2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Madde Bağımlılığı ve Tedavisi, Bonzai Maddesi
MAKALE #11131 © Yazan Dr.Orhan ÇELİK | Yayın Temmuz 2013 | 9,179 Okuyucu
Bonzai Bağımlılığı
Madde Bağımlılığı Nedir?
Madde Bağımlılığı denildiğinde; insanın duygu, düşünce ve davranışı üzerinde doğrudan etkili, özgüllüğü olan bir süreç anlaşılmalıdır.

Bağımlılığa yol açan maddeler; genel olarak yaşamı sürdürmek için gerekli olmadığı halde keyif verici özellikleri nedeniyle tüketilirler ve kullanıcılarda bedensel, ruhsal, davranışsal ve bilişsel değişikliklere yol açarlar. Bağımlılık sadece madde ile sınırlı olmayıp bir insana bağımlılık, bilgisayar ve internete bağımlılık, kumar bağımlılığı vb. tarzında da olabilir.
Bağımlılığın sözcük anlamı; birey ve nesne(si) arasında bireyin seçimiyle başlayan aynılık ve süreklilik özelliği taşıyan boyutlu bir ilişkidir.
Bu ilişki her ne kadar bireyin özgür iradesi ile başlamış ise de, bireyin özerkliği zaman içinde ortadan kaybolmaktadır. Bağımlılığın gelişmesiyle birlikte ortadan kalkmaya başlayan özerklik, bireyin daha önce dağarcığında bulunmayan yeni tür tutum ve davranışlar edinmesine yol açar. Dolayısıyla problem bireyle sınırlı olmayıp, onun geldiği aileyi, yaşadığı sosyal çevreyi ve nihayet toplumu belli bir süreç içerisinde mutlak etkileyen bir güce sahiptir.
Madde; beyin ve bağlantılı alt sistemleri içeren işlevsel yapı üzerinde sahte bir “iyi oluş” hali ve kontrolsüz kimyasal olaylara ,davranışlara ve tekrarlayıcı kullanıma neden olan unsurlardır. Örneğin ölüm tribi gibi.
Bağımlılık bir şeyi kontrollü yapamamaktır, bir şeyi zararlı sonuçlarına rağmen yapmaya devam etmektir. Ben bunu bir kez yapacağım, ara sıra yapacağım diye bir şey yoktur. Birçok bağımlının klasik söylemi, ben bunu zevk almak için içiyorum, hiç bırakmayı denemedim, istesem de bırakırımdır. Aslında kişi kendini engelleyememektedir. Bağımlılığın kötü sonuçları bıçak kemiğe gelene kadar görmezden gelinir. Madde keyif verici olup daha az zararlı diye bir şey yoktur. Madde kullanıcısı kendini farklı hissetmek ve kafa yapmak istemektedir. Bir şeyden hoşlanıyorsak tekrar tekrar yapmak isteriz. Zarar görüyorsak ve yine de tekrar tekrar yapıyorsak iş kontrolden çıkmış demektir.
Psikiyatrinin temel kitabı DSM-4R e göre bağımlılığın kriterleri şunlardır;
Kişinin 12 aylık bir dönem içinde herhangi bir zamanda ortaya çıkan aşağıdakilerin 3 ü veya daha fazlası ile kendini gösteren, klinik olarak belirgin bir bozulmaya ya da sıkıntıya yol açan uygunsuz bir madde kullanımı örüntüsü vardır.
1)Tolerans aşağıdakilerden biri ile vardır.
a)Entoksikasyon veya istenen etkiyi sağlamak için belirgin olarak artmış ölçülerde madde kullanma gereksinmesi.
b)Sürekli olarak aynı ölçüde madde kullanmaya rağmen etki giderek azalır.
2)Aşağıdakilerden biri ile tanımlandığı üzere yoksunluk gelişmiştir.
a)Kullanılan maddeye özgü yoksunluk sendromu vardır.
b)Yoksunluk belirtilerinden kurtulmak için madde yada benzeri alınır.
3)Madde çoğu kez tasarlandığından daha yüksek ölçülerde yada daha uzun bir dönem boyunca alınır.
4)Madde kullanımını bırakmak yada denetim altına almak için sürekli bir istek ya da boşa çıkan çabalar vardır.
5)Maddeyi sağlamak, kullanmak ya da etkilerinden kurtulmak için çok zaman harcanır.
6)Madde kullanımı yüzünden önemli toplumsal, işle ilgili etkinlikler ya da boş zamanları değerlendirme etkinlikleri bırakılır veya azaltılır.
7)Maddenin zararlarına rağmen kullanılır.


