2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Bir Psikoterapist Ne Yapar Ne Yapamaz?
YAZI #6390 © Yazan Dr.Psk.Sinem CANKARDEŞ | Yayın Mart 2020
Geleneksel sağlık anlayışı, bedende olanı ve bedenle ilgili olanı daha önemli algılama, görünür olmayan ruh sağlığı ile ilgili olan sorunları ise ikinci planda tutma eğilimindedir. Ancak beden ve ruh sağlığının bir bütün olduğu ve karşılıklı olarak birbirlerini etkilediklerini artık biliyoruz. Bedenle ilgili olanın daha önemli görülmesi tabii ki sağlık hizmetleri uygulamaları ve onların denetimlerine de yansımıştır. Örneğin, ülkemizde tıp hizmetlerinde hastalara zarar veren ya da bilimsel olmayan uygulamalar ile ilgili yapılan şikayetlerin sonucunda bu uygulamayı yapan doktorun çalışma izni elinden alınabilmektedir. Ne yazık ki ruh sağlığı hizmetlerinde çalışan psikolojik danışmanlar ve klinik psikologlar için cinsel taciz gibi cezai karşılığı olan durumlar hariç kişilere zarar verebilecek uygulamalar ile ilgili böyle bir yaptırım henüz bulunmamaktadır. Bu nedenle Psikoterapi hizmeti almak isteyen herkesin bir klinik psikologun ne yapıp ne yapamayacağı ile ilgili bilgi sahibi olması kişilerin kendini bu zarardan koruması için gerekli görünmektedir.

