2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Normal Doğum ve Seyri
MAKALE #13759 © Yazan Op.Dr.Ayşe DARAMA | Yayın Aralık 2014 | 8,080 Okuyucu
Normal Doğum ve Seyri

Normal doğum bebeğin doğum kanalından geçerek vajinal yolla doğmasıdır.Doğum eylemi rahim ağzının açılmasına yetecek sıklık,şiddet ve sürede meydana gelen,tekrarlayan rahim kasılmaları şeklinde ifade edilir.Düzenli rahim kasılmalarıyla başlayandoğum eylemi bebeğin doğuşu,placenta ve zarların dışarı atılması ile sonlanır.Normal vajinal doğumlarda bebeklerin tamamına yakını baş önde olarak doğum kanalını geçer.Daha eski yıllarda % 4-5 gibi makat ile ilerleyen bebekler de normal doğum ile sonlanırdı.Fakat makat ile doğum kanalına yerleşmiş bebeklerin normal doğum sırasında kaybedilme riski yüksek olduğundan günümüzde sezeryan ile doğum tercih edilmektedir.

Normal gebelik süresi 40 haftadır.38-42 hafta arası normal süre olarak kabul edilir.Normal doğumun başladığını anne adayı düzenli rahim kasılmalarının başlamasıyla anlar.Ayrıca su gelmesi,kanama (nişan ) doğumun başlangıç bulgularıdır.Gebeliğin son aylarında anne adayı arada sırada karnının sertleştiğini,kasıldığını hisseder.Bu kasılmalar rahim ağzını doğuma hazırlayan,yalancı doğum ağrılarıdır.(Braxton-Hicks kontraksiyonları). Bu kasılmaların doğum ağrılarından farkı ritmik olmayışlarıdır.Düzenli,belirli aralıklarla oluşmaz.Doğum sancıları düzenli,belirli aralıklarla gelir.Örneğin başlangıçta 5- 10 dakika aralıklarla gelen ağrının,daha sonraları sıklığı,süresi ve şiddeti gittikçe artmaya başlar.Doğum ağrıları başlayınca yavaş yavaş rahim ağzı (servikal kanal ) genişlemeye başlar.Açılmaya bağlı hafif kanamalar gelmeye başlar.İlk gelen kanlı akıntı nişan olarak adlandırılır.Nişan gebelik sürecinde rahim ağzını tıkayan mukus tıkacıdır.Amacı bebeği ve rahimi vajinal yoldan gelecek enfeksiyonlara karşı korumaktır.Nişan direkt olarak iç çamaşırda lekelenme şeklinde ağrı başlamadan da görülebilir.Gebelik 36 haftayı bitirmişse endişe etmeye gerek yoktur.Doğum eyleminin başlayacağının habercisidir.Nişan bulguları varsa doktorla görüşülmeli ve hastaneye gitmeli.Ağrısız nişan gelmesi durumlarında doğum sancılarının bir ,iki gün içinde başlaması beklenir.

Su gelmesi de doğumun başlangıç bulgularındandır.Su gelmesi durumlarında mutlaka doktora muayene olmalı.Çünkü doğum zamanına bir aydan fazla bir zaman varsa erken doğum tehlikesi oluşacağından su gelmesi tedavi edilme yoluna gidilir.Doğum haftası 37 nin üstündeyse doğum başlatılır.Su gelmesi bazen sulu akıntıyla karışabilir. Bu ayrım doktor muayenesiyle yapılır.

Doğum sancıları başladığında doktorunuz sizi muayene edecektir.Genel olarak gebelik dönemini nasıl geçirdiğinizi tetkik ettikten sonra pelvik muayene yapar.İlk vajinal muayene doğum eyleminin yönetilmesi açısından önemlidir.

