Dikkat Eksikliğine İkincil Gelişen Sosyal Fobi ve Metilfenidat Tedavisi
SOSYAL FOBİ TEDAVİSİNDE İKİLİ YAKLAŞIM MODELİ
( Aşağıda bahsedilen ve Bakırköy 29. noterliği tarafından 21.06.2013 tarih ve 20117 no ile ‘‘sosyal fobi sınıflandırması, tedavide ikili yaklaşım modeli’’ nin fikri mülkiyet hakları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince Dr. Ahmet Koyuncu’ ya aittir.)
Sosyal fobi hastalarında yaptığımız iki çalışmada Dikkat eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB ) eştanısı yüksek oranlarda bulunmuştur. İlk çalışmada primer tanısı sosyal fobi olan 108 hastada erişkin DEHB eş tanısı sıklığı % 60.5, diğer çalışmada ise 130 SAB hastasında çocukluk DEHB eş tanısı % 72.3 olarak bulunmuştur (1, 2). Sosyal fobi hastalarında özellikle dikkat eksikliği baskın tip DEHB gözden kaçmaktadır. Dikkat eksikliği baskın tip DEHB ile sosyal fobi yakından ilişkili gözükmektedir. Bunlara ek olarak dikkat eksikliği baskın tip DEHB’ nin sosyal anksiyete gelişim sürecinde katkısı olabilir.
Bu nedenle, Dr. Ahmet Koyuncu tarafından sosyal fobi hastaları aşağıdaki gibi iki alt gruba ayrılmaktadır ( 3, 4).
1) DEHB eştanısı olmayan Sosyal Fobi
2) DEHB eştanısı olan Sosyal Fobi
Bu sınıflandırmaya uygun olarak Sosyal fobi hastalarında aşağıdaki tedavi yaklaşımı uygulanmaktadır (3,4).
DEHB eştanısı olmayan Sosyal Fobi = Normal Sosyal Fobi Algoritması ( 5 )
Sosyal Fobi + DEHB eştanısı varsa = Eşzamanlı Sosyal Fobi tedavisi + DEHB tedavisi
Dr. Ahmet Koyuncu, bu tedavi yaklaşımını 2012 yılında ‘‘ Utangaçlık, Çekingenlik ve Sosyal Fobi’’ adlı kitabının 2. baskısının 9. sayfasında ( ISBN: 6056285516 ) ve yine 2012 yılında çıkan ‘‘ Sosyal Fobiklerde Dikkat Sorunları ve Hiperaktivite ’’ adlı kitabının 1. baskısının 8. sayfasında ( ISBN: 6056285509 ) açık ve net olarak ifade etmiştir.
Yukarıda açık bir şekilde belirtilmiş olan dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ( DEHB) eştanısı olan sosyal fobi hastalarında, eş zamanlı sosyal fobi + DEHB tedavisi uygulanması yaklaşımı ( yani eşzamanlı antidepresan tedavi + Uzun salınımlı Metilfenidat ya da Atomoksetin tedavisi) Dr. Ahmet Koyuncu’ nun sosyal fobi tedavisindeki ‘‘ İkili Yaklaşım Modelini’’ oluşturmaktadır. Bu yaklaşım modelini kendi kliniğimde başarılı bir şekilde uygulamakta ve anlamlı sonuçlar almaktayım. Şu anda 400 kadar DEHB eştanısı alan Sosyal fobi hastası kliniğimde Antidepresan + Uzun salınımlı Metilfenidat tedavisi görmektedir.
DİKKAT EKSİKLİĞİ BASKIN TİP HİPERAKTİVİTE
Herkesin bildiği gibi -genel olarak- hiperaktif denildiğinde, hemen akla aşırı yaramaz, gürültücü, yerinde duramayan, mobilyaların ve sıraların tepesinde gezen çocuklar gelir. Oysa bu kişiler hiperaktif tip dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğudur (DEHB).
Oysa 3 çeşit hiperaktif (DEHB) vardır;
1- Hiperaktif baskın tip
2- Dikkat eksikliği baskın tip
3- Kombine (dikkat eksikliği+hiperaktivite)
Dikkat eksikliği tip hiperaktivite (DEHB) pek bilinmez ve genellikle gözden kaçar. Dediğimiz gibi, hiperaktif olarak aşırı yaramaz çocuklar damgalanmıştır. Dikkat bozukluğunun da bir hiperaktivite çeşidi olabileceğini, genellikle pek çok kişi bilmez. Bu nedenle; dikkati bozuk tip hiperaktifler hastalıklarıyla neredeyse bir ömür geçirirler. Dalgın, unutkan, dinlemeyen, son dakikaya erteleyen, dağınık, sakar, dikkatsiz olarak…
Bizler yaptımız çalışmada sosyal fobiklerin %60'ında erişkin dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB) saptadık. Özellikle dikkat eksikliği baskın tip DEHB çok fazlaydı. (Bu çalışma yayın aşamasındadır.)
