2007'den Bugüne 92,323 Tavsiye, 28,223 Uzman ve 19,980 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Hamilelikte Guatr ve Tiroit Hastalıkları Teşhis ve Tedavisi: Hangi Tiroid Hastalıkları Görülür, Teşhis Nasıl Konulur, Hangi Testler Yapılır, Tedavi Nasıl Yapılır, Kimler Risk Altındadır?
MAKALE #10761 © Yazan Prof.Dr.Cumali AKTOLUN | Yayın Nisan 2013 | 116,063 Okuyucu ÇOK OKUNUYOR
HAMİLELİKTE GUATR VE TİROİD HASTALIKLARI TEŞHİS VE TEDAVİSİ

Hamilelikte Görülen Tiroid hastalıkları Nelerdir?

Hamile bir kadında her türlü tiroid hastalığı ortaya çıkabilir. En sık olarak Haşimoto hastalığı görülür. Ayrıca, tiroid hormon yetmezliği yani hamilelikte hipotiroidi, zehirli guatr yani hamilelikte hipertiroidi, (Graves hastalığı), tiroid nodülü, tiroid büyümesi görülebilir. Halk arasında hamilelikte guatr denilince genellikle hamilelikte hipotiroidi anlaşılmaktadır. Hamilelikte hipotiroidi yani tiroid hormonu yetersizliği bebeğe çok zarar verir.

Hamilelikte zehirli guatr yani hamilelikte hipertiroidi de oldukça riskli bir hamilelik yaşanmasına neden olur. Hamilelikte hipertiroidizm hastalığında bebeğin düşmesi söz konusu olabilir ama, genel olarak, bebeğin zeka düzeyinin düşük olması söz konusu değildir.

Hamilelikte görülen tiroit nodülü hastalığında, nodülü ultrasonografi ile takibe almak gerekir. Hamilelerde nodül varsa, bu nodülde kanser olup olmadığını anlamak için tiroid ince iğne biyopsisi ertelenebilir ve hamilelikte bittikten yani doğumdan sonra yapılabilir. Hamilelikte tiroid kanseri de görülebilir. Hamilelikte tiroid kanseri tanısı konulursa ameliyat yapılabilir ve tiroid bezesi çıkarılıp hiç gecikmeden ameliyatın ertesi günü tiroid hormonu tedavisi eksiksiz yapılmaya başlanır. Hamilelikte radyoaktif iyot tedavisi yapılmaz. Hamilelikte Haşimoto hastalığı varsa, bu hamile kadında hipotiroidi yani tiroid hormon yemezliği ortaya çıkabilir, bebek, anneden yeterli tiroid homonu alamayabilir.

Hamile Kadında Bebeğin Tiroid Bezinin Gelişimi:

Bir kadının hamile kalmasından sonra bebeğin tiroit isimli organı gelişene kadar anneden göbek kordonu ile gelecek olan tiroid hormonuna muhtaçtır. Yani hamilelik 'in ilk 3 aylık dönemi hamilelikte tiroid açısından çok önemlidir. Bu dönemde hamilelikte guatr varsa bebek de göbek kordonundan gelen kandaki yetersiz tiroid hormonu ile yetinmek zorunda kalır. Yetersiz kalan bu tiroit hormonu gelişme geriliği yapabilir. Hamilelikte guatr gebeliğin ilk aylarında daha hayati öneme haiz olduğu için hamile kalan her kadının hamilelikte guatr açısından muayenesi ve tetkiki gerekir. İlk tetkiki hamilelik teşhisini koyan kadın doğumcu hemen yaptırmalıdır. Eğer bu testlerde bir bozukluk olursa hamile kadın tiroit konusunda deneyimli bir doktora sevk edilir.

Ancak, hamilelik 'in daha sonraki döneminde bebeğin tiroid isimli organı gelişmeye başlasa da hemen yeterli hormon üretmeye başlayamaz. Bebeğin yeni oluşan tiroit isimli organı yavaş yavaş gelişip tiroit hormonu üretmeye başlar. Bu nedenle, hamilelik 'in 2.ayından sonraki dönemleri de hamilelik guatr açısından önemlidir.

Hamilelikte Guatr Teşhisinde ve Tedavisinde Ana Prenssipler

Hamilelikte guatr, doğacak bebeği de ilgilendirdiği için hayati öneme haizdir. Hamile bir kadında daha önceden saptanmış bir guatr varsa hamilelik sırasında mutlaka yakından takip edilmelidir. Hamilelikte Guatr olan kadın hamilelik öncesinde, eğer tiroid hormonu ilacı alıyorsa, hamilelik boyunca bu ilacın miktarını kademeli olarak yani yavaş yavaş artırmak gerekir.

