2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Spor Psikolojisi: Sporda Takım Kaptanınında Olması Gereken Üç Temel Özellik ve Sporda Baskı Altında Oynama
MAKALE #8996 © Yazan Uzm.Psk.Sedar ERTAŞ | Yayın Mayıs 2012 | 9,396 Okuyucu
1) TAKIM KAPTANININDA OLMASI GEREKEN 3 TEMEL ÖZELLİK

ANA TEMA: Takım kaptanının 3 özelliği takıma rehber ve örnek olur, bunlar : Koruma, Cesaret ve Tutarlı Davranmaktır.


Takımı kaptanı olmak onurlu bir görevdir. Bu görev kaptana, ona saygı duyan ve bu kaptanın takıma doğru yolu göstereceğine inanan diğer sporcu arkadaşları tarafından verilir. Bununla beraber bu onurlu görev büyük sorumluluk gerektirir. Takım kaptanı kötü bir performans veya sonuç sonrasında sorumluluğu almalıdır. Kaptanların performansının yüksek olması ve takımı zafere götürmesinde öncülük etmesi beklenir. Ayrıca kaptanlardan en zorlu durumlarla başaçıkabilmesi ve takım arkadaşlarına örnek olması da beklenmektedir. Vay be, teknik direktör veya koç ve sporcular takım kaptanından çok şey bekliyor değil mi? Takım kaptanı olmak gerçekten önemli bir şey mi?


Bizce takım kaptanı olmak bir sporcunun ulaşabileceği en büyük onurdur. Yine de çoğu sporcu kaptan olarak sorumluluklarının farkında olmadan bu onurlu görevi üstlenir. Aslında, bazı durumlarda takım kaptanı uygun bir aday olmasından çok, takımdaki sporcular içinde popüler olduğu için de seçilmiş olabilir. Sporcular takım kaptanlığı sorumluluğunu çok ciddiye almalı ve etkili, başarılı bir kaptan olabilmenin ne demek olduğu üzerine düşünmelidir. Bizce iyi bir takım kaptanı şu 3 özelliğe sahip olmalıdır:

Koruma, Cesaret ve Tutarlı Davranma

KORUMA ( İLGİLİ OLMA)


Büyük kaptanlar oyuna, rekabete ve takım arkadaşlarına tutkuyla bağlıdır. Kaptanlar takımın başarısını kendi ihtiyaçlarından önemli görür ve takım arkadaşlarının hepsinin iyi hissetmesiyle, esenliğiyle gerçekten ilgilenir. Koruyucu, ilgili bir kaptan olarak tüm takım arkadaşlarınıza saygılı davranmalı ve her birinin takıma yaptığı katkıyı unutmamalısınız. Eğer takım arkadaşlarınızdan biriyle sorun yaşıyorsanız onunla özel görüşmeli ve yapıcı bir yol sergilemelisiniz ki sorunun sebebini anlayıp bir çözüm bulabilesiniz.

Ayrıca takım kaptanı takım içindeki söylenti ve dedikoduların yayılmasını engellemesi gereken kişidir. Çünkü bu tarz olaylar takımın dokusunu yok eder.

CESARET


Kaptanlar kazanmayı ister. Cesur bir kaptan olarak en kötü durumlarda bile “yola devam” etmeli ve mücadele etmekten korkmamalısınız. Cesur kaptanlar takımın geri kalanına örnek olur. Özellikle zor zamanlarda kaptan olarak hareketleriniz takımın asıl hedefini gösterir. Takım arkadaşlarınıza yüksek hedefler belirlemenin ve bu hedeflere ulaşmak için sıkı çalışmanın gerekli olduğunu, kendinizi buna adadığınızı göstermek için örnek olmalısınız. Sonuçta cesur bir kaptan olarak takım arkadaşlarınıza ve teknik direktöre veya koça güvendiğinizi göstermeli, takımın geri kalanının hazırlanma ve sıkı çalışmaya devam etmesini sağlama sorumluluğuna istekli olmalısınız.

