2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Krizler Ülkesinde Krizle Başaçıkmak
YAZI #3369 © Yazan Doç.Dr.Psk.Dnş.Aylin DEMİRLİ YILDIZ | Yayın Mart 2017
Kriz, hiç beklemediğimiz bir anda ve ne yaparsak yapalım asla hazırlıklı olamayacağımız bir şekilde, varlığımızı yasladığımız temel hayat kaynaklarımıza, inançlarımıza ve tutumlarımıza inen ani bir darbedir. Bizi geçmişimiz ve geleceğimizden- şiddetine bağlı olarak- belli bir süre için koparan bir zamansızlık halidir. Oysa sosyal bir varlık olarak; yaşamımız boyunca ayrılık ve boşanma, iş kaybı, iflas, saldırıya uğrama, aile içi şiddet, tecavüz, trafik kazası, ani hastalık, sakat kalma ve ani ölümler gibi kişisel krizlerin yanı sıra, savaş, terör, doğal afetler, büyük çaplı ekonomik krizler gibi toplumsal kriz dönemlerinde de yaşayabiliriz.
Ülkemizde de kişisel krizlerin yanısıra savaş dönemlerini andıran yoğun bir “kriz” günde-mine sahibiz. Yaşanması muhtemel doğal afetler, sınırlarımızda süregiden yoğun çatışmaların neti-cesinde devam eden sığınmacı akını, politik gerginlikler ve kutuplaşmanın yarattığı toplumsal olaylar sebebiyle pek çok ülkede insanların ömürleri boyunca maruz kalacaklarından daha yoğun bir gündemle bazen doğrudan bazen de haberleşme kanalları ile dolaylı yoldan temas etmek durumunda kalıyoruz. Sadece krizin yaşandığı mekânın yakınında bulunmak, sonucunda sevdiklerini kay-betmek, ya da sadece olaydan etkilenen bir bölgede yaşamak hatta televizyondan izlemek duru-munda bile uzun vadeli psikolojik sorunlar ortaya çıkabilmektedir.
En son denizin bile içine almaya kıyamayıp usulca kumsalda uyumaya bıraktığı Suriyeli mülteci çocuğun ufak bedeninde olduğu gibi acı, kriz ve travma biz kaçsak bile gazete, televizyon, radyo ve sosyal medya aracılığı ile evlerimizin ve uykusuz gecelerimizin baş köşesine yerleşebiliyor. Günümüzde gelişen iletişim teknolojilerinin de etkisiyle yaşanan her türlü krizin dolaylı ve sembolik etkisi, krizin fiziksel etkisinden daha geniş̧ bir alana ulaşıyor.
Herkes krizlerden bir şekilde etkilenir. Ancak her bir birey farklı etkilenip farklı tepkiler verir. Üstelik yaşanan tepkilerin yoğunluğu kişiden kişiye değişebilir. Kriz durumları sonucunda ortaya çıkan yaşantılar, şok, öfke, utanç, suçluluktan tutun kaygı, korku ve endişe algısına, yaşam korkusu ve paniğe geniş bir kapsamda görülebilmektedir. Çaresiz ve güçsüz hissetme, aşırı alıngan-lık, öfke ve öç alma isteği, hırçınlık, toleransın az olması, umutsuzluk ve karamsarlık yaşanabilir. Tüm bunların yanı sıra kızgınlık, reddetme, odaklanma bozukluğu ve uyku bozukluğu hatta depres-yon gibi sorunlar da görülebilmektedir. Bunlara, uyku bozuklukları, kendini üzgün hissetme, endişe, kaygı, artan alkol ve sigara tüketimi de eklenebilir.
Aynı olaya maruz kalan çocuk ve ergenler yetişkinlerden farklı tepkiler verebilmektedir. Çocuklarda, bir kriz durumunun ardından ciddi psikolojik sorunlar görülebilmektedir. Bekleneceği üzere, kendileri, yakınları zarar gören veya öldürülen çocuklar, daha ağır psikolojik sorunlar sergi-lerken, küçük yaşta olanlar, bilişsel gelişim düzeylerinden dolayı çok daha fazla korkmaktadırlar (Burnham, 2005).
