Korona Günlerinde Kendinizi Keşfetmek
Merhaba,
Nasılsınız?
Kaygı ve korkunuzla baş edebiliyor musunuz?
Kaygı ve korkunuzla baş edebilmek için neler yapıyorsunuz?
Günün sonunda hangi duygularınızı daha yoğun?
Gününüzü nasıl geçiriyorsunuz? Gün içerisindeki davranışlarınız neler?
Örneğin;
Sosyal medya ve haberlerden sıklıkla kendinizi alamadığınız, zamanın nasıl geçtiğini fark etmediğiniz oluyor mu?
Sıklıkla bir şeyler atıştırıyor, acıkmadan yemek yediğiniz oluyor mu? Kilo almış olabilir misiniz?
Ya da yemek yemeyi unutuyor, kendinizi iştahsız hissediyor musunuz? Kilo vermiş olabilir misiniz?
Uyku saatleriniz değişti mi?
Çok az ya da çok mu uyuyorsunuz?
Uykuya dalma güçlüğü yaşıyor musunuz, uykunuz sıklıkla bölünüyor mu?
Saatlerce uyumuş olmanıza rağmen dinlenmiş hissetmediğiniz oluyor mu?
Genel bir isteksizlik, çaresizlik hissi, yaşama sevincinizde azalma var mı?
Dikkat toplama güçlüğü, unutkanlık yaşıyor musunuz, dalıp gitme haliniz var mı?
Çabuk alınıyor, öfkeleniyor, içinizden ağlama isteği geliyor mu?
Alkol, tütün ya da diğer ilaçların kullanımının artması
Bu sorulara evet cevapları veriyorsanız içinde bulunduğumuz süreçte "stresle baş etme güçlüğü yaşadığınızı söyleyebiliriz”.
Bu yazının devamında stresle başa çıkmada sıklıkla kullanılan “Duygusal Yeme” davranışından söz etmek istiyorum.
Duygusal Yeme

Sıkıntı, huzursuzluk, kaygı, öfke, çaresizlik hissettiğiniz anlarda acıkmamış olsanız bile rahatlama ihtiyacı sizi bir şeyler yemeye yönlendiriyor olabilir. Bireyler sıklıkla uyuyarak ya da sevdiği yiyecekleri yiyerek rahatlama, gevşeme sağlayabilmektedirler.
İçinde bulunduğumuz bu dönem virüsten korunmak amacıyla evde kalınan günlerde kekler, ekmekler, börekler, zengin atıştırmalıklar zamanı geçirmeye de yarayan bir işlevsellik sağlayabilir. Ancak bu durum sağlıklı beslenme, sağlıklı olma halini korumaya engel de oluşturabilmektedir.
Her zamanki hareketliliğimizin azalmış olması da sıkıntılı bir döngüyü tetikleyebilir.
Sıkıntı hissettikçe bir şeyler yemek, atıştırmak, bol kalori almaya bağlı olarak oluşan kilolar da ayrı bir sıkıntıya yol açabilmektedir.
"Duygusal yeme" yoğun stres dönemlerinde en sık görülen kaçma davranışlardan birisidir. Birey içinde yaşadığı kaygı ve sıkıntıdan yeme yoluyla rahatlamaya, hazza ulaşmaya çalışmaktadır. Ulaşılan haz yeme davranışının sıklığının artmasına yani tekrarına ve kaçma davranışının pekişmesine yol açabilecektir.
Sıkıntıya, belirsizliğe dayanamama bireyin psikolojik baş etmelerini zayıflatabilecektir.

Duygusal yeme ile baş etme konusunda birey ne yapabilir, nasıl baş edebilir?

Korona virüse bağlı olarak gelişen süreçte güvendeyim duygumuz, sorunlar olsa da baş edebilirim düşüncemiz değişmiş olabilir.
Kendinize ya da sevdiklerinize virüs bulaşırsa diye korktuğunuzu, kaygılandığınızı fark etmek ve kabul etmekle başlayabiliriz.
Kaygılanmak ve korkmak çok doğal ve sağlıklı duygularımızdır.
Kaygıyı, korkuyu bastırmaya çalışmak yerine korku ve kaygımızın ne dediğini dinlemeye anlamaya çalışabiliriz.
Peki, korkularımız, kaygılarımız bize hayatın ve kaynaklarımızın sonsuz olmadığını, ölmek, hastalanmakla ilgili düşüncelerin zihnimizi çok meşgul ettiğini mi söylüyor?
Ne dersiniz?
İçinde bulunduğumuz, nefes alıp verdiğimiz an için bir şeyler yapabilme, düşüncelerimizi yönetebilme, değiştirebilme gücüne sahibiz.

