Bolluca Özel Eğitim ve Rehabilitasyon ailesi olarak; uzmanlarımız, öğretmenlerimiz, psikologlarımız ile birlikte sizler için Özgül Öğrenme Güçlüğü, Disleksi veya Öğrenme Güçlüğü olarak ifade edilen problemlerde sizin için en sık sorulan soruları derledik ve ailelerimize rehber olması için paylaşıyoruz.

Öğrenme Güçlüğü Nedir?
Çocukların ve bireylerin akademik başarılarında belirgin şekilde gözlemlenen düşüklük, yetersiz eğitim, sosyokültürel sorunlar, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, depresyon, kaygı bozuklukları, görme, işitme sorunları temel belirleyiciler olabilmektedir.

Öğrenme sorunlarının en sık nedeni yetersiz ve kalitesiz eğitimdir. Ne yazık ki bu durum Türkiye’deki tanılarda hemen hemen hiç göz önüne alınmamaktadır. Bu nedenle, özellikle devlet okullarına (ve birçok özel okula) devam eden öğrencilere konulan Özgül Öğrenme Güçlüğü tanılarına dikkatli bir şekilde yaklaşmak gerekir.

Öğrenme sorunu olan bir çocuğa Özel Öğrenme Güçlüğü tanısı konabilmesinin ilk şartı, çocuğun zekasının normal ya da normalin üstünde olmasıdır. Zeka geriliği olan çocukların yaşadığı öğrenme sorunları Özel Öğrenme Güçlüğü değildir.

Disleksi ile Öğrenme Güçlüğü ne demektir?
Öğrenme güçlüğü literatürde disleksi olarak tanımlanmaktadır.

Öğrenme Güçlüğü Belirtileri Nelerdir?
Okuma, yazma, matematik öğrenme ve aritmetik güçlükler yaşamaları şeklinde ifade edilebilir.

Öğrenme bozuklukları nelerdir?
Özel Öğrenme Güçlüğü doğumdan itibaren var olan, zihnin gelişimiyle ilgili bir sorundur. Az okumayla ya da matematiği sevmemekle oluşmaz. Aksine okumada güçlük yaşadığı için kişi okumaktan veya matematikten kaçınır.

Öğrenme güçlüğü tedavi edilebilir mi?
Öğrenme güçlüğü çoğunlukla dikkat eksikliği, hareketlilik, depresyon, kaygı bozuklukları veya diğer psikiyatrik bozukluklarla birlikte seyredebilir. Özel öğrenme güçlüğü olan çocuklarda sorun olan alanlara yönelik birebir özel eğitim alması gereklidir.

Bu çocuklar zeki olmalarına rağmen düşük akademik becerileri olması nedeniyle sıklıkla depresyon, kaygı bozukluğu yaşadıkları için mutlaka bir çocuk psikiyatristi tarafından izlenmeli, aile ve okul bilgilendirilmeli, eğitsel desteği sağlanmalıdır.

Öğrenme güçlüğü nasıl anlaşılır?
Okul öncesi dönem ve ilkokul dönemi şeklinde belirtiler sıralanabilir.

Okul Öncesi Dönemde Disleksi

-Bebekliklerinde emeklemekte zorluk çektiği, çapraz kol ve bacak hareketini uygulayamadığı için çoğunlukla karnının üzerinde sürünür gibi bir görüntü sergilediği, el ve ayak koordinasyonun gelişmediği veya geç geliştiği de gözlemlenebilir.

-Konuşmada gecikme, kelimeleri yanlış söyleme, bildiği halde nesne ve kişilerin adlarını hatırlayamama, kelimeleri bulmakta güçlük ( örneğin; tencere demek istediğinde “yemek pişirilen şey” diyebilir),

-Sözcüklerin harflerini değiştirmek ( kocaman-cokaman, köpek-pökek), Sözcük hazinesi çok yavaş artar, sıklıkla doğru kelimeyi bulmakta zorlanır. Olayları sırasıyla anlatamama, devrik cümle kurma görülebilir

-Yön problemi vardır. Sağını ve solunu karıştırır. (Ayakkabısın ters giyme gibi)

-Çoğu özellikler erken çocuklukta her iki elini de kullanır, baskın el yoktur, kendi başına çatal, makas kullanma, bağcık bağlamada, topu tutma, topa vurma, bisiklete binmede güçlük yaşayabilir. Yavaş ve hantal davranışlar sakarlık, sık düşme gözlenebilir. Ritmik hareket etmede güçlük yaşayabilir

