Çift ilişkisinde yaşanan çatışmalarda yapılan en yaygın davranış örüntüsü, kimin haklı kimin suçlu olduğunu bulmaya çalışmaktır. Eşler adeta çatışma sebebini, çözümü unutup sonu gelmez bir haklı/suçlu kavgasına girişirler. Bu süreçte zaman zaman arkadaşlar, zaman zaman aile büyükler zaman da zaman da çocuklar bu çatışmada taraf tutmaya yönlendirilir. Kimin haklı kimin haksız olduğunu bulmak, her şeyden daha önemli hale gelir. Ve tahmin edeceğiniz gibi her iki taraf da haklı olduğunu düşündüğünden bu çatışma bir sonuca varmaz.
Çünkü zaten haklı olmak ya da karşı tarafın suçlu olduğunu kanıtlamak üzerine kurulan iletişim aktif dinlemeyi içermez. Böyle bir iletişimde herkes konuşur ama kimse dinlemez. Her iki taraf da karşısındaki konuşurken sessiz kalsa bile, kendi, söyleyeceklerini düşünür. Savunmacı iletişim tarzı dediğimiz bu iletişim tarzında odak, ‘sen’ değil ‘ben’dir. Hedef, anlamak ve anlaşılmak değil, haklı olmak, söyleyecek bir şeyler bulmaktır. Hatta çoğu zaman da son sözü söyleyen olmaktır. Böyle bir ortamda sorunlar çözülmez, birikir. Geçici bir süreliğine halının altına süpürülür. Geçici bir süre diyorum çünkü benzer bir çatışmada kullanıma hazır olması gereken cephane olarak bekletilir. Bu iletişim yorgun, bıkkın, anlaşılmamış bireyler yaratır. Tabi ki bu ruh hali bu insanların kurdukları iletişimlere ve yaşantılarına yansır ve çiftler bazında bu mutsuz bir evliliğin yolunu açar. Bu çiftler terapi sürecine geldiklerinde de benzer örüntüyü devam ettirmeye çalışır, terapisti taraf tutmaya zorlarlar. Bazen terapistin tarafsızlığı bu çift için dayanılmaz bir hal alır. O kadar ki çiftin hemfikir olduğu nadir konulardan biri, terapistin bu tavrının çekilmezliği olabilir. Aslında iyileşme ve farkındalık süreci tam da bu noktada başlar. Çünkü çift, ilk kez farklı bir tavır görür. Bu tavır suçlayıcı değil, kabullenicidir. Tarafsızdır ve onlara hemfikir oldukları bir konu verir. Bu tavır, çatışma ve tarafgirliğin çift ilişkisini besleyen yanını fark etmelerini sağlar. İlişkide yakınlık, sıcaklık ve anlaşılma gibi asıl ihtiyaçlarının giderilmediğini fark etmelerinin yolunu açar. İşte bundan sonra çift birbirini gerçekten dinlemeye başlar. Haklı ya da haksız olanı bulmaya çalışmanın değil; anlamaya ve anlaşılmaya çalışmanın önemini kavrayan çift, terapistin de yardımıyla yeni bir iletişim tarzına geçer. Bu, doyurucu bir iletişim tarzıdır. Bu tarz hiç çatışmanın olmadığı bir ilişki demek değildir. Çatışmaların anlamak ve anlaşılmak için bir fırsat haline dönüştürüldüğü bir iletişimdir. Bu iletişim, mutlu bireyler, mutlu bir çift ve mutlu bir aile ortamı yaratır.
“Bu dönüşümü sağlamak imkansız” “bizim ilişkimiz böyle gelmiş böyle gider” “Bu adam/kadın değişmez” dediğinizi duyar gibiyim. Evet, her sorun içinde iken çözümsüz ve içinden çıkılmaz görünür. Bazen çözüm, bütün bunların dışına çıkıp ilişkiye dışarıdan bakmaktır. Bunu bir profesyonelle birlikte ve güvenli bir ortamda yapmak en doğru olanıdır. Çünkü tarafsız bir göz, halının altına süpürülenleri çıkartıp çöpe atmak ve yeni hikayeler yazmak için ihtiyacınız olandır. Bu dönüşümü yaratabilmek için demeye değer. Ve unutmayın. Her yol bir adımla başlar!