Bazı kadınlar, hamile kalmadan önce tiroid hormon ilacı almıyor olabilir, ancak bu kadınlar hamile kalınca hamilelik 'in etkisiyle tiroid hormonu ilacı alması gerekebilir. İşte bu nedenle hamile kalan kadının hamilelike tiroid ve hamilelikte guatr durumu mutlaka gerekli muayene ve tanı yöntemleri ile ortaya çıkarılmalıdır. Bunun için hamilelikte guatr şüphesi olsa da olmasa da her hamile kadında FT3, FT4, TSH, anti-tg ve anti-tpo antikorlari ölçülmelidir. Bunlardan birinde veya bir kaçında anormallik varsa hamile kadın mutlaka tiroit konusunda tecrübeli bir uzmana gönderilmelidir.

Hamile kadında tiroid hormonu yetersiz olursa buna hamilelikte hipotiroidi diyoruz; bu durumda bebeğin anne karnında ölümü yani düşük olabilir. Eğer bebek düşük ile kaybedilmezse bebeğin zeka ve bedensel gelişimi bozulabilir. Bazen de mucize eseri bebeğe hiç bir şey de olmayabilir; ama dediğim gibi bu ancak mucize eseridir.

Hamilelikte Guatr Tanısı ve Tedavisi Öncelikli Bir Durum Mudur?

Hamilelikte guatr, teşhis konulur konulmaz tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Eğer bir hamile kadında TSH yüksek ise bu hamile kadında tiroid hormonu yetersiz geliyor demektir. Bu çok önemli bir alarm işaretidir. Ancak TSH ölçüm sonucunu kendi kendinize yorumlayıp normal veya anormal diyemezsiniz; çünkü TSH bazı hamile kadınlarda normalden düşük çıkabilir. Bu durumda boşuna panik yaparsınız, hatta boşuna zehirli guatr tedavisi bile olabilirsiniz. O nedenle hamilelikte guatr teşhisi için TSH ile beraber serbest T3 ve serbest T4 ölçümleri de gerekir.

Hamilelikte guatr tanısı için bunların üçünü bir araya koyarak karar veriyoruz. Peki tedavi gecikirse ne olur? Bebeğe yeterli tiroid hormonu gidemez, bebekte beyin gelişimi bozulur, beyinde hücrelerde ölüm (nekroz) olabilir. Sonuçta zeka ve fiziksel gelişim bozulabilir. Hamilelikte guatr tedavisi için ne kullanıyoruz? Hamilelikte guatr 'dan kasıt hamilelikte hipotiroidi ise tedavi için tiroid hormonu tabletleri kullanıyoruz.

Hamilelik Guatr Açısından Hangi Testler Yapılır?

Bir kadın, hamile kaldığını anlar anlamaz kadın hastalıkları ve doğum uzmanına gitmelidir. Bu kadın hastalıkları ve doğum uzmanı, hamile kadında bir çok muayene ve tetkikler ister. Bu muayene ve tetkiklere hamilelikte guatr testleri de eklenmelidir. Bu nedenle hamilelikte guatr hastalığının ilk teşhisini kadın doğum uzmanı koyabilir. Hamilelikte guatr teşhisi konulduktan sonra hastanın gideceği tiroid uzmanı ise hamilelikte guatr hastalığının türünü ve safhasını saptamak için yapılmış bazı muayene ve testleri tekrarlar ve yeni bazı muayene ve testler yapar. Bu yeni muayene ve testler sonucunda hamilelikte guatr hastalığının ayrıntıları öğrenilir, tedavisi ona göre düzenlenir ve takibe alınır.

Hamilelikte tiroid hastalığı saptandıktan sonra verilecek tedavi hamilelik dönemince en geç 45 günde bir yapılacak kontrol muayeneleri ve testleri ile küçük basamaklar halinde değiştirilip gebeliğin gidişine ayak uydurulur. Yani hamilelikte tiroid hastalığı teşhis konulup bir tedavi verildikten sonra iş bitmiyor; hamilelik boyunca bu hastalığın tedavisi değişerek sürüyor. Hamilelik bitip doğum olunca, hamilelikte saptanan tiroid hastalığı için verilmiş olan tedavi bu defa yine değiştiriliyor ve lohusa kadının ihtiyaçlarına göre düzenleniyor.