Genel olarak bakıldığında sosyal fobisi olan kişiler genellikle sessiz, sakin, uysal ve uyumludurlar. Birçok sosyal fobik hastama kendisinin bir hiperaktif olduğunu ve erişkin olmasına rağmen hiperaktivitesinin devam ettiğini söylediğimde çok şaşırmışlardır. Bana ilk yanıtları "Ama doktor bey, ben uslu bir çocuktum. Nasıl hiperaktif olabilirim ki?" şeklinde
olmuştur. Onlara, dikkati bozuk tip hiperaktif olduklarını açıkladığımda çok şaşırmışlardır. Çünkü bu kişilerin dikkat bozukluklarının bir hiperaktivite çeşiti olduğu gözden kaçmış, nedense hiç sorgulanmamıştı. Birçok psikiyatr meslektaşımızın bile gözünden kaçmıştı.
Dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB) bir çocukluk hastalığı olarak bilindiğinden, belki de en çok çocuk-ergen psikiyatristleri bu konuya aşina idi. Ama son dönemde yapılan çalışmalarda DEHB'nun sadece çocukluk ile sınırlı olmayıp, adolesan ve erişkinlik yaşamını da etkilediği, erişkinlikte uzun dönem devam ettiği gösterilmiştir. Bu nedenle günümüzde erişkin hiperaktivitesi kavramı ortaya çıkmıştır.
Peki bu dikkat bozuk olan, dikkat eksikliği baskın tip erişkin hiperaktiflerin özelliği nedir?
1- Dikkatsizlikten kaynaklanan birçok hata yapar.
2- Oyun oynarken ya da iş yaparken dikkatini sürdürmekte zorlanır.
3- Dinlemez (Ders, toplantı vb.)
4- Yönengelerin izlemekte zorlanır.
5- İşlerini düzene sokmakta ve organize olmakta zorlanır.
6- Dikkat gerektiren işlerden hoşlanmaz ve kaçınır.
7- Eşyalarını kaybeder.
8- Dikkati kolayca dağılır.
9- Günlük etkinliklerde unutkandır.
Yukarıdaki özelliklerin hiç birinde aşırı hareketlilik ve yaramazlık yoktur. Bu nedenle; bu tip hiperaktiflerin gözden kaçması da oldukça kolaydır.
Dikkati bozuk tip DEHB'si olan bu hastalarda antidepresanlar değil, Metilfenidat gibi DEHB tedavileri ön planda tutulmalıdır.
( Aşağıda bahsedilen ve Bakırköy 29. noterliği tarafından 21.06.2013 tarih ve 20117 no ile ‘‘sosyal fobi sınıflandırması, tedavide ikili yaklaşım modeli’’ nin fikri mülkiyet hakları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince Dr. Ahmet Koyuncu’ ya aittir.)
Sosyal fobi hastalarında yaptığımız iki çalışmada Dikkat eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB ) eştanısı yüksek oranlarda bulunmuştur. İlk çalışmada primer tanısı sosyal fobi olan 108 hastada erişkin DEHB eş tanısı sıklığı % 60.5, diğer çalışmada ise 130 SAB hastasında çocukluk DEHB eş tanısı % 72.3 olarak bulunmuştur (1, 2). Sosyal fobi hastalarında özellikle dikkat eksikliği baskın tip DEHB gözden kaçmaktadır. Dikkat eksikliği baskın tip DEHB ile sosyal fobi yakından ilişkili gözükmektedir. Bunlara ek olarak dikkat eksikliği baskın tip DEHB’ nin sosyal anksiyete gelişim sürecinde katkısı olabilir.
Bu nedenle, Dr. Ahmet Koyuncu tarafından sosyal fobi hastaları aşağıdaki gibi iki alt gruba ayrılmaktadır ( 3, 4).
1) DEHB eştanısı olmayan Sosyal Fobi
2) DEHB eştanısı olan Sosyal Fobi
Bu sınıflandırmaya uygun olarak Sosyal fobi hastalarında aşağıdaki tedavi yaklaşımı uygulanmaktadır (3,4).
DEHB eştanısı olmayan Sosyal Fobi = Normal Sosyal Fobi Algoritması ( 5 )
Sosyal Fobi + DEHB eştanısı varsa = Eşzamanlı Sosyal Fobi tedavisi + DEHB tedavisi
Dr. Ahmet Koyuncu, bu tedavi yaklaşımını 2012 yılında ‘‘ Utangaçlık, Çekingenlik ve Sosyal Fobi’’ adlı kitabının 2. baskısının 9. sayfasında ( ISBN: 6056285516 ) ve yine 2012 yılında çıkan ‘‘ Sosyal Fobiklerde Dikkat Sorunları ve Hiperaktivite ’’ adlı kitabının 1. baskısının 8. sayfasında ( ISBN: 6056285509 ) açık ve net olarak ifade etmiştir.