Bir kişi zarar görmesine rağmen tekrar tekrar kullanıyorsa bağımlıdır.
Kullanmaya bağlı problemler giderek artmasına rağmen kişi maddeyi dibe vurana kadar kullanmaya devam ediyorsa bağımlıdır.
Kişi genellikle zararları görmezden gelir ve hala madde kullanmaya devam ederse bağımlıdır.
Maddeyi alıp rahatlamak yada kafasının biraz güzel olması onun için eşinin, ailesinin veya sorumlu olduğu kişilerin huzursuz olmasından yada kendi sağlığından daha önemli ise bağımlıdır.
Bazı kereler durabilse bile bunu her zaman yapamaz ama “istesem az içip dururum ama keyfim istediği için içiyorum” diye kendini kandırır ise bağımlıdır.
Bağımlılık durmadan içmek değil, az içip duramamaktır. Yani kişi planladığından fazla içiyor ise bu bir bağımlılıktır.
Bağımlılık bitmez, kullanım bitebilir. Yani bir kere bağımlıysanız ebediyen kullanmamalısınız. Her bağımlı, bir sure temiz kalıp kendini düzelttikten sonra sadece bir tane kullanıp durmayı hayal eder. Bazı kişiler bunu bir süre yapabilse bile daha sonra ipin ucunu yine kaçırır. Bu döngü defalarca yaşandığı halde ders alamaz. Çünkü çeşitli stresörlerle tetiklenen kullanma arzusu (dürtüsü) mantığına ağır basar. Kişi zayıf bir anında maddeye teslim olur. Maddenin efendisi olunmaz, kölesi olunur.
Madde Bağımlılığı Neden Olur?

Madde bağımlılığı ergenlik ile başlar. Çünkü bu dönem hassas, çalkantılı ve doğal olarak karmaşalı bir dönemdir. Bir ergenin maddeye başlamasındaki ana sebep çatışmalarından duyduğu huzursuzluk ve bu huzursuzluğu dindirecek haz arama davranışıdır. Gençlerin hayatında deneme yanılma metodu ile öğrenme sıklıkla kullanılır, bazı maddeler bir sefer bile kullanılsa bağımlılık yapar. Merak bağımlılığa iten faktörlerden önemli bir tanesidir. Haz eğilimli bir yaşam tarzı diğer bir nedendir. Sosyal- toplumsal kimlikte yaşanan sorunlar, kendine güvenle alakalı zorluklar da kişiyi huzursuzluğa ve haz arama davranışına itebilir. Bağımlı kişilik yapısı, her şeyi ebeveynleri tarafından düşünülen, yönlendirilen ve kontrol edilen gençlerde yoğundur. Ergenlikle beraber kişi kendi istediği alanlara yönelmek ister ama o kişilik yapısı gelişmediğinden hayal kırıklığı yaşar. Kişinin yaşam becerileri noksanlığı ve hayatı olumsuz yorumlaması da önemlidir. Burada da genç haz arayışına yönelebilir. Arkadaş çevresi sayesinde bir eğlence mezesi olarak da madde kullanımı başlayabilir. Bu şekilde haz alabilecekleri basit savunmalara yönelebilirler. Kişi madde alarak ödül merkezlerini çalıştırır ve beyinde fazladan dopamin salgılanır. Normalde de ödül merkezleri olumlu hayat olayları ile zaten faaliyettedir ama madde ile bu faaliyet kat ve kat daha fazla olur.


Madde hızlı ve yoğun bir ödül mekanizmasını aktifler, oysa hayatta elde edilen ödüller yavaş ve güçlüklerle elde edilir. Biz davranışlarımızı haz, arzu ve keyif üzerine kurmazsak ve fayda üzerine kurarsak, maddeden uzak durma yolunda önemli bir adım atmış oluruz.

