Çocukluk Çağı Travmalarının Yetişkinlik Yaşantısına Etkisi
ÇOCUKUK ÇAĞI TRAVMALARININ YETİŞKİNLİĞE ETKİLERİ
1.Travma nedir?
2.Çocukluk çağı travması nedir?
3.Çocukluk çağı travmalarının yetişkinliğe olan etkilerinde önemli olan faktörler nelerdir?
4. Çocukluk Çağı Travmalarının Yetişkin ilişkilerine olan etkisi nelerdir?
5. Çocukluk Çağı Travmaları ile Aleksitimi Arasında İlişki var mıdır?
6. Çocukluk Çağı Travmaları Psikopatolojilere neden olur mu?
Öncelikle travma nedir? gelin buna bir bakalm..
Travma: Tecavüz, kaza veya doğal afet gibi olumsuz olaylara verilen duygusal bir tepkidir. Travmatik olay ise; savaş, , ölüm, doğal afet, kaza, tecavüz, ameliyat vb. gibi kişinin kendisinin veya yakınlarının yaşamını, fiziksel ve ruhsal bütünlüğünü tehdit eden ya da böyle algılanan olaylardır.
Her olumsuz yaşam olayları kişide travmaya eden olur mu?
Kişilerin yaşamış oldukları büyük ya da küçük olumsuz yaşam olaylarının kişi tarafından fiziksel ya da duygusal acı verici olarak algılanması ya da ileride acı verme ihtimali olduğu algısı olumsuz yaşam olayının kişi için travma haline gelmesine aracılık eder.
Kısacası yaşanan olumsuz yaşam olayının travma olması için, kişinin o olayı kendisi ya da yakınları için, ruhsal ve fiziksel bütünlüklerini tehdit edici olarak algılıyor olması gerekmektedir. Yani önemli olan yaşanan olay değil kişinin o olayı nasıl algıladığı ve olayla ilgili ne hissettiğidir aslında. Yaşanan olumsuz bir olay biri için travmatik olabilirken bir başkası için travmatik etkiye sahip olmayabilir.
Travmayı bu şekilde açıkladıktan sonra gelin bir de çocukluk çağı traması nedir? ona bakalım.
Çocukluk çağı travması
Çocukken maruz kalmış olabileceğiniz olumsuz ve üzücü deneyimlerin tamamına çocukluk travması diyebiliriz . Bu olumsuz olaylar fiziksel, cinsel veya duygusal istismarlar olabileceği gibi, fiziksel ya da duygusal ihmal de olabilir. Dehşete düşmenize sebep olabilecek herhangi bir yaşam olayı (kazalar, afetler, tartışmalar vb.), fiziksel şiddet ya da sevdiğiniz birinin kaybı, terk edilme gibi gelişim çağında yaşanan travmatik olayların etkilerini yetişkinlik yaşamında da hayatın neredeyse her alanında görmek mümkündür.
Çocukluk çağı travmalarının yetişkinliğe olan etkilerinde önemli olan bazı faktörler vardır. Bunlar:
1. Travmanın yaşandığı yaş
Çocuklukta yaşanan travmaların yetişkinlik dönemindeki etkilerini şekillendiren en önemli faktörlerden birisi yaştır. Çocuk ne kadar küçük yaşta maruz kalıyorsa üzerindeki etkisi de o kadar fazla olmaktadır. Çok küçük yaşta yaşanan travma ileriki yaşlara göre kişiyi daha olumsuz etkilemektedir.
2. Travmanın yoğunluğu,maruz kalınan süre ve sıklığı
Travmanın yoğunluğu ve kişinin travmatik olaya ne kadar süre ve ne sıklıkla maruz kalındığı da yine önemli bir faktördür. Çocuğun travmaya ne kadar uzun süre maruz kalıyorsa ve ne kadar sıklıkla ve yoğun olarak maruz kalıyorsa çocuk üzerindeki etkisi de o denli faza olmaktadır.
