Panik Atak ve Eşlik Eden Düşünce Hataları
Panik Atak ve Eşlik Eden Düşünce Hataları
Panik atak günümüzün depresyondan sonra en yaygın psikiyatrik sendromudur. Giderek de yaygınlaşan bir hastalıktır. Kişinin yoğun korku ve huzursuzluk yaşadığı, aniden başlayıp, rahatsızlığın en geç 10 dakika içinde en üst düzeye ulaştığı, fiziksel ve düşüncesel belirtilerinin bulunduğu bir kaygı nöbetidir.
Panik atak fiziksel belirtilerle seyreden, beklenmedik zamanlarda ortaya çıkan bir psikolojik sendrom olarak tarif edilebilir. Ancak danışanların da söylediği gibi yaşananlar hiçte basit değildir. Hatta bazılarına göre hissedilenlerin tarifi mümkün değildir. Çok şiddetli ve sarsıcı olarak yaşanır, kişi çok şiddetli bir kalp atımı ile sanki kalbi yerinden fırlayacakmış, ölecekmiş gibi hisseder. Bununla birlikte düşüncelerde çarpıtma başlamış olur. Giderek benliği saran ölüm korkusu ve düşünceleri ile bazen nefes düzensizliği başlar, nöbet şiddetlenir, dilinizin boğazınıza kaçtığını düşünür nefes alamaz duruma geldiğinizi hissedersiniz. Bayılma hissi, hatta bazen gerçek bayılmalar acil yardim arama ihtiyacı doğurur.
Fiziksel belirtiler çok çeşitli olabilir. Belirtiler çoğu kez korku kaynaklı ortaya çıkan bir başka hastalığın taklididir. Kalp krizi, tansiyon yükselmesi, beyin kanaması ya da felç geçiriyor olma gibi. Ama gerçekte bunların hiçbiri olmuyordur. Üstelik bu belirtiler yukarıdaki hastalıkların herhangi birini yaşıyor olsanız bu kadar kuvvetli ve korkutucu olamaz. Bu noktadan bakılınca panik atak aslında uyanıkken görülen bir kabus gibidir.
Öncelikle kişilerin bu yaşadıklarının gerçekte olmadığına kanıt üretmesi istenir. Bunu gerçekleştirmek panik atağı geçirmiş kişilerde güç olabilir. Dolayısıyla hastaların ilk başvurdukları yerler acil servisleri ve kardiyoloji klinikleridir. Panik atağı tanımak, kabullenmek ve tedavisine başlamak ilk ve önemli adimdir. Bu belirtilerin psikolojik olduğu kabul edilse bile, her gelişi korkutmaya devam edebilir.
Panik atak geçiren hastalarda görülen fiziksel belirtilerin bazıları şunlardır:
- Mideye bir ağırlık çöküyor hissi
- Avuç içlerinde terleme, titreme
- Vücudun genelinde yada bazı bölgelerde sıcaklık hissetmek
- Hızlı, şiddetli ve düzensiz kalp atışları, hızlı hızlı nefes alıp verme
- Diz ve bacaklarda güçsüzlük veya esneklik
- İçinin titremesi
- Ağız kuruluğu
- Boğazda yumruk hissi
- Göğüste basınç hissetme
- Bulantı veya ishal
- Bas dönmesi, sersemlik, göz kararması
- Gerçek dışılık hissi, rüyada gibi hissetme
- Düşüncenin netliğini kaybetmesi
- Bulanık görme
- Bayılma hissi
Bu nöbetler ya da ataklar gelmeye devam ettikçe, hastalarda iki temel belirti daha ortaya çıkar. Bunlardan birincisi beklenti anksiyetesi denen bu atakların tekrarlayacağı korkusudur. Hastaların zihni 'ya bunu tekrar geçirirsem' korkusuyla çok fazla meşgul olabilir. İkinci temel belirti de kaçınmalardır. Bu nöbetler yaşandıkça kişi bazı ortam ve durumlarda bulunmaktan kaçınır. Örneğin çarpıntısı olacağı korkusuyla spor yapmaktan, havasız kalacağı korkusuyla kapalı ortamlardan, herkesin içinde düşüp bayılabileceği korkusu ile kalabalık ortamlarda bulunmaktan, asansörlerden, toplu tasama araçlarından, toplantılardan kaçınmaya baslar.
