Çocuklarda Horlama ve Uyku Apnesi
Günümüzde sık karşılaşılan sağlık problemlerinden biri olan “Uyku Apne Sendromu” sadece yetişkinlerde değil, çocuklarda hatta bebeklerde bile görülebiliyor. Ailelerin sıklıkla fark edemediği uyku apnesi çocuklarda; horlama, sabahları yorgun uyanma, baş ağrısı, ağız kuruluğu, dikkat eksikliği, okul başarısının düşmesi gibi sorunları beraberinde getirebiliyor. Bununla birlikte zamanında tedavi edilmeyen ileri vakalarda, uykuda ani ölüm gerçekleşebiliyor.
Apne, Yunanca nefessizlik anlamına gelir. "Tıkayıcı Uyku Apne Sendromunda", şiddetli horlama, uykuda sık sık tekrarlayan nefes durmaları ve bunların yol açtığı çeşitli belirtiler vardır.
Uyku apnesinin en sık karşılaşılan nedenleri; bademcik-geniz eti büyümeleri ve şişmanlıktır.
Uyku apnesi sadece erişkinlerde değil çocuk ve bebeklerde de görülebilen önemli bir sağlık sorunudur. En sık neden bademcik, geniz eti büyümeleri ve şişmanlık olmakla birlikte çene ağız ve burunda anatomik bozukluklar da bulunabilir.
Uyku apnesinde; dikkat eksikliği, unutkanlık, sinirlilik yanında çeşitli alt ıslatma sorunları da görülebilir.
Saat olarak yeterli uyumuş olsa bile çocuk sabah yataktan kalktığında kendisini yorgun ve uykulu hisseder. Baş ağrısı ve ağız kuruluğundan şikayet edebilir. Uyku apnesi sorunu yaşayan çocuklarda “parasomni” denen ve uykunun REM fazında kalamamaya bağlı bir takım sorunlar oluşur. Unutkanlık ve dikkat eksikliği nedeniyle okulda başarının düşmesi, sinirlilik, kavgacılık, sıklıkla ağlama gibi davranış bozuklukları gelişebilir. Bu tür sıkıntısı olan çocuklar iştahsız, gergin ve sıkıntılıdır. Ayrıca geceleri altını ıslatma problemleri görülebilir. Sürekli horlayan, ağzından nefes alan ve yeterli uykusunu alamayan çocuklarda; diş ve damak gelişim bozuklukları, diş çürükleri, ağız kokusu, sık boğaz ağrısı ve iltihabı, yutma bozuklukları, yüz gelişim bozuklukları, gelişme geriliği, büyümenin yavaşlaması gibi sorunlar başlayabilir.
Uyku apnesi olan çocuklarda, gece boyunca nefes durmaları nedeni ile tansiyon yükselmeleri, kalbin düzensiz çalışması hatta durması söz konusu olabilmektedir.
Her nefes durmasıyla kandaki oksijen miktarı azalır ve kalp kanı pompalamak için daha fazla zorlanır. Tansiyon yükselir ve nefes almaya tekrar başlandığında bile tansiyon belli bir süre yüksek kalır. Kalp bazen düzensiz çalışır hatta bir kaç saniye durabilir. Uykudaki ani ölümlerin bazılarından bu kalp durmaları sorumlu tutulabilir. Bu tür nefes durmaları gece boyunca sayısız defa tekrarlayabilir.
Uyku apnesi, bebeklerde de görülebilir.
Bebeklerde yani 1 yaşın altında uyku apnesi biraz daha farklıdır. Gelişme eksikliğine bağlı larenksin (gırtlağın) ve solunum sisteminin yeterli oluşmaması gibi sorunlardan kaynaklanır. Bunların yüzde 95' i bir yıl içinde bebeğin gelişmesiyle geçer. Ancak küçük bir grup hayati tehlike oluşturabilecek boyuttadır. Bu gruptaki bebekler daha doğdukları dönemde sıkıntı çekmeye başlarlar, uyku apnesi haricinde normal nefes almada da sıkıntıları vardır. Bu grup hastalar, cerrahi ya da tıbbi müdahale gerektirir. Bebeğin, doğumda oluşan değişik anomalilerden dolayı küçük çeneli olma gibi yapısal nedenlerle dili arkaya kaçabilir ve bu da uyku apne sendromuna yol açabilir.
