Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu
Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu Nedir?
Kişilik kavramı, bireyin başkalarından farklı ve kendisine özgü özellikleri olarak tanımlanarak, kişinin kalıtsal özelliklerinin yanında çevrenin birey üzerindeki etkisiyle beraber ortaya çıkan bir kavramdır. Bu özellikler kişinin iç ve dış dünya ile etkileşim halindeyken oluşturduğu duygusal ve davranışsal tepki, düşünce tarzıdır.
Kişisel özellikler, o bireye özel, tutarlı ve ayırt edici olup, kişilik bozuklukları ise , bu yapıdaki bozuklukları ele alır.
Borderline Kişilik Bozukluğu, erken erişkinlikte başlayarak, insan ilişkilerinde, benlik imgesinde, duygulanımda kararsızlık ve dürtüsellik olarak kendini gösteren, yani davranışlarının sonuçlarını düşünmeden hareket ederek, duygu ve davranışlarının patlamalarını kontrolde güçlük yaşayan kişilik örüntüsünü ifade etmektedir. Sınır kişilik bozukluğu, genel olarak kişilerarası ilişkilerde süreğen bozulmayla beliren, duygulanımda dengesizlik ve birtakım dürtüsellik örüntülerinin eşlik ettiği bir sendrom olarak tanımlanmaktadır.
Bu sebeple sosyal, mesleki ve özel yaşamlarında güven ve denge kurma sorunları yaşarlar. Kimlik duyguları sağlam şekilde oturmadığından, hızlıca hayal kırıklığına uğrayarak, sıklıkla bunaltı, çökkünlük belirtileri göstermektedirler. Boşluk ve anlamsızlık hislerinden yakınmaktadırlar.
Bu duyguların bir yansıması olarak anti sosyal davranışlar, madde kötüye kullanımı ya da uyuşturucu/uyarıcı madde bağımlılığı, hatta kendilerine zarar verme gösterebilirler.
Borderline Kişilik Bozukluğu genel nüfusta %2, kadınlarda erkeklerden üç kat daha fazla oranda görülen, 1930’larda ilk kez Stern tarafından nevroz-psikoz arasında bir durum olarak tanımlanan “Sınır” kavramı ile şekil bularak Stern’ e göre, narsisizm, güvensizlik, aşırı duyarlı olma, aşağılık duygusu gibi özellikleri bünyesinde barındırmaktadır.
Belirtileri Nelerdir?
• Şiddetli duygulanım,
• Dürtüsellik,
• Yüzeysel sosyal uyum,
• Geçici ve yüzeysel kişilerarası ilişkiler,
• Paranoid niteliğe sahip olabilen kısa psikotik yaşantılar
• Borderline kişilik bozukluğu olan kişilerin yaklaşık %70-75‟inde en az bir kez ciddi biçimde kendine kıyım eğilimi görülür, çoğunda intihar girişimi bulunur ve %8– 10’ unda tamamlanmış intihar öyküsü bulunmakta olup, bu da genel nüfusa oranla 50 kat daha fazladır.
Sebepleri ?
• Mahler ‘ e göre, 16-24 aylık dönemde bebeklerde, potansiyelinin sınırlarını keşfetme arzusu, annenin istekleriyle kendi isteklerinin her zaman aynı olmadığını fark etmesi sonucunda yaşadığı çatışma, başarıyla çözümlenemezse, çeşitli psikopatolojik tablolar ortaya çıkabilmektedir.
• Kernberg’ e göre ise, çocukluktaki yoğun yapısal saldırganlık ile anneni kurduğu duygusal ilişki tarzı ve bakım vermedeki hataları, çocuğun ihtiyaç duyduğu anlarda yanında bulunamaması ile bağdaştırmıştır. Borderline kişilik organizasyonunda bu içsel imge eksiktir ya da tümüyle yoktur. Ayrılığa ve yalnız kalmaya tahammül edememelerinin önemli nedenlerinden bir tanesi budur. Masterson ve Rinsley’ e göre, çocuk annesinden kendisinin bir birey olarak büyüyüp gelişmesi sonrasında, -annenin sevgi ve desteğini kaybedeceği mesajını- alırsa, öfke, terk edilme depresyonu ve çaresizlik duygularıyla bağlantı kurmaktadır.
