Kapsül Endoskopi
Günümüzde sindirim sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisinde endoskopik yöntemler altın standart haline gelmiştir. Endoskopi ucunda kamera olan fiberoptik bir kablo yardımı ile sindirim sistemi organlarının görüntülenerek incelenmesidir. Gastroskopi ile yemek borusu, mideve ince barsağın başlangıç kısımları incelenebilirken kolonoskopi ile kalın barsaklar görüntülenir. Mide ile kalın barsaklar arasında kalan ince barsakları ise bu klasik endoskopik yöntemler ile incelemek mümkün değildir. Teknolojinin yıllar içinde gelişmesi ile kapsül endoskopi ve çift balon enteroskopi gibi ince barsakları görüntüleyebilecek yöntemler geliştirilmiştir.
KAPSÜL ENDOSKOPİ NEDİR ?
Sindirim sisteminin iç yüzeyinin, ucunda kamera olan iri bir hap büyüklüğündeki bir kapsül yardımı ile görüntülenmesidir. Kapsül endoskopi kablosuz bir sistemdir. Ucunda kamera olan 11x26 mm büyüklüğündeki kapsül hastaya yutturulur. Kapsül sindirim sistemi içindeki hareketi boyunca belirli aralıklarla görüntüler alır. Bu görüntüler vücuda yapıştırlan elektrodlar yardımı ile kapsülden alınır ve hastaya takılan kaydedici cihazda depolanır. Kaydedilen görüntüler bir bilgisayar programı yardımı ile işlenerek izlenir ve olası hastalıklar tespit edilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİ İLE HANGİ BÖLGELER İNCELENEBİLİR?
Kapsül endoskopi temel olarak ince barsakları görüntülemek için geliştirilmiş bir yöntem olmasına rağmen bu sistemle kalın barsaklar (kapsül kolonoskopi) ve yemek borusu (kapsülözofagoskopi) da görüntülenebilir. Bu organların incelenmesinde kullanılan sistem aynı olup yutulan kapsüller farklılık gösterir.
KAPSÜL ENDOSKOPİ İLE HANGİ DURUMLARDA YAPILIR?
Kapsül endoskopi genel olarak standart endoskopik yöntemler ile yeri belirlenemeyen sindirim sistemi kanamalarını tespit etmek ve ince barsakların diğer hastalıkları hakkında bilgi sahibi olmak için kullanılır.
Anjiodisplaziler(damar genişlemesi), ince barsak polipleri ve ülserler gibi hastalıklar zaman zaman ince barsaklarda kanamalara neden olabilir.
Bazı durumlarda ise diğer tetkik yöntemleri nedeni saptanmayan tekrar eden ve devamlı nitelikteki karın ağrıları da ince barsak kaynaklı olabilir. Bu ağrılara tümör öncüsü olan ince barsak polipleri ve ince barsak tümörleri neden olabilir. Özellikle bu iki durum için kapsül endoskopi incelemesi idealdir.
Kapsül endoskopi ile ayrıca ince barsağın iltihabi bir hastalığı olan Crohn hastalığı, emilim bozuklukları ve ince barsak ülserleri de tespit edilebilir.
Bu hastalıklar dışında kapsül endoskopi ailesinde barsak hastalığı olan riskli kişilerde tarama için ve istenirse check-up amacıyla sağlıklı kişilerde de uygulanabilir. Ayrıca standart kolonoskopiyi yaptırmak istemeyen kişiler için de kapsül kolonoskopi bir alternatif olarak yer almaktadır.
KAPSÜL ENDOSKOPİ NASIL YAPILIR?
