Lohusalık hüznü, lohusalık sendromu ve lohusalık depresyonu hakkında ayrı ayrı bilgi verebilir misiniz?

-Lohusa bir anneye bu tarz problemler yaşamaması için ne gibi önerilerde bulunursunuz?

-Lohusa yakınlarının anneyi rahatlatmak ve sendrom-depresyon gibi psikolojik sorunlar yaşamaması için lohusaya nasıl yaklaşmalı? Onlara neler tavsiye edersiniz?

-Normal doğum ve sezeryan doğum arasında lohusalık sendromunu tetikleyici farklar var mıdır?

-Telefonda bahsettiğiniz bebeğin anneye bağlanması ve ileriki yaşlarda bunun öneminden bahseder misiniz?


Postpartum 6 haftalık dönem anne için önemli değişimlerin yaşandığı dönemdir. Bir de İlk kez anne olan bir kadın için daha önce karşılaşmayan durumlara uyum sağlamakla yüz yüze kalır. Bu dönem aile üyeleri yeni sorumluluklara yeni rollere ve günlük hayattaki değişikliklere alışma çabasının olduğu bir dönemdir. Ebeveynliğe geçiş bir süreçtir. Bu yeni döneme uyum sağlama, annenin anne olma , yeni doğan bebeği ile ilgili ilk deneyimleri, yeni doğan bebeğine ve kendine bakabilme gücü ,doğru bilgilere ulaşma imkanı lohusalık döneminin annede uyandırdığı duyguları etkileyebilmektedir.
Normal bir doğumdan sonra 6 hafta içinde veya daha fazla süre de kadın bedeni eski fiziksel sağlığına döner. Ancak doğum biyolojik psikolojik ve sosyo kültürel bir olaydır. Hamilelikte ve doğumda enerji ihtiyacı artar .Kan kaybı yumuşak doku zedelenmeleri , değişen hormonel yapı kadını daha hassas duygusal bir yapıya bürünmesine sebep olur. Tam da bu dönem bebeğin en çok bakıma ihtiyacı olduğu dönemdir. Bebekte yeni geldiği dünyaya uyum sağlamak için çabalamaktadır. Ve bebeğin ihtiyaçları bazen annenin ihtiyaçlarının önünde geçebilmektedir. Oysa ilk altı hafta anneyi ziyaret edecek bir bebek hemşiresinin ve bir psikolog ’tan destek alması koruyucu bir sağlık hizmeti olarak postpartum dönemi için de doğum sonrası fiziksel ve ruhsal sorunları önleyici bir etki yapabilir. Böylece, doğum sonrası dönem de psikolojik güçlükleri en aza indirmek için annenin ilk haftalarda öncelikle emzirme gibi bir çok yeni durumla ilgili profesyonel biri tarafından desteklenmiş ve zorlantıları aza indirgemiş olur. Kendine bakmaya fırsat bulur. Doğum sonrası yaşanan sıkıntılar doğumun bir parçası değildir. Yeterli profesyonel hizmet alamamanın etkisidir.
Aynı zamanda yeni doğan bebeğe yardım için gelen büyüklerin (anne, baba , kayınpeder , kayınvalide ) önemli yardımlarda bulunması minnet duyguları uyandırsa da sürenin uzaması yeni anne için bir değişen düzen içinde bir zorluğa da dönüşebilir.



Emziren anneler emzirmeyene annelere göre daha az depresyon riski taşıyabilmektedir.
Bebeğin anne tarafından emzirilmesi anne ve bebeğin sağlığı üzerinde biyolojik olduğu kadar duygusal bir anlamda da çok olumlu bir etkiye sahiptir.
Emzirme boyunca bebeğin teması ve kokusu annede gevşeme etkisi yararak anneyi stresten koruyabilmektedir. Gebelikte yüksek prolaktin düşük anksiyeteye sebep olabilmektedir. Doğumun hemen ardından gelen dönemde de süt üretimi benzer etkiyi yapabilmektedir.

