Çocuk ve Zeka
"Bir insanın nasıl güldüğünden terbiyesini, neye güldüğünden ise zekâsını ve seviyesini anlarsınız."
“Duygusal zeka” kavramı literatürümüze girdiğinden beri “empati kurma” gibi yeteneklerimizin de sözel bilgiyi kullanma veya performansa dayalı zeka bölümlerimiz kadar önemli olduğunu öğrenmeye başladık.
Öğrenme, öğrenilenlerden yararlanabilme, kendimizi yeni durumlara uyarlayabilme ve yeni çözüm yolları bulabilme yeteneği olarak tanımlanabilen zekâ; tarih boyunca farklı yaklaşımlarla değerlendirilmiştir. Son 30 yıldır ise geleneksel zekâ anlayışının, insan beyninin sınırlarını daraltan ve insanın sahip olduğu geniş bilişsel potansiyeli yadsıyan bir niteliğe sahip olduğu fikri ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu yeni zekâ anlayışı, zekânın pek çok özelliği ve yaşamsal etkinliği kapsayan geniş bir kavram olduğu düşüncesini temel almaktadır. Bu kapsamda, Howard Gardner tarafından 1983 yılında ortaya atılan ve zekâ kavramına farklı bir bakış açısı getiren ‘Çoklu Zekâ Kuramı; zekânın sözel ve matematiksel yeteneklerin ötesinde bir anlam ifade etmektedir. Yaşamın çeşitli alanlarında varlık gösteren değişik yeteneklerle birlikte çoklu bir yapı sergilediğini ve tüm bunların işbirliği içerisinde çalıştıklarını söylemektedir.
Çoklu Zekâ Kuramı uyarınca geliştirilen testlerle bireyde güçlü ve zayıf zekâ bölümlerine ilişkin farkındalık yaratılarak kişisel gelişim için özel çözümler geliştirebiliyoruz. Ayrıca bireyin güçlü yanları ile zayıf yönlerini desteklemesi sağlanabildiği gibi, doğru meslek seçiminde de yardımcı olabilmekteyiz. Böylece matematik dersinde başarısız olan bir öğrenciyi “tembel” olarak etiketlemek yerine, üstün olan zekâ bölümünün tespiti ve kişisel özelliklerinin de yardımı ile başarılı olabileceği bir alana yönlendirebiliyoruz.
Okullarda çalışan eğitim personeline verilebilecek profesyonel eğitim ile çocukların yetenekli oldukları bölümlere yönlendirilmeleri ve hem öğretmenlerinin öğrenciyi hem de öğrencinin kendisini daha iyi tanıması sağlanabiliyor. Böylece farkındalığın artmasıyla doğru tespitlere daha iyi çözümler bulunarak eğitim kalitesi yükseltilebiliyor.
Okulların kapanması ile aileler çocuklarının boş zamanlarını nasıl değerlendirecekleri konusunda kaygılanmaya başladılar bile. Bazılarımız çocuklarının okul başarılarına destek olabilecek yöntemler düşünürken bazılarımız da sosyal - kişisel yeteneklerini geliştirebilecek farklı kursları – yaz kamplarını deniyorlar. Önemli olan ise bu tatilin ne kadarının, nasıl değerlendirilebileceğidir.
Bu iki buçuk ayı doğru kullanmak gerek. Yaz ayını tek bir kursta-kampta mı yoksa kısa süreli çok sayıda etkinlikle mi değerlendirmek daha iyi? Zaten tüm yılını sınavdan sınava girerek, dershaneden özel derse yetişerek geçiren çocukların “üst sınıfa hazır olsun” veya “ bu zaman boşa gitmesin” derken tüm tatillerini de yememek gerek.. Ne kadar vakit geçirildiği önemli değildir, nasıl vakit geçirildiği önemlidir. Yani miktar değildir aslolan, niteliktir, kaliteli vakittir. Doğru çözümler için iyi görmek, doğru anlamak ve yorumlamak lazım. Eğer yardıma ihtiyacınız olursa, bir uzman görüşünden de yararlanabilirsiniz.