Hamilelikte Tiroid Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Hamilelikte tiroit hastalığı olarak bilinen hastalık, hipotiroidi yani tiroit hormon yetmezliği türünde ise tanı konulur konulmaz hamile kadına yeterli tiroit hormonu tableti verilir. Hamile kadın bu tabletleri sabah aç karnına kahvaltıdan 45 dakika kadar önce yutar. Hamilelikte hipotiroidi tedavisi için bu ilaç her gün düzenli alınır. Eğer hamile kadın, bu ilacı almayı unutursa aklına geldiği ilk dakikada bu ilacı alabilir, ancak bu ilaç bu şekilde tok karnına alındığı zaman sabah aç karnına alındığı zamanki kadar midede ve barsaklarda iyi emilemez. Tiroid hormon ilacını 30 gün bu şekilde devamlı düzenli kullanılırken, en geç 30 gün sonra, kan alınıp tekrar ölçüm yapılır ve verilmiş olan bu hormon ilacının yeterli gelip gelmediği ölçülür. Ölçüm sonucu gelene kadar ilaç kesilmez. Eğer ilaç fazla gelmişse, çok küçük basamaklarla azaltılır. Eğer hamilelikte guatr tedavisi için verilmiş olan bu ilaç az gelmişse bu defa ilaç miktarı artırılır. Takip hamilelik boyunca sürer. Eğer hamile kadının aldığı tiroid hormonu yetersiz ise hamile kadının kilosunda hızlı artış olur.

Hamilelikte Tiroid Hormonu İlacı Nasıl Kullanılır?

Hamilelikte guatr olan hastalara verilen tiroid hormonu ilacının miktarı hamilelik ilerledikçe kademeli olarak, yavaş yavaş artırılır. Ani artırımlardan kaçınılmalıdır. Ancak hamilelikte tiroid hormonu yetersizliği çok fazla ise o zaman eksiği yerine koymak için mutlaka hızlı bir doz yükseltimi uygulanabilir. Peki hamile bir kadında tiroid ihormon ilacı yaklaşık ne kadar artırılmalıdır?

Hamile kadının hamile kalmadan önce aldığı tiroid ilacı miktarının yaklaşık yarısı kadar daha ilaç ilave edilir. Diyelim ki hamile bir kadında hamilelikte hipotiroidi hastalığı var ve hamileli kalmadan önce bu teşhis konulmuş. Bu hamile kadın, hamile kalmadan önce 100 mikrogram tiroid hormonu alıyor. Hamilelik süresinde artırılarak hamileliğin sonunda bu kadının alıyor olması gereken tiroid hormonu dozu yaklaşık 150 mikrogramdır. Ancak, bu miktar artırımı yavaş yavaş 9 ay boyunca yapılır. Hamilelikte hipotiroidi hastalığında yapılacak en kötü şey, hamile kadının hamile kalmadan önce almakta olduğu tiroid hormonu ilacını hamile kaldıktan sonra kesmektir.

Hamilelikte Zehirli Guatr, Hamilelikte Hipertiroidi Görülür Mü?

Evet, görülür. Hamilelikte guatr hastalığı dendiği zaman bazen hamilelikte zehirli guatr veya hamilelikte hipertiroidi diğer bir adıyla da Graves hastalığı da söz konusu olabilir. Bu hamile kadınlarda, kullanılacak ilaç propiltiourasil grubu ilaçlardır. Hamile kadınlarda hamilelikte guatr saptandıktan sonra radyoaktif iyot tedavisi yani atom tedavisi uygulanmaz. Bu kadınlarda hamileliğin bitmesine kadar beklenir, gerekirse yukarıdaki ilaç kullanılır, carbimazol türevi başka ilaçlar tavsiye edilmez, bebeğe zarar verebilir. Hamilelik bittikten sonra bebeğin süt emme dönemi kısa tutulur ve hastadaki zehirli guatr yani hipertiroidi hastalığı radyoaktif iyotla tedavi edilebilir. Hamilelikte zehirli guatr, bebeğin düşmesine ve düşük doğum ağırlığı ile doğmasına neden olabilir. Ayrıca, annedeki zehirli guatr yani hamilelikte hipertiroidi nedeniyle bebeğin tiroidinin gelişmesi yavaşlayabilir. Hamilelikte zehirli guatr yani hamilelikte hipertiroidi olan anneler doğumdan sonra bebeğe uzun süre süt vermemelidir; aksi halde bebek fazla tiroid hormonuna maruz kalabilir.

