Yargılanmaktan korkmak, kendimiz olma yolu büyük bir engeldir. Kendiniz olmaktan geri durursanız, bir değişiklik vakti gelmiş demektir

İnsanlar, başkaları tarafından olumsuz bir şekilde yargılanma ihtimalini ortadan kaldırmak için uzun uğraşlara girerler. Ötekilere ne söylemek istediklerini anlatmaktan kaçınırlar. Sınıfta ya da iş toplantılarında konuşmazlar. Sevgililerine gerçek arzularını anlatmaktan kaçınırlar. Bir yükseliş talep etmezler. Akşam yemeğine gitmek isteseler bile yeni bir buluşma ayarlamak için girişimde bulunmazlar.

Yargıdan korkma, herkes tarafından her zaman “sevilme” arzusu ile bağlantılıdır. Ancak bu imkansız olduğu için kaybedilen bir oyun haline dönüşür çünkü sevilme arzusu insanları samimi ilişkilerden uzaklaştırır, kendimiz olmayı engeller.

Kabul edelim ki insanlar, başkalarını daima iyi-kötü ya da hoşlanmadığı/sevmediği gibi birçok atıf ile değerlendirirler. Bunlar başkaları hakkındaki şemalarımızdır ve yeni bilgiler geldiğinde, insan aklı şemaları tekrar değerlendirir: Ya yeni şema oluşturur ya da varolan şemayı yeniden düzenler. Bu böyle devam eden bir süreçtir.

Ötekilerin sizi yargılamaması için tercihleriniz hakkında hiçbir şey söylememek ve hayatınızdaki insanları şekillendirmeye çalışmak yerine -ki bu çok fazla uğraş ve sorun demektir-, bu süreci kabul etmeye çalışabilirsiniz.

Yargı korkusuyla yaşamayı bırakmanın dört yolu vardır:

1. Hiçbir şey sonsuza dek sürmez.

İnsan beyninin veri kaynakları sınırlıdır. Her ne kadar birileri hakkında karar verip onları yargılasak da, bunlar sonsuza kadar bellek bankalarımızda tutulmazlar. Birisi sizin hakkınızda bir yargıya varırsa, o anda veya günler sonra bu yargı “bilinçli farkındalık alanı”ndan uzaklaşır. İnsanı anlamayı, gözlemlediğimiz küçük hatalar ya da aksilikler ile değil, yaptıkları ve söyledikleri büyük şeyleri temel alan bir şema ve bu şemaların zamanla nasıl bir etkileşim içinde olduklarını gösteren kalıplar üzerine oluşturuyoruz. Kısacası çok büyük olumsuz bir olay yoksa yargılanma çok kısa sürer.

2. Yargı kaçınılmazdır.

Başkalarının yargılarını kontrol etmeye çalışmaktan vazgeçin. Başkalarının bizi yargılamamasını talep etmek bizim genel anlayışımızın bir parçası haline geldi. "Yargılamak yok" ve "Burası yargılamadan uzak bir bölge" gibi popüler ifadeleri düşünün. Bunların hiçbirisi gerçekten yardımcı olmaz: Başkalarının düşüncelerini kontrol edemezsiniz. Belki de yargılarını ifade etmeyeceklerdir, ancak fizyolojik bir beyin sürecini durdurabilecekleri anlamına gelmiyor. İstemeseler bile bir yargıda bulunacaklar. Bunun yerine, olay/durum ile ilgili ne hissettiğinizin bağlamını açıklamaya çalışın; böylece onlar, kendinizi açtığınızı anlayacaklar ve sevginin, merhametin ortaya çıkacağından emin olabilirsiniz. Merhamet, yargının ilacıdır. Merhamet var olduğunda, yargıların ağırlığı azdır, çünkü insanlardaki empatiyi ortaya çıkartır.

3. Onlara hak verin!

Yargıların var olmasına izin vermek sadece samimi bir ilişki içinde olabilir. Kendinde açık vermekten veya savunmasızlıktan endişelenmek ya da kendinden negatif ama önemli bir şey paylaşmamak yerine, yap gitsin! Eğer kendinde yargılanma korkusundan dolayı geri çekildiğini farkedersen, kendine şu soruyu sor: "Korktuğum yargı nedir? Bana nasıl zarar verir?" Ve "Benim hakkımda özel bir yargıya varırlarsa korkacağım ne olur?" Korkuyu belirledikten sonra, kendine güvence vermeye çalış ya da ortaya çıkarsa korkuyu yönetebilmen için bir yol bul. İnsanların yargılama kararı aldığında yakın ve samimi ilişkilerin derinleştiğini kendinize hatırlatın. İlişki samimileştikçe yargılamalara da izin verilir. “Dost, acı söyler” söylemini hepimiz biliriz. Yargılamaları düşünün ve haklılıklarını sorgulayın.

4. Kendi yargılarınıza odaklanın.

Başkalarının kararlarına daha az dikkat etmeniz, yargılamaları umursamayı azaltacaktır. Elbette yargı kaçınılmazdır, ancak hayatınızdaki insanlar ve olaylar hakkında kendi kullandığınız dili izleyin. Yargılarınızın odağını

değiştirin: "o berbat" veya "kaybeden" yerine, kişinin gelecekte ne gibi bir şeyden kaçınacağını veya neyin farkında olmasını istediğinizi kendinize sorun. Örneğin, "O verdiği sözü bazen tutmaz” veya "Bana denediğini, ancak her zaman hayal kırıklığı yaşadığını söylüyor." Bu tür bir değerlendirme için kişilerin iyi ve kötü karakteristik özelliklerinden yola çıkın. Sorunun ne olduğunu detaylandırdıkça yargılamalar da değişecektir. Kendiniz için de iyi ve kötü yönlerinize odaklanın. Bir terazideki dengeyi sağlayın.

Çeviri: Psychology Today