2 Yaş Çocuğu: Keşif, Sosyalleşme ve Oyun
Zincirler Kırılıyor
2 yaşla birlikte artık rahatça yürüyüp koşabilen çocuklar 2 yıl biriktirdikleri enerji ile sanki boşa geçen zamanın telafisini yapma telaşındaymışlar gibi yorulmak bilmez, bitmez-tükenmez bir hareket ve öğrenme açlığı ile etrafı keşfetmeye başlarlar. Bu keşif sadece oyuncaklarla sınırlı kalmaz; mutfak dolaplarındaki tencereler, kaşıklar, kitaplıktaki kitaplar, yatak odanızdaki çekmeceler,banyodaki çamaşır makinesinin içine kadar onun ulaşabildiği her şey ve her yere yayılır. Bu dönemde temizlik ve düzeni bir kenara bırakıp, bireyselleşme sürecine adım atmaya başlayan çocuğa alan açmak gerekir. Bunu yaptıktan sonra haklı olarak ebeveynler olarak tehlike oluşturabilecek mutfak ve banyo ya karşı daha hassas ve yasaklayıcı tutumlar gelişebiliyor. Burada yapılması gereken çocuğun etrafını keşfetmesine olabildiğince güvenli ortamlar sunarak izin vermektir.
Günümüzde şehir hayatı içinde büyüyen çocuklar, dışarıdaki dünya ile gerek var olan tehditler gerekse imkânsızlıklardan dolayı çok geç tanışıyorlar. Tek çocuk ile çekirdek aile modelinin yaygın olduğu metropollerde ev hapsine mahkûm, televizyon ve bilgisayara bağımlı hale gelen çocuklarımız anti-sosyal, içe kapanık, öz güvensiz, girişimcilikten, yaratıcılıktan uzak kişilik yapıları geliştirmeye meyilli olabiliyorlar.
Küçük Bilim İnsanları
Bu dönemde olabildiğince dış dünyayı tanımaya yardımcı olacak faaliyetlerin çocuğa sunulması gelişim alanlarını destekleyecektir. Ne yazık ki şehir insanları olarak bizler AVM kültürüne çok hızlı adapte olduk ve onun kolaycılığına kanıyoruz. Oysaki soğuk-sıcak demeden, çocuğum daha çok küçük demeden sahil kenarlarına, parklara, tiyatroya, otobüs gibi vapur gibi toplu taşıma araçları çocuğumuza sunabileceğimiz birer labaratovar niteliğindedir. Küçük bilim adamlarımızı yanımıza alıp onun heyecan dolu keşiflerine olanak tanımalıyız.
Oyun Grupları
Bu noktada okul öncesi dönem için oyun grupları bu dönemin ihtiyaçları karşısından ev ortamına karşın harika bir alternatif oluşturuyor. Oyun grupları ile birlikte sosyalleşen çocuklar, paylaşım, yardımlaşma, işbirliği yapma, sorumluluk alma, aldığı sorumluluğu yerine getirme gruplarla çalışma, sosyal kurallara uyma gibi becerileri kazanıp geliştirebiliyorlar.
Oyunun eğitici rolünün etkin olarak kullanıldığı bu gruplarda, çeşitli sosyal durum ve rolleri yaşama imkânı buluyorlar. Oyun gruplarıyla birlikte tuvalet eğitimi, cinsel kimlik kazanımı (Sigmund Freud ), iki zıt eğilim arasında seçim yapma, merak duygusu, çevreyi keşfetme ve girişimcilik becerilerinin kazanılması (Eric Ericson) gibi gelişim dönemlerine ait özellikler için uyaranı bol ortamlar sunuluyor.
Neden Oyun?
Ne yazık ki çocuklar yaşadıklarını ve hissettiklerini bizim gibi sözcüklerle aktaramazlar. Hoş bizimde sözcüklere dökemeyip içimize hapsolan ve bize nefes alacak yer bırakmayan hislerimiz olabiliyor. Ancak çocuklarda bu durum daha karmaşıktır. Yargılama, soyutlama neden-sonuç ilişkisi kurma gibi yetenekleri henüz gelişmemiş olan çocuklar, yanlış mantık yürütmelerle içlerinde büyüttükleri korku ve kaygıların sonuçlarını semptomsal yollarla belli ederler. Yeme problemi, alt ıslatma, parmak emme, tırnak yeme, fobi, vb. davranış bozukluklarıyla. Erken çocukluk döneminde sınırlı kelime haznesine sahip olan çocuklar için oyun en etkili araçtır. Oyun çocukların dili, oyuncaklarsa kelimeleridir. Oyunla birlikte çocuklar iç dünyalarını ve yaşadıkları duygularını rahatlıkla ifade ederler. Kurdukları oyun sırasında çocuklar mutluluk, üzüntü, kaygı, şaşkınlık gibi duygularını yansıtır ve iç dünyalarında biriken yüklerinden kurtulmuş olurlar. Psikanalistlere göre; oyun, çocuğun sağlıklı gelişimini destekleyen işlevsel bir aktivitedir. Öyle ki çocuk geçmişteki hayal kırıklıklarını, korkularını, oyuna çeşitli yönlerden getirirken, bu canlandırmalar gerekli olan boşaltımı sağlar.
