Çocukları daha iyi tanıyıp anlamak ve çizdiği resimlerden psikolojisi hakkında bilgi sahibi olmak, her anne-babanın, eğitimcinin ve çocuklarla çalışan uzmanların merak ettiği bir konudur.

Peki, çocuk resimlerini yorumlamak ve çocuklarımızın psikolojisi hakkında bilgi sahibi olmak mümkün müdür? Bu soruya ilk insanların iletişim kurmak, diğerlerine mesaj iletmek ve benzeri nedenlerden dolayı resim sanatı ile ilgilendiğini düşünerek cevap verirsek pekâlâ mümkündür, diye yanıt verebiliriz.

Çocuklar yaşları gereği sorunlarını her zaman doğrudan ifade etmezler ya da edemezler. Çocuklar bazen çekindiği için, korktuğu için, çözüm olmayacağını düşündüğü sorunları ya da sorununu fark etmediği için, tanımlayamadığı için dolaylı yollarla anlatmayı seçer ya da farkında olmadan sorunları hakkında ipuçları verir. Fakat çocuklarla çalışan uzmanlar bilirler ki resim yorumlama bir uzmanlık işidir. Ehil olmayan kişilerin çocukların her çizdiği resimden psikolojileri hakkında fikir yürütmeleri yanıltıcı ve sakıncalı bir tutum olacaktır. Çünkü çocuklara resim çizmesini söylerken nasıl bir yönerge verildiğinden, verilen kâğıdın nasıl kullanıldığına kadar bir dizi çocuk davranışı da ciddi bir gözleme ihtiyaç duyar.

Çocukların çizdiği resmi yorumlarken dikkat edilen birçok konu vardır. Çizgi hareketleri, insan resmi ise çizilen insanın büyüklüğü ve küçüklüğü, vücut bölümlerinin orantılı olup olmadığı, ağız ve dişlerin çizimi, el ve ayakların vücuda göre konumu, ayakların yönü gibi birçok detay çocuk psikolojisi hakkında bilgi vermektedir. Örneğin; verilen kâğıda çok küçük bir insan çizimi çekingenliği, aşırı büyük çizilmesi aşırı özgüven ya da benmerkezciliği, kulakların büyük ya da hiç çizilmemesi ise işitme sorunlarını ifade edebilir. Eğer bu resim bir ev veya yaşanılan bir yer resmi ise orası hakkındaki detaylar da çocuklar hakkında bilgi vermektedir. Örneğin, resimde yer verdiği bir eşyayı çizimi ya da önemli bir eşyayı görmezden gelinmesi dikkat çekmelidir. Ya da aile bireylerini konumlandırırken (anne, baba ve kardeş) çizgilerin sert ya da yumuşak bir seyir izlemesi de ev hayatına dair fikirler verebilmektedir. Aile bireylerinin çiziminde eğer bir üye eksikse aile bireyleri arasındaki kopukluğu, aralarında yol, ırmak ya da bir nesne varsa aile içi sorunları ifade edebilmektedir.

Ayrıca resimde kullanılan renklerin yoğunluğu da önemlidir. Çocukların mavi, yeşil gibi renkleri çok kullanması otoriter bir aile tutumunu veya çekingenliği ifade ederken, kırmızı renklerin çok kullanılması ise aşırı dışa dönük, saldırgan eğilimlere bir işaret olabilmektedir.

Tabii ki bu bilgileri değerlendirirken çocukların yaş, gelişim düzeyi ve yaşantıları da önemlidir. Bir travma veya kaza yaşamış bir çocuğun resimlerini değerlendirirken bu yaşantıların etkisini göz ardı edemeyiz. Bu nedenlesadece resme bakarak bir çocuk hakkında kanaate sahip olmak yanıltıcı olabilecektir. Çocuğun aile yaşamı ve öyküsü alınmalı, not edilmeli, gerekirse birden fazla resim de çizdirilerek benzerlikler ve farklılıklar da incelenmelidir.

Resimler, dolaylı yoldan, güven veren bir aile içi iletişim modeli ise doğrudan çocukları anlamamıza yardımcı olmaktadır. Bu nedenle anne-babalar, resim yorumlama ve değerlendirme işini uzmanlara bırakarak, çocuklarla açık, güven veren bir iletişim kurarak sağlıklı ilişkiler geliştirmelidir.