Çocuklarda Çekingenlik
Kimi zaman anne ve babalar çocuklarının çekimser olduğundan ve bu durumun çocuğun yetişkinliğini etkileyeceği düşüncesiyle neler yapması gerektiği konusunda endişelenirler. Çocuklar özellikle yeni girdiği ortamlarda yeni tanıştığı kişilere karşı mesafeli ve tepkilidirler. Bu durum bir çok anne baba tarafından sorun olarak ifade edilse de bu durum bir çok açıdan normaldir ve çocuk bu durumu çeşitli sosyal ortamlara girdikçe aşabilecektir. Her çocukta belli düzeylerde bu duygu mevcuttur. Önemli olan bu duygunun çocuğun işlevini nasıl etkilediğidir.
Çocuğunuzun çekingen olması onun bir çok yaşam alanını etkiliyor olabilir. Sosyal ortamlarda arkadaşlık kurmakta güçlükler çekebilir ve yaşadığı kaygı sebebiyle daha çok tek başına zaman geçirmek isteyebilir. Bu da çocuğun sosyal ve duygusal anlamda yeterince gelişmemesine neden olabilir. Bunun sonucu olarak “kendine güven” duygusu yeterince gelişmez.
Çekinliğin nedenlerine baktığımızda çevresel, yapısal, ailesel yapı, yetiştiriliş biçimi, genetik faktör gibi bir çok durumun etkili olduğunu görüyoruz. Özellikle ailede çekingen bireyler varsa çocuk bu kişileri model olarak alacaktır.
Çekingen ve utangaç çocuklar neler hissederler? Utangaç çocuklar çoğu zaman özgüven eksikliği ve diğerleri tarafından değersiz bulunacakları, alay edilecekleri düşüncesi taşırlar. Bu nedenle güvenilir buldukları, çok yakından tanıdıkları insanlar karşısında kendilerini ifade etmek isterler. Diğerlerinden kaçınırlar. Çok kısık sesle ve çok az konuşmayı tercih ederler. Tanımadığı biri bir şey dediğinde annesinin arkasına saklanır.
Peki ebeveynler çocuklarının çekingenliklerini atmalarına nasıl yardımcı olabilirler?
• Aşırı kontrol edici, aşırı koruyucu ve kollayıcı olmayın. Yapabileceği şeyler konusunda fırsat tanıyın. Yemek yeme, giyinme, ayakkabısını bağlama ve markete gidip bir şeyler almasına izin verin. Markette listeyi onun tamamlamasına, bir şeyleri bulamadığında görevli kişiye sormasına fırsat verebilirsiniz. Çocuğun çekingenliğini yenmesi güven duygusunun gelişmesiyle mümkündür. Bir şeyleri başardığını gören çocuğun kendine güveni artacaktır.
• Yeni ortamlara, yeni gruplara girmesini sağlayın. Yeni insanlarla tanışmak, sosyal faaliyetlere katılmak utangaçlığını yenmesine yardımcı olacaktır.
• Çocuğun mizacını, kişilik özelliklerini unutmayın. Yapısında olmayan davranışlar sergilemesi için onu zorlamayın.
• Çocuğun utangaçlığını ve çekingenliğini gündeme getirmeyin. Bu durumun üstünde durmak ve vurgulamak çekingenliğin kalıcı hale gelmesini sağlayacaktır.
• Çocuğunuz ile beceremediği konularda alay etmeyin. Yaptığı şeyden ötürü gülüp onun kendini kötü hissetmesine sebep olmayın. Bunu yapmanız çocuğun başka şeyler yapması konusunda isteksizliğinin artmasına sebep olacaktır.
• Cesaretlendirici olun. Yapabildikleri, başarabildikleri üzerine konuşun ve yapabileceği şeyleri destekleyin.
• Çocuğunuza her koşulda onu sevdiğinizi hissettirmelisiniz. Başkalarıyla kıyaslamaktan kaçınmalısınız. Çocuğunuzla sağlıklı ilişkiler oluşturmalısınız. Utangaç çocukların öncelikle aileleri tarafından olumlu desteğe ihtiyaçları vardır.
Çocuğunuz birçok şeyi ilk olarak sizden öğrenir. Sizin tutum ve davranışlarınız çocuğa yön verecektir. Ne kadar cesaretlendirici, fırsat verici ve destekleyici olursanız çocuğunuz o kadar kendine güvenen bir birey olacaktır. Tüm çabalarınıza rağmen çocuğunuz utangaçlığını aşmakta güçlük çekiyorsa ve olumsuz bir gidişat gözlemliyorsanız mutlaka bir uzman desteğine başvurmalısınız.