3.Travma yaşanırken çocuğun güvende hissettiği ve destek gördüğü kişilerin varlığı
Travma yaşanırken çocuğun yanında güvendiği ve sevgi gördüğü (ebeveyni, akrabası ya da sevdiği kimseler gibi) birilerinin olup olmaması da yine önem arz ediyor bu anlamda. Çocuk travmatik bir olay yaşasa bile bu olay esnasında yanında sevdiği ve destek gördüğü,kısaca kendini güvende hissettiği kimselerin varlığı travmatik olayın çocuk üzerindeki etkisinde rol oynamaktadır. Çocuğun zaten asıl ihtiyacı olan kendini güvende ve destekleniyor olduğunu hissetmesidir. Bunun olmaması olayın çocuğu daha olumsuz etkilemesine neden olabilir.
Çocukluk çağı travmaları yetişkinliğe nasıl etki eder?
Yukarıda da bahsettiğim gibi gelişim çağında yaşanan travmatik olaylar yetişkin yaşamında birçok alanda kişiyi etkileyebilmektedir.
1. Yetişkin ilişkilerine olan etkisi
İlk olarak yetişkin ilişkileri üzerine olan etkisine bakalım.
Çocuklar , insanlarla ilişki kurmayı hayatlarının erken dönemlerinde öğrenmeye başlar. Yaşamlarının ilk yıllarında, hayatta kalabilmek için ihtiyaç duydukları, güvende hissetikleri ve bağlandığıkları kişiler kendilerine zarar verdiğinde ya da bu kişilerin eksikliğini hissettiklerinde ise ilişki kurmak konusunda yanlış bir öğrenme sürecine maruz kalmış olurlar. Bu sebeple de çocukluk çağında yaşanılan travmalar, yetişkinlik dönemindeki ilişkileri olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Öncelikle çocukluktaki travmalar kişilerin bağlanma stillerini etkileyebilmektedir.
Bağlanma stilleri ne demektir?
Bağlanma teorisine göre, yakın ilişkiler kurmak ya da kaçınma davranışları göstermek çocuklukta tecrübe ettiğimiz yaşam olaylarıyla ilgilidir. Teori, çocukluk döneminde bize bakım veren kişi ile kurduğumuz bağların, yetişkinlik döneminde kurduğumuz bağları etkilediğini söyler. Sağlıksız bir bağlanma dahi olsa, yetişkinlik döneminde çocukluk döneminde kurduğumuz bağlara benzer bağlar kurma eğiliminde oluruz. Bağlanma teorisine göre dört temel bağlanma stili vardır:
1.Güvenli Bağlanma
2. Saplantılı Bağlanma
3. Kaçıngan Bağlanma
4. Kaygılı Bağlanma
Yine çocukluk travmaları kişilerin yetişkinlik yaşamındaki İletişim Kurma Stillerini de etkilemektedir.
İletişim kurma stilleri ‘ne bakacak olursak 3 çeşit iletişim kurma stilinden bahsedebiliriz.
1. Pasif-Agresif: Duygularını açmaktan kaçınanan ancak karşısındakini de rahatsız edecek sekilde davranışlar sergileyen kişilerin davranış şeklidir.
2. Agresif: kişinin karşısındakine karşı suçlayıcı,kontrol edici ve uygunsuz davranışlar sergilemesidir.
3. Pasif: ilişkilerde sürekli kendini suçlayan,genelde özür dileyen taraf olan kişilerin davranış şeklidir.
Evet görüldüğü gibi çocuklukta yaşanan travmalar kişilerin ilişki kurma stillerini de etkilemektedir. Kendinizde ya da çevrenizde bu tarz ilişkiler kuran varsa bu ilişki kurma stillerinin öğrenilebildiğini, kişinin kendi gayretiyle ya da bir uzman desteği ile bu öğrenmelerini değiştirebileceğini unutmamak gerek.
Bunlara ileveten çocuklukta yaşanan travmalar kişilerin yetişkin ilişkilerinde güven problemleri yaşamalarına da neden olabilmektedir. Partnerine karşı şüphe ile yaklaşan ya da partneri ne kadar sevildiğini hissettirse de sevilmediğine dair inancı olan kişiler güven problemi yaşıyor olabilir ve bu da travmanın etkisi ile oluşmuş olabilir.