İşlemin 12 saat öncesinden özellikle et ve tavuk gibi katı gıda alımı durdurulur ve laksatif ilaçlarla barsak temizliği yapılır. Hasta kahvaltı yapmadan işleme çağırılır. Hastanın vücuduna elektrodlar yapıştırıldıktan sonra kaydedici sistem hastaya bir kemer yardımı ile takılır. Kapsül sisteme tanıtılır ve bir bardak su ile kapsül hastaya yutturulur. Bundan sonraki süreçte hasta evine gönderilir ve normal günlük yaşamına devam eder.Hastanın yatmaması ve günlük faaliyetlerine devam etmesi kapsülün barsaklarda ilerlemesi açısından önemlidir. Kapsülü yuttuktan 2saat sonra su, 4 saat sonra da berrak sulu gıdalar (et ve tavuk suyu gibi) alınabilir. Kapsül barsaklardaki yolculuğu sırasında saniyede 2 kare ve toplamda yaklaşık 50 000 kare resim alır. İşlem genel olarak 8 saat içinde sonlanmaktadır. Fakat eğer inceleme kalın barsaklara yönelik yapılıyorsa ya da kapsül yavaş ilerliyorsa işlem kaydedici cihazın pili bitene kadar incelemeye devam edilebilir. Kaydedicinin pil ömrü yaklaşık 10-12 saattir.Bu süre sonunda hasta kaydedici sistemi kendisi çıkararak kliniğe ulaştırır. Sistemin teslim edilmesini takiben kaydedilen görüntüler bilgisayara yüklenerek özel programı sayesinde işlenir ve resimler birleştirilerek bir video görüntüsü oluşturulur. Bu görüntüler endokopist tarafından incelenir. Bu inceleme genel olarak 2 saat kadar sürmektedir. Özellikli resimler seçilir ve işlem raporlandırılarak inceleme sonlandırılır.
KAPSÜL VÜCUTTAN NASIL DIŞARI ATILIR?
Kapsül genellikle 12-24 saat içinde vücuttan dışkı ile atılır. İshal gibi barsak hareketlerinin çok hızlandığı durumlarda 4 saat gibi kısa sürelerde de atıldığı görülebilmektedir. Kapsülün dışkı ile atıldığının görülemediği durumlarda hastanın karın röntgeni çekilerek kapsülün atılıp atılmadığı kontol edilmelidir. Dışkı ile atılan kapsülün yeniden kullanılması mümkün değildir.
KAPSÜL ENDOSKOPİDEKİ YENİ GELİŞMELER NELERDİR?
Yeni nesil cihazlarda kameranın kaydettiği görüntüler eş zamanlı olarak hastanın üzerinde bulunan kaydedici cihazdaki ekranda izlenebilir. Bu sayede belirli bir anda kapsülün nerede olduğu,kalın barsağa geçip geçmediği ve varsa kanama gibi olası patolojiler gözlenebilir. Bunun dışında kapsülün ilerleme hızına göre kameranın her saniye çektiği görüntü sayısı cihaz tarafından ayarlanır. Örneğin cihaz kapsülün ince barsaklarda çok yavaş ilerlediğini saptarsa kamera saniyede dört resime kadar yavaşlayabilir. Kapsülün hızlı ilerlediği durumlarda ise saniye başına alınan görüntü sayısı 35'e kadar çıkabilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİNİN AVANTAJLARI NELERDİR?
Kapsül endoskopinin en önemli avantajı kolay uygulanabilir olmasıdır.Hasta konforunu bozmaz. Ağrısızdır. Sedasyon veya anestezi gerektirmez. Sistem hazırlandıktan ve kapsül yutulduktan sonra hasta evine gidebilir. Kayıt süresi tamamlandığında hasta kaydedici sistemi kendisi çıkarabilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİNİN DEZAVANTAJLARI NELERDİR?
En önemli dezavantajı kapsül endoskopi ile saptanan problemlere o anda müdahale edilememesidir. Ayrıca hastalıklı bölgelerden o anda biyopsi (parça) alma imkanı da yoktur. Gerekli girişimler işlem sonrası diğer yöntemlerle yapılır. Girişim yöntemi ve tipi saptanan hastalığa göre farklılık göstermektedir.
Kapsül endoskopinin ikinci dezavantajı maliyetidir. Yine de bu maliyet karşılanabilir düzeylerdedir.
Kalp pili olanlara kapsül endoskopi yapılamaz.
KAPSÜL ENDOSKOPİ İLE TESPİT EDİLEN PROBLEMLER TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Kapsül endoskopi ile saptanan hastalıklar değişik yöntemlerle tedavi edilebilir. Bunlardan en sık karşılaşılanı ince barsak kanamaları ve anjiodisplazilerdir. Anjiodisplazi kanamaya meyilli genişlemiş damar anlamına gelmektedir. Bu lezyonlara çift balon enteroskopi denilen ve standart endoskopik yöntemlere benzeyen ince barsak endoskopisi ile müdahale edilir. Bu yöntemle kanama odaklarıve anjiodispaziler argon plazma yöntemi ile yakılarak tedavi edilirler.
