Boşanma ve Çocuk
MAKALE #8562 © Yazan Psk.Burcu TÜRK | Yayın Mart 2012 | 5,401 Okuyucu
BOŞANMA VE ÇOCUK
Aile ve Çocuğun Ailedeki Yeri
Aile, içinde insan türünün belli bir şekilde üretildiği, topluma hazırlama sürecinin belli bir ölçüde ilk ve etkili bir şekilde oluştuğu, cinsel ilişkilerin düzenlendiği, eşler ve anne babalarla çocuklar arasında sıcak, güven verici ilişkilerin kurulduğu, yine içinde bulunulan toplumsal, düzene göre yer aldığı bir toplumsal kurumdur.
Aile çocuğun kişiliğinin biçimlendiği bir ortamdır. Çocuk fiziksel gereksinimleri başta olmak üzere sevme, sevilme, güven ve anlayış gibi temel gereksinimlerini aileden karşılar. Anne babanın çocukla ilişkisi kadar birbirleriyle olan ilişkisi de çocuğu olumlu yada olumsuz yönde etkiler.
Yavuzer; çocuğun gelişiminde ailenin önemini şu şekilde vurgular;
Aile, grup içinde dengeli bir birey olabilmesi için çocuğa güven duygusu aşılar. Onun sosyal kabul görmesi için gerekli ortamı hazırlar. Sosyalleşmeyi öğrenebilmesi için kabul edilmiş uygun davranış biçimlerini içeren bir model oluşturur. Sosyal açıdan kabul edilmiş davranış biçimlerinin gelişimi için rehberlik eder. Çocuğun yaşam ortamına uyum sağlarken rastladığı sorunlarına çözüm getirir. Uyum için gerekli olan davranışlarla ilgili sözlü ve toplumsal alışkanlıkların kazanılmasına yardımcı olur . Okul ve sosyal yaşamda başarılı olabilmesi için çocuğun yeteneklerini uyarır ve geliştirir. Çocuğun ilgi ve yeteneklerine uygun arzularının gelişimine yardım eder.
Boşanma
Evlilik, her kurum gibi zaman zaman aksayan yönleri olan bir kurum, bu aksaklıklar giderilemediğinde ise sonuç ne yazık ki boşanmayla noktalanıyor. Evlilik süresince aileye yeni bir birey katıldıysa boşanma daha sancılı oluyor. Evliliğin bitmesine yol açan sebepler çok çeşitli olabilir, en çok görülen sebepleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
1- Ekonomik sorunlar
2- Eşlerin sosyo-kültürel yapı farklılıkları
3- Cinsel sorunlar
4- İletişim bozukluğu
5- Eşlerden birinin ihaneti
6- Aile içi şiddet
Boşanma, basit anlamda evlilik sözleşmesinin sona ermesidir. Ancak ruhsal açıdan değerlendirildiğinde aile birliğinin bozulması, ailenin bölünmesine ya da bütünüyle dağılmasına yol açan ve bütün aile üyelerini hatta yakın çevredeki kişileri dahi sarsabilen karmaşık bir olgudur.
Anne babanın çocukla ilişkisi kadar birbirleriyle olan ilişkisi de çocuğu olumlu yada olumsuz yönde etkiler. Bazı ebeveynler aralarındaki sevgi ve saygı bağı koptuğu halde çocuğun mutluluğu için ilişkilerini sonlandırmaz yani boşanmazlar. Ancak bununla birlikte ev içinde sürekli kavga eder, sık sık geçimsizlik yaşarlar. Boşanma çocuklar için ne kadar örseleyici bir durum olsa da böyle bir aile ortamının da çocuk için sağlıklı olduğu söylenemez. Anne baba arasındaki anlaşmazlıklar ve kavgalar çocuğun gelişimini olumsuz etkiler.
Bazı durumlar da anne babanın boşanması boşanmamalarından daha sağlıklı bir karar olabilmektedir. Eğer boşanan anne babalar çocuğun ihtiyaçlarını karşılar, sorumluluklarını yerine getirir, çocuğa sevgi ve güven verirlerse çocuğun boşanma olayından etkilenme düzeyi azalacaktır.