Tanı için detaylı endoskopik KBB muayenesi yeterlidir. Ancak şüpheli durumlarda, uyku laboratuarında “uyku testi” yapılabilir.
Sıklıkla detaylı bir endoskopik KBB muayenesi tanı için yeterlidir. Burun pasajının, geniz boşluğunu dolduran geniz etinin, adenoid dokusunun, ağız içindeki tonsillerin yani bademciklerin değerlendirilmesi gerekir. Şüpheli durumlarda uyku laboratuvarında uyku incelemesi yapılabilir. Artık çağımızda obezite yani şişmanlık da çocuk yaşlarda görülmeye başladığı için kilo sorunu olan çocuklar ayrıca değerlendirilmelidir.
Bebeklerdeki muayenelerde daha özenli davranılmalıdır. Flexible denen yumuşak endoskoplar ya da ince bebek endoskopları ile muayene yapmak gerekebilir. Bebeklerde de tüm solunum yolu incelenmelidir.
Uyku apnesinin tedavisi, nedene yönelik olarak yapılır.
Çocuklarda uyku apnesinin sebebi tam olarak ortaya konduktan sonra hangi şekilde tedavi yapılacağı planlanmalıdır. Burun, geniz ve boğazdaki enfeksiyon hastalıkları ve alerjik hastalıklarda öncelikle ilaç tedavisi yapılır. Unutulmaması gereken alerjinin de burun tıkanıklığına yol açıp apneye sebep olabileceğidir. Şişman çocuklarda kilo sorununu çözmeye yönelik tedaviler başlanır. Ancak ileri geniz eti büyümesi, bademciklerin aşırı büyüklüğü gibi durumlarda ameliyat en kısa ve kesin tedavidir. Bademciklerin aşırı iltihaplı olmadığı ancak büyük olduğu durumlarda bademciğin tümüyle alınması yerine lazerle küçültülmesi tercih edilmelidir.
Çocuklardaki uyku apnelerinde daha çok burun tıkanıklığına neden olan geniz eti ve bademciklere yönelik ameliyatlar yapılmaktadır. Büyüklerde ise daha çok damak, küçük dil, dil kökü ve yutak kısımlarına yönelik operasyonlar yapılmaktadır. Çocuk ameliyatlarının tamamına yakını çocukların korku duymaması ve bir şey görmemesi ve hissetmemesi için genel anestezi altında yapılır.
Çocukluk çağı apnelerinde bazı özel doğumsal anomaliler dışında %100 ‘e yakın başarı sağlanır.
Apne, Yunanca nefessizlik anlamına gelir. "Tıkayıcı Uyku Apne Sendromunda", şiddetli horlama, uykuda sık sık tekrarlayan nefes durmaları ve bunların yol açtığı çeşitli belirtiler vardır.
Uyku apnesinin en sık karşılaşılan nedenleri; bademcik-geniz eti büyümeleri ve şişmanlıktır.
Uyku apnesi sadece erişkinlerde değil çocuk ve bebeklerde de görülebilen önemli bir sağlık sorunudur. En sık neden bademcik, geniz eti büyümeleri ve şişmanlık olmakla birlikte çene ağız ve burunda anatomik bozukluklar da bulunabilir.
Uyku apnesinde; dikkat eksikliği, unutkanlık, sinirlilik yanında çeşitli alt ıslatma sorunları da görülebilir.
Saat olarak yeterli uyumuş olsa bile çocuk sabah yataktan kalktığında kendisini yorgun ve uykulu hisseder. Baş ağrısı ve ağız kuruluğundan şikayet edebilir. Uyku apnesi sorunu yaşayan çocuklarda “parasomni” denen ve uykunun REM fazında kalamamaya bağlı bir takım sorunlar oluşur. Unutkanlık ve dikkat eksikliği nedeniyle okulda başarının düşmesi, sinirlilik, kavgacılık, sıklıkla ağlama gibi davranış bozuklukları gelişebilir. Bu tür sıkıntısı olan çocuklar iştahsız, gergin ve sıkıntılıdır. Ayrıca geceleri altını ıslatma problemleri görülebilir. Sürekli horlayan, ağzından nefes alan ve yeterli uykusunu alamayan çocuklarda; diş ve damak gelişim bozuklukları, diş çürükleri, ağız kokusu, sık boğaz ağrısı ve iltihabı, yutma bozuklukları, yüz gelişim bozuklukları, gelişme geriliği, büyümenin yavaşlaması gibi sorunlar başlayabilir.
