Ülkemizde 18 yaş altında 17-18 bin civarında diyabetli çocuk olduğu tahmin edilmektedir. Çocuklarda diyabet yani “Tip 1 Diyabet” seyrek görülen bir hastalık olmasına karşın yaşam boyu devam eden bir rahatsızlıktır. Tip 1 diyabet her yıl ortalama yüzde 3 artış göstermektedir ve kontrol edilmezse ciddi sağlık sorunlarını da beraberinde getirebilir. Tip 1 diyabetin kontrol edilememesi durumunda hipoglisemi, hiperglisemi, ketoasidoz, erken yaşlarda böbrek yetmezliği, görme kaybı, sinir hücrelerinde zedelenme, erken kalp-damar hastalıkları gibi durumlar görülmektedir. Genel olarak belirtileri ; aşırı susama hissi, aşırı su tüketimi, çok sık idrar yapma, yorgunluk-halsizlik, istemsiz ani kilo kayıplarıdır.
Peki Hasta Nelere Dikkat Edilmeli? Neler Yapmalı?
Öncellikle hasta mutlaka bir endokrin uzmanına görünmeli ve hastalığın seyri sürekli takip edilmeli. Bu hastalığın kontrolünde ki en önemli etken beslenme programıdır. Alanında uzman bir diyetisyene görünmeli ve hangi besinleri, ne zaman, nasıl tüketeceğini; karbonhidrat sayımını; insülin dozlarını nasıl ayarlayacağını öğrenmelidir. Mutlaka bir şeker ölçüm cihazına sahip olmalı ve açlık-tokluk-gece ölçümleri sürekli yapılmalıdır. Hba1c (3 aylık kan şekeri) düzeyleri kontrol edilmeli 7 yi geçmemesine özen gösterilmelidir.
Kan şekerinin dengede tutulması için hipoglisemi durumu hariç basit şekerlerden uzak durulmalı, posalı besinler tercih edilmeli, öğünlerde besin çeşitliliği sağlanmalı, bol su tüketilmeli, kan şekeri ve karbonhidrat sayımına uygun insülin dozu uygulanmalıdır.
Düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır. Ancak diyabetli bireye uygun antrenmanlar yapılmalıdır. Kesinlikle aç karınla egzersize başlanmamalıdır. Egzersiz yapmaya yeni başlayan bireyler için ilk etapta daha kısa süreli antrenmanlar yapılmalı, yavaş yavaş bu süre arttırılmalı. Egzersiz öncesi tokluk şekeri kontrol edilmeli. Egzersiz sırasında yanınızda vişne suyu veya küp şeker gibi posasız ve meyve gibi posalı bir karbonhidrat kaynağı bulunmalı. Özellikle 30dk dan fazla süren antrenmanlarda mola vaktinde meyve tüketilmeli veya ani kan şekeri düşüsü yaşadıysanız meyvesuyu-küpşeker gibi basit şekerler tüketilip kan şekeri normal seviyelere çekilmelidir.