KİŞİLERARASI ZEKA
Öğrenme yolu: Sinerji oluşturarak, sempati kurarak, işbirliği yaparak, kaynaşarak, iletişim kurarak öğrenme.
Çalışma alanları: Öğretmenlik, Yönetim, İşletme, Danışmanlık, Psikologluk, Rehberlik uzmanı ve Politika gibi alanlarda başarıyla çalışabilirler.
İÇSEL ZEKA
Öğrenme yolu: Yoğunlaşarak, duygu ve düşüncelerinin farkına vararak, ruhsal gerçekliklerin farkına vararak, düşünmeyi düşünerek, benliğini geliştirerek, özgün bireysel etkinlikler yaparak öğrenme.
Çalışma alanları: Yazar, Psikolog, Sosyal hizmet uzmanı, Dini lider, Sanatçı, İş adamı, Ressam, heykeltıraş vb. alanlarda başarıyla çalışabilirler.
MÜZİKSEL / RİTMİK ZEKA
Öğrenme yolu: Melodi ve ritim yaratarak, empati kurarak, seslere duyarlı olarak, enstrüman kullanarak, müziğin yapısını kavrayarak öğrenme.
Çalışma alanları: Şarkıcı, Besteci, Müzisyen, Orkestra şefi, Müzik eleştirmeni gibi alanlarda başarıyla çalışabilirler.
DOĞA ZEKASI
Öğrenme yolu: Doğayı ve doğada olup bitenleri gözlemleyebilme yeteneği kazanarak, kendisinin de bu dünyanın bir parçası olduğunun farkına vararak öğrenme.
Çalışma alanları: Zooloji, Botanik, Organik Kimya, Biyoloji, Jeoloji, Meteoroloji, Arkeoloji, Çiçekçilik, Tıp, Fotoğrafçılık, Dağcılık, İzcilik vb. alanlarda başarıyla çalışabilirler.
GÖRSEL VE UZAMSAL ZEKA
Öğrenme yolu: İmgeleri düzenleyerek, zihinsel resimler oluşturarak, çizerek, desen oluşturarak, hayal ederek öğrenme.
Çalışma alanları: Ressam, Artist, Fotoğrafçı, Mühendis, Kameraman, Mimar, Heykeltıraş, Tasarımcı, Dekoratörlük, İzci, Rehber gibi meslek alanlarında başarıyla çalışabilirler.
BEDENSEL / KİNESTETİK ZEKA
Öğrenme yolu: Zihinle bedeni birleştirerek, mimiklerle, vücudu geliştirerek, dokunarak, dans ederek, üç boyutlu tasarımlar oluşturarak öğrenme.
Çalışma alanları: Spor, Dans, Heykeltıraş, Teknik direktör, Kareografi, Oyunculuk, Cerrahlık, Pandomimcilik, Sanatçılık gibi alanlarda başarıyla çalışabilirler.
MANTIKSAL / MATEMATİKSEL ZEKA
Öğrenme yolu: Akıl yürüterek, soyut modelleri tasarlayarak, sayılarla düşünerek, ilişkileri ve bağlantıları kurgulatarak öğrenme.
Çalışma alanları: Muhasebeci-satın alma, matematik ve mühendislik bilimleri, Bilim adamı, İstatistik, bilgisayar, ekonomi ve fen bilimleri alanlarında başarıyla çalışabilirler.
SÖZEL/DİLSEL ZEKA
Öğrenme yolu: Kelimelerle oynayarak, yazarak, okuyarak, konuşarak, mizahı kullanarak, ikna ederek öğrenme.
Çalışma alanları: Edebiyat, Yazarlık, Şair, Arşivcilik, hatip, Dil Bilim, Hukuk, Siyaset gibi alanlarda başarıyla çalışırlar.