Yukarıda açık bir şekilde belirtilmiş olan dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ( DEHB) eştanısı olan sosyal fobi hastalarında, eş zamanlı sosyal fobi + DEHB tedavisi uygulanması yaklaşımı ( yani eşzamanlı antidepresan tedavi + Uzun salınımlı Metilfenidat ya da Atomoksetin tedavisi) Dr. Ahmet Koyuncu’ nun sosyal fobi tedavisindeki ‘‘ İkili Yaklaşım Modelini’’ oluşturmaktadır. Bu yaklaşım modelini kendi kliniğimde başarılı bir şekilde uygulamakta ve anlamlı sonuçlar almaktayım. Şu anda 400 kadar DEHB eştanısı alan Sosyal fobi hastası kliniğimde Antidepresan + Uzun salınımlı Metilfenidat tedavisi görmektedir.
DİKKAT EKSİKLİĞİ BASKIN TİP HİPERAKTİVİTE
Herkesin bildiği gibi -genel olarak- hiperaktif denildiğinde, hemen akla aşırı yaramaz, gürültücü, yerinde duramayan, mobilyaların ve sıraların tepesinde gezen çocuklar gelir. Oysa bu kişiler hiperaktif tip dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğudur (DEHB).
Oysa 3 çeşit hiperaktif (DEHB) vardır;
1- Hiperaktif baskın tip
2- Dikkat eksikliği baskın tip
3- Kombine (dikkat eksikliği+hiperaktivite)
Dikkat eksikliği tip hiperaktivite (DEHB) pek bilinmez ve genellikle gözden kaçar. Dediğimiz gibi, hiperaktif olarak aşırı yaramaz çocuklar damgalanmıştır. Dikkat bozukluğunun da bir hiperaktivite çeşidi olabileceğini, genellikle pek çok kişi bilmez. Bu nedenle; dikkati bozuk tip hiperaktifler hastalıklarıyla neredeyse bir ömür geçirirler. Dalgın, unutkan, dinlemeyen, son dakikaya erteleyen, dağınık, sakar, dikkatsiz olarak…
Bizler yaptımız çalışmada sosyal fobiklerin %60'ında erişkin dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB) saptadık. Özellikle dikkat eksikliği baskın tip DEHB çok fazlaydı. (Bu çalışma yayın aşamasındadır.)
Genel olarak bakıldığında sosyal fobisi olan kişiler genellikle sessiz, sakin, uysal ve uyumludurlar. Birçok sosyal fobik hastama kendisinin bir hiperaktif olduğunu ve erişkin olmasına rağmen hiperaktivitesinin devam ettiğini söylediğimde çok şaşırmışlardır. Bana ilk yanıtları "Ama doktor bey, ben uslu bir çocuktum. Nasıl hiperaktif olabilirim ki?" şeklinde
olmuştur. Onlara, dikkati bozuk tip hiperaktif olduklarını açıkladığımda çok şaşırmışlardır. Çünkü bu kişilerin dikkat bozukluklarının bir hiperaktivite çeşiti olduğu gözden kaçmış, nedense hiç sorgulanmamıştı. Birçok psikiyatr meslektaşımızın bile gözünden kaçmıştı.
Dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB) bir çocukluk hastalığı olarak bilindiğinden, belki de en çok çocuk-ergen psikiyatristleri bu konuya aşina idi. Ama son dönemde yapılan çalışmalarda DEHB'nun sadece çocukluk ile sınırlı olmayıp, adolesan ve erişkinlik yaşamını da etkilediği, erişkinlikte uzun dönem devam ettiği gösterilmiştir. Bu nedenle günümüzde erişkin hiperaktivitesi kavramı ortaya çıkmıştır.
Peki bu dikkat bozuk olan, dikkat eksikliği baskın tip erişkin hiperaktiflerin özelliği nedir?
1- Dikkatsizlikten kaynaklanan birçok hata yapar.
2- Oyun oynarken ya da iş yaparken dikkatini sürdürmekte zorlanır.
3- Dinlemez (Ders, toplantı vb.)
4- Yönengelerin izlemekte zorlanır.
5- İşlerini düzene sokmakta ve organize olmakta zorlanır.
6- Dikkat gerektiren işlerden hoşlanmaz ve kaçınır.
7- Eşyalarını kaybeder.
8- Dikkati kolayca dağılır.
9- Günlük etkinliklerde unutkandır.
Yukarıdaki özelliklerin hiç birinde aşırı hareketlilik ve yaramazlık yoktur. Bu nedenle; bu tip hiperaktiflerin gözden kaçması da oldukça kolaydır.
Dikkati bozuk tip DEHB'si olan bu hastalarda antidepresanlar değil, Metilfenidat gibi DEHB tedavileri ön planda tutulmalıdır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Dikkat Eksikliğine İkincil Gelişen Sosyal Fobi ve Metilfenidat Tedavisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Ahmet KOYUNCU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Ahmet KOYUNCU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
sosyal fobi, dehb, dikkat eksikliği, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, metilfenidat tedavisi
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
