Bağışıklık Sisteminizi Destekleyen Süper Besinler
Kış geldi soğuklar baş göstermeye başladı. Kendimizi kalın giyinerek koruyabiliyoruz peki ama yediklerimizle de bağışıklığı desteklemek ne kadar mümkün? Bu konuda yapılmış çalışmaları da içeren bağışıklık üzerinde etkisi olan ya da etkisi olduğu sanılan bazı besinleri toparladım. Keyifle okumanız dileğiyle.
1. Özel içerikli yoğurtlar
Yoğurt severlere bir müjde! Almanya’da yapılan bir çalışmanın sonuçlarına göre probiyotikler soğuk algınlığı süresini yaklaşık iki gün kadar kısaltabiliyor. Yoğurdun içindeki aktif kültürlerde bulunan bazı probiyotikler bağışıklığınız güçlendirmektedir.
Bu probiyotikler lactobasillus casei ve lactobasillus reuteri’dir. Çalışma anlamlı olarak bu bakterilerin soğuk algınlığına karşı koruyucu, bağışıklık sistemini geliştirici ve hastalık süresini kısalttığını ortaya koymuştur.
2. Vitamin D desteği
Güneşten gelen bu vitamin bizi halen daha şaşırtmaya devam ediyor, yalnız kansere koruyucu olmakla kalmıyor aynı zamanda nezleye karşı da koruyucu etki göstermektedir. 2007’de yapılan bir çalışmada, günlük D vitamini takviyesi alan katılımcılarda nezle semptomlarına 3 kat daha az rastladıklarını rapor etmişlerdir.
Günlük 2000IU yüksek doz vitamin D alımında ise ne nezle ne de soğuk algınlığı semptomlarına rastlanmamıştır. Buna ek olarak kış aylarında kalın ve kapalı giyim nedeniyle güneşten yeterince yararlanılamadığı için günde 1000 IU vitamin D alımı da mantıklıdır. Ancak destek almadan önce mutlaka doktor ve diyetisyeninize danışınız.
3. Vitamin C desteği
Geçmiş çalışmalar 1000 mg C vitamini desteği almanın soğuk algınlığını hafifletebileceğini ve tedaviyi yarım gün kadar kısaltabileceğini göstermiştir. Bir başka sistematik bir araştırmada ise yüksek dozda C vitamini kullanımı ile ; kişilerde üst solunum yolu enfeksiyonu semptomlarında süreyi kısalttığına dair kanıtlar bulunmuştur. Ancak tüm çalışmalar benzer sonuçlara ulaşmamıştır. Bu nedenle, genel olarak C vitamini takviyesi alımını rutin olarak değil de soğuk algınlığı, nezle ,grip başlangıcında alınması önerilir. Takviye yerine gün be gün, turunçgiller, kivi, çilek, kayısı,yeşil biber,maydanoz, kantalop, mango, ananas, hatmi çiçeği çayı, kuşburnu çayı ya da reçeli, brokoli ve Brüksel lahanası gibi C vitamininden zengin sebze ve meyvelerin diyete eklenmesi tavsiye olunur.
4. Beta-Glukan için Mantar yiyelim
Beta glukan, kötü olan LDL kolesterolü düşürdüğü, kan şekerini düzenlediği, bağışıklık sistemini güçlendirme etkisi olduğu tespit edilmiş çözünebilir besinlerde bulunan bir polisakkarit tipidir. Güney Kaliforniya Üniversitesi Eczacılık Bölümü’nden Profesör Dr. Roger Clemens’e göre bağışıklık sistemi üzerinde mantarlarda bulunan beta 1,3/1,6 glukanlarının etkisi var. Bu beta-glukanlar enfeksiyonla savaşta kritik rol oynayan makrofaj aktivitesini arttırmaktadır. Arpa ve yulafta bulunan beta 1,3/1,4 glukanlarında ise aynı etkiye ne yazık ki rastlanmamıştır.