Yine kapsül endoskopi ile saptanan ince barsak polipleri de çift balon enteroskopi ile çıkarılarak tedavi edilebilir. Bu poliplerden enteroskopi ile çıkarılması mümkün olmayanlar ve ince barsak tümörleri için cerrahi müdahale gerekmektedir.
Kapsül endoskopi ile saptanan iltihabi barsak hastalıkları (örn. Crohn Hastalığı) ve emilim bozukluklarının (örn. Çölyak Hastalığı)kendilerine has tedavileri vardır. Bunlar genel olarak medikal olarak yani ilaçla tedavi edilirler. Bu hastalıkların tanısını kesinleştirmek için yine enteroskopi ile biyopsi (örnek) almak gerekebilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİNİN KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?
Olasıen sık komplikasyon barsak tıkanlıklığıdır. Bu tıkanlıklık daha önceden geçirilmiş ameliyatlara, iltihabi barsak hastalıklarında görülebilen darlıklara (striktür), mide çıkış tıkanıklığına (pilor stenozu) ya da tümörlere bağlı olabilir.
Nadir olarak kapsül dışkı ile vücuttan kendiliğinden atılamayabilir. Bu durumda kapsülü çıkarmak için ek müdahaleler gerekebilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİ ÖNCESİ DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR NELERDİR?
Kalp pili olanlara yapılması mümkün olmadığından işlem öncesi mutlaka sorgulanmalıdır. Hastanın ishali, geçirilmiş ameliyatı,geçirilmiş barsak tıkanıklığı veya barsak hastalığı varsa doktorunu bunlardan haberdar etmelidir. Ayrıca barsak düzenleyici,ishal önleyici veya başka tür ilaçlar kullanıyorsa bunları da ayrıca belirtmelidir. Kapsülü yuttuktan sonra hasta günlük faaliyetlerine devam etmeli, en azından işlem bitene kadar hareketsiz kalmamalıdır. Kapsülün dışkı ile çıkışı gözlenmeli 48 saati geçen durumlarda doktor bilgilendirilmelidir. Ayrıca kaydı engelleyen X-Ray cihazlarından geçilmemelidir.
KAPSÜL ENDOSKOPİ NEDİR ?
Sindirim sisteminin iç yüzeyinin, ucunda kamera olan iri bir hap büyüklüğündeki bir kapsül yardımı ile görüntülenmesidir. Kapsül endoskopi kablosuz bir sistemdir. Ucunda kamera olan 11x26 mm büyüklüğündeki kapsül hastaya yutturulur. Kapsül sindirim sistemi içindeki hareketi boyunca belirli aralıklarla görüntüler alır. Bu görüntüler vücuda yapıştırlan elektrodlar yardımı ile kapsülden alınır ve hastaya takılan kaydedici cihazda depolanır. Kaydedilen görüntüler bir bilgisayar programı yardımı ile işlenerek izlenir ve olası hastalıklar tespit edilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİ İLE HANGİ BÖLGELER İNCELENEBİLİR?
Kapsül endoskopi temel olarak ince barsakları görüntülemek için geliştirilmiş bir yöntem olmasına rağmen bu sistemle kalın barsaklar (kapsül kolonoskopi) ve yemek borusu (kapsülözofagoskopi) da görüntülenebilir. Bu organların incelenmesinde kullanılan sistem aynı olup yutulan kapsüller farklılık gösterir.
KAPSÜL ENDOSKOPİ İLE HANGİ DURUMLARDA YAPILIR?
Kapsül endoskopi genel olarak standart endoskopik yöntemler ile yeri belirlenemeyen sindirim sistemi kanamalarını tespit etmek ve ince barsakların diğer hastalıkları hakkında bilgi sahibi olmak için kullanılır.
Anjiodisplaziler(damar genişlemesi), ince barsak polipleri ve ülserler gibi hastalıklar zaman zaman ince barsaklarda kanamalara neden olabilir.
Bazı durumlarda ise diğer tetkik yöntemleri nedeni saptanmayan tekrar eden ve devamlı nitelikteki karın ağrıları da ince barsak kaynaklı olabilir. Bu ağrılara tümör öncüsü olan ince barsak polipleri ve ince barsak tümörleri neden olabilir. Özellikle bu iki durum için kapsül endoskopi incelemesi idealdir.
