Diyabet (Şeker Hastalığı) Gelişeceğini Nasıl Anlarız?
DİYABET-ŞEKER HASTALIĞI ÖNCÜ İŞARETLERİ
diyabet şeker hastalığı gelişeceğinin bazı öncü işaretleri vardır. Bunlar tip 2 diyabet denilen şeker hastalığının ortaya çıkacağını bize anlatır. Erişkin tipi Şeker hastalığının erken belirtileri şunlardır:
1.Serum kreatinin düzeyinin düşük olması
2. GGT denilen karaciğer testi yüksekliği
3.Açlık kan şekeri 90 mg/dl üzerinde olması
4. Açlık insülin düzeyi 10 Unitenin üzerinde olması
5.Adiponektin düşüklüğü
6.Ferritin yüksekliği
7.Trigliserid yüksekliği
8.Ergenlik erken yaşta başlaması
9.Homosistein yüksekliği
10.Gebelikte kan şekerinde yükselme veya yükleme testindeki bozukluklar
11.Karaciğer yağlanması
12.D vitamini düşüklüğü
13.HbA1c yüksekliği
14.Ürik asit yüksekliği
15.Ailede şeker hastalığı olması
16. Obezite-şişmanlık
17.Tansiyon yüksekliği
18.İnterlökin-2 reseptör A yüksekliği
19. Bel çevresinin fazla olması
Bu bulgu ve belirtiler varsa şeker hastalığı gelişme risi yüksektir. Bu durumda bir ENDOKRİN UZMANINA başvurmak gerekir.
Şeker hastalığı riski olan veya ailesinde şeker olan kişiler şu önlemleri almalıdır.
1.Sağlıklı beslenmeyi öğrenmeli
2.Karbonhidrat alımını azaltmalı
3.Faydalı yağ (zeytinyağı gibi sıvı yağ) yemeli
4.Posalı gıdalar (Sebze ve meyve) yemeyi alışkanlık haline getirmeli
5.Fazla kiloları vermeli
6.Düzenli egzersiz yapmalı
7.Stresli bir yaşamdan uzak durmalı
8.Sigara içilmemeli
9.Düzenli uyumalı
10.Alkol alımı azaltılmalı
11.Günde 500 gr.dan fazla et yemeyin kırmızı eti haftada bir yiyin. Balık haftada en az iki kez yiyin
12. Kanda krom, magnezyum, çinko ve manganez ölçtürün eksikse multivitamin ilaçlarla tamamlayın
13.Yeşil çay için
14.Omega 3 desteği alın
15.Tütsülenmiş ve soslu etler, sucuk, salam, jambon ve sosis yemeyin
16.İçinde nitrat olan maden suyu veya içme suyu içmeyiniz.
17.Çocuğunuzu en az 6 ay emzirin ve daha önce inek sütü içirmeyin
18.D vitamini eksikliği varsa tedavi olun
19.Margarin yemeyiniz, en iyisi zeytinyağı yiyiniz
20.Diyabet riskiniz yüksekse antioksidanlar (üzüm çekirdeği ekstresi, E ve C vitamini), probiyotik ve omega-3 desteği alınız. Bu vitaminlerin yüksek dozlarının faydadan çok zarar verdiğini de unutmayınız.
21.Televizyon az seyrediniz.
Şeker hastalığı gelişimini önlemek için beslenmede alınacak ufak önlemler:
1: Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği veya çavdar ekmeği yemek
2. Margarin, kuyruk yağı veya iç yağı yerine zeytinyağı yemek
3. Hergün 4-5 tane ceviz veya badem yemek
4. Nişastalı gıdaları yememek
5. Beyaz pirinç pilavı yerine bulgur pilavı yemek
6. Renkli sebze ve meyveleri bol yemek
7. Yağlı süt, yoğurt ve peynir yerine yağsız süt, yoğurt ve peynir yemek
8.Kızartma yerine buharda (fırında) veya ızgarada pişmiş yemek yemek
9. Tatlı yerine meyve yemek
10. Kola veya gazoz yerine su içmek
11.Kahve ve siyah çay yerine adaçayı, yeşil çay veya ıhlamur içmek
12.Haftada bir defa kırmızı et, diğer günler balık veya hindi ve tavuk eti yemek
13. Pasta, kek, börek ve dondurma yerine meyve yemek
14. Hamburger veya pizza yerine Akdeniz salatası yemek
15. Hazır veya işlenmiş gıda yerine doğal veya dondurulmuş gıda yemek
16. Öğünlerde bol salata yemek
17. Meyve suyu yerine meyveyi kabuğu ile yemek
18. Kuru baklagilleri sık yemek
19. Sakatat (karaciğer, böbrek, beyin, işkembe) yememek
20. Haftada 2 yumurtadan fazla yememek, onları da haşlama olarak yemek
21. Etli yemeklere yağ koymamak
22. Yemeklere daha az tuz koymak
Vücudumuz kan Şekerini Nasıl Ayarlar?