Bu yüzden makarna, çorba ve yemeklere sotelere ekstra mantar eklemekte yarar var.
Şu iki noktayı hatırlatmakta fayda var ; birincisi beta-glukan tüm mantar cinslerinde var illa ki ekzotik mantarlara ulaşmaya çalışmayın. İkincisi ise mantar ürik asit yüksekliği olan bireylerde sıkıntı yaratabilir. Mutlaka diyetisyeninize danışınız.
5. Selenyum için deniz ürünleri
Bir çoğumuz deniz ürünlerinin yalnızca omega-3 açısından zengin olduğunu düşünüyor. Deniz ürünlerinin potansiyel antioksidant olan selenyum açışından zengin olduğunu da biliyor muydunuz? Kaliforniya Üniversitesi tarafından yürütülmüş küçük çaplı bir çalışmada sağlıklı erkeklerde beyaz kan hücreleri gelişiminde (B-lenfositler ve belki T-hücre fonksiyonu) selenyumdan zengin bir diyetin daha iyi bir immün yanıtı oluşturduğu bulunmuştur.
6. Kateşinler için yeşil çay
2007 de yapılmış bir çalışma, yeşil çay ekstraktı alan katılımcıların virüslerle savaşan interferon salgısını arttırarak bağışıklık yanıtı geliştirdiğini göstermiştir. Çalışmadaki araştırmacılardan Dr. Susan Percival 6 fincan çay tüketimi ile de aynı faydanın sağlanabileceğini belirtirken “Yeşil çay daha fazla kateşin içerdiği için daha iyi bir bağışıklı destekleyici olabilir ancak siyah çay da halen daha birçok faydaya sahiptir” diye eklemiştir. 6 fincana kadar yeşil-siyah çay tüketimi fala gibi gelebilir ancak yanında 2-3 fincan kalorisiz içecek ile desteklenerek tüketebilinir.
7. E vitamini için badem
Deniz ürünlerinde de olduğu gibi bir çoğumuz hububatların(fındık, fıstık, ceviz,badem…) yalnızca omega-3 açısından çok faydalı olduğunu düşünüyoruz. Ama hububatlar aynı zamanda çözünebilir lif ve E vitamin açısından da zengindir. Hububatlar arasında E vitamini açısından en zengin olanı ise bademdir. Tufts üniversitesi’nden araştırmacılar bakım evlerinde yaşayan yaşlıların günlük 200IU E vitamini desteğinin, soğuğa karşı koruyucu olduğunu saptamışlardır. Bu nedenle kavrulmamış, tuzsuz hububatların ve diğer E vitaminince zengin tam tahıllı hububatları yemekten çekinmeyin. Azı karar çoğu zarar sözünü unutmadan!
8. Çinko çiğneme tabletleri
Çinko ette bulunur ve immün yanıtta hayati önem taşır. Peki ama çinko çiğneme tabletleri ne kadar faydalı? 1980-90’larda çok popüler olan bu tabletler sanki geçmişte kaldılar. Pittsburg Medical Center 2007 de bir derleme yayınladı ve bu derleme çalışmalarda çinkonun etkinliği araştırıldı. Sonuç olarak, yalnız bir çalışma faydaları gösterirken, sonraki dört çalışma hiçbir fayda gösterememiş ve diğer dört çalışma ise net bir sonuca varamamıştır. Bu nedenle, çinko desteğini et, balık, hububatlardan almakta fayda var.
9. Arnavut biberi
Acı Arnavut biberi, solunum sistemi ve sindirim bölgelerinin düzenlenmesinde ve mikroplara karşı ilk savunma ağını oluşturmak için gereken sağlıklı bir mukoz membranın devamlılığı için gereken A vitamini açısından zengindir. Çay içinde ya da sıcak yemeklerde kullanıldığında verdiği sıcaklık sayesinde mukoz memranın ve kuru tıkalı yolların uyarılmasında etkilidir.