Kaçınmanın bir diğer görünümü de yalnız kalamamaya başlama ya da bazı koşullarda yalnız bulunmama çabasıdır. Hasta başına bir şey geleceği korkusu ile hep yanında birini bulundurma eğiliminde olabilir. Bazı hastalar evden çıkamaz hale gelebilir.
Bu belirtilere korkular ya da negatif düşünceler eslik edebilir:
- Ölmek üzereyim
- Kalp krizi geçiriyorum
- Aklimi yitirmek üzereyim
- Şimdi bayılacağım
- Nefes alamıyorum
- Felç geçireceğim
- Kontrolümü kaybediyorum
- Tansiyonum çok yükseldi ve beyin kanaması geçiriyorum galiba, gibi…
Panik atağın tedavisi ilaç ve psikoterapi ile mümkündür. Tedavi bir çok yöntemin birlikte uygulanması ile daha çabuk sonuç verir. Düşünce hatalarını belirlemek ve bazı nefes ve gevşeme egzersizlerini kullanmak faydalı olur. Sadece ilaçla ya da sadece terapi ile iyileşmesi nadirdir.
Panik atağı iyi tanımak, baş etme stratejilerini kullanmak, tedaviyi aksatmamak, kişinin kendine inancını yitirmemesi iyileşme şansını arttırmak adına çok önemlidir. Yardım almaktan kaçınmayın.
Sağlıklı günler…
Panik atak günümüzün depresyondan sonra en yaygın psikiyatrik sendromudur. Giderek de yaygınlaşan bir hastalıktır. Kişinin yoğun korku ve huzursuzluk yaşadığı, aniden başlayıp, rahatsızlığın en geç 10 dakika içinde en üst düzeye ulaştığı, fiziksel ve düşüncesel belirtilerinin bulunduğu bir kaygı nöbetidir.
Panik atak fiziksel belirtilerle seyreden, beklenmedik zamanlarda ortaya çıkan bir psikolojik sendrom olarak tarif edilebilir. Ancak danışanların da söylediği gibi yaşananlar hiçte basit değildir. Hatta bazılarına göre hissedilenlerin tarifi mümkün değildir. Çok şiddetli ve sarsıcı olarak yaşanır, kişi çok şiddetli bir kalp atımı ile sanki kalbi yerinden fırlayacakmış, ölecekmiş gibi hisseder. Bununla birlikte düşüncelerde çarpıtma başlamış olur. Giderek benliği saran ölüm korkusu ve düşünceleri ile bazen nefes düzensizliği başlar, nöbet şiddetlenir, dilinizin boğazınıza kaçtığını düşünür nefes alamaz duruma geldiğinizi hissedersiniz. Bayılma hissi, hatta bazen gerçek bayılmalar acil yardim arama ihtiyacı doğurur.
Fiziksel belirtiler çok çeşitli olabilir. Belirtiler çoğu kez korku kaynaklı ortaya çıkan bir başka hastalığın taklididir. Kalp krizi, tansiyon yükselmesi, beyin kanaması ya da felç geçiriyor olma gibi. Ama gerçekte bunların hiçbiri olmuyordur. Üstelik bu belirtiler yukarıdaki hastalıkların herhangi birini yaşıyor olsanız bu kadar kuvvetli ve korkutucu olamaz. Bu noktadan bakılınca panik atak aslında uyanıkken görülen bir kabus gibidir.