Uzman Klinik Psikolog Büşra Tonyalı
Çocuğunuzun çekingen olması onun bir çok yaşam alanını etkiliyor olabilir. Sosyal ortamlarda arkadaşlık kurmakta güçlükler çekebilir ve yaşadığı kaygı sebebiyle daha çok tek başına zaman geçirmek isteyebilir. Bu da çocuğun sosyal ve duygusal anlamda yeterince gelişmemesine neden olabilir. Bunun sonucu olarak “kendine güven” duygusu yeterince gelişmez.
Çekinliğin nedenlerine baktığımızda çevresel, yapısal, ailesel yapı, yetiştiriliş biçimi, genetik faktör gibi bir çok durumun etkili olduğunu görüyoruz. Özellikle ailede çekingen bireyler varsa çocuk bu kişileri model olarak alacaktır.
Çekingen ve utangaç çocuklar neler hissederler? Utangaç çocuklar çoğu zaman özgüven eksikliği ve diğerleri tarafından değersiz bulunacakları, alay edilecekleri düşüncesi taşırlar. Bu nedenle güvenilir buldukları, çok yakından tanıdıkları insanlar karşısında kendilerini ifade etmek isterler. Diğerlerinden kaçınırlar. Çok kısık sesle ve çok az konuşmayı tercih ederler. Tanımadığı biri bir şey dediğinde annesinin arkasına saklanır.
Peki ebeveynler çocuklarının çekingenliklerini atmalarına nasıl yardımcı olabilirler?
• Aşırı kontrol edici, aşırı koruyucu ve kollayıcı olmayın. Yapabileceği şeyler konusunda fırsat tanıyın. Yemek yeme, giyinme, ayakkabısını bağlama ve markete gidip bir şeyler almasına izin verin. Markette listeyi onun tamamlamasına, bir şeyleri bulamadığında görevli kişiye sormasına fırsat verebilirsiniz. Çocuğun çekingenliğini yenmesi güven duygusunun gelişmesiyle mümkündür. Bir şeyleri başardığını gören çocuğun kendine güveni artacaktır.
• Yeni ortamlara, yeni gruplara girmesini sağlayın. Yeni insanlarla tanışmak, sosyal faaliyetlere katılmak utangaçlığını yenmesine yardımcı olacaktır.
• Çocuğun mizacını, kişilik özelliklerini unutmayın. Yapısında olmayan davranışlar sergilemesi için onu zorlamayın.
• Çocuğun utangaçlığını ve çekingenliğini gündeme getirmeyin. Bu durumun üstünde durmak ve vurgulamak çekingenliğin kalıcı hale gelmesini sağlayacaktır.
• Çocuğunuz ile beceremediği konularda alay etmeyin. Yaptığı şeyden ötürü gülüp onun kendini kötü hissetmesine sebep olmayın. Bunu yapmanız çocuğun başka şeyler yapması konusunda isteksizliğinin artmasına sebep olacaktır.
• Cesaretlendirici olun. Yapabildikleri, başarabildikleri üzerine konuşun ve yapabileceği şeyleri destekleyin.
• Çocuğunuza her koşulda onu sevdiğinizi hissettirmelisiniz. Başkalarıyla kıyaslamaktan kaçınmalısınız. Çocuğunuzla sağlıklı ilişkiler oluşturmalısınız. Utangaç çocukların öncelikle aileleri tarafından olumlu desteğe ihtiyaçları vardır.
Çocuğunuz birçok şeyi ilk olarak sizden öğrenir. Sizin tutum ve davranışlarınız çocuğa yön verecektir. Ne kadar cesaretlendirici, fırsat verici ve destekleyici olursanız çocuğunuz o kadar kendine güvenen bir birey olacaktır. Tüm çabalarınıza rağmen çocuğunuz utangaçlığını aşmakta güçlük çekiyorsa ve olumsuz bir gidişat gözlemliyorsanız mutlaka bir uzman desteğine başvurmalısınız.
Uzman Klinik Psikolog Büşra Tonyalı
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuklarda Çekingenlik" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Büşra SEZİKLİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Büşra SEZİKLİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
6 Beğeni 
Yazan Uzman
|
çocuklarda çekingenlik, çocuklarda utangaçlık, utangaçlık, çekingenlik, çocuğum çok utangaç, çocuğum çok çekingen, çocukta çekingenlik
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