Uzm. Dyt. Buket SÖZAN
Bu yazı www.healthcastle.com ‘dan faydalınarak kaleme alınmıştır.
1. Özel içerikli yoğurtlar
Yoğurt severlere bir müjde! Almanya’da yapılan bir çalışmanın sonuçlarına göre probiyotikler soğuk algınlığı süresini yaklaşık iki gün kadar kısaltabiliyor. Yoğurdun içindeki aktif kültürlerde bulunan bazı probiyotikler bağışıklığınız güçlendirmektedir.
Bu probiyotikler lactobasillus casei ve lactobasillus reuteri’dir. Çalışma anlamlı olarak bu bakterilerin soğuk algınlığına karşı koruyucu, bağışıklık sistemini geliştirici ve hastalık süresini kısalttığını ortaya koymuştur.
2. Vitamin D desteği
Güneşten gelen bu vitamin bizi halen daha şaşırtmaya devam ediyor, yalnız kansere koruyucu olmakla kalmıyor aynı zamanda nezleye karşı da koruyucu etki göstermektedir. 2007’de yapılan bir çalışmada, günlük D vitamini takviyesi alan katılımcılarda nezle semptomlarına 3 kat daha az rastladıklarını rapor etmişlerdir.
Günlük 2000IU yüksek doz vitamin D alımında ise ne nezle ne de soğuk algınlığı semptomlarına rastlanmamıştır. Buna ek olarak kış aylarında kalın ve kapalı giyim nedeniyle güneşten yeterince yararlanılamadığı için günde 1000 IU vitamin D alımı da mantıklıdır. Ancak destek almadan önce mutlaka doktor ve diyetisyeninize danışınız.
3. Vitamin C desteği
Geçmiş çalışmalar 1000 mg C vitamini desteği almanın soğuk algınlığını hafifletebileceğini ve tedaviyi yarım gün kadar kısaltabileceğini göstermiştir. Bir başka sistematik bir araştırmada ise yüksek dozda C vitamini kullanımı ile ; kişilerde üst solunum yolu enfeksiyonu semptomlarında süreyi kısalttığına dair kanıtlar bulunmuştur. Ancak tüm çalışmalar benzer sonuçlara ulaşmamıştır. Bu nedenle, genel olarak C vitamini takviyesi alımını rutin olarak değil de soğuk algınlığı, nezle ,grip başlangıcında alınması önerilir. Takviye yerine gün be gün, turunçgiller, kivi, çilek, kayısı,yeşil biber,maydanoz, kantalop, mango, ananas, hatmi çiçeği çayı, kuşburnu çayı ya da reçeli, brokoli ve Brüksel lahanası gibi C vitamininden zengin sebze ve meyvelerin diyete eklenmesi tavsiye olunur.
4. Beta-Glukan için Mantar yiyelim
Beta glukan, kötü olan LDL kolesterolü düşürdüğü, kan şekerini düzenlediği, bağışıklık sistemini güçlendirme etkisi olduğu tespit edilmiş çözünebilir besinlerde bulunan bir polisakkarit tipidir. Güney Kaliforniya Üniversitesi Eczacılık Bölümü’nden Profesör Dr. Roger Clemens’e göre bağışıklık sistemi üzerinde mantarlarda bulunan beta 1,3/1,6 glukanlarının etkisi var. Bu beta-glukanlar enfeksiyonla savaşta kritik rol oynayan makrofaj aktivitesini arttırmaktadır. Arpa ve yulafta bulunan beta 1,3/1,4 glukanlarında ise aynı etkiye ne yazık ki rastlanmamıştır.
Bu yüzden makarna, çorba ve yemeklere sotelere ekstra mantar eklemekte yarar var.
Şu iki noktayı hatırlatmakta fayda var ; birincisi beta-glukan tüm mantar cinslerinde var illa ki ekzotik mantarlara ulaşmaya çalışmayın. İkincisi ise mantar ürik asit yüksekliği olan bireylerde sıkıntı yaratabilir. Mutlaka diyetisyeninize danışınız.
