2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Ekran Bağımlılığı ve Çocuk
YAZI #3522 © Yazan Ayşenur KARAASLAN | Yayın Nisan 2017
EKRAN BAĞIMLILIĞI ve ÇOCUK
Günümüzde hızla gelişen dijital dünyanın çocuk ve gençlerin bilişsel, sosyal gelişimini etkilediği yadsınamaz bir gerçektir. Teknoloji ve bilişim çağındayken çocuklarımızı bu alandan tamamen uzak tutmak, izole etmek mümkün değildir. Ama teknoloji ve teknolojik ürünlerle geçirilen zaman miktarına, yapılacak aktivitelere anne/babalar karar verebilir.
Günümüzde internet, tablet, bilgisayar gibi ürünlerin bulunmadığı ev yok denecek kadar azdır. Özellikle ebeveynlerin günlük rutinlerinde oldukça zamanını almaktadır. Bu durumda ebeveynlerinin davranışlarını model alan çocuklarımızın da ilgi duymaması imkansızdır.
Ebeveynlerin günlük rutinleri dışında sanal oyun oynayarak, dizi izleyerek zaman geçirmesi çocuğun zamanından almak ne kadar yanlışsa, çocuğun oyun oynama isteği esnasında ‘hayır olmaz yasak’ demek de yanlış bir tutumdur. Brown, çocuk ve ergenlerin gerçek hayat etkinliklerini, sanal gerçekliktekilerle değiştirmeye daha yatkın olduğunu, gençlerin interneti bir sosyalleşme şekli olarak kullanma eğiliminde olduklarını belirtmektedir.
Türk pediatri derneğinin çocuklar için belirlediği ekran süreleri vardır. Buna göre
• 0-3 yaş: Olabildiğince ekrandan uzak tutulmalıdır. Ekran başında vakit geçirmemelidir.
• 3-6 yaş: Günlük toplam süre 20-30 dakikayı geçmemelidir.
• 6-9 yaş: Günlük toplam süre 40-50 dakikayı geçmemelidir.
• 9-12 yaş: Günlük toplam süre 60-70 dakikayı geçmemelidir.
• 12 yaş üzeri Günlük toplam süre 120 dakikayı geçmemelidir.
Beyin gelişiminin en hızlı ve aktif olduğu yaş skoru olan 0-6 yaş çocuklarında reklam,oyun,animasyon filmler şok etkisi yaratmaktadır.Bazı ebeveynler çocuğa istediklerini yaptırmak için televizyon karşısına bırakıp yemek yedirme veya kendi işlerine zaman ayırabilmek için çocuğun eline tablet verip pür dikkat kesilmelerini kullanıyor olabilirler.
Bu tutum oldukça yanlış bir tutumdur. Çocuğun kıpırdamadan bir ekrana bakma sebebi saniyede 24 ekran geçen reklam, oyun, dizi vs karşısında şok olması ve olan biteni takip etmeye çalışmasıdır.0-6 yaş çocuğunun beyin gelişimi bu duruma hazır bulunmadığı için çocuğumuz ekran karşısında pür dikkat kesilir ve beyni kısa süreli şok yaşar. Bu esnada normalde yemek yemeyen çocuğun yemek yemesi bilinçli bir davranış değildir.Normalde harekli olan kıpır kıpır çocuğun ekran karşısında pür dikkat kesilmesi bilinçli bir davranış değildir. İşte bu yüzden sevgili anne/baba böyle bir tutum sergilemekten kaçınmalısınız.
Erken dönemde çocukla iyi bir bağ kurabilmek hem bilişsel, hem sosyal,hem de duygusal gelişimin en önemli belirleyicisidir.Çocuğun ebeveyn veya bakım veren kişiyle karşılıklı ilişki içinde olmaya,sarılmaya,oyun oynamaya,dokunmaya fiziksel temasa ihtiyacı vardır.Kısacası ilk yıllarda çocuğun 5 duyusunu birden kullanabileceği interaktif bir etkileşime ihtiyacı vardır.Teknolojik ürünlerde ise iletişim interaktif değil tek yönlüdür.
EKRAN BAĞIMLILIĞININ ÇOCUK GELİŞİMİNE ETKİSİ
Diğer bağımlılıklarda olduğu gibi giderek artan haz alma nedeniyle bağımlı çocuklar televizyon,tablet ve bilgisayar için daha çok zaman ayırırlar.
Ekran bağımlısı çocuk sanal oyun oynadığında ve televizyon izlediğinde aile ve arkadaş çevresiyle iletişim problemleri yaşayabilir ve sosyal gelişimleri olumsuz etkilenmektedir.