TUTARLILIK ( UYUMLULUK )


Etkili kaptanlar tutarlılığın sembolüdür. Tutarlı bir kaptan olarak her hazırlığa ve müsabakaya % 100 efor sergileyebilecek düzeyde kalarak çıkabilmeniz gerekir. Gerekli olandan azını yaparak takıma etkili bir şekilde yol gösteremez ve takım arkadaşlarınızla teknik adamın saygısını kazanamazsınız. Tutarlı kaptanlar ayrıca gerçek bir iletişim becerisine sahiptir. Bazı kaptanlar sözel iletişim bazılarıysa beden diliyle örnek olurlar. İletişim de önemli olan başkası gibi olmaya çalışmak değil kendi tarzınıza sahip çıkarak bunu geliştirmektir.

Eğer bu 3 özelliği başarıyla taşıyorsanız 4. bir özelliği kazanırsınız: kendisine İNANILAN biri olma. Takımınıza müsabakada önderlik ederken kendisine İNANILAN bir lider olmaktan daha önemli bir şey yoktur.

Eğer bu 3 özelliği geliştirmeniz gerekiyorsa ne yapmalısınız?


İyi haber; kaptanlar yetiştirilebilir çünkü onlar kaptan olarak doğmamıştır. İlginizi, cesaretinizi ve tutarlılığınızı geliştirmek için tanıdığınız kaptanlarla zaman geçirin, onlarla konuşun ve onların yeteneklerini örnek alın. Gözleyin: zor durumlarla nasıl başaçıkıyorlar? Ayrıca takımlarına liderlik yapmış kişilerin kitaplarını da okuyabilirsiniz.

Takımın teknik adamı veya koçuyla konuşun, onların bir kaptandan ne beklediğini ve bu rolü nasıl yerine getirebileceğinizi konuşun. Takım için doğru şeyi yapmaya istekli olun. Ve, sahaya çıkın ve yapın. Sahada hatalarınızdan ders çıkararak çok şey öğrenirsiniz.


2) SPORDA BASKI ALTINDA OYNAMA

Tenis bir hız ve hareket oyunudur. Oyuncu kritik zamanda etkili bir atış yaptığında hız ve hareket ondan yana olabilir. Beklenmedik bir hata meydana geldiğinde avantaj rakibine geçebilir. Çoğu sporcu maç boyunca oyuna odaklanabilirken konsantrasyonlarının kaybolduğu bazı zamanlar da vardır. Sporcuların baskı altında oynadıkları zamanlarda da maç süresince kontrollerini kaybetmemeleri için sporculara bazı performans koruma tekniklerini de içeren davranış rutinlerini öğretiriz.


Maç boyunca en iyi şekilde oynayabilmenin birinci yöntemi bu davranış rutini tekniklerinin kullanılmasıdır. En iyi tenis oyuncuları bu teknikleri maç boyunca uygulamayı alışkanlık haline getirerek performanslarını daha yukarıya taşırlar. Örneğin; öncelikle servis servis kullanımında birçok oyuncu bir dizi davranış sergiler. Daha sonra her servis atışında tekrarlanan bu davranışlar genellikle bazı temel ( spesifik) hareketleri içerir. Bu tür davranışları içeren bazı örnekler ise şöyledir:


• saha çizgisi arkasında sağa- sola adım atma

• topları biriktirme
• saha çizgisine doğru adımlar atma
• atış öncesi topu zıplatma
* vuruşu başlatma

Servis atışı öncesindeki fiziksel davranışlar gözlenebilirken, oyuncunun zihninde neler olmaktadır? İşte bu performans için en kritik nokta olmakla birlikte en çok ihmal edilen konudur. Eğer sporcu kendini, zihinsel antrenmanları birleştirecek şekilde eğitirse daha uyumlu ve sürekliliği olan bir performans ortaya çıkacaktır. Sonuç olarak bu birleştirme oyuncunun hazırlanma sürecinin otomatikleşmesini ve böylece her seferinde performansının sürmesini sağlayan bir davranış halini alır.