Mevlana Celaleddin-i Rumi
“Duygusal zeka” kavramı literatürümüze girdiğinden beri “empati kurma” gibi yeteneklerimizin de sözel bilgiyi kullanma veya performansa dayalı zeka bölümlerimiz kadar önemli olduğunu öğrenmeye başladık.
Öğrenme, öğrenilenlerden yararlanabilme, kendimizi yeni durumlara uyarlayabilme ve yeni çözüm yolları bulabilme yeteneği olarak tanımlanabilen zekâ; tarih boyunca farklı yaklaşımlarla değerlendirilmiştir. Son 30 yıldır ise geleneksel zekâ anlayışının, insan beyninin sınırlarını daraltan ve insanın sahip olduğu geniş bilişsel potansiyeli yadsıyan bir niteliğe sahip olduğu fikri ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu yeni zekâ anlayışı, zekânın pek çok özelliği ve yaşamsal etkinliği kapsayan geniş bir kavram olduğu düşüncesini temel almaktadır. Bu kapsamda, Howard Gardner tarafından 1983 yılında ortaya atılan ve zekâ kavramına farklı bir bakış açısı getiren ‘Çoklu Zekâ Kuramı; zekânın sözel ve matematiksel yeteneklerin ötesinde bir anlam ifade etmektedir. Yaşamın çeşitli alanlarında varlık gösteren değişik yeteneklerle birlikte çoklu bir yapı sergilediğini ve tüm bunların işbirliği içerisinde çalıştıklarını söylemektedir.
Çoklu Zekâ Kuramı uyarınca geliştirilen testlerle bireyde güçlü ve zayıf zekâ bölümlerine ilişkin farkındalık yaratılarak kişisel gelişim için özel çözümler geliştirebiliyoruz. Ayrıca bireyin güçlü yanları ile zayıf yönlerini desteklemesi sağlanabildiği gibi, doğru meslek seçiminde de yardımcı olabilmekteyiz. Böylece matematik dersinde başarısız olan bir öğrenciyi “tembel” olarak etiketlemek yerine, üstün olan zekâ bölümünün tespiti ve kişisel özelliklerinin de yardımı ile başarılı olabileceği bir alana yönlendirebiliyoruz.
Okullarda çalışan eğitim personeline verilebilecek profesyonel eğitim ile çocukların yetenekli oldukları bölümlere yönlendirilmeleri ve hem öğretmenlerinin öğrenciyi hem de öğrencinin kendisini daha iyi tanıması sağlanabiliyor. Böylece farkındalığın artmasıyla doğru tespitlere daha iyi çözümler bulunarak eğitim kalitesi yükseltilebiliyor.
Okulların kapanması ile aileler çocuklarının boş zamanlarını nasıl değerlendirecekleri konusunda kaygılanmaya başladılar bile. Bazılarımız çocuklarının okul başarılarına destek olabilecek yöntemler düşünürken bazılarımız da sosyal - kişisel yeteneklerini geliştirebilecek farklı kursları – yaz kamplarını deniyorlar. Önemli olan ise bu tatilin ne kadarının, nasıl değerlendirilebileceğidir.
Bu iki buçuk ayı doğru kullanmak gerek. Yaz ayını tek bir kursta-kampta mı yoksa kısa süreli çok sayıda etkinlikle mi değerlendirmek daha iyi? Zaten tüm yılını sınavdan sınava girerek, dershaneden özel derse yetişerek geçiren çocukların “üst sınıfa hazır olsun” veya “ bu zaman boşa gitmesin” derken tüm tatillerini de yememek gerek.. Ne kadar vakit geçirildiği önemli değildir, nasıl vakit geçirildiği önemlidir. Yani miktar değildir aslolan, niteliktir, kaliteli vakittir. Doğru çözümler için iyi görmek, doğru anlamak ve yorumlamak lazım. Eğer yardıma ihtiyacınız olursa, bir uzman görüşünden de yararlanabilirsiniz.