Boşanma Kararı Aldıktan Sonra Çocuğa Nasıl Aktarılır?
Boşanma kararını çocuğunuza açıklarken şu üç soru her zaman zihninizin bir köşesinde yer almalıdır.
Çocuklara şu anda verilmesi gereken bilgiler nelerdir?
Çocuklara büyüdükleri zaman açıklanmak üzere şimdilik gizli tutulabilecek bilgiler nelerdir?
Çocuklarla asla paylaşılmayacak, sonuna kadar mahrem kalacak bilgiler nelerdir?
Burada anne babadan beklenen çocuklarına neyi, ne zaman söyleyecekleri konusunda fikir birliğine varmalarıdır. Böylece çocuğu taraf tutmaya zorlamak gibi, yersiz ve zararlı bir tutumdan koruyabilirler.
Boşanma ile ilgili önerilen bazı cümleler;
“Birbirimizi artık sevgili gibi sevmiyoruz, ama dost kalacağız.”
“Hayır, senin gibi bir çocuğumuz olmasını sağladığına göre, evliliğimiz bir başarısızlık örneği değil.”
“Baban her zaman baban olarak kalacak, annenin yerini de kimse tutamayacak.”
Boşanma sürecinde dikkat edilmesi gereken noktalar;
Boşanma kararınızı çocuğa eşinizle birlikte söyleyin.
Çocuğa boşanmanın ne demek olduğunu açık ve anlaşılır bir dille anlatmak gerekir. Birlikteyken mutlu olamadığınızı, geçinemediğinizi, bir takım anlaşmazlıklarınızın olduğunu, düzeltmeye çalıştığınız halde düzeltemediğinizi söyleyebilirsiniz.
Çocuktan ayrı yaşayacak olan eş, kademeli olarak evden ayrı kalmaya başlamalıdır; bu süreç haftada bir günden 5-6 güne kadar çıkarıldığında çocuk ayrılığa daha kolay adapte olur. Boşanmadan sonra, çocuklar her iki eşle de sürekli ve düzenli olarak görüşmeye devam etmelidir. Siz artık sevgili veya karı-koca olmayabilirsiniz ama onun için halen anne-babasınız. O sizleri beraber tanıdı ve beraber istiyor, bunu anlamaya çalışın ve ayrılığınıza alışması için ona zaman verin. Çocuğunuza anne ve babanın birbirlerinden ayrılmalarının çocuklarından ayrılmaları anlamına gelmediğini anlatın.
Boşanmadan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Boşanma aile birliğinin yıkılması ve yerine yeni bir düzen kurulması anlamına gelen zor bir süreçtir. Çocuk için önemli bir travma nedeni olabilecek bu dönemin en az zararla atlatılabilmesi için ailelerin dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır.
Çocuk bu durumdan dolayı kendisini suçlayabilir. Ona bunun onun suçu olmadığını söyleyin.
Boşanmayla ilgili konuşmalarda eşinizi suçlamaktan kaçının. Bu çocuğunuzun, annesine ya da babasına öfke duymasından ve ilişkilerinin bozulmasından başka bir işe yaramayacaktır.
Boşanmadan sonra hayatında olacak değişiklikleri çocuğa anlatın. Mümkünse şehir değiştirme, ev değiştirme, yeni bir evlilik gibi köklü değişiklikleri bir süre erteleyin. Çocuk boşanmanın arkasından bu değişikliklere uyum sağlamakta zorlanacaktır.
Anne baba eski eşinden öç almak için eşinin çocuğu görmesini engellememelidir. Çocuk koz olarak kullanılacak bir araç değildir.
Anne ve baba çocuğu kendi yanlarına çekmek için aşırı sevgi gösterilerinden kaçınmalıdır.
Çocuğu annesi ya da babası arasında tercih yapmak zorunda bırakmayın.
Çocuğu eşinizin sevgisinden ve kendisinden mahrum bırakmayın.
Çocuğu eşinizle barışmak için bir araç olarak kullanmayın.
Diğer aile bireylerini ve akrabalarını çocuğa karşı duyarlı davranmaları konusunda uyarın. Diğerlerinin de çocuğa annesini ya da babasını kötülemelerine izin vermeyin.
Çocuğun sorularına açık ve dürüst cevap vermeye özen gösterin.