Kapsül endoskopi ile ayrıca ince barsağın iltihabi bir hastalığı olan Crohn hastalığı, emilim bozuklukları ve ince barsak ülserleri de tespit edilebilir.
Bu hastalıklar dışında kapsül endoskopi ailesinde barsak hastalığı olan riskli kişilerde tarama için ve istenirse check-up amacıyla sağlıklı kişilerde de uygulanabilir. Ayrıca standart kolonoskopiyi yaptırmak istemeyen kişiler için de kapsül kolonoskopi bir alternatif olarak yer almaktadır.
KAPSÜL ENDOSKOPİ NASIL YAPILIR?
İşlemin 12 saat öncesinden özellikle et ve tavuk gibi katı gıda alımı durdurulur ve laksatif ilaçlarla barsak temizliği yapılır. Hasta kahvaltı yapmadan işleme çağırılır. Hastanın vücuduna elektrodlar yapıştırıldıktan sonra kaydedici sistem hastaya bir kemer yardımı ile takılır. Kapsül sisteme tanıtılır ve bir bardak su ile kapsül hastaya yutturulur. Bundan sonraki süreçte hasta evine gönderilir ve normal günlük yaşamına devam eder.Hastanın yatmaması ve günlük faaliyetlerine devam etmesi kapsülün barsaklarda ilerlemesi açısından önemlidir. Kapsülü yuttuktan 2saat sonra su, 4 saat sonra da berrak sulu gıdalar (et ve tavuk suyu gibi) alınabilir. Kapsül barsaklardaki yolculuğu sırasında saniyede 2 kare ve toplamda yaklaşık 50 000 kare resim alır. İşlem genel olarak 8 saat içinde sonlanmaktadır. Fakat eğer inceleme kalın barsaklara yönelik yapılıyorsa ya da kapsül yavaş ilerliyorsa işlem kaydedici cihazın pili bitene kadar incelemeye devam edilebilir. Kaydedicinin pil ömrü yaklaşık 10-12 saattir.Bu süre sonunda hasta kaydedici sistemi kendisi çıkararak kliniğe ulaştırır. Sistemin teslim edilmesini takiben kaydedilen görüntüler bilgisayara yüklenerek özel programı sayesinde işlenir ve resimler birleştirilerek bir video görüntüsü oluşturulur. Bu görüntüler endokopist tarafından incelenir. Bu inceleme genel olarak 2 saat kadar sürmektedir. Özellikli resimler seçilir ve işlem raporlandırılarak inceleme sonlandırılır.
KAPSÜL VÜCUTTAN NASIL DIŞARI ATILIR?
Kapsül genellikle 12-24 saat içinde vücuttan dışkı ile atılır. İshal gibi barsak hareketlerinin çok hızlandığı durumlarda 4 saat gibi kısa sürelerde de atıldığı görülebilmektedir. Kapsülün dışkı ile atıldığının görülemediği durumlarda hastanın karın röntgeni çekilerek kapsülün atılıp atılmadığı kontol edilmelidir. Dışkı ile atılan kapsülün yeniden kullanılması mümkün değildir.
KAPSÜL ENDOSKOPİDEKİ YENİ GELİŞMELER NELERDİR?
Yeni nesil cihazlarda kameranın kaydettiği görüntüler eş zamanlı olarak hastanın üzerinde bulunan kaydedici cihazdaki ekranda izlenebilir. Bu sayede belirli bir anda kapsülün nerede olduğu,kalın barsağa geçip geçmediği ve varsa kanama gibi olası patolojiler gözlenebilir. Bunun dışında kapsülün ilerleme hızına göre kameranın her saniye çektiği görüntü sayısı cihaz tarafından ayarlanır. Örneğin cihaz kapsülün ince barsaklarda çok yavaş ilerlediğini saptarsa kamera saniyede dört resime kadar yavaşlayabilir. Kapsülün hızlı ilerlediği durumlarda ise saniye başına alınan görüntü sayısı 35'e kadar çıkabilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİNİN AVANTAJLARI NELERDİR?