• Linehan’ a göre, büyüme sürecinde duygusal ihtiyaçlarını sürekli yok sayan, travmatize olabilecekleri ortamlarda yaşanılan bir aile ortamı ile, ne hissettikleri ve bedenlerinden gelen duyumları anlamlandırma konusunda zorluk yaşayan kişiler, diğer taraftan da ,diğer insanlar tarafından daha az etkili olan streslere karşı daha fazla tepki verme ve daha zor sakinleşme eğilimindedirler.
• Bilişsel Davranışçı Kuram’ a göre, Borderline kişilikler, daha ziyade, “Ya hep Ya hiç” tarzı düşünme biçimi ile, bu kişilere göre dünya kötü ve tehlikeli bir yerdir, kişi güçsüz ve savunmasızdır, ve doğuştan kabul görmeyen bir varlıktır. Bu yüzden reddedilmemek için , yakın ilişki kurmaktan kaçınmakta, yaptığı hatalarla kendine dair yetersizlik inancı pekişmektedir.
• Biyolojik ve genetik faktörlerde ise, aile ile ilgili yapılan bazı araştırmalarda Borderline Kişilik Bozukluğu’nda genetik faktör olduğu saptanmıştır. Torgersen 2000 yılında Borderline Kişilik Bozukluğu’nda ,%60 genetik faktörlerin rol oynayabileceğini ifade etmiştir.
• Bezirganian ; annenin sahip olduğu tutarsız ve değişken tutumun Borderline Kişilik Bozukluğunu öngörebilerek, aşırı koruyucu ve müdahaleci yaklaşımın hastalığın gelişiminde tek sebep olmamakla birlikte, annenin kendi kimlik duyguları, duygulanımları ve kişilerarası ilişkilerinde bazı tutarsızlıklara rastlanma oranının yüksek olduğunu belirtmiştir.
Tanısı Nasıl Konulur?
Aşağıdaki tanı ölçütlerinden beşi (ya da daha çoğu) ile belirli, erken erişkinlikte başlayan bir örüntüdür:
(1) Terk edilmekten kaçınmak için fazlaca çaba göstermek.
(2) Bir kişiyi gözünde aşırı büyütmek (göklere çıkarma) ya da tam tersi, yerin dibine sokmak uçları arasında gelip giden, tutarsız tepkiler vermek.
(3) Kimlik karmaşası: Belirgin ve sürekli olacak şekilde, tutarsız bir benlik algısı ,
(4) Kendine kötülüğü dokunabilecek en az 2 alanda dürtüsellik (örn., para harcama, cinsellik, madde kötüye kullanımı, güvensiz araba kullanma, tıkanırcasına yeme)
(5) Yineleyici intihar davranışları, girişimleri ya da göz korkutmaları
(6) Duygu durumda belirgin bir tepkiselliğin olmasına bağlı olarak, duygulanımda tutarsızlık (örn., yoğun dönemsel disfori (kendini iyi veya mutlu hissedememe) , kolay kızma ya da genellikle birkaç saat süren bunaltı),
(7) Süreğen bir boşluk duygusu,
(8) Uygunsuz, yoğun bir öfke ya da öfkesini denetlemekte güçlük çekme (örn., sık sık kızgınlık gösterme, sürekli öfkeli olma, sık sık kavgaya karışma),
(9) Stresle alakalı, gelip geçici kuşkucu düşünceler ya da ağır çözülme belirtileri.
Gunderson ve Singer’a göre, Borderline Kişilik Bozukluğu’nun ayırıcı tanısına göre, bu kişilik örüntüsüne has belirti ve davranışlar arasında, terk edilme, yok olma korkuları ve tedavi sırasında gerilemeler saptanmıştır.
Kimlerde Daha Sık Görülür?