Çocuklar oyunlarının yönetmenleridir ve duygusal olarak kendilerini tam olarak gerçekleştirme fırsatı bulurlar. Bunun verdiği mutlulukla sağlıklı gelişime açık olurlar. Gelişim psikolojisi üzerine yaptığı çalışmalarıyla kabul gören ve oyunların zekâ gelişimine katkı sağladığını savunan Piaget’ye göre:“Oyun çevredeki nesneleri keşfetme, araştırma ve deneme faaliyetidir. Oyunun büyük bir bölümü zihinsel faaliyetlerdir, çocuk için yaratma, yaratıcılığını geliştirme faaliyetleridir. Çünkü çocuk oyunda sadece büyüklerin yaptığını yapmaz, kendi algı ve deneyimlerini de ekler”.
Oyun Terapisi
Oyunun iyileştirici gücü kanıtlandığından beri çocuklarda terapi yöntemi olarak da sıklıkla kullanılmaktadır.Oyun terapisinin yaratıcılarından olan Axline (1969)’a göre ; “İnsanın içinde kendini iyileştirme gücü vardır. Oyun terapisiyle çocuğun içindeki bu güç açığa çıkar”.
Bilinçaltının gizemini çözmek için birçok araştırma yapan günümüzde klasik psikoanalizin babası olarak tanınan Freud’a göre bilinçaltının sansürleri rüya, hayal ve oyun sırasında kalkar. Freud’a göre oyun, çocuğun yalnızca endişelerini değil, arzu ve isteklerinin de işaretini verir. Çocuk oyunda, gerçekte yapamadığı davranışları yapar, kardeşini kıskanan çocuk oyuncak bebeğine eziyet eder.
2 yaşla birlikte artık rahatça yürüyüp koşabilen çocuklar 2 yıl biriktirdikleri enerji ile sanki boşa geçen zamanın telafisini yapma telaşındaymışlar gibi yorulmak bilmez, bitmez-tükenmez bir hareket ve öğrenme açlığı ile etrafı keşfetmeye başlarlar. Bu keşif sadece oyuncaklarla sınırlı kalmaz; mutfak dolaplarındaki tencereler, kaşıklar, kitaplıktaki kitaplar, yatak odanızdaki çekmeceler,banyodaki çamaşır makinesinin içine kadar onun ulaşabildiği her şey ve her yere yayılır. Bu dönemde temizlik ve düzeni bir kenara bırakıp, bireyselleşme sürecine adım atmaya başlayan çocuğa alan açmak gerekir. Bunu yaptıktan sonra haklı olarak ebeveynler olarak tehlike oluşturabilecek mutfak ve banyo ya karşı daha hassas ve yasaklayıcı tutumlar gelişebiliyor. Burada yapılması gereken çocuğun etrafını keşfetmesine olabildiğince güvenli ortamlar sunarak izin vermektir.
Günümüzde şehir hayatı içinde büyüyen çocuklar, dışarıdaki dünya ile gerek var olan tehditler gerekse imkânsızlıklardan dolayı çok geç tanışıyorlar. Tek çocuk ile çekirdek aile modelinin yaygın olduğu metropollerde ev hapsine mahkûm, televizyon ve bilgisayara bağımlı hale gelen çocuklarımız anti-sosyal, içe kapanık, öz güvensiz, girişimcilikten, yaratıcılıktan uzak kişilik yapıları geliştirmeye meyilli olabiliyorlar.
Küçük Bilim İnsanları
Bu dönemde olabildiğince dış dünyayı tanımaya yardımcı olacak faaliyetlerin çocuğa sunulması gelişim alanlarını destekleyecektir. Ne yazık ki şehir insanları olarak bizler AVM kültürüne çok hızlı adapte olduk ve onun kolaycılığına kanıyoruz. Oysaki soğuk-sıcak demeden, çocuğum daha çok küçük demeden sahil kenarlarına, parklara, tiyatroya, otobüs gibi vapur gibi toplu taşıma araçları çocuğumuza sunabileceğimiz birer labaratovar niteliğindedir. Küçük bilim adamlarımızı yanımıza alıp onun heyecan dolu keşiflerine olanak tanımalıyız.