Yemek yeme ihtiyacı hissettiğinizde açlığınızı sorgulayabilir, yakın saat içinde neler yediğinizi, tatlarını, biçimlerini, lokmalarınızı hayal edebilir tokluğunuzu görmeye, duyumsamaya çalışabilirsiniz. Sizi yemek yemeye yönlendiren duyguyu ve bu duyguya neden olan düşünceyi yakalamaya çalışabilirsiniz. Düşüncelerinizi yakalamak başlangıçta kolay olmayacaktır, ancak ısrarla yakalamaya çalıştıkça giderek daha kolay bir şekilde kaygıya, korkuya yol açan düşünceleri bulabileceksiniz.
Sizi zorlayan düşünceleri somut hale getirdiğinizde daha kolay mücadele edebilirsiniz. Örneğin; sevdiklerim virüsten etkilenirse diye düşündüğünüzü varsayalım. Cevabını vermeye başlayabilirsiniz artık.
İçinde yaşadığımız Dünya büyük bir mücadele içinde ve bu mücadele için şu an ben ne yapabilirim, tedbirlerim yeterli mi?
Sağlığımı koruyabilir, güçlendirebilirim, zamanımı iyi değerlendirebilecek etkinlikler bulabilirim, ailemi, arkadaşlarımı arayarak yakın hissettirebilirim, evdeysem evde kalmaya, işe gitmek zorundaysam tedbirli olmaya gayret edebilirim.
Uzun zamandır yapmak isteyip yapamadıklarımın listesini çıkarabilirim...
Şayet kendi başınıza çözüm bulmakta zorluk yaşıyorsanız yazmayı, yazarak, çözüm bulmayı deneyebilirsiniz.
Güvendiğiniz bir yakınınıza kaygılarınızı açabilirsiniz, birlikte çözüm bulmaya çalışabilirsiniz.
Çözümleri yeterli bulmuyorsanız bir uzmanla görüşmeyi deneyebilirsiniz. Yaşınız ve sağlık koşullarınız sokağa çıkmaya uygun değilse online danışmanlık seçeneğini de kullanabilirsiniz.

Evde Yapılabilecek Etkinlikler Neler Olabilir?
Zaman hepimiz için eşit, eşsiz tek kaynaktır ve bu zamanın nasıl geçirileceği bireye bağlıdır. Bu farkındalıkla zamanı yönetmeye çalışabiliriz.
Bu doğrultuda;

Günlük rutinler oluşturmaya çalışabilirsiniz. Uyku, öğün, egzersiz saatlerinizi oluşturarak saatlerinize uymaya çalışabilirsiniz.
Öğünlerinizi geçiştirmeden daha sağlıklı hale getirebilir ve öğün atlamamaya çalışabilirsiniz.
Ailenizle, sevdiklerinizle iletişim kurmayı sürdürebilirsiniz.
Egzersiz yapabilirsiniz, egzersiz sayesinde kaslarınızı, kemiklerinizi koruyabilir, stresle başa çıkma hormonu salgılanmasını sağlayabilirsiniz.
Ev temizliği, çekmece, dolap düzenleme yapabilirsiniz.
Ülkenizde, dünyada olup bitenleri güvenli bir internet ortamında öğrenebilirsiniz. Olumsuz haber ve paylaşımlardan uzak kalmaya çalışabilirsiniz.
Eğlenebileceğiniz etkinliklerin listesini çıkarabilirsiniz.
Depresyonda olduğunuzu hissediyorsanız bir uzmanla görüşmeye çalışabilirsiniz.
İhtiyaçlarınızı başka insanları da düşünerek yeterli olacak kadar karşılayabilirsiniz.
Takıntıya dönüştürmeyecek şekilde hijyen sağlamaya devam edebilirsiniz.
Gün içerisinde birkaç kez diyafram nefesi almaya ve kas gevşetmeye çalışabilirsiniz.
Bu günlerin geçeceğini düşünerek olumlu düşünmeyi sürdürmeyi deneyebilirsiniz.
Çevrenizde yardıma ihtiyacı olan komşu, arkadaş, akraba varsa onlara yardım etmeye çalışabilirsiniz.
Sokak hayvanlarını düşünerek onlara su ve mama verebilirsiniz.
Kaynağı belli olmayan sosyal medya mesajlarından uzak durmaya, paylaşmamaya özen gösterebilirsiniz.
Bu dünyanın, ülkenin bir bireyi olarak sağlıklı ve güçlü olmaya gayret ederek katkıda bulunmaya çalışabilirsiniz.
Sağlıklı günler dileğiyle...