Özetle ilişkilerinizde farkettiğiniz ve sürekli size zarar verdiğini anladığınız ancak nedenini bir türlü anlamlandıramadığınız bu gibi durumlar travmaların etkisi ile oluşan yanlış bağlanma stilleri,ilişki kurma stilleri ya da güven problemi ile ilgili oluyor olabilir. Bu konu da kendinize şefkat göstererek ve zaman tanıyarak, değişmenin mümkün olduğunu ve gerek kendi gayretinizle gerekse zorlandığınız durumlarda uzman desteği alarak ilişkilerinizdeki size zarar veren döngülerinizden kurtulabileceğinizi unutmayın, yeterki siz bu konuda istekli ve gayretli olun.
2.Çocukluk Çağı Travmaları ile Aleksitimi Arasındaki İlişki
İkinci olarak aleksitimi ile ilgili yapılan çalışmaların birçoğunun erken dönem travmalarıyla ilgili olduğu bilinmektedir.
Aleksitimi nedir?
Aleksitimi’yi; duyguları tanımlamada, diğer insanlara ifade etmede ve duygular ile bedensel duyumları birbirinden ayırt etmede güçlük ve işlemsel düşünmede, hayal kurmada, düşlemde kısıtlılık olarak tanımlayabiliriz.
Çocukluk çağında maruz kalınan istismar öyküsüyle aleksitimi arasında ilişkili olduğu da yapılan araştırmalarla bulunmuştur.
Aleksitimi’nin tedavisinde ise; ilaç tedavisiyle birlikte destekleyici bireysel veya grup psikoterapilerinin olumlu sonuçları olabileceği düşünülmektedir. Bununla bereber aleksitimik özelliklerin azaltılmasında bilişsel davranışçı terapi ve grup terapisi olmak üzere iki yaklaşımın etililik konusunda öne çıktığı görülmektedir.
3.Çocukluk Çağı Travmaları ve Psikopatolojiler
Yapılan birçok çalışmada çocukluk çağı travmalarıyla birçok psikiyatrik rahatsızlık arasında ilişki olduğu bulunmuştur. Bunlardan bazıları; deprsyon,okb, halüsinasyon görme, travma sonrası stres bozukluğu,dissosiyatif bozukluklar, cinsel işlev bozukluğu, anksiyete, çoklu kişilik bozukluğu, alkol ve madde bağımlılığı, kişilik bozuklukları, panik bozukluk, davranış bozukluğu, öğrenme güçlükleridir.
4.Duygu düzenleme ile çocukluk çağı travmalarının ilişkisi
Bireylerin ruh sağlığı, arkadaş ilişkileri, duygularını kontrol edebilme ve davranışsal uyum üzerinde çocuk istismarının ciddi etkileri bulunmuştur. Çocukluktaki yaşanan istismar deneyimleri kişilerarası ilişkilerde uygun duygusal tepkilerin gösterilmesini güçleştirmekte ve bu da kişilerarası ilişkilerde sorun olarak bireylerin karşısına çıkmaktadır. Ayrıca kişinin duygu düzenleme becerisi kişide psikopatolojilerin oluşmasında da önemli bir etken olarak görülmektedir.
5.Kimlik Duygusu
Son olarak da, çocuklukta yaşanan travmaların kimlik gelişimini olumsuz yönde etkileyebileceği, kimlik bocalamasına neden olabileceği düşünülmektedir.
Özetle ; Çocukluk çağı travmalarının hem duygu düzenleme becerilerini hem de kimlik duygusunun gelişimini etkilediği ve dolayısıyla yaşamın ileriki dönemlerinde psikopatolojilere neden olabileceği bilinmektedir. Bu nedenle de çocukluk çağında travmaların yaşanmasının önüne geçilebilmesi için önleyici çalışmalar yapılması ya da travmaya maruz kalanların da travmadan etkilenme düzeyine ve yaşamını olumsuz etkileyip etkilememesine göre kişilere gerek psikiyatrik gerekse uzman desteği alarak bireysel ya da grup psikoterapileri ile kişinin üzerindeki etkisinin azaltılması sağlanabilir.
Her ne yaşamış olursanız olun iyileşmek mümkün, yeterki kendinize bunun için gerekli olan zamanı ve imkanı verin. Doğru uzman desteği ile travmaların üzerinizdeki etkisinden kurtulabilir ya da etkisinin azalmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için Emdr terapisi ve Flash Emdr oldukça etkili sonuçlar vermektedir.
İyi günler diliyorum.
Psikolog ve Aile Danışmanı Çiğdem YALÇIN
1.Travma nedir?