Herkesin kriz tepkileri farklı olduğu gibi her kriz de elbette farklıdır. Fakat tüm krizler, kriz reaksiyonlarını azaltmak, durdurmak ve etkilenen bireyleri kriz öncesi fonksiyonlarına geri getirmek için profesyonel acil müdahale gerektirir. Kriz durumu, kişiye hem kendini geliştirebilme şansını veren, hem de ruh sağlığını etkileyebilen geçici bir dönemdir. Eğer olumlu sonuçlanırsa, kişi daha güçlenmiş ve yeni başa çıkma becerileri öğrenmiş olarak çıkar ve gelecekteki krizlerde bunları kullanabilir. Ama eğer olumsuz sonuçlandıysa daha kötü bir uyuma, olası ruhsal bozukluğa ve intihara götürebilir. Peki kriz ile başetmek için neler yapılabilir?
Krizdeki birey bir incinebilirlik hali içindedir. Bu korunmasız durum özel birinin destek ve yardımını ya da profesyonel bir yardımı, bazen de ikisini birden gerektirir. Bunlar yakın arkadaşlar olabileceği gibi onların yeterli olmadığı durumlarda profesyonel ruh sağlığı uzmanları olmalıdır. Burada ilk vurgulanması gereken gerçek bir tehdit ile karşılaşıp ve/veya fiziksel zarar görmüş yada buna doğrudan tanık olmuşsanız, bu esnada aşırı derecede korku, çaresizlik ve dehşet hissettiyseniz, şok, inanmama, şaşkınlık, fiziksel acı, titreme, ağlama, öfke ve suçluluk, güven ve emniyet duygusunun yıkılması, kaygı ve depresyon, tekrarlayan kabuslar, aşırı duyarlılık olaydan 1 ay geç-tikten sonra da sürüyor ise, mutlaka profesyonel danışma desteği alınması çok önemlidir.
Profesyonel yardımın ana amacı; kişinin kaygısını kontrol edilebileceği sınırlara gelmesini ve normal işlevselliğine dönmesini sağlamaktır. Bunun sağlanması için danışan ile beraber danışanın hızına uygun biçimde kaygıyı artıran kriz durumları ve yaşantılarla baş etme üzerine çalışılır. Ayrıca kendilerini güçlendirecek uygun bir düşünce tarzı geliştirmeleri ve bunlarla baş etmeye çalışmaları öğretilir.
Öncelikle kişilerin süreklilik ve bütünlük duygusunu onarmak gerekir. Bilgi edinmek, küçük ama gerçekleştirilebilecek sorumluluklar/roller edinmek, sosyal bağları korumak, güvenilir arkadaşlar ve yakınlar ile gruplaşmak, yalnız kalmamak ve tüm bunları yapmaya çalışırken hissedilen ve yaşanan dengesizlik halinin NORMAL olduğunu hatırlamak önemlidir. Yaşanan olay(lar) anor-maldir; anormal bir olay karşısında tepki duymak NORMALDİR. Acı karşısında, anormal olaylar karşısında reaksiyon göstermek NORMALDİR. Dolayısı ile yasınızı, acınızı yaşamak için kendinize izin vermeniz gerekir. Dahası güçlü görünmek için çaba göstermek yerine size anlayan ve des-tekleyen kişilerden yardım istemek iyileşme yolunda önemli bir destek olacaktır.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Aylin DEMİRLİ YILDIZ Fotoğraf
Doç.Dr.Psk.Dnş.Aylin DEMİRLİ YILDIZ
Ankara (Online hizmet de veriyor)
Doktor Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi4 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Doç.Dr.Psk.Dnş.Aylin DEMİRLİ YILDIZ'ın Makale ve Yazıları
► Krizler Ülkesinde Krizle Başa Çıkmak Doç.Dr.Psk.Dnş.Aylin DEMİRLİ YILDIZ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Krizler Ülkesinde Krizle Başaçıkmak' başlığıyla benzeşen toplam 3 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


23:12
Top