Şemanın ortaya çıkması için yaşanan olaylar terk edilmenin meydana getirdiği yoğun hisleri tetiklemelidir. Bu şemaya sahip kişiler insanların duygusal olarak değişken ve öngörülemez olduklarına, güvenilir olmadıklarına, aniden yakın zamanda ölebileceklerine ya da kendilerini daha iyi biri için terk edebileceklerine inanmaktadırlar ve sahip oldukları bu inançları nedeniyle kendileri için önemli diğer kişilerin ihtiyaç duyduklarında kendilerine duygusal destek, iletişim, güç ya da koruma veremeyeceği duygusunu taşırlar. Terk edilme şemasına sahip kişiler diğer insanlara derinden bağlanırlar ve yalnız kalmayı kolay kolay tolere edemezler bu nedenle sevdikleri kişileri kaybetmeye karşı aşırı hassastırlar.



Terk Edilme Şemasının Kökenleri

Bir şemanın kökenleri hakkında konuştuğumuz zaman, birincil olarak çocuğun çevresindeki özelliklere odaklanırız.

Ayrılık anksiyetesine karşı biyolojik bir yatkınlık olması.
Küçük yaşta ebeveynlerden birinin ölümü veya evi terk etmesi.
Küçükken anne babanın ayrılması ve/veya çok sık kavga etmeleri.
Bir ebeveynin ilgisini yeni bir kardeşin doğumu vb. sebeplerle kaybetmiş olma.
Ailenin birbirine aşırı derecede yakın olup çocuğun aşırı korunması gibi durumlar terk edilme şemasının kökeninde yer alabilir.
Bakıcılar veya bir kurumda anne figürü yerine geçine insanlar tarafından büyütülmeniz veya çok küçük yaşta yatılı okula gönedilmiş olmanız.
—Çok küçük yaşta ebeveyn kaybı, bu şemanın en dramatik kökenidir.—

3

Terk Edilme Şemanızı Değiştirmek

Çocukluktakı terk edilmenizi anlayın. Her zaman duygusal bir insan mıydınız? Çocukken sevdiğiniz insanlardan ayrılırken zorluk yaşadınız mı? Okula başlamak veya arkadaşınızın evinde yatıya kalmak sizin için zor muydu? Peki, şu anda neler hissediyorsunuz? Şu anda terk edilme hizlerinizi tetikleyen bir şey olduğunda gözlerinizi kapayın ve daha önce bu şekilde hissettiğinizi hatırlayın.
Terk edilme ile ilgili hislerinizi gözlemleyin. Yakın olduğunuz insanları kaybetmeye karşı olan aşırı duyarlılığınızı; yalnız kalmanın size dehşet veren korkularını; insanlara bağlanma ihtiyacınızı tanımlayın.
Eski ilişkilerinizi gözden geçirin ve tekrardan oluşan örüntüleri netleştirin. Terk edilmenin gizli tehlikelerini listeleyin. O kişi tutarsız mıydı? Sizi terk etme olasılığı yüksek insanarı mı seçiyorsunuz? Kıskanç ve sahiplenici miydiniz ve bu özellikler o kişi uzaklaştırdı mı? Nasıl bir örüntü ortaya çıkıyor?
Bağlanmayan, tutarsız veya kararsız olan eşlerden kaçının, bu insanlarla kimyanız yüksek derecede uyuşsa bile.
Bağlanan ve tutarlı bir eş bulduğunuz zaman ona güvenin. Sonsuza kadar sizin yanınızda olacağına ve terk etmeyeceğine inanın.
Yapışacak şekilde bağlanmayın, kıskanmaya veya sağlıklı ilişkilerdeki normal ayrılıklara aşırı tepki göstermeyin.




KAYNAKLAR

Young J. & Klosko J. (2014). Hayatı Yeniden Keşfedin (S. Kohen ve D. Güler, Çev.) İstanbul: Psikonet.