Duyguların Altındaki Duygular
Evrim açısından düşündüğümüzde duygularımızın hayatta kalmaya devam etmemiz açısından fevkalade önemi olduğunu görüyoruz. Caddede karşıdan karşıya geçerken gittikçe artan bir korna sesi duyduğumuzda “korku”hissetmemiz hayatımızı kurtarır. Samimice önem ve değer verildiğimizi gördüğümüzde ise “mutlu” hissediyoruz değil mi? Bunlar evrenseldir ve bizim tehlikelerden sakınıp faydalı durumlara yönelmemizi sağlayarak bizi daha uzun yıllar yaşatır.
Duygularımız aynı zamanda başka kişilerle olan iletişim kalıplarımızı da etkiler. Farzedelim ki istenmedik bir olay oldu ve asabınız bozuldu, siz de eve moraliniz bozuk geldiniz. Evdeki/ler nasıl bir gün geçirdiğinizi soruyor ve siz asık suratlı bir ifadeyle sadece önünüze bakıyor ve cevap vermiyorsunuz. Yaptığınız davranışın hiç farkında olmuyorsunuz. Konuşulmadan yenen bir yemekten sonra herkes evin oturma salonunu size bırakıp odasına çekiliyor. Sonrasında takınacağınız tavır iletişim kalıbınızı belirler. Bir seçenek sizi yalnız bıraktıkları için onları suçlamaktır, böylece onları korkutup üstünlüğünüzü perçinlersiniz. Diğer bir seçenek olayı kafanızda matematik hesabına çevirip şimdi sizin yapmanız gerektiğine inandığınız şeyi yapmaktır, böylece mantığınızı öne çıkarır ve entelektüel laflarınızla ev halkını sersemletip kendinizi kurtarabilirsiniz. Bir başka seçenek olarak salonda yalnız kaldığınızı fark etmenizle birlikte herkesin yanına gidip onları hizmetçileri gibi sorgusuzca memnun etmeye çalışabilirsiniz. Başka bir seçenek de bu durum hiç olmamış, yokmuş gibi başka gündemler yaratmak ve evdekilerle ilk karşılaşmanızda bambaşka konulardan bahsetmektir. Ünlü Aile Terapisi ve İletişim Kuramcısı Virginia Satir tüm bu iletişim kalıplarını “kapalı” olarak nitelendiriyor. Bu dört iletişim yolunda kişinin salonda yalnız kalmaktan rahatsız olduğu bellidir fakat kendini rahatlatmak için davranabileceği dört şekilde de duygusunu kapatacak, yani gizleyecektir.
Ev halkının ona yakın davranmaması konusunda şikayet etmek kolaydır. Bizler, bu örnekteki kişi gibi kendi duygularımızı gizleyip, tepkimizi öfke, duygusuzca entellektüelleştirme, yalvarma ve konuyla hiç ilgilenmeyip hayata devam etmek davranışlarıyla gösterebiliyoruz. Sizin de acaba farkında olmadan kapalı iletişim kurduğunuz olmuş mudur? Çocukken bize genellikle daha kapalı iletişim yolları kurmamız öğretildiğinden insanların büyük bir kısmı hayatlarının büyük bölümünde kapalı iletişimi tercih etmektedir. Çünkü açık iletişim kendimizi bütün zayıflıklarımız, zaaflarımız ve eksikliklerimiz ile göstermektir ve bu cesaret ister. Çünkü yetersiz olduğumuzu düşünmek bizi utandırır ve üzer. Acaba yetersiz miyiz, yoksa zaten normal olan da bu mu? Cesaretlenmek için samimi duygularımızı göstermekten korktuğumuz diğer insanların da benzer korkular yaşadığını bilmek önemli. Satir kendimizi olduğumuz gibi göstermekten korkmamızın sebeplerini güzelce özetlemiş. Şu inançlara sahipseniz;
1*Hata yapabilirim, ama yapmamalıyım.
2*Ya beni terkederse, yaşayamam.
3* Ya beni eleştirirse, bunu kaldıramam.
4*Biri bundan hoşlanmayabilir.
5*Yeterince iyi olmadığımı düşünecek, bu berbat birşey!
* İşte Gerçekler
1* Hata yapmadan nasıl öğreneceksiniz?
2* Bazen önemli kişilerin hayatımızdan çıkması bizim için daha iyidir, o yokken de yaşayabilirsiniz.
3* Mükemmel olmadığımız için kesin olan birşey eleştiri alacağımızdır. Eleştiri yaptıklarımızla ilgilidir, varlığınızla değil.
4* Birileri mutlaka yaptığım birşeylerden hoşlanmayacak, herkesin görüşü farklı. Herkesin memnun olması imkansızdır.
5a* Bugün birşeyi becerememiş olabilirim ama bu benim kişiliğim değil, davranışımdır. Bir dahakine daha iyi olmak için neyi yapmayacağımı biliyorum
5b* Evet, şu konudan çok anlamıyorum ama bu konuda iddialıyım. Herşeyde iyi olamam. Aynı anda hem futbolcu, hem teknik direktör olamayacağım gibi.
