Çocuk istismari ve ihmali "Bir yetişkin tarafından bilerek yada bilmeyerek yapılan ve çocuğun sağlığını, fizik gelişimini, psikososyal gelişimini olumsuz yönde etkileyen davranışlar" olarak tanımlamaktadır.
Cinsel istismar ise, bir erişkinin cinsel gereksinim ve isteklerini karşılamak için çocukları araç olarak kullanmasıdır.
Cinsel istismar; çocuğun istemediği yerlerine dokunmak, çocuğu başkasına yada istemediği yerlere dokunmasını sağlamak, çocuğu pornografik malzemeye veya davranışlara maruz bırakmak ve tecavüzdür.
Cinsel istismar konusunda yapılan araştırmalar; cinsel istismarın sık rastlanan ve genelde yıllarca süren bir durum olmakla birlikte sıklıkla gizli kaldığını göstermektedir. Cinsel istismar vakaların yalnızca %15’ inin bildirildiği düşünülmektedir. Cinsel istismarın yaygınlığı konusunda bildirilen oranlar büyük farklılıklar göstermektedir (Kadınlar için %6-6.2, Erkekler için %3-3.9). Cinsel istismarın gerçek yaygınlığın ise kadınlar için %12-17, erkekler için %5-8 olduğu düşünülmektedir. Cinsel istismar vakalarında tacizde bulunan kişilerin çoğunluğu erkeklerdir. Boşanma, şiddet, alkol ve madde kullanımı olan ailelerde cinsel istismar daha sık görülmektedir. Çocuğun bakımıyla doğrudan ilgilenen babaların daha az istismar uyguladığı saptanmıştır.
Cinsel istismarın ortaya çıkış nedenleri araştırıldığında. Cinsel istismarın sık görüldüğü aileler genel olarak işlevselliği bozuk ailelerdir. Baskın ve koşulsuz itaat isteyen bir baba vardır. Anne ve baba arasında cinsel sorunlar görülebilir. Anne, babaların aile dışı sosyal ilişkileri daha zayıf olabilir. Anne genellikle kadın rolünü kızına bırakmakta, babada bakım vermeyi ensest yoluyla yapmaktadır. Babalarda alkol ve madde kullanımı görülebilir. Baba olayı seks eğitimi olarak ifade edebilir. Anne kocası ile ilişkileri bozulmasın diye olayı görmemezlikten gelebilir. Çocuk utanç ve suçluluk duygularını bastırmak ve aile ilişkilerini bozmamak amacıyla olayı bastırabilir.
Cinsel istismarın sonuçları değerlendirildiğinde; istismara maruz kalan çocuklarda kaygı bozuklukları, uyku bozuklukları, gece kabusları, fobiler ve korku tepkileri, bedensel yakınmalar ve korku tepkileri, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, enürezis (alt ıslatma) ve enkoprezis, disosiasyon (kişiliğin bölünmesi), istismarın erken döneminde, amnezi, aşırı fantezi kurma, trans benzeri durumlar ve uyurgezerlik ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca konversiyon tepkileri (psikolojik kaynaklı bayılmalar), depresyon, intihar düşünceleri, öfke tepkileri, zayıf dürtü kontrolü gözlemlenebilmektedir.
Cinsel istismara uğraşan çocuklarda; kişiler arası ilişki kurma ve sosyal ilişkileri sürdürebilme becerisi azalmakta, fazla ilişki kurma isteği yada ilişkilerden kaçınma isteği ortaya çıkabilmektedir. Yüksek riskli cinsel eylemler, erken başlangıçlı cinsel yaşam, ergenlik çağında gebe kalma, ilişkilerinde birden fazla cinsel eş, korunmasız cinsel ilişki ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların sıklığında artma, cinsel saldırı eylemlerinde artma gözlemlenmektedir.
Çocuklarda cinsel istismarın tedavisi çok yönlü gerçekleştirilmeli, çocuk, aile ve çevresel etkenler üzerinde ayrı ayrı durulmalıdır. Tedavideki asıl hedef çocuğu hasardan korumak ve aile ilişkilerini güçlendirmek olmalıdır. Çoğu tedavi, uygun çocuk yetiştirme stratejilerine odaklanan yaklaşımları içermektedir. Çocuğa uygulanacak teröpatik girişim olayın çocukta yarattığı psikopatolojik hasarları içermelidir. Çocuğa, başına gelenlerin kendi hatası yüzünden olmadığı açıklanmalıdır.
Çocuğunuz cinsel istismar ile karşı karşıya kalmışsa…
Soğukkanlılığınızı koruyun, onu dikkatlice dinleyin, asla çocuğu bundan dolayı suçlamayın, sizinle paylaştığı için kendisine teşekkür edin. Onun yanında olduğunuzu söyleyerek, ona güven verin. Polise, Cumhuriyet Başsavcılığına, Hastanelerin Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümüne başvurunuz ve çocuğunuz ve aileniz için uzman yardımı alınız…