Vajinal muayene (vajinal tuşe) de rahim ağzının açıklığı,sertliği,kalınlığı kontrol edilir.Su kesesi varlığına bakılır. Ayrıca bebeğin başının doğum kanalının hangi seviyesinde olduğu,doğum kanalına yerleşip yerleşmediği hakkında bilgi sahibi olur.Vajinal tuşede çatı darlığı olup olmadığı,bebeğin başı ile çatı genişliğinin uygunluğu kontrol edilir.Çatı darlığı yoksa normal doğum eyleminin takibi başlatılır..Vajinal tuşeden sonra bebeğin kalp atımları dinlenir.Yirmi dakika kadar ,gebe kardiotakografi cihazına bağlanarak bebeğin kalp atım hızı ,sancıların şiddeti gözlenir.Muayene sonucunda hemen doğumun başlamadığı sonucuna varılırsa hastaneye yatmadan eve dönülebilir.Çünkü vaktinden önce hastaneye yatış doğum için gereken sabrın erkenden tükenmesine neden olabilir.Gebeye gerçek doğum ağrıları tariflenerek evinde dinlenmesinde fayda vardır.

Eğer gerçek doğum ağrıları başlamış ve rahim ağzı açılmaya başlamışsa hastaneye yatış işlemi yapılır.Yatışdan sonra doğum eyleminin takibi ebe ve doktor tarafından yapılacaktır.

Normal doğumun 4 aşaması vardır.

1-Birinci Aşama

Doğum eyleminin başlaması ile klasik olarak 10 cm olarak ifade edilen tam servikal açıklığa kadar geçen dönemdir.Açılma süreci ilk doğum ve somraki doğumlarda zaman açısından farklılık gösterir.İlk doğumlarda 20 saat,daha önce doğum yapmışlarda 14 saati aşarsa uzamış olarak kabul edilir.

2-İkinci Aşama

Tam servikal açıklıktan bebeğin doğurtulmasına kadar geçen süredir.Normal süresi ilk doğumda 50 dakika,doğurmuşlarda 20 dakikadır.Doğurmamışlarda 2 saat,daha önceden normal doğum yapmış gebelerde 1 saati uzamış travay kabul edilir.

3-Üçüncü Aşama

Bebeğin doğması ile placenta,kordon ve zarların dışarı atılmasına kadar olan süreçtir.Çoğu kadında 10 dakikada sonlanır. 30 dakikayı aşarsa uzamış kabul edilir.Placentanın ayrılma mekanizmasının temelinde ,bebeğin doğumundan sonra da devam eden rahim kasılmaları yatar.Kasılmalar sonucu eşin yatak alanı azalır.Yavaş yavaş rahim duvarından ayrılır.Devam eden kontraksiyonlar sayesinde rahimdeki arterlerden olan kanama baskı altına alınır.

4-Dördüncü Aşama

Dördüncü aşama lohusalık dönemidir.Bebeğin doğumundan gebeliğin meydana getirdiği fizyolojik değişikliklerin tam olarak aradan kalkması arasında geçen süredir.Doğumu takip eden ilk 6 hafta puerperal (lohusalık )olarak kabul görür.Bu süre zarfında genital organlar gebelik öncesi haline geri döner.

Doğumun Birinci Evresi

Vajinal tuşeyle normal doğumun başladığı belirlenip doğum için yatırılan hastaya bazı rutin testler yapılır.Antenatal takipte yapılan testler değerlendirilir.Eksik olanlar varsa tamamlanır.Antenatal takibi olmayanlara Hepatit B-C,HIV testleri,kan grubu,hemogram,tam idrar tetkiki yapılır.Gebelikde kanama riski varsa kan transfüzyonu hazırlıkları yapılır,hazırda bekletilir.Perine traşı yapılmamışsa yaptırılır.Lavman uygulanarak kalın barsak boşaltılır.Lavmanın doğumun birinci evresini hızlandırıcı etkisi vardır.Ayrıca doğum anında ıkınmalarla makattan dışkı çıkarak bebeğin başına bulaşır,lavmanla bu engellenir.Birinci evrede 30 dakikada bir kardiyotokografi ile bebek kalp atımı kaydedilir.1-2 saat arayla vajinal tuşe yapılarak rahim ağzının açıklığı,silinmesi ve açılma hızı kontrol edilir.Rahim ağzının açılması 7-8 cm.i bulunca doktor tarafından su kesesi açılır.Su kesesinin açılması doğum eylemini hızlandırabilir.Ayrıca gelen suyun rengi değerlendirilerek bir olumsuzluk olup olmadığı görülür.Su kesesinin doktor tarafından açılması ağrısız bir işlemdir.Epidural anestezi ile doğum yapılacaksa epidural kateter doğumun birinci evresinde yerleştirilir.Epidural yapılmayacaksa bazı ağrı kesiciler ağrı hissedilmesini azaltmak için birinci evrede yapılır.Doğumun birinci evresinde anne adayı herhangi bir engel yoksa dolaşarak ağrısını çekebilir.Doğumun birinci evresinde hamilenin katı gıda almaması gerekir.Bu herhangi bir olumsuzluk karşısında sezeryan gerekirse midenin boş olması için yapılan bir hazırlıktır.Ayrıca doğumun ikinci evresinde bulantı,kusmalar olabilir.Midenin boş olması kusmayı engelleyebilir.Su içme ihtiyacı olursa damardan serum takılarak susuzluk giderilir veya ağızdan doktora sorularak az miktarda su içilebilir.Vajinal tuşede rahim ağzının açıklığı 10 cm'e ulaşmışsa doğumun birinci evresi tamamlanmıştır.