-Sıraya koyma güçlüğü, sayıları sırasıyla saymayı öğreneme zorluk, renkleri öğrenememe, karıştırma, alfabeyi, rakamları, haftanın günlerini, ayları sırasıyla öğrenmekte güçlük yaşar. Zıt kavramları öğrenememe

-Düz çizgi çizememe, daire, kare gibi şekilleri kopyalayamama, şekilleri tersten çizme, Taşırmadan boyama yapamama, Boyamaları hep karalama şeklinde yapma,

-Acelecidir ve dikkati kolaylıkla dağılır. Sözel yönergelere dikkat edememe, benzer sesleri karıştırır. (f, v, b, m gibi)

İlkokul Dönemindeki Belirtileri

-Zekanın normal ya da daha üstü olması, okul başarısının zekasına ve yaşına göre beklenenden düşük olması

-Sözlü sınavlarda daha başarılı, yazılı sınavlarda beklenenden başarısız olması, bazı konularda başarılı iken bazı konularda başarısız olması (örneğin; matematik dersi iyiyken geometriden çok başarısız olması)

-Okumayı zor öğrenme, yavaş okuma, bazı harfleri yazarken veya okurken karıştırma (p-b, b-d, k-t, y-h, 6-9, 52-25) bazı heceleri ters okuma (ve-ev, çok-koç), bazı harfleri yazarken karıştırma( d/ b/ d z/ s u/n ) , (bilek-dilek çaba-baca) okurken ve ya yazarken harf, hece atlama, kelimenin sonlarını uydurarak okuma, okumaya karşı isteksizlik, başkası okuyunca daha iyi anlama, okuduğu öykünün anlamını çıkarmada (özet yapma) zorlanma, fakat öykünün içinden sorular sorulursa onları cevaplayabilme

-Yazma ödevlerinden kaçınma, yazarken noktalama işaretlerini yazmama, yavaş yazma, okunaksız ve çirkin yazma. Geç ve yavaş yazar. Not tutma becerisi zayıftır. Kalem tutması bozuktur(avuçlayarak ya da dik tutma), kalemi tutarken çabuk yorulur. Bir satırı takip edemez, satır başına geçerken zorlanır. Kelimeler çok yer kaplayacak şekilde aralıklı ve ya birbirine çok bitişik yazar.

-Eksik cümleler kurarlar, karışık verilmiş kelimelerden düzgün ve anlamlı cümleler oluşturmazlar

-Tahtadan ödevini geçirmekte zorlanma, ödevini eksik alma, ödev yapmak istememe, ödev yaparken sık yardım isteme

-Sık dört işlem hatası yapma ,’’+,x ‘’işaretlerini karıştırıp toplama yerine çarpma yapma, sayıları tersten okuma (12-21, 52-25), çarpım tablosunu öğrenememe, bölme işlemine sağdan başlama, eldeleri unutma, ileri sınıflarda bile parmak hesabı yapma

-Sağını solunu karıştırma, beden eğitiminde başarısız olma (koşma, top tutma), Uzaklık ve derinlik algılamasında sorunları vardır. Bundan dolayı bazı sakarlıklar oluşabilir.

-Alfabeyi, sayıları ve haftanın günleri-aylar gibi sıralı listeleri, saati öğrenmede güçlük çeker.

-Zamanı karıştırırlar ( Önce sonra, dün bugün, şimdi sonra ), Yön bulmada zorlanırlar

-Dikkat ve bellek sorunları nedeniyle verimli çalışamama, zamanı planlayamama.

-Özel öğrenme bozukluğu gösteren çocukların %25’si dikkat eksikliği ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu da göstermektedirler.)

-İşitsel ayrımlaştırmada güçlük çekerler ( Bazı harfleri karıştırırlar b m f v y r d gibi benzer sesleri ayıramazlar ). İşitsel kavrama yetersizdir ( Yönergeleri unutur, dinlemiyor gözükür ),İşitsel hafızaları zayıftır ( Ona söyleneni çabuk unutur )

-Dokunarak ayrımlaştırmada güçlük çeker. (Gözü kapalıyken avucuna yazılan sayıyı ayırt etmede, gözü kapalıyken konulan nesneyi tanımada güçlük )

Çocuklarda Öğrenme Güçlüğünün Nedenleri, Tedavisi ve Özel Eğitim Yöntemleri
Tedavi çocuk psikiyatristleri tarafından izlenebilmektedir. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezimizde özgül öğrenme güçlüğü destek eğitim programımız altında okuma yazma, matematik gibi dersler verilebilmektedir. Eğitimde kullandığımız teknikler ise karşılaştığınız öğretmenin bilgi ve deneyimine göre şekillenebilmektedir. Prep müdahale yöntemleri, fonolojik farkındalık eğitimleri gibi bir çok teknik kurumumuzda uygulanmaktadır.