Uyuşturucu kullanıcılarının aslında maddeye başlamasının en büyük sebebi meraktır. Özellikle gençlik dönemindeki insanlar meraklıdır, her şeyi denemek, görmek, yaşamak ister. Bu kişiler cesaretlidir, çünkü cahil ve tecrübesizdir. Devam etmesi yani bağımlı olması kişinin iç dinamikleri ve zorluklarıyla bağlantılıdır
.
.
Sentetik Esrar (Sentetik THC, Bonzai, Jamaican, Jamaican Gold vb..);
Sentetik esrar (Sentetik THC, Bonzai, Jamaican, Jamaican Gold vb..), esrara benzer etkilere neden olan sentetik bir psikoaktif maddedir. Bonzai, Jamaican Gold, spice, Jamaican gold extreme, black magic, black mamba, K2 adları ile anılır. Kurutulmuş, parçalanmış bitki ve kimyasal ekler zihin değiştirici etkiden sorumludur.
Bonzainin (Sentetik THC, Jamaican, Jamaican Gold vb..) değişik bitkilerden elde edilen doğal bir madde olduğu şeklinde yanlış bir bilgi kullananlar arasında kabul görmektedir. Oysa bu yanlış bir bilgidir. En yaygın kullanılan ismi ile bonzai (Sentetik THC, Jamaican, Jamaican Gold vb..) bazı kurutulmuş bitkileri ihtiva eder, ancak yapılan analizler aktif etken maddenin sentetik kannabinoid olduğunu göstermektedir.
Bonzai ağacını kullanarak ve üzerine kimyasallar sıkarak üretilen bu uyuşturucunun sentetik ot olduğunu yani doğal olmadığnı laboratuarlarda üretildiğini biliyoruz. Yani bonzai bir marijuana (esrar) değildir. Bonzai yasal bir bitki olduğu için yetiştirilmesini engelleyen bir kanun yoktur. Bonzai’nin marijuana gibi ağır bir kokusu yoktur.
Bonzai, sentetik ot olup ciddi psikolojik zararları olan bir uyuşturucu türüdür. Sentetik kimyasalların Bonzai’nin üzerine sıkılmasıyla marijuana etkisi sağlandığı iddia edilmektedir. K2 ve Spice olarak marka adlarına sahip olan bu madde, Türkiye’de Bonzai otu olarak biliniyor. Bonzai ağacının marijuana ile ilgisi aslında yoktur ve zararlı kimyasaların sıkılmasından ötürü ciddi psikolojik problemlere yol açabilmektedir.
Bu uyuşturucunun üretilmesindeki amaç yasal yollardan ülkelere ihraç etmektedir. 2004 yılında Avrupa’da boy gösteren Bonzai, uyuşturucu etkilerinden ötürü bir çok ülkede yasaklandı. Marijuna’nın içinde bulunan THC maddesine ek olarak JWH-018, JWH-073, CP-47,497, JWH-200, ve cannabicyclohexanol kimyasallarını barındırmasından ötürü Amerika’da da uyuşturucu kategorisine alındı. Bu uyuşturucu hakkında ciddi araştırmalar yapılmamış olmasına karşın, ilk sentetik cannabinoidsleri üreten Profesör John W. Huffman şöyle diyor: “Bunu kullanan kişiler aptaldır! Ne gibi etkileri olacağını kimse bilemez!”
Özellikle JWH-018 adlı kimyasalın metabolizmaya etkisi ve zehirlilik derecesi bilinmediği için Bonzai içmenin ölümle sonuçlanabileceği gerçeğini unutmamak gereklidir. 2010 yılında Amerika’da 11,406 kişi bu uyuşturucu yüzünden acil servise götürülmüştür. Kullanan kimyasalların kalite kontrolünden geçmemesi ve zehirli olması yüzünden marijuana ile kıyasla çok daha tehlike ve zararlı bir uyuşturucudur.

Uzun bir süre bonzai, Jamaican (cameyikın) olarak bilinen madde internet kanalı ile temin edilmiştir. Ancak yüksek bağımlılık potansiyeli olan ve hiçbir tıbbi yararı olmayan bu madde 2011 yılında yasadışı maddeler sınıfına alınmış ve alınması, satılması, kullanılması ve bulundurulması suç kapsamında değerlendirilmiştir.
Bonzai kullanımı gençler arasında giderek yaygınlaşan bir maddedir. Bu maddenin bitkisel yani doğal olduğunu düşünmeleri, kimyasal içeriği ve zararlı etkileri konusunda yeteri kadar bilgiye sahip olmamaları ilk denemede etkili olabilmektedir. Bir dumanda bile ölüm tribine girip perişan olan, yasadışı olduğu içinde acil hastaneye gidemeyen çok insan vardır. Genelde hedef kitle eski esrar kullanıcıları ve gençlik döneminde olan yeni nesildir.
Özellikle alkol ile kullanımı ciddi sonuçlar doğurabildiği gibi ertesi gün baş ağrıları da saatlerce sürebilir. Halüsinasyon, panik atak, kusma, aşırı heyecan ve göz bebeklerinin şişmesi semptomları içindedir.
Uyuşturucu denilen pislik bir leş kargası gibidir ve zamanla insanı çöplüğün dibine dibine çekmektedir.

Büyük bir olasılıkla sentetik uyuşturucu olan bu Bonzai eroin, kokain, esrar gibi bağımlılık yapmaktadır. İçinde bulunan ve rakamlarla ifade edilen bileşiklerin tam olarak formülize edilememesi bu şüpheyi daha da çoğaltmaktadır. Bonzai, denilince akla en çok gelen ölüm tribidir kuşkusuz nedir bu ölüm tiribi, onu öncelikle açıklayalım.