2.Çocukluk çağı travması nedir?
3.Çocukluk çağı travmalarının yetişkinliğe olan etkilerinde önemli olan faktörler nelerdir?
4. Çocukluk Çağı Travmalarının Yetişkin ilişkilerine olan etkisi nelerdir?
5. Çocukluk Çağı Travmaları ile Aleksitimi Arasında İlişki var mıdır?
6. Çocukluk Çağı Travmaları Psikopatolojilere neden olur mu?
Öncelikle travma nedir? gelin buna bir bakalm..
Travma: Tecavüz, kaza veya doğal afet gibi olumsuz olaylara verilen duygusal bir tepkidir. Travmatik olay ise; savaş, , ölüm, doğal afet, kaza, tecavüz, ameliyat vb. gibi kişinin kendisinin veya yakınlarının yaşamını, fiziksel ve ruhsal bütünlüğünü tehdit eden ya da böyle algılanan olaylardır.
Her olumsuz yaşam olayları kişide travmaya eden olur mu?
Kişilerin yaşamış oldukları büyük ya da küçük olumsuz yaşam olaylarının kişi tarafından fiziksel ya da duygusal acı verici olarak algılanması ya da ileride acı verme ihtimali olduğu algısı olumsuz yaşam olayının kişi için travma haline gelmesine aracılık eder.
Kısacası yaşanan olumsuz yaşam olayının travma olması için, kişinin o olayı kendisi ya da yakınları için, ruhsal ve fiziksel bütünlüklerini tehdit edici olarak algılıyor olması gerekmektedir. Yani önemli olan yaşanan olay değil kişinin o olayı nasıl algıladığı ve olayla ilgili ne hissettiğidir aslında. Yaşanan olumsuz bir olay biri için travmatik olabilirken bir başkası için travmatik etkiye sahip olmayabilir.
Travmayı bu şekilde açıkladıktan sonra gelin bir de çocukluk çağı traması nedir? ona bakalım.
Çocukluk çağı travması
Çocukken maruz kalmış olabileceğiniz olumsuz ve üzücü deneyimlerin tamamına çocukluk travması diyebiliriz . Bu olumsuz olaylar fiziksel, cinsel veya duygusal istismarlar olabileceği gibi, fiziksel ya da duygusal ihmal de olabilir. Dehşete düşmenize sebep olabilecek herhangi bir yaşam olayı (kazalar, afetler, tartışmalar vb.), fiziksel şiddet ya da sevdiğiniz birinin kaybı, terk edilme gibi gelişim çağında yaşanan travmatik olayların etkilerini yetişkinlik yaşamında da hayatın neredeyse her alanında görmek mümkündür.
Çocukluk çağı travmalarının yetişkinliğe olan etkilerinde önemli olan bazı faktörler vardır. Bunlar:
1. Travmanın yaşandığı yaş
Çocuklukta yaşanan travmaların yetişkinlik dönemindeki etkilerini şekillendiren en önemli faktörlerden birisi yaştır. Çocuk ne kadar küçük yaşta maruz kalıyorsa üzerindeki etkisi de o kadar fazla olmaktadır. Çok küçük yaşta yaşanan travma ileriki yaşlara göre kişiyi daha olumsuz etkilemektedir.
2. Travmanın yoğunluğu,maruz kalınan süre ve sıklığı
Travmanın yoğunluğu ve kişinin travmatik olaya ne kadar süre ve ne sıklıkla maruz kalındığı da yine önemli bir faktördür. Çocuğun travmaya ne kadar uzun süre maruz kalıyorsa ve ne kadar sıklıkla ve yoğun olarak maruz kalıyorsa çocuk üzerindeki etkisi de o denli faza olmaktadır.
3.Travma yaşanırken çocuğun güvende hissettiği ve destek gördüğü kişilerin varlığı
Travma yaşanırken çocuğun yanında güvendiği ve sevgi gördüğü (ebeveyni, akrabası ya da sevdiği kimseler gibi) birilerinin olup olmaması da yine önem arz ediyor bu anlamda. Çocuk travmatik bir olay yaşasa bile bu olay esnasında yanında sevdiği ve destek gördüğü,kısaca kendini güvende hissettiği kimselerin varlığı travmatik olayın çocuk üzerindeki etkisinde rol oynamaktadır. Çocuğun zaten asıl ihtiyacı olan kendini güvende ve destekleniyor olduğunu hissetmesidir. Bunun olmaması olayın çocuğu daha olumsuz etkilemesine neden olabilir.
