Sağlıklı Vegan Beslenme
VEGAN BESLENMEYE DAİR
Veganizm, temelinde hayvansal gıdaları tüketmemeyi bulunduran bir anlayış. Bununla birlikte hayvanların kozmetik, sanayi, bilim gibi konularda da kullanılmaması gerektiğini, her canlının yaşama hakkının korunması inancıyla savunan bir ahlak felsefesi aslında. İçeriğine baktığımızda etik, çevreci, sağlıklı beslenme amaçlı veganlık şeklinde üç türü barındırıyor. Ben bir beslenme ve diyet uzmanı olarak sağlıklı beslenme kısmını bilimsel yönden biraz irdelemek istiyorum.
Toplumda çocukluktan dayatılan omnivor anlayışla kendimizi tüketim toplumunun tam ortasında buluyoruz. Veganizm bütün kolları ile buna karşı duruyor.
Veganlar ile omnivor beslenenlerin karşılaştırıldığı bir çalışmada Veganların doymuş yağ, işlenmiş gıda, yüksek glisemik indeksli karbonhidrat tüketiminin omnivor beslenenlere göre daha az, çoklu doymamış yağ tüketiminin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlarla kötü kolesterol görülme riskinin Veganlarda daha düşük olduğu açıklanmıştır.
Vegan beslenenlerde düzenli alınan kurubaklagiller, meyve ve sebzeler, yulaf gibi tahıllardan alınan çözülebilir lif kan kolesterol düzeyinin düşük olmasında etkili olmuştur. Bir başka çalışmada da Vegan beslenenlerin açlık lipidleri, glikoz konsantrasyonları daha düşük bulunmuştur. Ayrıca, çağımızın hastalıklarından biri olan insülin direnci oluşum riskinin Veganlarda daha düşük olduğu saptanmış ve pankreasın insülin üreten kısmı olan beta hücrelerin korunumu omnivorlara göre daha iyi bulunmuştur. Vegan beslenenlerde B12 vitamini eksikliği hariç eksiklik saptanmamıştır. Vegan beslenenlerin bu nedenle beslenme konusunda çok bilinçli olması gerekmektedir. Aynı çalışmada bu beslenme şeklinin çocuk ve gebe kadınlarda uygulanmasının sakıncalı olabileceği de tartışma konusu olmuştur.
Tüm bu verilerden şu sonuçları çıkarabiliriz: Vegan beslenme modeli ile kan kolesterol seviyelerini olumsuz yönde etkileyen birçok faktör ortadan kaldırıp kalp damar hastalıkları riskinden korunmaktadır. Metabolik hastalıklar, koroner hastalıklar, arteriyal hipertansiyon, özellikle kolon kanseri, divertiküler kolon hastalıkları, böbrek ve safra taşları oluşumu riski azalmaktadır.
Kalp krizi riskini önlemek için Vegan Beslenmeyi öneren doktorlar da vardır. Arterioskleroz, kalp hastalıkları tedavisinde Vegan Beslenme Amerika’da kullanılan bir beslenme tedavisi şeklidir.
Kaynaklar: foodandnutrition.org
http://www.biomedcentral.com/1472-6874/14/55
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2063109
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15523486
Veganizm, temelinde hayvansal gıdaları tüketmemeyi bulunduran bir anlayış. Bununla birlikte hayvanların kozmetik, sanayi, bilim gibi konularda da kullanılmaması gerektiğini, her canlının yaşama hakkının korunması inancıyla savunan bir ahlak felsefesi aslında. İçeriğine baktığımızda etik, çevreci, sağlıklı beslenme amaçlı veganlık şeklinde üç türü barındırıyor. Ben bir beslenme ve diyet uzmanı olarak sağlıklı beslenme kısmını bilimsel yönden biraz irdelemek istiyorum.
Toplumda çocukluktan dayatılan omnivor anlayışla kendimizi tüketim toplumunun tam ortasında buluyoruz. Veganizm bütün kolları ile buna karşı duruyor.
Veganlar ile omnivor beslenenlerin karşılaştırıldığı bir çalışmada Veganların doymuş yağ, işlenmiş gıda, yüksek glisemik indeksli karbonhidrat tüketiminin omnivor beslenenlere göre daha az, çoklu doymamış yağ tüketiminin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlarla kötü kolesterol görülme riskinin Veganlarda daha düşük olduğu açıklanmıştır.
Vegan beslenenlerde düzenli alınan kurubaklagiller, meyve ve sebzeler, yulaf gibi tahıllardan alınan çözülebilir lif kan kolesterol düzeyinin düşük olmasında etkili olmuştur. Bir başka çalışmada da Vegan beslenenlerin açlık lipidleri, glikoz konsantrasyonları daha düşük bulunmuştur. Ayrıca, çağımızın hastalıklarından biri olan insülin direnci oluşum riskinin Veganlarda daha düşük olduğu saptanmış ve pankreasın insülin üreten kısmı olan beta hücrelerin korunumu omnivorlara göre daha iyi bulunmuştur. Vegan beslenenlerde B12 vitamini eksikliği hariç eksiklik saptanmamıştır. Vegan beslenenlerin bu nedenle beslenme konusunda çok bilinçli olması gerekmektedir. Aynı çalışmada bu beslenme şeklinin çocuk ve gebe kadınlarda uygulanmasının sakıncalı olabileceği de tartışma konusu olmuştur.
Tüm bu verilerden şu sonuçları çıkarabiliriz: Vegan beslenme modeli ile kan kolesterol seviyelerini olumsuz yönde etkileyen birçok faktör ortadan kaldırıp kalp damar hastalıkları riskinden korunmaktadır. Metabolik hastalıklar, koroner hastalıklar, arteriyal hipertansiyon, özellikle kolon kanseri, divertiküler kolon hastalıkları, böbrek ve safra taşları oluşumu riski azalmaktadır.
Kalp krizi riskini önlemek için Vegan Beslenmeyi öneren doktorlar da vardır. Arterioskleroz, kalp hastalıkları tedavisinde Vegan Beslenme Amerika’da kullanılan bir beslenme tedavisi şeklidir.
Kaynaklar: foodandnutrition.org
http://www.biomedcentral.com/1472-6874/14/55
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2063109
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15523486
Beğenin
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.