Doğumun birinci evresinde olabilecek olumsuz durumlar şunlardır;
  • -Rahim ağzı açıklığının ilerlememesi,yavaş açılma olaması
  • -Bebek kalp atımının bozulması
  • -Kanama başlaması
  • -Bebeğin başının doğum kanalına oturmamasıdır.Bu durumlar oluşmuşsa doktor tarafından hasta tekrar muayene edilip ,durum değerlendirilerek sezeryanle doğuma geçilebilir.
Doğumun İkinci Evresi

Rahim ağzı tam açıldıktan sonra bebeğin başı vajinal kanalda ilerleyerek 10 cm uzunluğunda bir yolu geçecek ve dünyaya doğacaktır.Vajina uzunluğu ortalama 10 cm kadardır.Vajina bebek geçişine izin verecek esnemeye uygun kaslar ile sarılıdır.Vajinal kanalın etrafını saran kemik yapı ise esnemeye uygun değildir.Vajinal kanalın orta mesafelerinde ,arasındaki uzaklık yaklaşık 10 cm olan iki kemik çıkıntısı vardır.Bu seviye bebeğin başının geçişi için bir engeldir.Bu engel aşıldıktan sonra artık doğuma çok az bir zaman kalmıştır.Bebeğin başının duruş şekli,kemik yapısı ve baş büyüklüğü vajinal kanaldan geçişi etkileyen faktörlerdir.Bebek bu seviyeyi başını çeneye doğru iyice yaklaştırarak geçmeyi başarır.Kemik çıkıntısını aşan bebek artık yüzünü annenin arkasına bakacak şekilde bir dönüş yapar ve kanalın geri kalan kısmında bu pozisyonda ilerler.Bu seviyeden sonra 5 cm yol kalmıştır ve artık ıkınmalar başlamıştır.Ikınma duygusu bebeğin başının rektuma bası yapması sonucu gelişir ve her sancıyla birlikte ıkınma başlar.Her ağrıyla birlikte gebenin derin nefes alıp,nefesini içerde tutup,kuvvetlice ıkınması istenir.Kuvvetli ıkınmalar bebeğin vajinal kanalda ilerlemesini kolaylaştırır.Ağrılar arasında anne adayı dinlenmeli,bir sonraki ıkınma için güç toplamalı.Ağrı aralarında bebeğin kalp atımı doktor tarafından dinlenir,sıkı takip edilir.Ikınmalarla bebeğin saçı görünmeye başlar.Ikınma bitince bebeğin başı biraz geri çekilir.Belli bir safhadan sonra artık baş içeriye çekilmez,perinede bekler.Bu safhaya taçlanma denir.Doğum artık çok yaklaşmıştır.Bebeğin başının ıkınmalarla perineyi iyice gerdiği noktada epizyotomi açılır.Epizyotomi bebeğin başının daha rahat,çabuk doğması ve doğum anında makatta yırtıklar olmaması için perinenin kesilmesi işlemidir.Epizyotomi açılmadan lokal anestezi yapılır.Perinenin iyice esnek olduğu durumlarda,daha önce vajinal doğum yapmış olanlarda epizyotomiye gerek olmayabilir.Epizyotomi açıldıktan kısa bir süre sonra doğum gerçekleşir.Bebeğin başı doğduktan sonra önce ön omuz,sonra arka omuz doğar ve sonra vücudun geri kalan gövde ve bacakları çok rahat şekilde doğar.Bebek doğar doğmaz ağız ve burun boşluğundaki sıvılar aspire edilir.Bu arada bebek ağlamaya başlar.