Eşlerin her ikisinin de çocukla ilgilenmesi, hayatındaki gelişmelerden haberdar olması, okul aktivitelerine ve diğer aktivitelere katılması önemlidir. Eşlerden birinin fazla ilgilenmesi diğerinin eksikliğinin kapatmaz.
Sonuç olarak;
Boşanma, çocuğun yaşantısında pek çok değişime (ev, okul, aile ortamı, arkadaş vb.) yol açan ve yeniden uyumunu gerektiren stresli bir süreç olarak kabul edilmektedir. Boşanma sonrasında çocukların uyumunu inceleyen araştırmalar, aile surecinin dinamik olması nedeniyle boşanma öncesinde, sırasında ve sonrasında ailede yaşanan değişimlerin çocuğun uyum sağlamasında etkili olduğunu ileri sürmektedir. Aslında boşanma, ailedeki bireyler için stresli değişimler yaşatması ve tehlike unsurları taşımasına rağmen, daha uyumlu, anlamlı ilişkiler yaratabilme, kişisel gelişim, rahatlama ve kavgadan kurtuluş yolu olarak da görülmektedir. Tüm stres ve zorluklarına karşın, koşulları uygun olduğunda boşanmış aile çocuklarının çoğunluğu uzun surede yeniden toparlanmakta ve boşanmaya uyum sağlamaktadır.
Kaynaklar
Boşanmış Aileler ve Çocukları Prof. Dr. Tahran, Nevzat "Makul Çözüm" Mart 2004 Timaş Yayınları
Yavuzer, Haluk Çocuk Eğitim El Kitabı Remzi Kitapevi 1997 5. Basım İstanbul
Cüceloğlu, Doğan İnsan Ve Davranışı 6. Basım 1996 Remzi Kitabevi İstanbul
Arifoğlu, Berna; Şanlı Richard, Nalan; Razı, Gülcem; Öz, Fatma. Çocuklar İçin Boşanmaya Uyum Envanteri Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 17 (3) 2010
www.webbebek.com
Aile ve Çocuğun Ailedeki Yeri
Aile, içinde insan türünün belli bir şekilde üretildiği, topluma hazırlama sürecinin belli bir ölçüde ilk ve etkili bir şekilde oluştuğu, cinsel ilişkilerin düzenlendiği, eşler ve anne babalarla çocuklar arasında sıcak, güven verici ilişkilerin kurulduğu, yine içinde bulunulan toplumsal, düzene göre yer aldığı bir toplumsal kurumdur.
Aile çocuğun kişiliğinin biçimlendiği bir ortamdır. Çocuk fiziksel gereksinimleri başta olmak üzere sevme, sevilme, güven ve anlayış gibi temel gereksinimlerini aileden karşılar. Anne babanın çocukla ilişkisi kadar birbirleriyle olan ilişkisi de çocuğu olumlu yada olumsuz yönde etkiler.
Yavuzer; çocuğun gelişiminde ailenin önemini şu şekilde vurgular;
Aile, grup içinde dengeli bir birey olabilmesi için çocuğa güven duygusu aşılar. Onun sosyal kabul görmesi için gerekli ortamı hazırlar. Sosyalleşmeyi öğrenebilmesi için kabul edilmiş uygun davranış biçimlerini içeren bir model oluşturur. Sosyal açıdan kabul edilmiş davranış biçimlerinin gelişimi için rehberlik eder. Çocuğun yaşam ortamına uyum sağlarken rastladığı sorunlarına çözüm getirir. Uyum için gerekli olan davranışlarla ilgili sözlü ve toplumsal alışkanlıkların kazanılmasına yardımcı olur . Okul ve sosyal yaşamda başarılı olabilmesi için çocuğun yeteneklerini uyarır ve geliştirir. Çocuğun ilgi ve yeteneklerine uygun arzularının gelişimine yardım eder.