Tanım olarak, yetişkin olana kadar (genellikle 16 yaşına kadar) Borderline Kişilik Bozukluğu tanısı alamazsınız. Borderline Kişilik Bozukluğu; toplum nüfusunda %2, acil servislerde %10 ve yatan hastalarda %20 oranında, kişilik bozuklukları içerisinde ise %30 ile %60 oranında görülmektedir. Kadınlarda erkeklerden üç kat daha fazla oranda rastlanırken, bu bozukluğa rastlanan hastaların birinci derece yakınlarında da, bu bozukluğun görülme oranı , genel topluma göre, ortalama 5 kat fazladır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Rorschach (mürekkep testi) gibi yapılandırılmamış psikolojik testlerde garip, mantık dışı, ya da primitif yanıtlar vermelerine karşılık, WAIS gibi daha yapılandırılmış testlerde iyi performans sergilemekte olduklarından, analiz için uygulanacak test ve terapi yöntemlerinin doğru seçilmesi önemlidir.
Borderline spektrumun bir ucunda yer alan bazı tabloların görüldüğü durumlarda antipsikotik ilaçların, duygudurum bozukluğunun eşlik ettiği tabloların tedavisinde ise, daha çok antidepresan ilaçların kullanıldığı bilinmektedir. Madde kötüye kullanımı ve anksiyete bozukluklarının eşlik ettiği durumlarda anksiyolitik ilaçlar verilebilir.
Ancak genellikle, Borderline Kişilik Bozukluğunun tedavisi ilaçtan ziyade, terapidir. Araştırmalar Diyalektik Davranış Terapisi ( DBT ) ile, Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) gibi psikoterapi yöntemlerinin Borderline Kişilik Bozukluğu’nun tedavisinde etkili olabileceğini göstermektedir.
Ayrıca özellikle intihar eğilimi olan Borderline Kişilik Bozukluğu olan hastalarda kullanılan Diyalektik Davranışçı Terapi gittikçe önemini artırmaktadır. Diyalektik düşünce, terapi seansında özellikle Borderline Kişilik Bozukluğu hastalarında görülen kutuplaşmayı azaltır.
Terapinin 1. evresinde kendine zarar verici davranışların azaltılması, tedaviyi etkileyen uyum bozucu davranışlardan kurtulmasının sağlanması, hayat standartlarını etkileyen madde ve ilaç kullanımı gibi davranışlarının azaltılması hedeflenmektedir. Bu hedefler hiyerarşik hedeflerdir.
Birinci evre tamamlandıktan sonra 2. evrede hastanın duygusal işlevselliği ile ilgili sorunlar düzetilmeye çalışılır. Bu evrede duygusal düzensizliğe hassasiyeti azaltma, kabullenme ve uyum sağlayıcı duygusal değişim gibi becerilerin kazandırılması amaçlanır.
Terapinin 3. evresinde hastanın yaşama dair işlevselliğinde herhangi bir sorun yoktur. Bu evredeki hastalar, temel akışı etkilemeyen sorunlar ve kabul edilmesi zor derecede mutsuzluk yaşayan bireylerdir. Bilişsel Davranışçı Terapi tedavi uygulamaları kullanılabilir.
Terapinin 4. evresi işlevselliğinde sorun olmayan hastaların dahil edildiği evredir. Bu tür hastalar kronik boşluk hissi yaşayan kişilerdir. Bu evredeki amaç, bireyin kendisine ve çevresindekilere karşı, farkındalığının artırılmasıdır.
Borderline Kişilik Bozukluğu Tedavi Edilmezse Ne Olur?
40 lı yaşlardan sonra hastalık etkisini kısmen azaltmaktadır. Genellikle arkadaş çevreleri geniş olmasına rağmen, arkadaşlıkları uzun süreli değildir. Borderline kişilik bozukluğu tedavi edilmediği durumda fiziksel sorunlara yol açabilir. Bu hastalarda yaşam boyu tamamlanmış intihar girişimleri 10% olarak bildirilmektedir.