Doğumun ikinci evresinde
  • -Bebeğin doğum kanalında ilerlememesi ,ikinci aşamanın çok uzaması
  • -Bebek kalp seslerinde bozulma
  • -Bebeğin boynuna kordon dolanması
  • -Omuz takılması gibi durumlarla karşolaşılabilir.
Doğumun Üçüncü Aşaması

Bebel doğduktan hemen sonra bebeğin göbek lordonu iki ayrı klemple 3-4cm aralıklarla tutulur.İki klemp arasından kesilerek bebek çocuk doktoru ve hemşiresine teslim edilir.Bundan sonra placentanın doğması beklenir.15-20 dakika içinde placenta kendiliğinden ayrılır.Doktor tarafından placenta ve zarların tam oalrak doğup doğmadığı kontrol edilir.Daha sonra epizyotomi açılmışsa tamiri yapılır.Anormal bir kanama varsa rahim ağzı ve vajina duvarları yırtık açısından kontrol edilir.Herşey normal seyrediyorsa hasta odasına alınır.Belli aralıklarla vajinal kanama miktarı takip edilir.

Doğumun Dördüncü Aşaması (Lohusalık )

Lohusalık plasenta çıktıktan sonra başlayan ve 6 hafta süren bir dönemdir.Bu dönem gebelikte genital sistemde ve metabolizmada olan değişimlerin gebelik öncesi duruma döndüğü süreçtir.Lohusalıkta,gebelikte iyice büyümüş olan rahim hızla küçülmeye başlar.2 hafta sonra küçülerek karından hissedilmeyecek boyutlara iner.Memelerden süt salgısı başlar.Bebek emdikçe süt salgısı artar.Rahimden ilk günler hafif kanamalar olur.Daha sonra sarı,beyaz löşi denilen akıntı başlar.Lohusalık sonlarına kadar devam eder.Gebenin vücudundaki fizyolojik ödem hızla çözülmeye ve fazla sıvı idrar yoluyla atılmaya başlar.Alınan fazla kilolar yavaş yavaş verilir.

Lohusalıkda annelerin en çok şikayet ettiği konu meme başı çatlaklarıdır.Meme bakımı uygulayarak çatlaklar engellenir.Emzirme öncesi ve sonrası meme başları ılık su ile temizlenir.Çatlak oluşmaya başlıyorsa doktorun önereceği krem kullanılır.Lohusalıkta idrar yolu enfeksiyonları gelişebilir.Böyle bir durumda doktorla görüşülmeli.Lohusalıkta nadir görülen durumlar aşırı kanama başlaması,rahim içi enfeksiyon ve doğum sonrası depresyondur.Lohusalıkta temizliğe,perine hijyenine dikkat edilmeli.Sık sık duş almalı,perine antiseptik solüsyonlarla silinmeli.Doğumdan hemen sonra duş alınmasında sakınca yoktur.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Normal Doğum ve Seyri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Op.Dr.Ayşe DARAMA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Op.Dr.Ayşe DARAMA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Ayşe DARAMA Fotoğraf
Op.Dr.Ayşe DARAMA
İstanbul
Doktor "Kadın Hastalıkları ve Doğum - Jinekoloji"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi1 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Op.Dr.Ayşe DARAMA'nın Makaleleri
► Normal Vajinal Doğum Prof.Dr.Alparslan BAKSU
► Ağrısız Normal Doğum Op.Dr.Ali Ata ÖZDEMİR
► Normal Doğum mu? Sezeryan mı? Dr.Hasan YILDIZ
► Normal Doğum mu Sezaryen mi ? Op.Dr.Kenan ERTOPÇU
► Normal Doğum ve Sezaryen Dr.Orkun ÇETİN
► Normal Doğum ve Sezaryen Op.Dr.Müjde KOYUNCU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Normal Doğum ve Seyri' başlığıyla benzeşen toplam 52 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Aile Planlaması Kasım 2014
► Rahim Hastalıkları Kasım 2014
► Kürtaj Ekim 2014
► Gebelıkde Ay Ay Gelişim Ağustos 2014
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


11:20
Top