Çocukluk çağı travmaları yetişkinliğe nasıl etki eder?
Yukarıda da bahsettiğim gibi gelişim çağında yaşanan travmatik olaylar yetişkin yaşamında birçok alanda kişiyi etkileyebilmektedir.
1. Yetişkin ilişkilerine olan etkisi
İlk olarak yetişkin ilişkileri üzerine olan etkisine bakalım.
Çocuklar , insanlarla ilişki kurmayı hayatlarının erken dönemlerinde öğrenmeye başlar. Yaşamlarının ilk yıllarında, hayatta kalabilmek için ihtiyaç duydukları, güvende hissetikleri ve bağlandığıkları kişiler kendilerine zarar verdiğinde ya da bu kişilerin eksikliğini hissettiklerinde ise ilişki kurmak konusunda yanlış bir öğrenme sürecine maruz kalmış olurlar. Bu sebeple de çocukluk çağında yaşanılan travmalar, yetişkinlik dönemindeki ilişkileri olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Öncelikle çocukluktaki travmalar kişilerin bağlanma stillerini etkileyebilmektedir.
Bağlanma stilleri ne demektir?
Bağlanma teorisine göre, yakın ilişkiler kurmak ya da kaçınma davranışları göstermek çocuklukta tecrübe ettiğimiz yaşam olaylarıyla ilgilidir. Teori, çocukluk döneminde bize bakım veren kişi ile kurduğumuz bağların, yetişkinlik döneminde kurduğumuz bağları etkilediğini söyler. Sağlıksız bir bağlanma dahi olsa, yetişkinlik döneminde çocukluk döneminde kurduğumuz bağlara benzer bağlar kurma eğiliminde oluruz. Bağlanma teorisine göre dört temel bağlanma stili vardır:
1.Güvenli Bağlanma
2. Saplantılı Bağlanma
3. Kaçıngan Bağlanma
4. Kaygılı Bağlanma
Yine çocukluk travmaları kişilerin yetişkinlik yaşamındaki İletişim Kurma Stillerini de etkilemektedir.
İletişim kurma stilleri ‘ne bakacak olursak 3 çeşit iletişim kurma stilinden bahsedebiliriz.
1. Pasif-Agresif: Duygularını açmaktan kaçınanan ancak karşısındakini de rahatsız edecek sekilde davranışlar sergileyen kişilerin davranış şeklidir.
2. Agresif: kişinin karşısındakine karşı suçlayıcı,kontrol edici ve uygunsuz davranışlar sergilemesidir.
3. Pasif: ilişkilerde sürekli kendini suçlayan,genelde özür dileyen taraf olan kişilerin davranış şeklidir.
Evet görüldüğü gibi çocuklukta yaşanan travmalar kişilerin ilişki kurma stillerini de etkilemektedir. Kendinizde ya da çevrenizde bu tarz ilişkiler kuran varsa bu ilişki kurma stillerinin öğrenilebildiğini, kişinin kendi gayretiyle ya da bir uzman desteği ile bu öğrenmelerini değiştirebileceğini unutmamak gerek.
Bunlara ileveten çocuklukta yaşanan travmalar kişilerin yetişkin ilişkilerinde güven problemleri yaşamalarına da neden olabilmektedir. Partnerine karşı şüphe ile yaklaşan ya da partneri ne kadar sevildiğini hissettirse de sevilmediğine dair inancı olan kişiler güven problemi yaşıyor olabilir ve bu da travmanın etkisi ile oluşmuş olabilir.
Özetle ilişkilerinizde farkettiğiniz ve sürekli size zarar verdiğini anladığınız ancak nedenini bir türlü anlamlandıramadığınız bu gibi durumlar travmaların etkisi ile oluşan yanlış bağlanma stilleri,ilişki kurma stilleri ya da güven problemi ile ilgili oluyor olabilir. Bu konu da kendinize şefkat göstererek ve zaman tanıyarak, değişmenin mümkün olduğunu ve gerek kendi gayretinizle gerekse zorlandığınız durumlarda uzman desteği alarak ilişkilerinizdeki size zarar veren döngülerinizden kurtulabileceğinizi unutmayın, yeterki siz bu konuda istekli ve gayretli olun.
