Neşemizi ve iyi halimizi arttırmanın, kendimizi kabul etmenin ve kendimize şefkat duymanın şüphesiz birçok farklı yolu vardır. Bu yollardan bazılarını biliriz, bazılarını kullanırız; bazılarını bilsek de kullanmayız; bazılarını da hiç bilmeyiz ve farkında da olmayız. Tabiki zor ve sıkıntılı zamanlarda şükran duymanın aklımıza gelmesi zordur, bu kadar sıkıntının ortasında o sıkıntıyla uğraşıp dururuz. Böyle zamanlarda şükran duymak elbetteki zordur. Gerçek olan şu ki her zaman, en zor koşullarda bile şükran duyabiliriz. Kolay olsaydı belki de bu yazıyı yazmamız bile gerekmeyecekti. Şükran duyup duymamak sizin seçiminiz. Seçim diyorum çünkü bakış açımızı nereye çevirdiğimiz önemli. Şükran duymak etramızda ve içimizde olanları bilinçli bir şekilde fark etmek ile başlar.

Şükran duymak, genellikle bize karşılıksız olarak verilen şeyleri (başta hayatımız ve bize verilenler) takdir etmek olarak tanımlanabilir. Başka bir tanımla hayatımıza dıştan gelen güzel şeyleri ya da hayatın güzelliklerini fark ettiğimizde oluşan bakış açısıdır. Pozitif duyguları arttırmanın en kolay ve en somut yolu kalpten şükran duymaktır.

Neşe, sevinç ve iyi olma ile şükran duymak arasında sıkı bir bağlantı vardır. Birçok inanç sistemi şükran duymaktan ve şükretmekten bahsetmektedir. Sahip olduklarımız ve inandığımız yaratıcının bize verdikleri için şükran duymak iyi hislerimizi, sevincimizi ve neşemizi arttırmaktadır. Aksine biz şükran duymak için genelde iyi olmayı bekleriz. İyi olduğumuzda veya sevindiğimizde şükran duymaya çalışıyoruz. Peki ya sevinç ve neşe hali yoksa ne olacak? Bu yüzden hayatımızda şükran duymayı küçük bir alışkanlık, bir ritüel, bir ibadet veya bir inanç olarak yerleştirirsek sevincimizi, neşemizi ve iyi hislerimizi de arttırmış oluruz.

Şükran duymak ile ilgili birkaç pratik/öneri:

• Gün içinde şükran duyduğun şeyleri/kişileri/yerleri düşün. Ve onlara onaları sana ulaştırana verene teşekkürlerini sun.
• Bir tane şükran günlüğü tutma veya bulundur
• Farkındalık ve şefkat meditasyonları yapabilirsin
• Senin sahip olduğun ve başkalarının sahip olmadığı şeyleri fark ettiğinde inancın temelinde şükran duyma
• İsterseniz her gün minnet duyduğunuz/şükran duyduğunuz bir ya da iki şey yazın ve listenizi oluşturun. Her gün ekleme yaptığınızda daha öncekileri de okuyun ve onlardan farklı bir şey ekleyin listenize.
• Varlığından şükran duyduğunuz ve hoşnut hissetiğiniz kişilere bunu dile getirin. Böylelikle hem onlarla bağlarınız güçlenecek hem de kendinizi daha bağlantıda hissedeceksiniz.
• Genellikle dilek ve isteklerinizi listeleyin denilir. Bu çok güzel bir alıştırma hedefimize odaklanmak, arzularımıza yönelmek için. Ancak sürekli eksiklerimize odaklanmadan bazen sahip olduklarımız, öğrendiklerimiz ve gurur duyduklarımızın listesini çıkarmak ve kendimizi takdir etmek önemlidir. Bu yüzden gurur duyduklarım/başarılarım/takdirlerim gibi bir liste oluşturun. Bunu görmek iyi hissettirecektir.
• “…………. Olmasaydı nasıl olurdu?” gibi düşünme egzersizi (örneğin, bacağım sağlam olmasaydı, gözlerim görmeseydi nasıl olurdu gibi)
• Bir hafta boyunca her gün 5 dakikalık şükran egzersizi yapın ve sonuçlarını görün (şükran egzersizini sahip olduğunuz şeyler üzerinde düşünerek ve fark ederek deneyimleyin: nefes aldığınız, düşündüğünüz, konuşabildiğiniz, yürüdüğünüz, hareket edebildiğiniz vs. günlük hayatta düşünmeden yaptığımız en basit şeyleri düşündüğünüzde ne kadar kıymetli olduğunu göreceksiniz)

Örneğin:

En basit haliyle elinizi kalbinize koyun ve kalp atışınızı, kalbinizin ritmini hissedin. Bir anlığına bu döngü bozulursa veya kalbiniz durursa ne olacağını düşünün. Ne kadar değerli bir şeymiş kalbimizin durmadan, duraksamadan belli bir ritimde atması değil mi?

Ya da,

Bir anlığına gözlerinizi kapatın ve nefes alışverişinize odaklanın. Tüm dikkatinizi nefes alıp döngünüze getirin. Nefes alınca diyafranız, ciğerleriniz, karnınız ve tüm vücudunuzun genişlediğini; nefes verince de tekrar eski hallerine kavuştuklarını fark edin. Ve bu nefes alış veriş döngüsünün durmadan belli bir ritimde devam ettiğini hatırlayın. Bir an nefesiniz durduğunda ya da kesildiğinde birkaç dakika içinde neler olacağını düşünün. Hatta bunu deneyimlemek isterseniz nefesinizi alın ve vermeden tutun. Bakalım en çok ne kadar tutabileceksiniz? En çok 40 saniye, bilemedin bir 60 saniye değil mi? Peki nefesimizi vermezsek ne olur düşünün. Ne kadar kıymetliymiş aslında nefes vermek ve almak.

Okunabilecek Tavsiye kitap: “Teşekkür Ederim” Robert A. Emmons

Mehmet Şirin AKÇA
Uzm. Psikolojik Danışman