Uzman Klinik Psikolog
Canan Devletkuşu Sayıoğlu
Duygularımız aynı zamanda başka kişilerle olan iletişim kalıplarımızı da etkiler. Farzedelim ki istenmedik bir olay oldu ve asabınız bozuldu, siz de eve moraliniz bozuk geldiniz. Evdeki/ler nasıl bir gün geçirdiğinizi soruyor ve siz asık suratlı bir ifadeyle sadece önünüze bakıyor ve cevap vermiyorsunuz. Yaptığınız davranışın hiç farkında olmuyorsunuz. Konuşulmadan yenen bir yemekten sonra herkes evin oturma salonunu size bırakıp odasına çekiliyor. Sonrasında takınacağınız tavır iletişim kalıbınızı belirler. Bir seçenek sizi yalnız bıraktıkları için onları suçlamaktır, böylece onları korkutup üstünlüğünüzü perçinlersiniz. Diğer bir seçenek olayı kafanızda matematik hesabına çevirip şimdi sizin yapmanız gerektiğine inandığınız şeyi yapmaktır, böylece mantığınızı öne çıkarır ve entelektüel laflarınızla ev halkını sersemletip kendinizi kurtarabilirsiniz. Bir başka seçenek olarak salonda yalnız kaldığınızı fark etmenizle birlikte herkesin yanına gidip onları hizmetçileri gibi sorgusuzca memnun etmeye çalışabilirsiniz. Başka bir seçenek de bu durum hiç olmamış, yokmuş gibi başka gündemler yaratmak ve evdekilerle ilk karşılaşmanızda bambaşka konulardan bahsetmektir. Ünlü Aile Terapisi ve İletişim Kuramcısı Virginia Satir tüm bu iletişim kalıplarını “kapalı” olarak nitelendiriyor. Bu dört iletişim yolunda kişinin salonda yalnız kalmaktan rahatsız olduğu bellidir fakat kendini rahatlatmak için davranabileceği dört şekilde de duygusunu kapatacak, yani gizleyecektir.
Ev halkının ona yakın davranmaması konusunda şikayet etmek kolaydır. Bizler, bu örnekteki kişi gibi kendi duygularımızı gizleyip, tepkimizi öfke, duygusuzca entellektüelleştirme, yalvarma ve konuyla hiç ilgilenmeyip hayata devam etmek davranışlarıyla gösterebiliyoruz. Sizin de acaba farkında olmadan kapalı iletişim kurduğunuz olmuş mudur? Çocukken bize genellikle daha kapalı iletişim yolları kurmamız öğretildiğinden insanların büyük bir kısmı hayatlarının büyük bölümünde kapalı iletişimi tercih etmektedir. Çünkü açık iletişim kendimizi bütün zayıflıklarımız, zaaflarımız ve eksikliklerimiz ile göstermektir ve bu cesaret ister. Çünkü yetersiz olduğumuzu düşünmek bizi utandırır ve üzer. Acaba yetersiz miyiz, yoksa zaten normal olan da bu mu? Cesaretlenmek için samimi duygularımızı göstermekten korktuğumuz diğer insanların da benzer korkular yaşadığını bilmek önemli. Satir kendimizi olduğumuz gibi göstermekten korkmamızın sebeplerini güzelce özetlemiş. Şu inançlara sahipseniz;
1*Hata yapabilirim, ama yapmamalıyım.
2*Ya beni terkederse, yaşayamam.
3* Ya beni eleştirirse, bunu kaldıramam.
4*Biri bundan hoşlanmayabilir.
5*Yeterince iyi olmadığımı düşünecek, bu berbat birşey!
* İşte Gerçekler
1* Hata yapmadan nasıl öğreneceksiniz?
2* Bazen önemli kişilerin hayatımızdan çıkması bizim için daha iyidir, o yokken de yaşayabilirsiniz.
3* Mükemmel olmadığımız için kesin olan birşey eleştiri alacağımızdır. Eleştiri yaptıklarımızla ilgilidir, varlığınızla değil.
4* Birileri mutlaka yaptığım birşeylerden hoşlanmayacak, herkesin görüşü farklı. Herkesin memnun olması imkansızdır.
5a* Bugün birşeyi becerememiş olabilirim ama bu benim kişiliğim değil, davranışımdır. Bir dahakine daha iyi olmak için neyi yapmayacağımı biliyorum
5b* Evet, şu konudan çok anlamıyorum ama bu konuda iddialıyım. Herşeyde iyi olamam. Aynı anda hem futbolcu, hem teknik direktör olamayacağım gibi.
Uzman Klinik Psikolog
Canan Devletkuşu Sayıoğlu
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Duyguların Altındaki Duygular" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Canan SAYIOĞLU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Canan SAYIOĞLU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
3 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
