2007'den Bugüne 92,232 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,964 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Kum Kitabı (Jorge Luis Borges)
YAZI #1576 © Yazan Dr.İbrahim ATEŞ | Yayın Aralık 2012
KUM KİTABI Jorge Luis Borges
"Zaman kum gibi akıyordu. Yüzlerce yıllık karanlıkta aşk akıp gitti ve ben ilk ve son kez Ulrike'nin görüntüsüne sahip oldum."

Dünya edebiyatının önemli isimlerinden Jorge Luis Borges'nin 1975 yılında yazdığı, daha doğru ifade ile yazdırdığı (bu yıllarda yazar görme yeteneğini neredeyse tamamen kaybetmiş durumdadır) "Kum Kitabı" yazarın son öykü kitabı. Zihinsel yönden okumaya tam olarak hazır bir okurun ancak okumasını önerebileceğim bir eser. Aksi takdirde, okuması görece zor öyküler okurun Borges'nin hakkını teslim etmemesine neden olacak ve okur eksiklik duygusuna kapılarak öykülerin vereceği hazdan mahrum kalacaktır. Yavaş ve sindire sindire okunacak Kum Kitabı öykülerinde dar ve küçük görünen bir alanda derinlere dalmaya zorlanacaksınız. Belki de her kısa öyküde olduğu gibi.
Eserdeki bazı öykülerden söz edelim:
Öteki: Aynı insanın farklı yaşlardayken birbiriyle karşılaşması. Zamanda yolculuk ya da insan zihninin zamanda yolculuğu. Henüz 20'sine basmamış Borges 70'ini aşmış Borges'le oturup sohbet ediyor. Öykü yaşlı Borges'nin olayı gerçekten yaşadığını, genç olanın da düşünde gördüğünü belirtiyor. Öykü, olasılığı tersine çeviriyor, çünkü yaşlı kişinin düşünde genç haliyle karşılaşma olasılığı çok daha yüksektir. Yaşlı genç olmak ister. Genç olan için ise bu ancak bir merak ya da korku olabilir, istek ya da arzu değil. Yaşlı Borges'nin bu karşılaşmayı 'korkunç' ve 'mide bulandırıcı' olarak anlatması ancak duygularını tersine çevirerek ifade ettiğini varsaydığımızda anlaşılır hale geliyor. Aslında ölüme yakın Borges için, henüz yaşamın başındaki Borges'le karşılaşma olsa olsa 'muhteşem' ve 'heyecan verici' bir yaşantı olur. Öyküde aslında yaşlı Borges'nin ruhsal dünyasına, iç çatışmalarına tanıklık ediyoruz.
Ulrike: Borges sondeyişte Ulrike'yi düzyazılarındaki aşk temasının tek örneği olarak göstermiş. Yazar-Ulrike ilişkisini "aşk" olarak nitelemek için kendimizi enikonu zorlamamız gerekir. Yaşananları "nisbeten yaşlı bir erkekle genç bir kadının cinsel teması" ifadesi daha iyi karşılıyor. Öykünün son iki cümlesi -bana göre- hedefi vuruyor ve okurun düş gücünü harekete geçiriyor: "Zaman kum gibi akıyordu. Yüzlerce yıllık karanlıkta aşk akıp gitti ve ben ilk ve son kez Ulrike'nin görüntüsüne sahip oldum."
Kongre: Fantastik bir öykü. Don Alejandro adlı bir çiftçinin başkanı olduğu bir oluşum Kongre. Her ulustan bütün insanları temsil edebilecek bir Dünya Kongresi oluşturulmuş ve harekete geçilmiş. Ancak, gün geliyor çiftlikte Don Alejandro'nun emriyle Kongre'nin sahip olduğu tüm kitaplar ateşe veriliyor. "Kongre yaktığımız kitaplardır" diyor Alejandro. Öykü okurun düş gücünü güçlü bir şekilde dürtüyor. 'Kitapların yakılması uygarlığın yok edilmesinin başlangıcıdır' şeklinde yorumluyorum ben de bu yakma eylemini.
Otuzlar Mezhebi: Kitabın en kolay okunan öykülerinden birisi. İsa'nın yoluna döndürülemeyen, kiliseyi devre dışı bırakan bir mezhep konu alınıyor. "Bir kadına kötü gözle bakan kişi yüreğinde onunla zina etmiş sayılır" dini kuralını sorgulayan ve gerçekçi yaklaşım sergileyen bir mezhep. Öykü dinin kendisini ya da uygulamasını irdeliyor, eleştiriyor, sorguluyor.
Kum Kitabı: Bir yabancı bir kutsal kitap getirir, adı: Kum Kitabı. Kitabın ne başı var, ne sonu, tıpkı kum gibi. İlk sayfasını da, son sayfasını da bulamıyorsunuz. Sayfa sayısı sonsuz. Yazar bu eşsiz kutsal kitabı satın alır, ancak kısa zamanda kitap onda bir saplantı haline gelir. Kurtulmak ister, yakmaya bile cesaret edemez. Yüzbinlerce kitabın bulunduğu bir kütüphanenin bodrum katına gizlice koyarak sorunu kendince çözümler. Öyküde anlatılan sonsuzluk yaşamın ta kendisi olsa gerek. Yaşamın ne başı ne sonu belli. İnsanlığın miladı da miadı da belirsiz. Ne zaman doğacağınızı da, ne zaman öleceğinizi de belirleyemiyorsunuz ya da bilmiyorsunuz (itirazları duyar gibiyim). Yaşam da sonsuzluk kadar karanlık değil mi?
Borges'den bir şiirle bitirelim:

ANLAR
Eğer, yeniden başlayabilseydim yaşamaya,
İkincisinde, daha çok hata yapardım.
Kusursuz olmaya çalışmaz, sırtüstü yatardım.
Neşeli olurdum, ilkinde olmadığım kadar,
Çok az şeyi
Ciddiyetle yapardım.
Temizlik sorun bile olmazdı asla.
Daha çok riske girerdim.
Seyahat ederdim daha fazla.
Daha çok güneş doğuşu izler,
Daha çok dağa tırmanır, daha çok nehirde yüzerdim.
Görmediğim bir çok yere giderdim.
Dondurma yerdim doyasıya ve daha az bezelye.
Gerçek sorunlarım olurdu hayali olanların yerine.
Yaşamın her anını gerçek ve verimli kılan insanlardandım ben.
Yeniden başlayabilseydim eğer, yalnız mutlu anlarım olurdu.
Farkında mısınız bilmem. Yaşam budur zaten.
Anlar, sadece anlar. Siz de anı yaşayın.
Hiçbir yere yanında termometre, su, şemsiye ve paraşüt almadan,
Gitmeyen insanlardandım ben.
Yeniden başlayabilseydim eğer, hiçbir şey taşımazdım.
Eğer yeniden başlayabilseydim,
İlkbaharda pabuçlarımı fırlatır atardım.
Ve sonbahar bitene kadar yürürdüm çıplak ayaklarla.
Bilinmeyen yollar keşfeder, güneşin tadına varır,
Çocuklarla oynardım, bir şansım olsaydı eğer.
Ama işte 85'indeyim ve biliyorum...
ÖLÜYORUM...

Jorge Luis BORGES

(Yorumda “Kum Kitabı, Jorge Luis Borges, Öykü, Çev. Yıldız Ersoy Canpolat, İletişim Yayınları, 1975, 109 s.” adlı yapıt esas alınmıştır.)
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
İbrahim ATEŞ Fotoğraf
Dr.İbrahim ATEŞ
Antalya
Doktor "Ruh sağlığı ve hastalıkları - Psikiyatri"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi5 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.İbrahim ATEŞ'in Makaleleri
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,964 uzman makalesi arasında 'Kum Kitabı (Jorge Luis Borges)' başlığıyla eşleşen başka makale bulunamadı.
► Sosyal Fobi ve Tedavisi ÇOK OKUNUYOR Şubat 2023
► Uçuş Korkusu ve Tedavisi Aralık 2018
► Seks Bağımlılığı Aralık 2018
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


14:11
Top