Öncelikle kişilerin bu yaşadıklarının gerçekte olmadığına kanıt üretmesi istenir. Bunu gerçekleştirmek panik atağı geçirmiş kişilerde güç olabilir. Dolayısıyla hastaların ilk başvurdukları yerler acil servisleri ve kardiyoloji klinikleridir. Panik atağı tanımak, kabullenmek ve tedavisine başlamak ilk ve önemli adimdir. Bu belirtilerin psikolojik olduğu kabul edilse bile, her gelişi korkutmaya devam edebilir.
Panik atak geçiren hastalarda görülen fiziksel belirtilerin bazıları şunlardır:
- Mideye bir ağırlık çöküyor hissi
- Avuç içlerinde terleme, titreme
- Vücudun genelinde yada bazı bölgelerde sıcaklık hissetmek
- Hızlı, şiddetli ve düzensiz kalp atışları, hızlı hızlı nefes alıp verme
- Diz ve bacaklarda güçsüzlük veya esneklik
- İçinin titremesi
- Ağız kuruluğu
- Boğazda yumruk hissi
- Göğüste basınç hissetme
- Bulantı veya ishal
- Bas dönmesi, sersemlik, göz kararması
- Gerçek dışılık hissi, rüyada gibi hissetme
- Düşüncenin netliğini kaybetmesi
- Bulanık görme
- Bayılma hissi
Bu nöbetler ya da ataklar gelmeye devam ettikçe, hastalarda iki temel belirti daha ortaya çıkar. Bunlardan birincisi beklenti anksiyetesi denen bu atakların tekrarlayacağı korkusudur. Hastaların zihni 'ya bunu tekrar geçirirsem' korkusuyla çok fazla meşgul olabilir. İkinci temel belirti de kaçınmalardır. Bu nöbetler yaşandıkça kişi bazı ortam ve durumlarda bulunmaktan kaçınır. Örneğin çarpıntısı olacağı korkusuyla spor yapmaktan, havasız kalacağı korkusuyla kapalı ortamlardan, herkesin içinde düşüp bayılabileceği korkusu ile kalabalık ortamlarda bulunmaktan, asansörlerden, toplu tasama araçlarından, toplantılardan kaçınmaya baslar.
Kaçınmanın bir diğer görünümü de yalnız kalamamaya başlama ya da bazı koşullarda yalnız bulunmama çabasıdır. Hasta başına bir şey geleceği korkusu ile hep yanında birini bulundurma eğiliminde olabilir. Bazı hastalar evden çıkamaz hale gelebilir.
Bu belirtilere korkular ya da negatif düşünceler eslik edebilir:
- Ölmek üzereyim
- Kalp krizi geçiriyorum
- Aklimi yitirmek üzereyim
- Şimdi bayılacağım
- Nefes alamıyorum
- Felç geçireceğim
- Kontrolümü kaybediyorum
- Tansiyonum çok yükseldi ve beyin kanaması geçiriyorum galiba, gibi…
Panik atağın tedavisi ilaç ve psikoterapi ile mümkündür. Tedavi bir çok yöntemin birlikte uygulanması ile daha çabuk sonuç verir. Düşünce hatalarını belirlemek ve bazı nefes ve gevşeme egzersizlerini kullanmak faydalı olur. Sadece ilaçla ya da sadece terapi ile iyileşmesi nadirdir.
Panik atağı iyi tanımak, baş etme stratejilerini kullanmak, tedaviyi aksatmamak, kişinin kendine inancını yitirmemesi iyileşme şansını arttırmak adına çok önemlidir. Yardım almaktan kaçınmayın.
Sağlıklı günler…
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Panik Atak ve Eşlik Eden Düşünce Hataları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Gülçin DÖNMEZ FİDAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Gülçin DÖNMEZ FİDAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
4 Beğeni 
Yazan Uzman
|
panik atak, panik bozukluğu, panik atak terapi, pani atakta psikoterapi, panik atak tedavisi, panik, panik bozukluk
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