Kişilik kavramı, bireyin başkalarından farklı ve kendisine özgü özellikleri olarak tanımlanarak, kişinin kalıtsal özelliklerinin yanında çevrenin birey üzerindeki etkisiyle beraber ortaya çıkan bir kavramdır. Bu özellikler kişinin iç ve dış dünya ile etkileşim halindeyken oluşturduğu duygusal ve davranışsal tepki, düşünce tarzıdır.
Kişisel özellikler, o bireye özel, tutarlı ve ayırt edici olup, kişilik bozuklukları ise , bu yapıdaki bozuklukları ele alır.
Borderline Kişilik Bozukluğu, erken erişkinlikte başlayarak, insan ilişkilerinde, benlik imgesinde, duygulanımda kararsızlık ve dürtüsellik olarak kendini gösteren, yani davranışlarının sonuçlarını düşünmeden hareket ederek, duygu ve davranışlarının patlamalarını kontrolde güçlük yaşayan kişilik örüntüsünü ifade etmektedir. Sınır kişilik bozukluğu, genel olarak kişilerarası ilişkilerde süreğen bozulmayla beliren, duygulanımda dengesizlik ve birtakım dürtüsellik örüntülerinin eşlik ettiği bir sendrom olarak tanımlanmaktadır.
Bu sebeple sosyal, mesleki ve özel yaşamlarında güven ve denge kurma sorunları yaşarlar. Kimlik duyguları sağlam şekilde oturmadığından, hızlıca hayal kırıklığına uğrayarak, sıklıkla bunaltı, çökkünlük belirtileri göstermektedirler. Boşluk ve anlamsızlık hislerinden yakınmaktadırlar.
Bu duyguların bir yansıması olarak anti sosyal davranışlar, madde kötüye kullanımı ya da uyuşturucu/uyarıcı madde bağımlılığı, hatta kendilerine zarar verme gösterebilirler.
Borderline Kişilik Bozukluğu genel nüfusta %2, kadınlarda erkeklerden üç kat daha fazla oranda görülen, 1930’larda ilk kez Stern tarafından nevroz-psikoz arasında bir durum olarak tanımlanan “Sınır” kavramı ile şekil bularak Stern’ e göre, narsisizm, güvensizlik, aşırı duyarlı olma, aşağılık duygusu gibi özellikleri bünyesinde barındırmaktadır.
Belirtileri Nelerdir?
• Şiddetli duygulanım,
• Dürtüsellik,
• Yüzeysel sosyal uyum,
• Geçici ve yüzeysel kişilerarası ilişkiler,
• Paranoid niteliğe sahip olabilen kısa psikotik yaşantılar
• Borderline kişilik bozukluğu olan kişilerin yaklaşık %70-75‟inde en az bir kez ciddi biçimde kendine kıyım eğilimi görülür, çoğunda intihar girişimi bulunur ve %8– 10’ unda tamamlanmış intihar öyküsü bulunmakta olup, bu da genel nüfusa oranla 50 kat daha fazladır.
Sebepleri ?
• Mahler ‘ e göre, 16-24 aylık dönemde bebeklerde, potansiyelinin sınırlarını keşfetme arzusu, annenin istekleriyle kendi isteklerinin her zaman aynı olmadığını fark etmesi sonucunda yaşadığı çatışma, başarıyla çözümlenemezse, çeşitli psikopatolojik tablolar ortaya çıkabilmektedir.
• Kernberg’ e göre ise, çocukluktaki yoğun yapısal saldırganlık ile anneni kurduğu duygusal ilişki tarzı ve bakım vermedeki hataları, çocuğun ihtiyaç duyduğu anlarda yanında bulunamaması ile bağdaştırmıştır. Borderline kişilik organizasyonunda bu içsel imge eksiktir ya da tümüyle yoktur. Ayrılığa ve yalnız kalmaya tahammül edememelerinin önemli nedenlerinden bir tanesi budur. Masterson ve Rinsley’ e göre, çocuk annesinden kendisinin bir birey olarak büyüyüp gelişmesi sonrasında, -annenin sevgi ve desteğini kaybedeceği mesajını- alırsa, öfke, terk edilme depresyonu ve çaresizlik duygularıyla bağlantı kurmaktadır.