Kapsül endoskopinin en önemli avantajı kolay uygulanabilir olmasıdır.Hasta konforunu bozmaz. Ağrısızdır. Sedasyon veya anestezi gerektirmez. Sistem hazırlandıktan ve kapsül yutulduktan sonra hasta evine gidebilir. Kayıt süresi tamamlandığında hasta kaydedici sistemi kendisi çıkarabilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİNİN DEZAVANTAJLARI NELERDİR?
En önemli dezavantajı kapsül endoskopi ile saptanan problemlere o anda müdahale edilememesidir. Ayrıca hastalıklı bölgelerden o anda biyopsi (parça) alma imkanı da yoktur. Gerekli girişimler işlem sonrası diğer yöntemlerle yapılır. Girişim yöntemi ve tipi saptanan hastalığa göre farklılık göstermektedir.
Kapsül endoskopinin ikinci dezavantajı maliyetidir. Yine de bu maliyet karşılanabilir düzeylerdedir.
Kalp pili olanlara kapsül endoskopi yapılamaz.
KAPSÜL ENDOSKOPİ İLE TESPİT EDİLEN PROBLEMLER TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Kapsül endoskopi ile saptanan hastalıklar değişik yöntemlerle tedavi edilebilir. Bunlardan en sık karşılaşılanı ince barsak kanamaları ve anjiodisplazilerdir. Anjiodisplazi kanamaya meyilli genişlemiş damar anlamına gelmektedir. Bu lezyonlara çift balon enteroskopi denilen ve standart endoskopik yöntemlere benzeyen ince barsak endoskopisi ile müdahale edilir. Bu yöntemle kanama odaklarıve anjiodispaziler argon plazma yöntemi ile yakılarak tedavi edilirler.
Yine kapsül endoskopi ile saptanan ince barsak polipleri de çift balon enteroskopi ile çıkarılarak tedavi edilebilir. Bu poliplerden enteroskopi ile çıkarılması mümkün olmayanlar ve ince barsak tümörleri için cerrahi müdahale gerekmektedir.
Kapsül endoskopi ile saptanan iltihabi barsak hastalıkları (örn. Crohn Hastalığı) ve emilim bozukluklarının (örn. Çölyak Hastalığı)kendilerine has tedavileri vardır. Bunlar genel olarak medikal olarak yani ilaçla tedavi edilirler. Bu hastalıkların tanısını kesinleştirmek için yine enteroskopi ile biyopsi (örnek) almak gerekebilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİNİN KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?
Olasıen sık komplikasyon barsak tıkanlıklığıdır. Bu tıkanlıklık daha önceden geçirilmiş ameliyatlara, iltihabi barsak hastalıklarında görülebilen darlıklara (striktür), mide çıkış tıkanıklığına (pilor stenozu) ya da tümörlere bağlı olabilir.
Nadir olarak kapsül dışkı ile vücuttan kendiliğinden atılamayabilir. Bu durumda kapsülü çıkarmak için ek müdahaleler gerekebilir.
KAPSÜL ENDOSKOPİ ÖNCESİ DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR NELERDİR?
Kalp pili olanlara yapılması mümkün olmadığından işlem öncesi mutlaka sorgulanmalıdır. Hastanın ishali, geçirilmiş ameliyatı,geçirilmiş barsak tıkanıklığı veya barsak hastalığı varsa doktorunu bunlardan haberdar etmelidir. Ayrıca barsak düzenleyici,ishal önleyici veya başka tür ilaçlar kullanıyorsa bunları da ayrıca belirtmelidir. Kapsülü yuttuktan sonra hasta günlük faaliyetlerine devam etmeli, en azından işlem bitene kadar hareketsiz kalmamalıdır. Kapsülün dışkı ile çıkışı gözlenmeli 48 saati geçen durumlarda doktor bilgilendirilmelidir. Ayrıca kaydı engelleyen X-Ray cihazlarından geçilmemelidir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kapsül Endoskopi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Op.Dr.Mücteba GÜNDÜZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Op.Dr.Mücteba GÜNDÜZ'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
kapsül, kapsül endoskopi, endoskopi, gastroskopi, kapsül endoskopi uygulaması, kapsül endoskopi nedir, çift balon enteroskopi, kapsül endoskopinin avantajları, kapsül endoskopinin dezavantajları, kapsül endoskopinin komplikasyonları
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