Boşanma
Evlilik, her kurum gibi zaman zaman aksayan yönleri olan bir kurum, bu aksaklıklar giderilemediğinde ise sonuç ne yazık ki boşanmayla noktalanıyor. Evlilik süresince aileye yeni bir birey katıldıysa boşanma daha sancılı oluyor. Evliliğin bitmesine yol açan sebepler çok çeşitli olabilir, en çok görülen sebepleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
1- Ekonomik sorunlar
2- Eşlerin sosyo-kültürel yapı farklılıkları
3- Cinsel sorunlar
4- İletişim bozukluğu
5- Eşlerden birinin ihaneti
6- Aile içi şiddet
Boşanma, basit anlamda evlilik sözleşmesinin sona ermesidir. Ancak ruhsal açıdan değerlendirildiğinde aile birliğinin bozulması, ailenin bölünmesine ya da bütünüyle dağılmasına yol açan ve bütün aile üyelerini hatta yakın çevredeki kişileri dahi sarsabilen karmaşık bir olgudur.
Anne babanın çocukla ilişkisi kadar birbirleriyle olan ilişkisi de çocuğu olumlu yada olumsuz yönde etkiler. Bazı ebeveynler aralarındaki sevgi ve saygı bağı koptuğu halde çocuğun mutluluğu için ilişkilerini sonlandırmaz yani boşanmazlar. Ancak bununla birlikte ev içinde sürekli kavga eder, sık sık geçimsizlik yaşarlar. Boşanma çocuklar için ne kadar örseleyici bir durum olsa da böyle bir aile ortamının da çocuk için sağlıklı olduğu söylenemez. Anne baba arasındaki anlaşmazlıklar ve kavgalar çocuğun gelişimini olumsuz etkiler.
Bazı durumlar da anne babanın boşanması boşanmamalarından daha sağlıklı bir karar olabilmektedir. Eğer boşanan anne babalar çocuğun ihtiyaçlarını karşılar, sorumluluklarını yerine getirir, çocuğa sevgi ve güven verirlerse çocuğun boşanma olayından etkilenme düzeyi azalacaktır.
Boşanma Kararı Aldıktan Sonra Çocuğa Nasıl Aktarılır?
Boşanma kararını çocuğunuza açıklarken şu üç soru her zaman zihninizin bir köşesinde yer almalıdır.
Çocuklara şu anda verilmesi gereken bilgiler nelerdir?
Çocuklara büyüdükleri zaman açıklanmak üzere şimdilik gizli tutulabilecek bilgiler nelerdir?
Çocuklarla asla paylaşılmayacak, sonuna kadar mahrem kalacak bilgiler nelerdir?
Burada anne babadan beklenen çocuklarına neyi, ne zaman söyleyecekleri konusunda fikir birliğine varmalarıdır. Böylece çocuğu taraf tutmaya zorlamak gibi, yersiz ve zararlı bir tutumdan koruyabilirler.
Boşanma ile ilgili önerilen bazı cümleler;
“Birbirimizi artık sevgili gibi sevmiyoruz, ama dost kalacağız.”
“Hayır, senin gibi bir çocuğumuz olmasını sağladığına göre, evliliğimiz bir başarısızlık örneği değil.”
“Baban her zaman baban olarak kalacak, annenin yerini de kimse tutamayacak.”
Boşanma sürecinde dikkat edilmesi gereken noktalar;
Boşanma kararınızı çocuğa eşinizle birlikte söyleyin.
Çocuğa boşanmanın ne demek olduğunu açık ve anlaşılır bir dille anlatmak gerekir. Birlikteyken mutlu olamadığınızı, geçinemediğinizi, bir takım anlaşmazlıklarınızın olduğunu, düzeltmeye çalıştığınız halde düzeltemediğinizi söyleyebilirsiniz.
Çocuktan ayrı yaşayacak olan eş, kademeli olarak evden ayrı kalmaya başlamalıdır; bu süreç haftada bir günden 5-6 güne kadar çıkarıldığında çocuk ayrılığa daha kolay adapte olur. Boşanmadan sonra, çocuklar her iki eşle de sürekli ve düzenli olarak görüşmeye devam etmelidir. Siz artık sevgili veya karı-koca olmayabilirsiniz ama onun için halen anne-babasınız. O sizleri beraber tanıdı ve beraber istiyor, bunu anlamaya çalışın ve ayrılığınıza alışması için ona zaman verin. Çocuğunuza anne ve babanın birbirlerinden ayrılmalarının çocuklarından ayrılmaları anlamına gelmediğini anlatın.