Bu zihinsel ve fiziksel rutin hareket şekli performansın korunması için önemlidir ancak baskı altındaki oyuncularda çok daha etkili ve önemli olmaktadır. Her tenis oyuncusu final setinde önde olduğu bir karşılaşma yapmış ve öyle ya da böyle rakibinin öne geçmesine izin vermiştir. Performanstaki bu aşağı yönde spiral düşüş sıkıntı, öfke ve bir çeşit tıkanma tepkisine sebep olur. Oyunu nasıl oynayacağımızı unutmuş gibi oluruz. Fakat fiziksel ve zihinsel rutin hareketlerimizi hatırlayıp hem servis atışı hem de karşılama sırasında bu rutine devam edebilirsek kendimizi baskı altında hissettiğimizde bile oyuna daha odaklanmış ve konsantre olabiliriz.


Peki tenis için kendi kişisel rutininizi nasıl geliştirirsiniz? Bir daha ki maçınız sırasında neler yaptığınızı gözleyin ve düşünün, her bir noktayı netleştirin. Kendinize şu soruları sorun:


• Atışa her zaman aynı şekilde mi hazırlanıyorsun?

• Servis atışının değişmesine ne sebep oluyor?
• Atışlar arasında aklından neler geçiyor?

Bu soruları göz önünde bulundurarak bilgi topladığınızda biri servis atışı biri de karşılama için olan kendi kişisel performans egzersizi rutininizi oluşturabilirsiniz.


Servis atışı sırasındaki kişisel rutininizi oluştururken aşağıdaki fiziksel davranışları da göz önüne almak isteyebilirsiniz:


• Saha çizgisi gerisinde ileri – geri adım atma

• Topları yerleştirme
• Atış pozisyonu alma
• Topları belirli sayıda zıplatma
• Ve son vuruşu boşa atma

Göz önünde tutulması gereken bilişsel / zihinsel bileşenler ise şunlardır:

• Atış öncesi son anı değerlendirme
• Atış / topun çıkış anı
• Dikkatin bir sonraki aşamadaki stratejinize yönlendirilmesi
• Derin bir nefes alarak zihnin rahatlatılması
• Bir anahtar kelime söyleyerek ( şimdi, hazır veya başla gibi ) dikkatinizi yeniden oyuna odaklama.

Fiziksel ve zihinsel rutinlerinizin ( alışkanlıklarınızın) oyun, set ya da maç skoruna bakmaksızın değişmemesi ve aynı kalması gerekir.

Servis atışının yanı sıra karşılama sırasında da rutin davranışlarınız olmalı. Karşılamanın içeriği ise:

• Saha çizgisi ardında yapılan ileri – geri adımlar

• Sonraki noktayı ( aşamayı) değerlendirme
• Tekrar pozisyon alma
• Zihni maçta tutmak için bir anahtar sözcük belirlemek

Oyunda hem servis atışı hem de karşılama esnasında performansın düşmemesi için rutin hale gelen zihinsel ve davranışsal hareketlerin olması daha istikrarlı bir tenis oyuncusu olmanıza yardımcı olur. Bu sayede kolay ya da zor bir maç olmasına bakmaksızın oynadığınız oyuna güvenebilirsiniz. İstikrarlı bir performans sergilemek sadece profesyoneller için değildir. Oyundan zevk almak isteyen hevesli oyuncular da davranış repertuarına bunu ekleyebilir.


SEDAR ERTAŞ

UZM.PSİKOLOG

Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Spor Psikolojisi: Sporda Takım Kaptanınında Olması Gereken Üç Temel Özellik ve Sporda Baskı Altında Oynama" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Sedar ERTAŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Sedar ERTAŞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Sedar ERTAŞ Fotoğraf
Uzm.Psk.Sedar ERTAŞ
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi89 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Sedar ERTAŞ'ın Makaleleri
► Sürantrenman - Sporda Tükenmişlik ÇOK OKUNUYOR Psk.E.Cem ENGİN
► Sporda Kaygı Faktörü Psk.Barış Kemal KİRİK
► Sporda Zihinsel Sağlamlık Psk.E.Cem ENGİN
► Sporda Performans Geliştirme ve Emdr Psk.Ziya ÜNLÜTÜRK
► Spor Psikolojisi Psk.Barış Kemal KİRİK
► Spor Psikolojisi Nedir? Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK
► Spor Psikolojisi ve Kariyer Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Spor Psikolojisi: Sporda Takım Kaptanınında Olması Gereken Üç Temel Özellik ve Sporda Baskı Altında Oynama' başlığıyla benzeşen toplam 46 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


20:53
Top