Ölüm tribi, aslında bir bakıma panik atak geçirmektir. Her an kalp krizi geçirip öleceğini sanmak, yoğun sıkıntı ve korku yaşamak, ansızın gelen düşüp bayılacakmış gibi olmak, her an kalp krizi geçirip öleceğini düşünmek şeklinde yaşanır. Vücutta karıncalanma kişide felç olacakmış gibi bir his oluşturur. Git gide bu artar sonucunda işin içinden çıkılmaz hale gelinir. Artık yavaş yavaş olan panik hızlanır ve beyniniz korku yüzünden kontrol edilemeyecek hale gelir.

Bir kaç dumanda ölüm tribine sokan bu madde o anki korku, endişe ile öldüğünü, felç olduğunu veya delirdiğini hissettirir, sonsuza kadar da bu şekilde kalacağını düşünmeye neden olur. En önemlisi o anda halüsinasyona neden olarak kişinin gerçeklik algısını bozar. Sürekli kullanımda ise kişinin beynini bozarak akıl hastalığına has belirtiler olan şüphecilik ve kötülük görme hezeyanlarına neden olur.

Madde Nasıl Bırakılır;


Kişinin “ben iyileşmek istiyorum” demesi ve bunda da kesin kararlı olması gerekir. Madde kullanmamak öldürmez adamı, kullanmak öldürür. Tek gerçek var ki hiçbir şey anlamadan bağımlı olunmasıdır.

İlk önce kişinin bırakmayı istemesi, bağımlılıkla ilgilenen bir psikiyatra gitmesi, gerekirse hastanede yatması, bu tür ortamlardan uzaklaşması ve kullanan arkadaşlarını uyarıp maddeyi bıraktığını söylemesi, telefon kartını değiştirmesi, ortam değişikliği yapması, kendini kandırmadan zararlarını iyi analiz edip her aklına geldiğinde kötü sonuçlarını ve ailesini düşünerek bir adım geri atması gerekir ama yetmez.

Tedavinin ikinci aşaması, vücudun maddeden temizlendiği detoksifikasyon dönemidir. Vücuttan arındırma evresinde maddenin birden bırakma zamanında meydana gelen yoksunluk belirtilerine göre psikiyatr kontrolü ve tedavi ile bu belirtileri ortadan kaldırmak esastır.
Son aşamada ise maddeyi neden kullandığını, maddeye nasıl bir ihtiyacının olduğunu, neden diğer insanlar gibi madde almadan yaşayamadığını kişinin anlamasıdır. Bu da psikoterapi ile olmaktadır.
Madde ile yaşamak bir yaşam tarzı belki de hayatı yaşamama tarzıdır. Bunun anlaşılması kalıcı çözüm getirecektir.
Gerçekten bırakmak istiyorsanız uyuşturucu tedavisi yapılan sağlık kuruluşlarına en kısa zamanda müracaat ediniz.


Çevresini oluşturan ya da sürdüren yine kişinin kendisidir. Yani biz kişiliğimize göre bir çevre oluştururuz. Kişi kendini bir şeylerin kurbanı gördüğü surece değişemez. İyileşebilmek için hayatinin sorumluluğunu almak ve kendine acımayı bırakmak gerekir.


Çocuğunuzun Madde Kullandığını Nasıl Anlarsınız;
Arkadaş grupları sık sık değişiyor ve sorunlu veya aile çerçevesi bozuk gençlerle arkadaşlık kuruyorsa dikkatli olmak gerekir.
Parasını iyi yönetemiyorsa eskiden yeten harçlığı yetmiyorsa ve evden paralar kayboluyorsa sorun vardır.
Unutkanlık olabilir. Kişi madde ile dağılır ve hayatı idare etmekte zorlanır.
Madde etkisi altında davranışlarında gariplik olur.

Gencin vücuduna bakarak anlamak zordur ve gençler irrite olur. Ceplerini karıştırmak da onurlarını kırabilir. Her şeyden önce yakın ve güçlü bir ebeveyn genç ilişkisi oluşturmaya gayret etmeliyiz. Her şeylerini anlatabilecek sağlamlıkta olduğumuzu yaşatmalıyız. Aile bağlarımızın güçlü olması madde kullanımına karşı panzehirdir. Eğer madde kullandığını anlarsak sakin kalmalı ve yargılamadan konuşmalıyız.

Uzman Doktor Orhan Çelik

Psikiyatr&psikoterapist
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Madde Bağımlılığı ve Tedavisi, Bonzai Maddesi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Orhan ÇELİK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Orhan ÇELİK'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Dr.Orhan ÇELİK
İstanbul
Doktor "Ruh sağlığı ve hastalıkları - Psikiyatri"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi12 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.Orhan ÇELİK'in Makaleleri
► Alkol ve Sigara Bağımlılığı Tedavisi Prof.Dr.Mehmet Akif ERSOY
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Madde Bağımlılığı ve Tedavisi, Bonzai Maddesi' başlığıyla benzeşen toplam 89 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


07:03
Top