Çocuğum neden öğrenemiyor?
Nedenleri tam olarak bilinmese de kalıtsal etmenlerden ve beyindeki yapısal ve işlevsel farklılıklardan söz edilebilmektedir.

Matematik öğrenme güçlüğü nedenleri nelerdir?
Matematik becerisinin beklenenin belirgin olarak altında olması ve bu durumun yukarıda açıklanan diğer nedenlerle açıklanamama durumudur. Sayı ve çokluk kavramlarını, işlemleri ve problemlerin içinden matematik işlemleri çıkaramama şekillerinde olabilir.

Okuma yazmada öğrenme zorluğu neden olmaktadır?
Okuma becerisinin beklenenin belirgin olarak altında olması ve bu durumun yukarıda açıklanan diğer nedenlerle açıklanamama durumunda 4 alt tipi vardır.

Disfonetik disleksi : Sesleri çıkaramama, harflere karşılık gelen sesleri bulamama.
Yüzey disleksi : Yazılı kelimeleri hızlı ve otomatik olarak tanıyamama. Bu nedenle heceleme ve çok yavaş okuma.
Karışık disleksi : Hem fonolojik hem de ortografik süreçlerde sorun olması.
Anlama sorunları : Mekanik normal anlama kötü. Kelime dağarcığı, sözel IQ, dikkat, yürütücü işlevler ve çalışma belleği değerlendirilmeli.
Yazma becerisinin beklenenin belirgin olarak altında olması ve bu durumun yukarıda açıklanan diğer nedenlerle açıklanamama durumudur.

Kelime yazma hataları, kompozisyon becerisi ise daha çok genel dil becerisi, çalışma belleği, yürütücü işlevler ve yazma hızı ile ilişkili.
Yazma becerisinin temelinde yatan en önemli iki beceri ortografik kodlama (yazılı kelimelerin mental reprezantasyonlarını zihninde canlandırabilme) parmak hareketlerini kontrolü.
Yazma egzersizleri verirken kelime listeleri cümleden daha faydalı. Kelimeleri de tekrar tekrar yazmak değil hatırlayıp yazmak daha çok işe yarıyor.
Öğrenme Güçlüğü Çeşitleri veya Türleri Nelerdir?
Disleksi, Disgrafi, Diskalkuli şeklinde sıralanabilmektedir.

Yetişkinlerde Öğrenme Güçlüğü
Yetişkinlerde Öğrenme Güçlükleri ‘’Bilişsel süreçlerden birinde ya da bir kaçında yetersizlik olması nedeniyle dinleme, düşünme, konuşma, okuma, yazma, anlama, yazılı ve sözlü dili kullanmada sorun yaşama’’ olarak tanımlanabilir.

Disleksi Özel Eğitim Merkezi
Bolluca Özel Eğitim ve Rehabilitasyon merkezimizde Disleksi Özel Eğitim Birimimiz ile hizmetler yürütülmektedir.

Öğrenme güçlüğü testi
Özel öğrenme güçlüğü tanılama sürecinde problemlerin saptanmasına yönelik olarak farklı alanlarda değerlendirme yapılmasını sağlayan testler uygulanmaktadır.

-WISC-R Zeka Testi,

-Standford – Binet Zeka Testi,

-Bender Gestalt Görsel Motor Algı Testi,

-Frostig Gelişimsel Görsel Algı Testi,

-Peabody Resim Kelime Testi,

-WRAT Geniş Kapsamlı Başarı Testi,

-Goodenough – İnsan Çiz Testi,

-Harris Laterelleşme Testi,

-Head Kendi Bedeninde Sağ – Sol Tayini Testi,

-Gesell gelişim Figürleri Testi,

-GISD Sayı Dizisi Testi

Özgül öğrenme güçlüğü hakkında bilinmesi gerekenler
Risk grubu içinde olan ve okul öncesi dönemde uygun müdahale programları ile desteklenen çocukların , özel öğrenme güçlüğü ile tanılanma olasılıklarının büyük oranda olumlu gelişimler göstermiştir. Bu da erken eğitimin önemini gözler önüne sermektedir.

Özgül öğrenme güçlüğü olan çocuklar nasıl bir eğitim almalıdır?
Özel eğitim programı sonraki yıllarda gerekli akademik beceriler için sağlam bir temel oluşturulmasına yardım eder. Algısal, görsel-motor, fonolojik farkındalığın artırılması ya da bilginin çoklu duyusal formatta sunulması gibi teknikler ve özel programlar eğitimde kullanılan farklı metotlardır. Örgün öğretimde öğretmenlerin, eğitim araçlarını, ödevleri ve sınav şekillerini bu öğrencilerin sorunlarına yönelik düzenlemesi faydalıdır.