Uyku apnesi olan çocuklarda, gece boyunca nefes durmaları nedeni ile tansiyon yükselmeleri, kalbin düzensiz çalışması hatta durması söz konusu olabilmektedir.
Her nefes durmasıyla kandaki oksijen miktarı azalır ve kalp kanı pompalamak için daha fazla zorlanır. Tansiyon yükselir ve nefes almaya tekrar başlandığında bile tansiyon belli bir süre yüksek kalır. Kalp bazen düzensiz çalışır hatta bir kaç saniye durabilir. Uykudaki ani ölümlerin bazılarından bu kalp durmaları sorumlu tutulabilir. Bu tür nefes durmaları gece boyunca sayısız defa tekrarlayabilir.
Uyku apnesi, bebeklerde de görülebilir.
Bebeklerde yani 1 yaşın altında uyku apnesi biraz daha farklıdır. Gelişme eksikliğine bağlı larenksin (gırtlağın) ve solunum sisteminin yeterli oluşmaması gibi sorunlardan kaynaklanır. Bunların yüzde 95' i bir yıl içinde bebeğin gelişmesiyle geçer. Ancak küçük bir grup hayati tehlike oluşturabilecek boyuttadır. Bu gruptaki bebekler daha doğdukları dönemde sıkıntı çekmeye başlarlar, uyku apnesi haricinde normal nefes almada da sıkıntıları vardır. Bu grup hastalar, cerrahi ya da tıbbi müdahale gerektirir. Bebeğin, doğumda oluşan değişik anomalilerden dolayı küçük çeneli olma gibi yapısal nedenlerle dili arkaya kaçabilir ve bu da uyku apne sendromuna yol açabilir.
Tanı için detaylı endoskopik KBB muayenesi yeterlidir. Ancak şüpheli durumlarda, uyku laboratuarında “uyku testi” yapılabilir.
Sıklıkla detaylı bir endoskopik KBB muayenesi tanı için yeterlidir. Burun pasajının, geniz boşluğunu dolduran geniz etinin, adenoid dokusunun, ağız içindeki tonsillerin yani bademciklerin değerlendirilmesi gerekir. Şüpheli durumlarda uyku laboratuvarında uyku incelemesi yapılabilir. Artık çağımızda obezite yani şişmanlık da çocuk yaşlarda görülmeye başladığı için kilo sorunu olan çocuklar ayrıca değerlendirilmelidir.
Bebeklerdeki muayenelerde daha özenli davranılmalıdır. Flexible denen yumuşak endoskoplar ya da ince bebek endoskopları ile muayene yapmak gerekebilir. Bebeklerde de tüm solunum yolu incelenmelidir.
Uyku apnesinin tedavisi, nedene yönelik olarak yapılır.
Çocuklarda uyku apnesinin sebebi tam olarak ortaya konduktan sonra hangi şekilde tedavi yapılacağı planlanmalıdır. Burun, geniz ve boğazdaki enfeksiyon hastalıkları ve alerjik hastalıklarda öncelikle ilaç tedavisi yapılır. Unutulmaması gereken alerjinin de burun tıkanıklığına yol açıp apneye sebep olabileceğidir. Şişman çocuklarda kilo sorununu çözmeye yönelik tedaviler başlanır. Ancak ileri geniz eti büyümesi, bademciklerin aşırı büyüklüğü gibi durumlarda ameliyat en kısa ve kesin tedavidir. Bademciklerin aşırı iltihaplı olmadığı ancak büyük olduğu durumlarda bademciğin tümüyle alınması yerine lazerle küçültülmesi tercih edilmelidir.
Çocuklardaki uyku apnelerinde daha çok burun tıkanıklığına neden olan geniz eti ve bademciklere yönelik ameliyatlar yapılmaktadır. Büyüklerde ise daha çok damak, küçük dil, dil kökü ve yutak kısımlarına yönelik operasyonlar yapılmaktadır. Çocuk ameliyatlarının tamamına yakını çocukların korku duymaması ve bir şey görmemesi ve hissetmemesi için genel anestezi altında yapılır.
Çocukluk çağı apnelerinde bazı özel doğumsal anomaliler dışında %100 ‘e yakın başarı sağlanır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuklarda Horlama ve Uyku Apnesi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Op.Dr.Orhan ALTINTAŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Op.Dr.Orhan ALTINTAŞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
