2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
YAZI #5060 © Yazan Uzm.Psk.Saynur İÇYÜZ | Yayın Ekim 2018
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?
Çağımızda, çocuklarda görülen gelişim bozukluklarının en önde gelenlerinden biri olarak Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) görülmektedir. Bu hastalığın farkındalığı gün geçtikçe artmaktadır. Özellikle ebeveynlerin ve öğretmenlerin bilinçli yaklaşımları sayesinde semptomların erken fark edilmesi hastalığın erken teşhisi için çok önemli bir rol oynamaktadır. Özellikle çocukluk çağında en sık görülen gelişimsel bozukluklardan biridir. DEHB; aşırı hareketlilik / dürtüsellik ve dikkatsizlik ile tanımlanır.

Ne Sıklıkla Görülür?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) çocukluk çağında çok sık rastlanan hastalıklardan biridir. Bu hastalığın yaygınlığı %8 ile %12 olarak bilinmektedir. Dehb’nun sinyalleri 7 yaşından önce başlar ve semptomları en sık 7 ile 12 yaş arasında görülür. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu birlikte görülebildiği gibi ayrı ayrı da görülebilir. Dikkat eksikliği olan bir çocuk ya da ergen hiperaktif olmayabilir ancak hiperaktif olan bir çocukta dikkat eksikliği olması muhtemeldir.

Hiperaktivite cinsiyete göre farklılık gösterebilir; kızlarda ki hiperaktivite erkeklere göre daha sözel eğilimli olabilir.

DEHB Belirtileri Nelerdir?
Odaklanma ve dikkatlerini bir noktada toplamada sorun yaşarlar.
En küçük bir dış uyaranda dikkatleri dağılabilir.
Dalgın ve dağınık olurlar.
Sürekli dikkatsizce basit hatalar yaparlar.
Dikkat sürdürmesi gereken eylemlerden kaçınırlar.
Aşırı isteksizdirler.
Yönergeleri takip etmez ve verilen bir görevi sonlandırmada güçlük çekerler ve çabuk sıkılırlar.
Sabırsızdırlar, sıralarını beklemekte güçlük yaşarlar ve orantısız tepkileri mevcuttur.
Çevrelerindekine zarar vermekten kaçınmazlar.
Kurallara uymakta sorun yaşarlar.
Unutkandırlar.
Bire bir iletişim halindeyken karşısındakini dinlemiyormuş gibi davranırlar ve karşısındakinin sözünü keserler.
Elleri ve ayakları sürekli hareket eder ve oturdukları yerde kıpırdamadan duramazlar.
Sınıfta veya kalkmaması gereken yerlerde oturmayıp yerlerinden kalkarlar.
Çok konuşurlar ve sürekli hareket halindedirler.
Dikkat Eksikliği / Dikkat Dağınıklığı Nedenleri Nelerdir?
DEHB’in neden ortaya çıktığı net bir şekilde bilinmemekle birlikte genetik ve çevresel etkenlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Beyin anormalliklerinin ve genetik faktörün dehb’na sebep olduğuna inanılır. Yapılan çalışmalarda genetiğin %60 ile %94 arasında etkili olduğu tahmin edilmektedir. Genetik faktörün yanı sıra diğer etkenlerde oldukça önemlidir. Bu diğer etkenler; hamilelikte sigara veya alkol kullanımı, travma sonrası, doğum ya da doğum sonrasında gerçekleşen komplikasyonlar sonucunda beyinde ortaya çıkan bozukluklar, beyinde bulunan ve birçok işlevi olan dopamin hormonunun eksikliği olarak sıralanabilir. Ek olarak beyinin prefrontal korteksinin işleyişine bağlı olarak da DEHB semptomlarının gözlemlenebileceği düşünülmektedir. Prefrontal korteksin görevleri neden sonuç ilişkisi kurma, plan yapma, karar verme mekanizmasını sağlama olduğundan DEHB semptomları ile bir ilişkisi olduğu düşünülmektedir.

Dikkat Dağınıklığı ve Dikkat Eksikliği Arasında Ne Fark Var?
Dikkat dağınıklığı ve dikkat eksikliği birbirine çok yakın bozukluklardır. Dikkat dağınıklığı veya dikkat eksikliği psikolog tarafından yapılan ön görüşmede hemen ayırt edilemeyebilir. Dikkat dağınıklığı ve dikkat eksikliğini birbirinden ayıran en önemli nokta klinik görüşmeler ve uygulanan testlerdir.

Teşhisi Nasıl Yapılmaktadır?
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun tanısı yapılan bazı testler, alınan anamnez ve klinik gözlem ile konulmaktır. Tanı konulurken alanda kullanılan mesleki el kitabındaki kriterler göz önüne alınarak yapılmaktadır. Buna ek olarak eğer çocuk okula gidiyor ise okuldan alınan bilgilerde oldukça önem arz etmektedir. Bu konuda Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisinde yayınlanan Okulda DEHB (Suna Kaymak Özmen) isimli makalesine göz atmanızı şiddetle tavsiye ederiz. Kriterler göz önüne alınırken bu kriterlerin en az iki ortamda var olması gerekmektedir. Örneğin; çocuğun hareketliliğinin hem evde hem de okulda var olması gerekmektedir.

DEHB Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Çocukluk çağında DEHB tanısı almış kişilerin semptomları %50 ile %80 arasında ergenlikte de devam ettiği öngörülüyor. DEHB olan çocukların ya da bireylerin saldırganlık davranışlarının olduğu, suça meyilli oldukları düşünülmektedir. Doğuracağı sonuçları düşünmeden eyleme geçtikleri için birçok olumsuz durumla karşılaşmaları muhtemeldir. Aynı zamanda okul çağındaki çocuğun okul başarısını olumsuz etkilemesi kaçınılmazdır. Dikkat eksikliği buzdağının görünmeyen yüzüdür; bazı rahatsızlıklara öncülük ettiği düşünülmektedir. Bireylerde görülen yeme bozukluklarının nedenleri arasında dehb’nun belirtilerinden olan dürtüselliğin olabileceği unutulmamalıdır. Yeme bozuklukları makalemizde bu konuyu ele alıp incelemiştik. Bunlar da göz önünde bulundurulduğunda DEHB mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Tedavisi
Dikkat eksikliğinin boyutu tedavinin gidişatını belirleyici unsurlardandır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna sahip olan bireyin/çocuğun ailesine, varsa öğretmenine hastalık hakkında bilgi verilip, destekte bulunulmalıdır. İlaç tedavisinin yanı sıra bireysel terapi, anne baba eğitimi, aile terapisi ve grup terapisi oldukça etkilidir.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Saynur İÇYÜZ Fotoğraf
Uzm.Psk.Saynur İÇYÜZ
İstanbul
Uzman Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Saynur İÇYÜZ'ün Yazıları
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu' başlığıyla benzeşen toplam 18 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Yeme Bozukluğu Ekim 2018
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


04:01
Top