Psikoloji Adli Psikoloji, Endüstri Örgüt Psikolojisi, Spor Psikolojisi, Sosyal Psikoloji gibi bir çok alt dalı olan bir bilim dalıdır. Psikoloji bölümü mezunları psikolog ünvanı ile mezun olsalar da, kişilerle görüşme yapma, ruh sağlığı sorunlarını tanıma ve tedavi planlama konusunda yeterli bilgi sahibi değillerdir. Klinik görüşme yapma becerilerini edinme öncelikle bir süpervizyon* sürecinden geçmeyi gerektirmektedir. Buna ek olarak ruh sağlığı ve tedavi hizmetleri konusunda derinlemesine bilgi edinmesi için bir psikologun Klinik Psikoloji alanında lisansüstü eğitim almış olması gerekmektedir. Klinik psikoloji alanında uzmanlığını almamış kişiler yasaya göre ‘Klinik Psikolog’ olarak adlandırılamazlar ve psikoterapi yapma konusunda yetkin ve yeterli değillerdir. Lütfen psikoterapi hizmeti almadan önce, başvurduğunuz uzmanın eğitim geçmişini mutlaka inceleyin.
Psikoterapist size hangi konularda yardımcı olup hangi konularda yardımcı olamayacağını, yaklaşık terapi süresini, tedavide kullanacağı yöntemleri ve ücreti baştan belirtmelidir. Bu süreçte seçme şansınız olduğunu, söz konusu yöntemin size uygun olmadığını düşünüyorsanız terapist değiştirme şansınız olduğunu unutmayın. Eğer terapistiniz size bilimsel bilgilere dayandırmadan ‘Başkasına gitsen de bu sorunu çözemezsin’ gibi kendisi ile terapiye devam etmeniz için sizi zorluyor ise etik olmayan bir durum söz konusudur. Ücret ve hizmet konusunda da ‘Biz ücreti böyle konuşmuştuk ancak şimdi ücreti arttırmaya kadar verdim’ ya da ’50 dakika seans yapıcaz’ dedikten sonra sizi odada 20 dakika yalnız bırakıp çıkıp gidiyorsa ve sizinle sadece 20 dakika görüşme yapıyorsa ya da görüşmeye kendi dışında bir stajerini ya da meslektaşını (bilginiz olmadan) gönderiyorsa yine etik olmayan bir uygulama söz konusudur.
Psikoterapide danışanla kurulan ilişkinin her hizmet ilişkisinde olduğu gibi bazı sınırları vardır. Bu sınırları korumak, sizin zarar görmenizi engellemek için gereklidir ve bu öncelikle terapistin görevidir. Psikoterapistiniz arkadaşınız, cinsel partneriniz ya da romantik partneriniz olamaz. Sizinle böyle bir ilişki içine giren bir psikoterapistiniz varsa etik kuralları ihlal ediyordur.
Psikoterapi, bilimsel tekniklerin kullanılarak ruh sağlığı bozukluklarının tedavi edildiği ya da problem davranışların değiştirilmeye çalışıldığı bir tedavi yöntemidir. Psikoterapi süreci psikoterapistin size neyin doğru neyin yanlış olduğunu söylediği, sizin adınıza kararlar aldığı bir süreç değildir. Terapistiniz kendi hayatında neleri nasıl başardığını anlatarak sizi de bazı şeyleri yapmaya zorluyor, siz istemediğiniz halde cinsel konular ya da cinsel yaşantınız hakkında uzun sohbetler ediyor ya da size ‘İş değiştir’, ‘Boşan’,’Madem biliyorsun neden söyleniyorsun!’ gibi kendi dünya görüşüne dayanarak önerilerde ya da tenkitlerde bulunuyor ise etik kuralları ihlal ediyordur.
Psikoterapi size fayda sağlamıyor ya da zarar veriyorsa psikoterapistiniz etik olarak terapiyi sonlandırmak ile yükümlüdür. Bir süre fayda gördüğünüz bir terapiste hiçbir fayda görmediğiniz halde yıllarca gitmeye devam ettiyseniz burada psikoterapistinizin etik ihlali söz konusudur. Farklı terapi ekollerine ve kişinin problemine özgü olarak terapi süresi değişiklik gösterebilir. Ancak terapiden fayda görmediğiniz halde uzun süre devam etmek terapiste bağımlılık riskini ortaya çıkardığı için böyle bir durumda psikoterapist seansları sonlandırmakla sorumludur.
Bir psikoterapist, danışanların insan haklarına saygı göstermeli; din, dil, ırk, cinsel yönelim, politik ve siyasi görüş gözetmeden tüm danışanlarına eşit hizmet sunmalıdır. Size etnik köken, dini inanç, cinsel yönelim ya da siyasi görüşünüzden dolayı kötü davranan, sizi yargılayan ve aşağılayan bir psikoterapist olursa oradan daha fazla zarar görmeden uzaklaşın.
Psikoterapist danışan ile yapılan görüşmelerin gizliliğini korumakla yükümlüdür. Psikoterapistiniz görüşmelerde sizin söylediklerinizi, görüşme notlarını sizin onayınız olmadan kimse ile paylaşamaz.
Yukarıda söz edilen durumlarla karşılaştığınız takdirde bunun ruh sağlığı uygulamalarında ‘normal’ bir uygulama olmadığını bilmeniz sorunlarınız konusunda destek almak için yardım arayışınızdan vazgeçmemeniz için oldukça önemlidir.

*Klinik Süpervizyon, psikoterapist adayının daha deneyimli bir psikoterapist tarafından görüşmelerinin denetlendiği, görüşme ve tedavi yöntemlerini uygulama konusundaki becerilerini geliştirmesi için yönlendirildiği, Klinik Psikoloji Eğitimi’nin ayrılmaz parçası olan bir süreçtir.

** Bu yazının hazırlanmasında Amerikan Psikiyatri Birliği’nin Etik Yönetmeliği, Türk Psikologlar Derneği Etik Yönetmeliği ve İngiltere Ulusal Psikolojik Danışmanlık Topluluğu Etik Yönetmeliğinden faydalanılmıştır.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Sinem CANKARDEŞ Fotoğraf
Dr.Psk.Sinem CANKARDEŞ
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Doktor Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi1 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.Psk.Sinem CANKARDEŞ'in Makale ve Yazıları
► Kimlere Psikoterapist Denir? Psk.Begüm UÇMAN
► Psikolog İş Ne İş Yapar? Psk.M.Enes İMERT
► Psikolog Ne Yapar? Psk.Özlem DEMİRCİ
► Kimler Manüplasyon Yapar Psk.Tuğba DEMİRÖZ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Bir Psikoterapist Ne Yapar Ne Yapamaz?' başlığıyla benzeşen toplam 21 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Üzüntü ve Yas Mart 2020
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


19:01
Top