Özel öğrenme güçlüğü destek eğitim programı
Özel öğrenme güçlüğü destek eğitim programı, zekâsı normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen okuma-yazma veya matematik becerilerde yaşıtlarına ve zekâsına oranla düşük başarı gösteren özel öğrenme güçlüğü olan her yaştaki bireyin genel özellikleri dikkate alınarak gelişimsel yaklaşımla hazırlanmıştır.

Öğrenme güçlüğünde nasıl yol izlenmelidir?
Çocuğunuzu gözlemleyerek hangi alanlarda güçlük yaşadığını tespit edebilir, bize danışarak ücretsiz değerlendirme seanslarımızdan yararlanabilirsiniz.

Özgül öğrenme güçlüğü eğitim programımız
Programımız ile bireylerin; öğrenmeye hazırlık becerilerini geliştirmeleri, okuma-yazmaya hazırlık ve okuma-yazma temel becerilerini geliştirmeleri, matematikle ilgili temel beceri ve kavramları günlük yaşamda kullanmaları, sorun çözme, akıl yürütme, kıyas yapabilme ve analitik düşünme becerilerini geliştirmeleri beklenmektedir.

Öğrenme güçlüğü birimimizde yapılan çalışmalar nelerdir?
Özgül öğrenme güçlüğü yaşayan bireyin eğitim planı doğrultusunda bağlı olduğu rehberlik ve araştırma merkezi, varsa devam ettiği okul ya da kurum ve diğer ilgili kuruluşlarla iş birliği yapmak temel prensibimizdir.

Özgül öğrenme güçlükleri hangi sorunlara yol açıyor?

Dinleme, Konuşma, Okuma, Yazma, Dil bilgisi, Muhakeme, Matematik, Özgüven gibi sorunlara yol açabilmektedir.

Meb, öğrenme güçlüğü çeken çocuklar için özel eğitim destekleri nelerdir?
Öğrenme güçlüğü çeken birey ve çocuklar için; rehberlik araştırma merkezi ve çocuklar için özel gereksinim değerlendirmesi raporu ile ayda 8 saat birebir, 4 saat grup eğitim şeklinde ücretsiz eğitimleri milli eğitim bakanlığımız bünyesinde destek eğitim programlarımız ile kurumumuzda sağlanmaktadır.

Öğrenme güçlüğü ile ilgili sıkça sorulan sorular
Kendiliğinden geçmez, biraz bekleyelim ile geçmez, daha sonra ile akademik becerilerde olumlu gelişmeler gözlemlenmez. Özel eğitim desteği ile çocuğunuzun hayatına olumlu katkılar sunmak sizin ellerinizdedir.

Öğrenme güçlüğü ile ilgili evde neler yapabilirim?
Öğretmenlerimizin verdiği yönergeleri takip etmenizde fayda vardır.

Öğrenme güçlüğünde aile eğitimi neden önemlidir?
Aile, eğitimin en temel dinamik parçasıdır. Biz Bolluca ailesi olarak ister aile kuruluşumuza gelsin isterse gelmesin telefon veya ziyaret gibi birebir yöntemlerimiz ile çocukla yaptığımız dersin içeriğini aktarıyor ve takibini düzenli olarak sağlıyoruz.

Yaşam boyu özgül öğrenme güçlükleri
Bireyin eğitim planı, yapılacak çalışmalar, öneriler konusunda varsa devam ettiği kurum/okul personeli (sınıf öğretmeni, rehber öğretmen, özel eğitim öğretmeni, branş öğretmeni, kurum psikoloğu, okul öncesi öğretmeni vb.) ile görüş alışverişi yapılarak bireyin gelişimi destekliyoruz. Yetişkinlik yaşamında da rehberliğini sağlamaya devam ediyoruz.

Özgül öğrenme güçlüğü destek eğitim programında Bolluca farkı…
Bolluca Rehabilitasyon, butik ve ihtisas merkez modeli ile öğrenci ve ailelerine faydalı olmaya devam ediyor.

Öğrenme Güçlüklerinde Bolluca Rehabilitasyon Seninle… Fark edersen; bir fazlayız, birlikte güçlüyüz..
Tüm sorularınıza cevap vermeye hazırız. Sen varsan, biz varız…


“İyi Eğitim Almak Her Çocuğun Hakkı”

www.bollucaozelegitim.com.tr