• Linehan’ a göre, büyüme sürecinde duygusal ihtiyaçlarını sürekli yok sayan, travmatize olabilecekleri ortamlarda yaşanılan bir aile ortamı ile, ne hissettikleri ve bedenlerinden gelen duyumları anlamlandırma konusunda zorluk yaşayan kişiler, diğer taraftan da ,diğer insanlar tarafından daha az etkili olan streslere karşı daha fazla tepki verme ve daha zor sakinleşme eğilimindedirler.
• Bilişsel Davranışçı Kuram’ a göre, Borderline kişilikler, daha ziyade, “Ya hep Ya hiç” tarzı düşünme biçimi ile, bu kişilere göre dünya kötü ve tehlikeli bir yerdir, kişi güçsüz ve savunmasızdır, ve doğuştan kabul görmeyen bir varlıktır. Bu yüzden reddedilmemek için , yakın ilişki kurmaktan kaçınmakta, yaptığı hatalarla kendine dair yetersizlik inancı pekişmektedir.
• Biyolojik ve genetik faktörlerde ise, aile ile ilgili yapılan bazı araştırmalarda Borderline Kişilik Bozukluğu’nda genetik faktör olduğu saptanmıştır. Torgersen 2000 yılında Borderline Kişilik Bozukluğu’nda ,%60 genetik faktörlerin rol oynayabileceğini ifade etmiştir.
• Bezirganian ; annenin sahip olduğu tutarsız ve değişken tutumun Borderline Kişilik Bozukluğunu öngörebilerek, aşırı koruyucu ve müdahaleci yaklaşımın hastalığın gelişiminde tek sebep olmamakla birlikte, annenin kendi kimlik duyguları, duygulanımları ve kişilerarası ilişkilerinde bazı tutarsızlıklara rastlanma oranının yüksek olduğunu belirtmiştir.
Tanısı Nasıl Konulur?
Aşağıdaki tanı ölçütlerinden beşi (ya da daha çoğu) ile belirli, erken erişkinlikte başlayan bir örüntüdür:
(1) Terk edilmekten kaçınmak için fazlaca çaba göstermek.
(2) Bir kişiyi gözünde aşırı büyütmek (göklere çıkarma) ya da tam tersi, yerin dibine sokmak uçları arasında gelip giden, tutarsız tepkiler vermek.
(3) Kimlik karmaşası: Belirgin ve sürekli olacak şekilde, tutarsız bir benlik algısı ,
(4) Kendine kötülüğü dokunabilecek en az 2 alanda dürtüsellik (örn., para harcama, cinsellik, madde kötüye kullanımı, güvensiz araba kullanma, tıkanırcasına yeme)
(5) Yineleyici intihar davranışları, girişimleri ya da göz korkutmaları
(6) Duygu durumda belirgin bir tepkiselliğin olmasına bağlı olarak, duygulanımda tutarsızlık (örn., yoğun dönemsel disfori (kendini iyi veya mutlu hissedememe) , kolay kızma ya da genellikle birkaç saat süren bunaltı),
(7) Süreğen bir boşluk duygusu,
(8) Uygunsuz, yoğun bir öfke ya da öfkesini denetlemekte güçlük çekme (örn., sık sık kızgınlık gösterme, sürekli öfkeli olma, sık sık kavgaya karışma),
(9) Stresle alakalı, gelip geçici kuşkucu düşünceler ya da ağır çözülme belirtileri.
Gunderson ve Singer’a göre, Borderline Kişilik Bozukluğu’nun ayırıcı tanısına göre, bu kişilik örüntüsüne has belirti ve davranışlar arasında, terk edilme, yok olma korkuları ve tedavi sırasında gerilemeler saptanmıştır.
Kimlerde Daha Sık Görülür?
