Okul Öncesi (0-6yaş) Dönemde Sosyal Gelişim
Bebeklerin sosyal yaşamları başlangıçta anne baba ve kardeşleriyle sınırlıdır. Bebeğin ilk toplumsal davranışı, başka insanları gördüğünde gülümsemesidir. Sonraki aşamada kendi çevresinde hareket eden, daha sonra da emekleyen bebek, ayağa kalkar ve yaklaşık 6 aylık olduğunda ilk engellenme davranışıyla karşılaşır (İnanç,Bilgin ve Atıcı, 2007).
Bir bebeğin etkileşim içeren ilk sosyal tepkisi 2. ay dolaylarında insan yüzüne gülümsemesidir. 3. ay dolaylarında insanlarla objeler arasındaki farkı fark ederek değişik tepkiler göstermesiyle sosyalleşme süreci başlar.
Bebek 3. ayda artık başkalarıyla birlikteyken mutlu, yalnız kaldığında mutsuz ve huzursuz olmaya başlar. Diğer bebekleri fark etme, onlara gülme ve onlar ağladığında ağlama ve onlara ilgi gösterme 4.–5. aylarda başlar. 8–9 aylık olduğunda çocuk başkalarında gözlediği konuşma seslerini, basit davranışları ve jestleri taklit etmeye çabalar,10.–12. aylar arasında aynadaki kendi görüntüsüyle oynar ve görüntüsünü sanki başka bir insanmış gibi öper (Yavuzer, 1996).
2 yaş çocuğu, aile dışındaki bireylerle ilişki kurmaya ve kendi akranlarıyla olan beraberlikten zevk almaya başlar.2 yaş çocuğunun tüm beceri, yetenek ve eğilimlerini “güçlü olma ve bağımsızlık” duyguları büyük ölçüde etkiler. 2 yaşın başlamasıyla birlikte çocuklar, kendilerinden, benmerkezci, bağımlı bir kişi yerine, bağımsız bir varlık olmaları beklendiğini öğrenirler. Anne ve babanın da etkisiyle geliştirilen bu davranış türlerinin tümü “Sosyalleşme Olgusunun“ ilk aşamalarını oluşturur (Yavuzer, 1996).
Üç-dört yaşlarından itibaren çocukta merak, cesaret, yarışmacılık duyguları artar. Ancak, çevresi tarafından kabul edilemez dürtülerini, duygularını ve hayallerini kontrol altına alma çabasındadır. Bu dönemde önemli sorunlardan biri tuvalet eğitimidir. Bu eğitimle birlikte çocuk ayıp, günah vb. kavramları öğrenir ve çocukta utanma duygusu gelişir (Aydın ve Aydın, 1999).
Daha çok toplumsal davranış gösteren 3 yaş çocukları, başka çocuklarla ilişkilerinde edilgin değildirler. Bu dönem çocukları arkadaşlık ilişkilerine önem verir, başka çocuklarla birlikte oynamak isterler (İnanç ve ark., 2007).
Dört yaş çocuğu, yetişkini gözler, yaptıklarını tekrarlamaya çalışır, onun toplumsal davranışlarını örnek alır. Zaman içinde yetişkinin çok tekrarlanan temel davranış özellikleri çocuk için de temel davranış örnekleri olmaya başlar. Anne baba sevgi dolu, sakin, yardımsever ve sorumluluk sahibi iseler, çocuk da onların bu davranışlarını benimseme eğilimi gösterir. Aksine anne babanın bencil, sürekli cezalandırıcı olduğu ortamlarda çocuğun da benzer tutumları benimsemesi son derece doğaldır (Oktay, 2002).
5yaş çocuğu, çevresine karşı dostça bir yaklaşım içindedir. Sorumluluk üstlenmekten hoşlanır ve başladığı işi bitirmeyi sever. Sorumluluk duygusunu geliştirmek için bir işe yardımcı olmak istediği zaman, onu engellemek yerine teşvik etmek,gelişim düzeyine ve özelliklerine uygun sorumluluklar vermek gerekir. Sorumluk duygusunun gelişmiş olması çocuğun hayattaki başarısı ve sosyal uyum için oldukça önemlidir (Çağdaş ve Seçer, 2002).
Yavuzer(2003)`e göre beş yaşın sosyal becerileri şu şekilde sıralanabilir:
* Arkadaşlarını kendi seçer.
* Arkadaşlarıyla çoğunlukla işbirliği yapar; yetişkinler ve kendinden küçükler yerine yaşıtlarıyla birlikte olmaktan hoşlanır.
* Oyunda kurallara uyulması ve dürüst olunması gerektiğini anlar.
* Oldukça belirgin bir gülmece anlayışına sahiptir.
* Kendi başına ya da arkadaşlarıyla birlikte oynadığı evcilik oyunları ve dramatik oyunlar, her gün biraz daha gelişir. Grup oyunlarını tercih eder. 2–3 arkadaşıyla birlikte oynar. Küçükleri korur. Ev dışında daha mutludur.
* Sıkıntı içinde olan arkadaşlarının duygularını paylaşmaya, onları rahatlatmaya çalışır.
Beş yaşında uyumlu ve sakin görünen çocuk altı yaşına doğru uyumsuz, daha hareketli bir görünüm sergiler. Altı yaş çocuğunun en önemli özelliği kararsız olmasıdır. Altı yaşta arkadaş çevresi genişlemeye başlar ve arkadaşlarının önemi artar. Duygularını karşısındakine belli eder, açıklandığında sosyal kuralların nedenlerini anlamaya çalışır. Ailesi ile olan ilişkileri azalmaya başlar, fakat ailesine bağlılığı devam eder. Bireysel oyun yerine grup oyunlarını tercih eder. Oyunlarda kuralları koymayı sever. Kız ve erkek çocuklar farklı oyunlar oynarlar ve ilgi alanları da farklıdır. Meraklıdırlar, çevrelerindeki her şeye ilgi duyarlar, yeni şeyleri denemek isterler. Yeni oyunlar bulur ve denerler. Oyunlarında birçok role girebilirler ve sorumluluk almaya hazırdırlar (Yavuzer, 1996).
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Okul Öncesi (0-6yaş) Dönemde Sosyal Gelişim" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Aysun AKTAŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Aysun AKTAŞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
4 Beğeni 
Yazan Uzman
|
sosyal gelişim, çocukta sosyal gelişim, çocuklarda sosyal gelişim, bebekte sosyal gelişim, bebeklerde sosyal gelişim
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
