Kordon Kanı
İnsanoğlunun hastalıkları yenme ve yaşlanmanın önüne geçme çabaları geçmişten günümüze dek devam etmektedir. İnsan genom projesi ile birlikte, yaşamın sırlarının gizli olduğu genlerin şifreleri büyük oranda çözülmüştür. Genetik şifrenin çözülmesi ile birlikte, genlerin yapılarındaki bozukluklara bağlı hastalıkların kesin ve kalıcı çözümleri olabilecektir. Ancak, genetik şifrede meydana gelen bozulmalarla çok da fazla ilişkili olmayan birçok hastalık doku-organ yetmezliğine neden olarak insan yaşamını tehdit etmektedir.Hastalıkların tedavisinde; kök hücrelerin önemli bir potansiyel olabileceği yakın zamanda ortaya atılmış ve başdöndürücü hızla yapılan araştırmalarla kanıtlanmaya çalışılan müthiş bir teoridir. Son yıllarda kök hücreler kullanılarak yapılan hücresel tedavilerdeki başarı oranları bu düşüncenin salt bir teori olmadığına işaret etmektedir.
KÖK HÜCRE NEDİR?
Kök hücreler, insan vücudunda bulunan ve her türlü vücut hücresine dönüşebilen ana hücrelerdir.Vücutta en fazla olduğu zaman anne karnındaki bebeklik çağıdır.En fazla bulunduğu dokular: bebeklerin göbek kordonu, kemik iliği ve damarlarımızda dolasan kandır.
KÖK HÜCRE NEDEN ÖNEMLİDİR?
Kök hücre vücudumuzdaki bütün hücrelerin ana kaynağı, doku ve organların ana yapı taşıdır.Her türlü vücut hücresine dönüşebilen ana hücrelerdir.Nerede bir zedelenme veya onarım ihtiyacı varsa, oraya giderek gereken hücre tipine dönüşür ve hasarı onarırlar.Kalp krizi geçirende kalbe, karaciğer harabiyeti olanda karaciğere, kemiği kırılanda kırık hattına giderek gerekli tamiratı yaparlar.Yaşlandıkça sayıları azalır.
KORDON KANI NEDEN ÖNEMLİDİR?
Plasenta kanı olarak da bilinen “Göbek Kordon Kanı”: plasenta ile bebek arasında bağlantıyı sağlayan göbek kordonu içinde dolaşan kandır.Bu kan kök hücre açısından son derece zengindir.
Yetişkin kemik iliğinden kök hücre elde etmek steril cerrahi işlemler gerektirir. Bu işlemlerin belli maddi külfetleri vardır ve hastalık gibi ihtiyaç durumunda yapılan bir işlemdir.
Oysa göbek kordonundaki kandan elde edilen kök hücre, cerrehi müdahale gerektirmez. Anne ve bebek açısından herhangi bir risk yoktur.Daha kolay elde edilebilir ve daha ucuzdur. Olası bir hastalık durumunda çoğaltılması ilikten alınan kök hücrelerine nazaran daha kolay olmaktadır.
KORDON KANI HANGİ AMAÇLA SAKLANIR?
İleride kök hücre tedavisi gerektirecek organ doku hasarı olması durumunda hem bebek için hem de kardeş ve diğer yakın akrabaları için de kullanılabilir.Kendi kök hüreceleri kullanıldığında doku uyumu olan verici aramaya gerek kalmaz ve uyum sorunu yaşanmaz. Aile içinde doku uyumu daha fazladır.
Habis kan hastalıklarında ve bazı kanser türlerinde, sağlıklı kan miktarını yükseltmek için yoğun olarak kullanılmaktadır.Günümüzde bu yeni yöntemden şimdilik 50 civarında hastalığın tedavisinde faydalanılmaktadır. Dünya çapındaki yoğun araştırmalar yöntemin kullanım alanlarını hızla geliştirmektedir.
NASIL ALINIR VE SAKLANIR?
Beklenen doğum tarihinden en az 1-2 hafta önce ilgili kordonkanı laboratuvarı ve doğumu yaptıracak olan hekime durum bildirilmeli ve gerekli hazırlıkların(tahlil) yapılması sağlanmalıdır. Bu sayede gerekli ekipman ve belgeler doğum anında hazır bulundurulabilir.
Kordon kanı, genellikle doğumu yaptıran hekim tarafından alınır.Doğumun vaginal veya sezaryan yoluyla olması işlemde bir fark yaratmaz.Bu yöntem, anneye veya bebeğe acı vermez, doğum sürecini etkilemez.
Bebek doğduktan hemen sonra göbek kordonunun ortasina "klemp" (mandal) takılır ve göbek kordonu kesilir. Bebek yenidoğan doktoruna verilir. Geride kalan plasenta (eş) içindeki kan, banka tarafından verilen özel torbaya alınır. Fazla zaman almayan, ortalama 1-2 dakika süren kolay bir işlemdir. Ne kadar fazla kan toplanabilirse o kadar fazla kök hücre alınmış demektir.
Toplanan kan en geç 24-36 saat içinde laboratuvara ulaştırılmalıdır. Bankaya ulaşan kordon kanı, ilerde olası bir kök hücre nakli için baz alınmak üzere, miktar, kök hücre sayısı ve mikrobik tetkikler açısından incelenir. Daha sonra, değişik dondurma formüllerinden biri kullanılarak kök hücreler dondurulur ve sıvı azot tanklarına yerleştirilerek -196°C'de saklanır. Saklama süresi olarak tıbben belirlenmiş bir zaman bulunmamaktadir.