2.Çocukluk Çağı Travmaları ile Aleksitimi Arasındaki İlişki
İkinci olarak aleksitimi ile ilgili yapılan çalışmaların birçoğunun erken dönem travmalarıyla ilgili olduğu bilinmektedir.
Aleksitimi nedir?
Aleksitimi’yi; duyguları tanımlamada, diğer insanlara ifade etmede ve duygular ile bedensel duyumları birbirinden ayırt etmede güçlük ve işlemsel düşünmede, hayal kurmada, düşlemde kısıtlılık olarak tanımlayabiliriz.
Çocukluk çağında maruz kalınan istismar öyküsüyle aleksitimi arasında ilişkili olduğu da yapılan araştırmalarla bulunmuştur.
Aleksitimi’nin tedavisinde ise; ilaç tedavisiyle birlikte destekleyici bireysel veya grup psikoterapilerinin olumlu sonuçları olabileceği düşünülmektedir. Bununla bereber aleksitimik özelliklerin azaltılmasında bilişsel davranışçı terapi ve grup terapisi olmak üzere iki yaklaşımın etililik konusunda öne çıktığı görülmektedir.
3.Çocukluk Çağı Travmaları ve Psikopatolojiler
Yapılan birçok çalışmada çocukluk çağı travmalarıyla birçok psikiyatrik rahatsızlık arasında ilişki olduğu bulunmuştur. Bunlardan bazıları; deprsyon,okb, halüsinasyon görme, travma sonrası stres bozukluğu,dissosiyatif bozukluklar, cinsel işlev bozukluğu, anksiyete, çoklu kişilik bozukluğu, alkol ve madde bağımlılığı, kişilik bozuklukları, panik bozukluk, davranış bozukluğu, öğrenme güçlükleridir.
4.Duygu düzenleme ile çocukluk çağı travmalarının ilişkisi
Bireylerin ruh sağlığı, arkadaş ilişkileri, duygularını kontrol edebilme ve davranışsal uyum üzerinde çocuk istismarının ciddi etkileri bulunmuştur. Çocukluktaki yaşanan istismar deneyimleri kişilerarası ilişkilerde uygun duygusal tepkilerin gösterilmesini güçleştirmekte ve bu da kişilerarası ilişkilerde sorun olarak bireylerin karşısına çıkmaktadır. Ayrıca kişinin duygu düzenleme becerisi kişide psikopatolojilerin oluşmasında da önemli bir etken olarak görülmektedir.
5.Kimlik Duygusu
Son olarak da, çocuklukta yaşanan travmaların kimlik gelişimini olumsuz yönde etkileyebileceği, kimlik bocalamasına neden olabileceği düşünülmektedir.
Özetle ; Çocukluk çağı travmalarının hem duygu düzenleme becerilerini hem de kimlik duygusunun gelişimini etkilediği ve dolayısıyla yaşamın ileriki dönemlerinde psikopatolojilere neden olabileceği bilinmektedir. Bu nedenle de çocukluk çağında travmaların yaşanmasının önüne geçilebilmesi için önleyici çalışmalar yapılması ya da travmaya maruz kalanların da travmadan etkilenme düzeyine ve yaşamını olumsuz etkileyip etkilememesine göre kişilere gerek psikiyatrik gerekse uzman desteği alarak bireysel ya da grup psikoterapileri ile kişinin üzerindeki etkisinin azaltılması sağlanabilir.
Her ne yaşamış olursanız olun iyileşmek mümkün, yeterki kendinize bunun için gerekli olan zamanı ve imkanı verin. Doğru uzman desteği ile travmaların üzerinizdeki etkisinden kurtulabilir ya da etkisinin azalmasını sağlayabilirsiniz. Bunun için Emdr terapisi ve Flash Emdr oldukça etkili sonuçlar vermektedir.
İyi günler diliyorum.
Psikolog ve Aile Danışmanı Çiğdem YALÇIN
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocukluk Çağı Travmalarının Yetişkinlik Yaşantısına Etkisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Çiğdem YALÇIN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Çiğdem YALÇIN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