Tanım olarak, yetişkin olana kadar (genellikle 16 yaşına kadar) Borderline Kişilik Bozukluğu tanısı alamazsınız. Borderline Kişilik Bozukluğu; toplum nüfusunda %2, acil servislerde %10 ve yatan hastalarda %20 oranında, kişilik bozuklukları içerisinde ise %30 ile %60 oranında görülmektedir. Kadınlarda erkeklerden üç kat daha fazla oranda rastlanırken, bu bozukluğa rastlanan hastaların birinci derece yakınlarında da, bu bozukluğun görülme oranı , genel topluma göre, ortalama 5 kat fazladır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Rorschach (mürekkep testi) gibi yapılandırılmamış psikolojik testlerde garip, mantık dışı, ya da primitif yanıtlar vermelerine karşılık, WAIS gibi daha yapılandırılmış testlerde iyi performans sergilemekte olduklarından, analiz için uygulanacak test ve terapi yöntemlerinin doğru seçilmesi önemlidir.
Borderline spektrumun bir ucunda yer alan bazı tabloların görüldüğü durumlarda antipsikotik ilaçların, duygudurum bozukluğunun eşlik ettiği tabloların tedavisinde ise, daha çok antidepresan ilaçların kullanıldığı bilinmektedir. Madde kötüye kullanımı ve anksiyete bozukluklarının eşlik ettiği durumlarda anksiyolitik ilaçlar verilebilir.
Ancak genellikle, Borderline Kişilik Bozukluğunun tedavisi ilaçtan ziyade, terapidir. Araştırmalar Diyalektik Davranış Terapisi ( DBT ) ile, Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) gibi psikoterapi yöntemlerinin Borderline Kişilik Bozukluğu’nun tedavisinde etkili olabileceğini göstermektedir.
Ayrıca özellikle intihar eğilimi olan Borderline Kişilik Bozukluğu olan hastalarda kullanılan Diyalektik Davranışçı Terapi gittikçe önemini artırmaktadır. Diyalektik düşünce, terapi seansında özellikle Borderline Kişilik Bozukluğu hastalarında görülen kutuplaşmayı azaltır.
Terapinin 1. evresinde kendine zarar verici davranışların azaltılması, tedaviyi etkileyen uyum bozucu davranışlardan kurtulmasının sağlanması, hayat standartlarını etkileyen madde ve ilaç kullanımı gibi davranışlarının azaltılması hedeflenmektedir. Bu hedefler hiyerarşik hedeflerdir.
Birinci evre tamamlandıktan sonra 2. evrede hastanın duygusal işlevselliği ile ilgili sorunlar düzetilmeye çalışılır. Bu evrede duygusal düzensizliğe hassasiyeti azaltma, kabullenme ve uyum sağlayıcı duygusal değişim gibi becerilerin kazandırılması amaçlanır.
Terapinin 3. evresinde hastanın yaşama dair işlevselliğinde herhangi bir sorun yoktur. Bu evredeki hastalar, temel akışı etkilemeyen sorunlar ve kabul edilmesi zor derecede mutsuzluk yaşayan bireylerdir. Bilişsel Davranışçı Terapi tedavi uygulamaları kullanılabilir.
Terapinin 4. evresi işlevselliğinde sorun olmayan hastaların dahil edildiği evredir. Bu tür hastalar kronik boşluk hissi yaşayan kişilerdir. Bu evredeki amaç, bireyin kendisine ve çevresindekilere karşı, farkındalığının artırılmasıdır.
Borderline Kişilik Bozukluğu Tedavi Edilmezse Ne Olur?
40 lı yaşlardan sonra hastalık etkisini kısmen azaltmaktadır. Genellikle arkadaş çevreleri geniş olmasına rağmen, arkadaşlıkları uzun süreli değildir. Borderline kişilik bozukluğu tedavi edilmediği durumda fiziksel sorunlara yol açabilir. Bu hastalarda yaşam boyu tamamlanmış intihar girişimleri 10% olarak bildirilmektedir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Arzu BEYRİBEY'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Arzu BEYRİBEY'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
bipolar bozukluk, sınırda bozukluk, kişilik bozukluğu, kişilik bozuklukları, borderline, borderline kişilik, borderline kişilik bozukluğu
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