Hamilelikte Guatr İçin Akılda Tutulması Gereken Önemli Kurallar Nelerdir?

Her şeyden önce her hamile kadın hamile kalır kalmaz hamilelikte tiroid hastalığı açısından kadın doğum hekimi tarafından muayene ve tetkik edilir. Hamilelikte guatr saptanan kadınların bu hastalık nedeniyle tiroid uzmanınca da ayrıca en geç 30-45 günde bir muayene ve tetkiki gerekir. Hamilelikte guatr tanısı için FT3, FT4, TSH, anti-tg, anti-tpo tetkikleri yapılır. Hamilelikte hipotiroidi tedavisi için tiroid hormonu veriliyorsa bu mutlaka yavaş yavaş artırılmalıdır. Hamilelikte guatr tedavisinde kullanılan tiroid hormonu kesilmemelidir. Hamilelikte guatr olarak tanımlanan hastalık eğer zehirli guatr olarak ayırt edilmişse sadece propil tiourasil ile tedavi edilmeli, bu hastalarda carbimazol kullanılmamalıdır. Hamilelikte guatr tedavisinde radyoaktif iyot kullanılmaz. Hamilelikte guatr olarak kastedilen hastalık eğer tiroid nodülü ise nodül tedavisi doğum sonrasına kadar bekletilmelidir. Hamilelikte tiroid kanseri saptanmışsa, ameliyat ile kanserli tiroid duruma göre çıkarılabilir, eğer doğum yakınsa ameliyat ertelenebilir ancak radyoaktif iyot verilmez yani hamilelikte radyoaktif iyot tedavisi yapılmaz. Lohusalık döneminde, zehirli guatr varsa, bebek kısa süre olarak emzirilebilir ama uzun süreli emzirmelerden kaçınmalıdır.

Kimler Hamilelikte Guatr Riski Altında?

Anne, baba, hala, dayı, amca, teyze, babaanne, anneanne veya dedesinde herhangi bir tiroid hastalığı, örneğin hipotiroidi yani tiroid hormon yetmezliği, hipertiroidi yani zehirli guatr, tiroid nodülü, tiroit kanseri, haşimoto hastalığı varsa hamilelikte guatr görülme riski artar. Ancak bu türde akrabalık olmasa da hamilelikte guatr görülebilir. Her hamile kadından kan alınarak serbest T3, serbest T4, TSH, anti-tg, anti-tpo antikorları ölçülür. Bunlarda bir anormallik çıkarsa, hasta tiroid uzmanınca muayene edilir. Gerekirse de tiroid ultrasonografisi yapılır. Hamilelikte sintigrafi yapılmaz. Nodül varsa iğne biyopsisi ertelenebilir. Hamilelikte hipotiroidi varsa tiroid hormonu tabletleri ile, zehirli guatr varsa anti-tiroid ilaçlar ile, tiroid kanseri varsa ameliyat ile tedavi yapılır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Hamilelikte Guatr ve Tiroit Hastalıkları Teşhis ve Tedavisi: Hangi Tiroid Hastalıkları Görülür, Teşhis Nasıl Konulur, Hangi Testler Yapılır, Tedavi Nasıl Yapılır, Kimler Risk Altındadır?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Cumali AKTOLUN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Cumali AKTOLUN'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     27 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Cumali AKTOLUN Fotoğraf
Prof.Dr.Cumali AKTOLUN
İstanbul
Doktor "Nükleer Tıp"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Prof.Dr.Cumali AKTOLUN'un Yazıları
► Meme Kanseri: Risk, Belirtiler, Teşhis ve Tedavi Prof.Dr.Nazım Serdar TURHAL
► Guatr : Belirtiler, Teşhis, Tedavi ÇOK OKUNUYOR Op.Dr.Alaattin ÖZTÜRK
► Vajinismus Tedavisi Nasıl Yapılır? Doç.Op.Dr.Nermin KÖŞÜŞ
► Ed 1000 Tedavisi Nasıl Yapılır? Doç.Dr.Tuncay TAŞ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,980 uzman makalesi arasında 'Hamilelikte Guatr ve Tiroit Hastalıkları Teşhis ve Tedavisi: Hangi Tiroid Hastalıkları Görülür, Teşhis Nasıl Konulur, Hangi Testler Yapılır, Tedavi Nasıl Yapılır, Kimler Risk Altındadır?' başlığıyla benzeşen toplam 48 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Atom Tedavisi Nedir? Nasıl Yapılır? ÇOK OKUNUYOR Mart 2013
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


05:25
Top