İlk Çocukluk Dönemi Özellikleri (2-6 Yaş)

İlk çocukluk dönemi, çocuğun 2 yaşından 6 yaşına kadar olan dönemi kapsar. Hareket dönemi olan bu dönemde çocuk artık yavaş yavaş yetişkine olan bağımlılıktan kurtulur. Çeşitli zihinsel işlemlerin yapıldığı bu dönemde düşünce daha çok kendine odakladır. Yani ben merkezlidir. Farklı kişilerin bakış açılarından olaylara bakabilmesi ve bir yetişkin gibi empati kurabilmesi söz konusu değildir.

Bu dönemde çocuk dili kazanır. Sosyalleşme bakımından ilerleme kaydederek akranlarıyla oyun oynamaya başlar. Ancak 4 yaş civarına kadar bu oyunlar daha çok paralel oyunlar şeklinde ilerler. Bu dönemde yetişkinin yaptığı neredeyse tüm hareketleri yapabilir. Ancak ince motor beceri gerektiren işleri yapmakta hala güçlük çekmektedirler.



İlk Çocukluk Döneminde Fiziksel ve Motor Gelişim

Üç yaşlarında ortalama 94 cm uzunluğuna olurlar. Ağırlıkları ise doğumdaki vücut ağırlıklarının yaklaşık 7 katına kadar ulaşır. Bu dönemde kaba motor becerilerinin gelişimi ince motor becerilerinin gelişimine göre daha hızlı olabilir. Ayrıca gözler de küçük nesneler ya da ayrıntılar üzerinde odaklanabilmek için yeteri kadar olgunlaşmamıştır, bu nedenle göz uyumları yetersiz olabilir. İşte bu yüzden çocuk kitaplarının yazı ve resimleri büyük boyutlardadır. İlk çocukluk döneminde erkekler kızlara göre daha uzun ve ağır olma eğilimindedirler. Ancak kız çocukları ince motor hareketlerini erkeklerden daha rahat yapabilir.

Çocuklar bu dönemde epeyce hareketli olabilmektedirler. Bu durum ebeveynleri korkutabilir. Ancak burada asıl korkulması gereken çocukların ancak bir yetişkin kadar hareketli olmasıdır. İlk çocukluk döneminde motor gelişim büyük oranda tamamlanır. Yani 6 yaşındaki bir çocuk bir yetişkinin yapabileceği tüm hareketleri yapabilir. Ancak ince kaslarını kullanmalarını gerektirecek işlerde hala zorluk çekmeye devam edebilirler.



İlk Çocukluk Döneminde Bilişsel ve Sosyal Gelişim

İlk çocukluk dönemine kadar çocukların en önemli ilişkileri ebeveynleriyle ve diğer bakım verenleriyledir. Çocuklar 3 yaşlarına geldiklerinde önemli ilişkileri diğer çocukları ve yetişkinleri içerecek şekilde genişletirler.

Bu dönemde çocuklar büyük oranda anne-babalarını model alarak yaşıtları, kardeşleri ve diğer insanlarla ilişki örüntüleri geliştirirler. Yanlış ve doğruya ilişkin toplumsal kuralları ve toplumsal rolleri öğrenmeye başlarlar. Bu öğrenmeleri de oyun yoluyla pekiştirir ve geliştirirler.



İlk Çocuk Döneminin Genel Özellikleri
Olaylara çok yönlü bakamazlar
Başından geçen olayları basitçe anlatırlar
Genelleme yapamazlar
Hayali arkadaşları olabilir
Hareket eden şeylerin canlı olduğunu düşünürler
Ben-merkezlidirler
Yemek yeme, kendi başına giyinebilme, elini yüzünü yıkama gibi “özbakım” becerilerini edinmeye çalışırlar




Psk. Tuğba ÇETİNKAYA