TEDAVİSİNDE KÖK HÜCRESI KULLANILAN HASTALIKLAR:
Lösemi, lenfoma gibi kanser hastalıkları,
Kemik iliği hastalıkları ve bağışıklık yetersizlikleri,
Kalıtsal kan hastalıkları,
Doğuştan gelen metabolik düzensizliklerinde kullanılmaktadır.
Halen zarar gören organların kök hücre yardımıyla eski haline dönüştürülmesi için pek çok çalışma yapılmaktadır. Kök hücrelerden, labaratuar ortamında yeni organ yapımı üzerinde çalışmalar halen devam etmektedir.
KÖK HÜCRE NEDİR?
Kök hücreler, insan vücudunda bulunan ve her türlü vücut hücresine dönüşebilen ana hücrelerdir.Vücutta en fazla olduğu zaman anne karnındaki bebeklik çağıdır.En fazla bulunduğu dokular: bebeklerin göbek kordonu, kemik iliği ve damarlarımızda dolasan kandır.
KÖK HÜCRE NEDEN ÖNEMLİDİR?
Kök hücre vücudumuzdaki bütün hücrelerin ana kaynağı, doku ve organların ana yapı taşıdır.Her türlü vücut hücresine dönüşebilen ana hücrelerdir.Nerede bir zedelenme veya onarım ihtiyacı varsa, oraya giderek gereken hücre tipine dönüşür ve hasarı onarırlar.Kalp krizi geçirende kalbe, karaciğer harabiyeti olanda karaciğere, kemiği kırılanda kırık hattına giderek gerekli tamiratı yaparlar.Yaşlandıkça sayıları azalır.
KORDON KANI NEDEN ÖNEMLİDİR?
Plasenta kanı olarak da bilinen “Göbek Kordon Kanı”: plasenta ile bebek arasında bağlantıyı sağlayan göbek kordonu içinde dolaşan kandır.Bu kan kök hücre açısından son derece zengindir.
Yetişkin kemik iliğinden kök hücre elde etmek steril cerrahi işlemler gerektirir. Bu işlemlerin belli maddi külfetleri vardır ve hastalık gibi ihtiyaç durumunda yapılan bir işlemdir.
Oysa göbek kordonundaki kandan elde edilen kök hücre, cerrehi müdahale gerektirmez. Anne ve bebek açısından herhangi bir risk yoktur.Daha kolay elde edilebilir ve daha ucuzdur. Olası bir hastalık durumunda çoğaltılması ilikten alınan kök hücrelerine nazaran daha kolay olmaktadır.
KORDON KANI HANGİ AMAÇLA SAKLANIR?
İleride kök hücre tedavisi gerektirecek organ doku hasarı olması durumunda hem bebek için hem de kardeş ve diğer yakın akrabaları için de kullanılabilir.Kendi kök hüreceleri kullanıldığında doku uyumu olan verici aramaya gerek kalmaz ve uyum sorunu yaşanmaz. Aile içinde doku uyumu daha fazladır.
Habis kan hastalıklarında ve bazı kanser türlerinde, sağlıklı kan miktarını yükseltmek için yoğun olarak kullanılmaktadır.Günümüzde bu yeni yöntemden şimdilik 50 civarında hastalığın tedavisinde faydalanılmaktadır. Dünya çapındaki yoğun araştırmalar yöntemin kullanım alanlarını hızla geliştirmektedir.
NASIL ALINIR VE SAKLANIR?
Beklenen doğum tarihinden en az 1-2 hafta önce ilgili kordonkanı laboratuvarı ve doğumu yaptıracak olan hekime durum bildirilmeli ve gerekli hazırlıkların(tahlil) yapılması sağlanmalıdır. Bu sayede gerekli ekipman ve belgeler doğum anında hazır bulundurulabilir.
Kordon kanı, genellikle doğumu yaptıran hekim tarafından alınır.Doğumun vaginal veya sezaryan yoluyla olması işlemde bir fark yaratmaz.Bu yöntem, anneye veya bebeğe acı vermez, doğum sürecini etkilemez.
Bebek doğduktan hemen sonra göbek kordonunun ortasina "klemp" (mandal) takılır ve göbek kordonu kesilir. Bebek yenidoğan doktoruna verilir. Geride kalan plasenta (eş) içindeki kan, banka tarafından verilen özel torbaya alınır. Fazla zaman almayan, ortalama 1-2 dakika süren kolay bir işlemdir. Ne kadar fazla kan toplanabilirse o kadar fazla kök hücre alınmış demektir.
Toplanan kan en geç 24-36 saat içinde laboratuvara ulaştırılmalıdır. Bankaya ulaşan kordon kanı, ilerde olası bir kök hücre nakli için baz alınmak üzere, miktar, kök hücre sayısı ve mikrobik tetkikler açısından incelenir. Daha sonra, değişik dondurma formüllerinden biri kullanılarak kök hücreler dondurulur ve sıvı azot tanklarına yerleştirilerek -196°C'de saklanır. Saklama süresi olarak tıbben belirlenmiş bir zaman bulunmamaktadir.
TEDAVİSİNDE KÖK HÜCRESI KULLANILAN HASTALIKLAR:
Lösemi, lenfoma gibi kanser hastalıkları,
Kemik iliği hastalıkları ve bağışıklık yetersizlikleri,
Kalıtsal kan hastalıkları,
Doğuştan gelen metabolik düzensizliklerinde kullanılmaktadır.
Halen zarar gören organların kök hücre yardımıyla eski haline dönüştürülmesi için pek çok çalışma yapılmaktadır. Kök hücrelerden, labaratuar ortamında yeni organ yapımı üzerinde çalışmalar halen devam etmektedir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kordon Kanı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Op.Dr.Volkan Serhat DEDE'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Op.Dr.Volkan Serhat DEDE'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