Oyun Grupları
Bu noktada okul öncesi dönem için oyun grupları bu dönemin ihtiyaçları karşısından ev ortamına karşın harika bir alternatif oluşturuyor. Oyun grupları ile birlikte sosyalleşen çocuklar, paylaşım, yardımlaşma, işbirliği yapma, sorumluluk alma, aldığı sorumluluğu yerine getirme gruplarla çalışma, sosyal kurallara uyma gibi becerileri kazanıp geliştirebiliyorlar.
Oyunun eğitici rolünün etkin olarak kullanıldığı bu gruplarda, çeşitli sosyal durum ve rolleri yaşama imkânı buluyorlar. Oyun gruplarıyla birlikte tuvalet eğitimi, cinsel kimlik kazanımı (Sigmund Freud ), iki zıt eğilim arasında seçim yapma, merak duygusu, çevreyi keşfetme ve girişimcilik becerilerinin kazanılması (Eric Ericson) gibi gelişim dönemlerine ait özellikler için uyaranı bol ortamlar sunuluyor.
Neden Oyun?
Ne yazık ki çocuklar yaşadıklarını ve hissettiklerini bizim gibi sözcüklerle aktaramazlar. Hoş bizimde sözcüklere dökemeyip içimize hapsolan ve bize nefes alacak yer bırakmayan hislerimiz olabiliyor. Ancak çocuklarda bu durum daha karmaşıktır. Yargılama, soyutlama neden-sonuç ilişkisi kurma gibi yetenekleri henüz gelişmemiş olan çocuklar, yanlış mantık yürütmelerle içlerinde büyüttükleri korku ve kaygıların sonuçlarını semptomsal yollarla belli ederler. Yeme problemi, alt ıslatma, parmak emme, tırnak yeme, fobi, vb. davranış bozukluklarıyla. Erken çocukluk döneminde sınırlı kelime haznesine sahip olan çocuklar için oyun en etkili araçtır. Oyun çocukların dili, oyuncaklarsa kelimeleridir. Oyunla birlikte çocuklar iç dünyalarını ve yaşadıkları duygularını rahatlıkla ifade ederler. Kurdukları oyun sırasında çocuklar mutluluk, üzüntü, kaygı, şaşkınlık gibi duygularını yansıtır ve iç dünyalarında biriken yüklerinden kurtulmuş olurlar. Psikanalistlere göre; oyun, çocuğun sağlıklı gelişimini destekleyen işlevsel bir aktivitedir. Öyle ki çocuk geçmişteki hayal kırıklıklarını, korkularını, oyuna çeşitli yönlerden getirirken, bu canlandırmalar gerekli olan boşaltımı sağlar.
Çocuklar oyunlarının yönetmenleridir ve duygusal olarak kendilerini tam olarak gerçekleştirme fırsatı bulurlar. Bunun verdiği mutlulukla sağlıklı gelişime açık olurlar. Gelişim psikolojisi üzerine yaptığı çalışmalarıyla kabul gören ve oyunların zekâ gelişimine katkı sağladığını savunan Piaget’ye göre:“Oyun çevredeki nesneleri keşfetme, araştırma ve deneme faaliyetidir. Oyunun büyük bir bölümü zihinsel faaliyetlerdir, çocuk için yaratma, yaratıcılığını geliştirme faaliyetleridir. Çünkü çocuk oyunda sadece büyüklerin yaptığını yapmaz, kendi algı ve deneyimlerini de ekler”.
Oyun Terapisi
Oyunun iyileştirici gücü kanıtlandığından beri çocuklarda terapi yöntemi olarak da sıklıkla kullanılmaktadır.Oyun terapisinin yaratıcılarından olan Axline (1969)’a göre ; “İnsanın içinde kendini iyileştirme gücü vardır. Oyun terapisiyle çocuğun içindeki bu güç açığa çıkar”.
Bilinçaltının gizemini çözmek için birçok araştırma yapan günümüzde klasik psikoanalizin babası olarak tanınan Freud’a göre bilinçaltının sansürleri rüya, hayal ve oyun sırasında kalkar. Freud’a göre oyun, çocuğun yalnızca endişelerini değil, arzu ve isteklerinin de işaretini verir. Çocuk oyunda, gerçekte yapamadığı davranışları yapar, kardeşini kıskanan çocuk oyuncak bebeğine eziyet eder.
Uzm. Psk. Duygu KARAKULAK TAKVİM
Çocuk, Ergen ve Oyun Terapisti
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "2 Yaş Çocuğu: Keşif, Sosyalleşme ve Oyun" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Duygu KARAKULAK TAKVİM'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Duygu KARAKULAK TAKVİM'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
2 yaş çocuğu, erken çocukluk, çocukta keşif, çocukta oyun, çocukta sosyalleşme, iki yaş, iki yaşında çocuk, iki yaş çocuğu
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