Aşırı oyun oynama ve ekran bağımlılığının agresif tutum, saldırganlık, makineleşme,şiddet belirtileri gösterdiği saptanmıştır.
Öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği, psikomotor bozukluklar ve hareket eksikliğinden kaynaklı sağlık problemlerine yol açtığı bilinmektedir.
Araştırmalar gösteriyor ki çocuğun gelişimine en büyük etkisi bağımlı olmasıdır.
Davranış problemleri oluşabilir.Teknoloji ürünlerini kullanmak istediğinde kabul görmediği zaman karşı gelme,saldırganlık davranışları gösterebilir.
Dil gelişiminde gerileme veya gecikme meydana gelebilir.
Saatlerce hareketsiz oturan çocuğun motor gelişimi olumsuz etkilenir.
Oyunlarda başarılı olan çocuğun gerçek hayatta başarısız olma durumunda kabullenmeme,karşı gelme bozuklukları oluşabilir.
Dikkat dağınıklığı veya dikkat eksikliği oluşabilir.
Sürekli olarak eğilerek telefon,tablet,bilgisayara bakmak postür(vücut)bozukluklarına sebep olabilir.
Yazın incelendiğinde; özellikle ergen yaş grubunda, internetin sorunlu kullanımı ile ilişkilendirilen önemli durumlardan biri Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğudur (DEHB) . İnternet bağımlılığı olan çocuk ve ergenlerin DEHB olma oranlarının, internet bağımlılığı olmayan akranlarına göre daha yüksek olduğu bildirilmiştir.
Ergenlerin teknolojiye olan yakın ilgilerinin, diğer yaş gruplarına göre interneti daha fazla kullanmalarının, bilişsel, duygusal ve sosyal gelişimlerinin devam ediyor olmasının bu gelişim dönemindeki bireyleri internetin sorunlu kullanımı açısından risk grubu haline getirdiği belirtilmektedir.

Anne Babalara Öneriler
• Teknoloji Ürünlerini kullanma 12 yaştan sonra çocuklar için uygundur.
• Kullanım süreleri için kesin kurallar kararlaştırın.
• Koyduğunuz kurallar ile ilgili tutarlı ve kararlı olun.
• Teknoloji ürünleri oyuncak değildir, çocuğunuz zaman geçirsin diye ona vermeyin.
• Siz de çocuğunuza doğru model olmak için, tablet ve telefon ile onun yanındayken oyun oynamayın.
• Siz de evde telefon ve tableti mümkün olduğunca sınırlı kullanın.
• Çocuğunuz oyalansın,yemek yesin,yaramazlık yapmasın diye onu teknolojinin içine hapsetmeyin.
KAYNAKÇA
Ceyhan AA. Predictors of problematic Internet use on Turkish university students. Cyberpsychology & behavior : the impact of the Internet, multimedia and virtual reality on behavior and society. 2008 Jun;11(3):363-6. PubMed PMID: 18537510.
Yang SC, Tung C-J. Comparison of Internet addicts and non-addicts in Taiwanese high school. Computers in Human Behavior. 2007;23(1):79-96.
Yaylalı FH, Dikkat Eksikliği olan Çocuk ve Ergenlerin Sorunlu İnternet Kullanımı İle İlişkili Etmenler,2013 Ankara
Yoo HJ, Cho SC, Ha J, Yune SK, Kim SJ, Hwang J, et al. Attention deficit hyperactivity symptoms and internet addiction. Psychiatry and clinical neurosciences. 2004 Oct;58(5):487-94. PubMed PMID: 15482579. Epub 2004/10/16. eng.
Türk Pediatri Derneği Arşivi Erişim tarihi 30.01.2017
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Ayşenur KARAASLAN Fotoğraf
Ayşenur KARAASLAN
Elazığ
Çocuk Gelişimi ve Eğitimcisi
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi1 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Ayşenur KARAASLAN'ın Makale ve Yazıları
► Çocuklarda Ekran-İnternet Bağımlılığı Psk.Pınar TURANLI DURMUŞ
► İnternet Bağımlılığı ve Çocuk Psk.Dnş.Özgür TÖNBÜL
► Ekran Terörü Psk.Hatice Esra BAKIR
► Ekran Bağımlısı mı (Yım) ??? Psk.K.Esen EKİNCİ
► Çocukların Ekran Faaliyetleri Psk.Büşra BÖREKÇİ
► Pandemi ve Ekran: Şeytani İkili Psk.Tuğçe ŞAHİN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Ekran Bağımlılığı ve Çocuk' başlığıyla benzeşen toplam 20 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Kardeş Kıskançlığı Nisan 2017
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:43
Top