5. Selenyum için deniz ürünleri
Bir çoğumuz deniz ürünlerinin yalnızca omega-3 açısından zengin olduğunu düşünüyor. Deniz ürünlerinin potansiyel antioksidant olan selenyum açışından zengin olduğunu da biliyor muydunuz? Kaliforniya Üniversitesi tarafından yürütülmüş küçük çaplı bir çalışmada sağlıklı erkeklerde beyaz kan hücreleri gelişiminde (B-lenfositler ve belki T-hücre fonksiyonu) selenyumdan zengin bir diyetin daha iyi bir immün yanıtı oluşturduğu bulunmuştur.
6. Kateşinler için yeşil çay
2007 de yapılmış bir çalışma, yeşil çay ekstraktı alan katılımcıların virüslerle savaşan interferon salgısını arttırarak bağışıklık yanıtı geliştirdiğini göstermiştir. Çalışmadaki araştırmacılardan Dr. Susan Percival 6 fincan çay tüketimi ile de aynı faydanın sağlanabileceğini belirtirken “Yeşil çay daha fazla kateşin içerdiği için daha iyi bir bağışıklı destekleyici olabilir ancak siyah çay da halen daha birçok faydaya sahiptir” diye eklemiştir. 6 fincana kadar yeşil-siyah çay tüketimi fala gibi gelebilir ancak yanında 2-3 fincan kalorisiz içecek ile desteklenerek tüketebilinir.
7. E vitamini için badem
Deniz ürünlerinde de olduğu gibi bir çoğumuz hububatların(fındık, fıstık, ceviz,badem…) yalnızca omega-3 açısından çok faydalı olduğunu düşünüyoruz. Ama hububatlar aynı zamanda çözünebilir lif ve E vitamin açısından da zengindir. Hububatlar arasında E vitamini açısından en zengin olanı ise bademdir. Tufts üniversitesi’nden araştırmacılar bakım evlerinde yaşayan yaşlıların günlük 200IU E vitamini desteğinin, soğuğa karşı koruyucu olduğunu saptamışlardır. Bu nedenle kavrulmamış, tuzsuz hububatların ve diğer E vitaminince zengin tam tahıllı hububatları yemekten çekinmeyin. Azı karar çoğu zarar sözünü unutmadan!
8. Çinko çiğneme tabletleri
Çinko ette bulunur ve immün yanıtta hayati önem taşır. Peki ama çinko çiğneme tabletleri ne kadar faydalı? 1980-90’larda çok popüler olan bu tabletler sanki geçmişte kaldılar. Pittsburg Medical Center 2007 de bir derleme yayınladı ve bu derleme çalışmalarda çinkonun etkinliği araştırıldı. Sonuç olarak, yalnız bir çalışma faydaları gösterirken, sonraki dört çalışma hiçbir fayda gösterememiş ve diğer dört çalışma ise net bir sonuca varamamıştır. Bu nedenle, çinko desteğini et, balık, hububatlardan almakta fayda var.
9. Arnavut biberi
Acı Arnavut biberi, solunum sistemi ve sindirim bölgelerinin düzenlenmesinde ve mikroplara karşı ilk savunma ağını oluşturmak için gereken sağlıklı bir mukoz membranın devamlılığı için gereken A vitamini açısından zengindir. Çay içinde ya da sıcak yemeklerde kullanıldığında verdiği sıcaklık sayesinde mukoz memranın ve kuru tıkalı yolların uyarılmasında etkilidir.
Uzm. Dyt. Buket SÖZAN
Bu yazı www.healthcastle.com ‘dan faydalınarak kaleme alınmıştır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Bağışıklık Sisteminizi Destekleyen Süper Besinler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Dyt.Buket SÖZAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Dyt.Buket SÖZAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