Boşanmadan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Boşanma aile birliğinin yıkılması ve yerine yeni bir düzen kurulması anlamına gelen zor bir süreçtir. Çocuk için önemli bir travma nedeni olabilecek bu dönemin en az zararla atlatılabilmesi için ailelerin dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır.
Çocuk bu durumdan dolayı kendisini suçlayabilir. Ona bunun onun suçu olmadığını söyleyin.
Boşanmayla ilgili konuşmalarda eşinizi suçlamaktan kaçının. Bu çocuğunuzun, annesine ya da babasına öfke duymasından ve ilişkilerinin bozulmasından başka bir işe yaramayacaktır.
Boşanmadan sonra hayatında olacak değişiklikleri çocuğa anlatın. Mümkünse şehir değiştirme, ev değiştirme, yeni bir evlilik gibi köklü değişiklikleri bir süre erteleyin. Çocuk boşanmanın arkasından bu değişikliklere uyum sağlamakta zorlanacaktır.
Anne baba eski eşinden öç almak için eşinin çocuğu görmesini engellememelidir. Çocuk koz olarak kullanılacak bir araç değildir.
Anne ve baba çocuğu kendi yanlarına çekmek için aşırı sevgi gösterilerinden kaçınmalıdır.
Çocuğu annesi ya da babası arasında tercih yapmak zorunda bırakmayın.
Çocuğu eşinizin sevgisinden ve kendisinden mahrum bırakmayın.
Çocuğu eşinizle barışmak için bir araç olarak kullanmayın.
Diğer aile bireylerini ve akrabalarını çocuğa karşı duyarlı davranmaları konusunda uyarın. Diğerlerinin de çocuğa annesini ya da babasını kötülemelerine izin vermeyin.
Çocuğun sorularına açık ve dürüst cevap vermeye özen gösterin.
Eşlerin her ikisinin de çocukla ilgilenmesi, hayatındaki gelişmelerden haberdar olması, okul aktivitelerine ve diğer aktivitelere katılması önemlidir. Eşlerden birinin fazla ilgilenmesi diğerinin eksikliğinin kapatmaz.
Sonuç olarak;
Boşanma, çocuğun yaşantısında pek çok değişime (ev, okul, aile ortamı, arkadaş vb.) yol açan ve yeniden uyumunu gerektiren stresli bir süreç olarak kabul edilmektedir. Boşanma sonrasında çocukların uyumunu inceleyen araştırmalar, aile surecinin dinamik olması nedeniyle boşanma öncesinde, sırasında ve sonrasında ailede yaşanan değişimlerin çocuğun uyum sağlamasında etkili olduğunu ileri sürmektedir. Aslında boşanma, ailedeki bireyler için stresli değişimler yaşatması ve tehlike unsurları taşımasına rağmen, daha uyumlu, anlamlı ilişkiler yaratabilme, kişisel gelişim, rahatlama ve kavgadan kurtuluş yolu olarak da görülmektedir. Tüm stres ve zorluklarına karşın, koşulları uygun olduğunda boşanmış aile çocuklarının çoğunluğu uzun surede yeniden toparlanmakta ve boşanmaya uyum sağlamaktadır.
Kaynaklar
Boşanmış Aileler ve Çocukları Prof. Dr. Tahran, Nevzat "Makul Çözüm" Mart 2004 Timaş Yayınları
Yavuzer, Haluk Çocuk Eğitim El Kitabı Remzi Kitapevi 1997 5. Basım İstanbul
Cüceloğlu, Doğan İnsan Ve Davranışı 6. Basım 1996 Remzi Kitabevi İstanbul
Arifoğlu, Berna; Şanlı Richard, Nalan; Razı, Gülcem; Öz, Fatma. Çocuklar İçin Boşanmaya Uyum Envanteri Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 17 (3) 2010
www.webbebek.com
1 Beğeni 
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
ailede boşanma, boşanmada çocuk, boşanma, boşanma ve çocuk, boşanmayı çocuğa anlatmak, boşanmayı çocuğa söylemek, boşanma sırasında çocuk, boşanma sonrası çocuk, boşanmadan sonra çocuk
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