KİŞİLERARASI ZEKA
Öğrenme yolu: Sinerji oluşturarak, sempati kurarak, işbirliği yaparak, kaynaşarak, iletişim kurarak öğrenme.
Çalışma alanları: Öğretmenlik, Yönetim, İşletme, Danışmanlık, Psikologluk, Rehberlik uzmanı ve Politika gibi alanlarda başarıyla çalışabilirler.
İÇSEL ZEKA
Öğrenme yolu: Yoğunlaşarak, duygu ve düşüncelerinin farkına vararak, ruhsal gerçekliklerin farkına vararak, düşünmeyi düşünerek, benliğini geliştirerek, özgün bireysel etkinlikler yaparak öğrenme.
Çalışma alanları: Yazar, Psikolog, Sosyal hizmet uzmanı, Dini lider, Sanatçı, İş adamı, Ressam, heykeltıraş vb. alanlarda başarıyla çalışabilirler.
MÜZİKSEL / RİTMİK ZEKA
Öğrenme yolu: Melodi ve ritim yaratarak, empati kurarak, seslere duyarlı olarak, enstrüman kullanarak, müziğin yapısını kavrayarak öğrenme.
Çalışma alanları: Şarkıcı, Besteci, Müzisyen, Orkestra şefi, Müzik eleştirmeni gibi alanlarda başarıyla çalışabilirler.
DOĞA ZEKASI
Öğrenme yolu: Doğayı ve doğada olup bitenleri gözlemleyebilme yeteneği kazanarak, kendisinin de bu dünyanın bir parçası olduğunun farkına vararak öğrenme.
Çalışma alanları: Zooloji, Botanik, Organik Kimya, Biyoloji, Jeoloji, Meteoroloji, Arkeoloji, Çiçekçilik, Tıp, Fotoğrafçılık, Dağcılık, İzcilik vb. alanlarda başarıyla çalışabilirler.
GÖRSEL VE UZAMSAL ZEKA
Öğrenme yolu: İmgeleri düzenleyerek, zihinsel resimler oluşturarak, çizerek, desen oluşturarak, hayal ederek öğrenme.
Çalışma alanları: Ressam, Artist, Fotoğrafçı, Mühendis, Kameraman, Mimar, Heykeltıraş, Tasarımcı, Dekoratörlük, İzci, Rehber gibi meslek alanlarında başarıyla çalışabilirler.
BEDENSEL / KİNESTETİK ZEKA
Öğrenme yolu: Zihinle bedeni birleştirerek, mimiklerle, vücudu geliştirerek, dokunarak, dans ederek, üç boyutlu tasarımlar oluşturarak öğrenme.
Çalışma alanları: Spor, Dans, Heykeltıraş, Teknik direktör, Kareografi, Oyunculuk, Cerrahlık, Pandomimcilik, Sanatçılık gibi alanlarda başarıyla çalışabilirler.
MANTIKSAL / MATEMATİKSEL ZEKA
Öğrenme yolu: Akıl yürüterek, soyut modelleri tasarlayarak, sayılarla düşünerek, ilişkileri ve bağlantıları kurgulatarak öğrenme.
Çalışma alanları: Muhasebeci-satın alma, matematik ve mühendislik bilimleri, Bilim adamı, İstatistik, bilgisayar, ekonomi ve fen bilimleri alanlarında başarıyla çalışabilirler.
SÖZEL/DİLSEL ZEKA
Öğrenme yolu: Kelimelerle oynayarak, yazarak, okuyarak, konuşarak, mizahı kullanarak, ikna ederek öğrenme.
Çalışma alanları: Edebiyat, Yazarlık, Şair, Arşivcilik, hatip, Dil Bilim, Hukuk, Siyaset gibi alanlarda başarıyla çalışırlar.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuk ve Zeka" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Mehmet DUMAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Mehmet DUMAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