Lohusalık Depresyonu
Anneler benden anne olmaz gibi olumsuz düşüncelere kapılabilirler. Annelik sürecine uyum zaman alabilir. Artık annenin kendine daha az vakit ayırabilmesi çiftlerin birbirine daha az vakit ayırabilesi alışılacak yeni durumlardır. Eve yeni bir neşe kaynağı gelme ile birlikte yeni bir düzen de ilemeye başlamıştır. Ve bu bir uyum süreci gerektirir.
Lohusa Depresyonun sebepleri hormonel sebeplerle açıklanmaya çalışsa da bu konu tam bir açıklık kazanmamıştır. Çünkü doğum yapan her kadın depresyona girmemektedir. Bu nedenle de kadının hamile kalmaya kara verme sürecinden itibaren tüm sosyal süreçler, destek süreçleri, stres faktörleri ve yeni doğum yapan annenin losa depresyona girip girmemesini etkilemektedir.
Anne depresyon da ise, Postpartum dönemi depresyonu yaşayan kadınlarda , bebeğini emzimeye gönülsüzlük, bebeğinin sütü ile beslenmeyeceği konusunda yüksek kaygıya görülebilir. Anne bebeğine öfke duyabilir. Böyle duygular beslediği içinde suçluluk duyabilir. Bu durumlarda profesyonel yardım alınması gerekir. Yardım almakta geç kalmamak önemlidir. Postpartum depresyonu yaşayan anne kontrolsüz ağlamalar , suçluluk hissi, panik ataklar , hareket ve konuşmada yavaşlık, duygusal dengesizlik umutsuzluk, yetersizlik hissi enerji motivasyon kaybı, iştahsızlık ve intihar düşünceleri cinsel isteksizlik durumlarda görülebilir.
Sosyal destek önem taşır. Eşlerin birbirine destek olması da çok önemlidir. Çevreden gelecek destekler de çok önemlidir. Ancak bu dönemde anne babanın duygusal hassasiyetleri dikkate alınmalı ve destek olmaya çalışılırken yük olunmamalıdır. Lousa depresyonu dört hafta içinde ortaya çıkar. Annelik hüznünden farklıdır.
Annelik Hüznü: Yeni doğum yapmış kadınlarda 1-2 günden bir iki haftaya kadar hafif derecede seyredebilir. Ancak bu sıkıntıların 1-2 haftadan uzun sürmesi durumunda kendisine veya bir başkasına tehlike arz etmesi halinde mutlaka psikolojik destek alınmalıdır.





Annenin bebeğini beslemesi sağlıklı bağlanmanın ilk adımıdır. Bebek yaşamla ilk bağını böylece kurur. Ve bu bağ yaşamın ilk yılı içinde iyice şekillenir. Yaşamın her döneminde kişinin diğer insanlarla ilişki kurma biçimini etkiler. Eğer bebek bakım veren kişi yada kişilerce (anne-bakıcı –büyükanne ) sevgi dolu ve destekleyici bir şekilde bakılmış ise güvenli bağlanma getirir. Böylece ileri bebeklik çocukluk ergenlik ve yetişkinlik döneminde ruh sağlığı açsından sorunlarla karşılaşma riski azalır. Güvensiz bağlanma yaşayan bebek ileriki dönemde duygusal sorunların ve ruhsal problemlerin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Çocuğun gelişimi bedensel olarak ta olumsuz etkilenebilir. Çocuğun erken dönemdeki bilişsel sosyal duygusal alandaki gelişimleri ilerideki okul başarısını da etkileyebilir.
Bu nedenle lohusa depresyonun tedavisi bir kez daha önem kazanmaktadır.
Sağlıklı mutlu anne çocuğu ile sağlıklı iletişim kurar. Sağlıklı anne çocuk iletişimi duygusal ,sosyal ve akademik olarak yaşının özelliklerinde çocuklar yetişmesini sağlar.
Uzman Psikolog Burçin Demirkan