
Unutulmamalı ki kontrolsüz astım öldürebilir!
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Ergen Astım Hastalarında Tehlike: Astım - Alkol - İlaç Etkileşimi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Yonca TABAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Yonca TABAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