Vücudumuz kendisi için gerekli olan enerjiyi yediğimiz gıdalardan elde eder. Yemek yedikten sonra gıdalar bağırsaklarda parçalanarak ufak şeker parçalarına dönüşür ve daha sonra bağırsaktan emilerek kan akımı yoluyla vücudumuza dağılır. Enerji sağlanması için kan şekerinin özellikle kas, karaciğer, yağ ve beyin gibi dokular olmak üzere tüm organların hücrelerine girmesi gerekir. Kanda bulunan şekerin hücrelere girmesi pankreas bezinden salgılanan insülin hormonu sayesinde olur. İnsülin hormonu yoksa veya olduğu halde etki gösteremiyorsa kandaki şeker hücreye giremediğinden birikir ve şekeriniz yükselmeye başlar. . Kan şekerinin ayarlanmasında insülin çok önemli olmasına rağmen diğer hormonların da kısmi etkileri vardır. Kanda şeker artınca (180 mg/dl’yi geçince) idrarla atılmaya başlar.
Şeker Hastalığının Belirtileri Nelerdir ?
Tip 1 şeker hastalarında çok su içme, çok idrara gitme, çok yemek yenmesine karşın kilo verme gibi şikayetler çok belirgin olduğu halde Tip 2 şeker hastalarında bu belirtiler silik olabilir ve hastalık sinsi bir şekilde başlar. Bu kişilerin çoğunda hiçbir şikayet olmayabilir. Bazı hastalarda ise sık idrara gitme, aşırı açlık, zayıflama, halsizlik, görmede bulanıklık, kadınlarda vajinal kaşıntı, susuzluk ve çok su içme gibi belirtiler ortaya çıkar.
Şeker hastalığında görülen belirtiler şunlardır:
Çok su içme ve ağız kuruması
Çok idrara gitme
Çok acıkma
Çok yemek yemeye rağmen zayıflama ve halsizlik
Yaraların geç iyileşmesi
Cildin kuru ve kaşıntılı olması
Ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
Görmede bulanıklık
Vajinal kaşıntı
Yemeklerden sonra uyku gelmesi
Tatlıya düşkünlük
Gizli Şeker (Pre-Diabet)
Açlık kan şekerinin 90 ile 126 mg/dl arasında olmasına ‘’Açlık Kan şekeri Bozukluğu’’ adı verilirken, kan şekerinin yükleme testi (OGTT) sırasında (75 gram glukozla yapılan şeker yükleme testinde) 2. saattte 140 ile 199 mg/dl arasında çıkmasına ise '‘ Şeker Tolerans Bozukluğu’’ veya ‘’Gizli Şeker’’ adı verilir. İşte hem açlık kan şekeri bozukluğuna hem de glukoz tolerans bozukluğuna ‘’Pre-Diabet’’ adı verilir. ‘’Pre’’ sözcüğü latince ‘’ön’’ veya ‘’erken’’ anlamına gelmektedir. Diğer bir deyimle şeker hastalığının ön veya erken devresi demektir. Bu kişilerde diyabeti önleme programı ile (sağlıklı beslenme, egzersiz ve fazla kiloların verilmesi) hastalık geriletilebilir veya ortaya çıkması geciktirilir.
Şeker Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Şeker hastalığının teşhisi için en az 8 saatlik bir açlık sonrası kan şekerine bakılır. Açlık kan şekeri 126 mg/dl ve üzerinde çıkarsa şeker hastalığı vardır, denir. Ancak teşhisin kesinleşmesi için birkaç gün sonra tekrar açlık kan şekerine bakılması gerekir. İkinci ölçümde de 126 mg/dl den fazla ise artık kesin olarak şeker hastalığı vardır, diyebiliriz.
Açlık kan şekeri 90 ile 126 mg/dl arasında çıkarsa bu kişilerde şeker yükleme testi yapılır. 75 gram şekerli su 10-16 saatlik açlık sonrası sabah içirilir ve 2. saat kan şekerine bakılır. 2. saat kan şekeri 200 mg/dl ve üzerinde ise şeker hastalığı vardır, denir. Eğer ikinci saat kan şekeri 140-199 mg/dl arasında çıkarsa “gizli şeker hastalığı “ vardır.
Çok su içen, çok idrara giden veya izah edilemeyen kilo kaybı olan bir kişide öğün durumuna yani açlık veya tokluk durumuna bakılmaksızın günün herhangi bir saatinde ölçülen kan şekeri 200 mg/dl ve üzerinde çıkarsa yine şeker hastalığı teşhisi konur.
Açlık kan şekerinin 90 mg/dl den daha az olmasına normal diyoruz.
KAYNAKLAR:
1. Prof Dr Metin Özata, Diyabetle kaliteli yaşam Rehberi, Gürer yayınları, 2009
2. http://www.drdiyabet.com
3. http://www.reaktifhipoglisemi.com
4. http://www.endokrin.org
diyabet şeker hastalığı gelişeceğinin bazı öncü işaretleri vardır. Bunlar tip 2 diyabet denilen şeker hastalığının ortaya çıkacağını bize anlatır. Erişkin tipi Şeker hastalığının erken belirtileri şunlardır:
1.Serum kreatinin düzeyinin düşük olması
2. GGT denilen karaciğer testi yüksekliği
3.Açlık kan şekeri 90 mg/dl üzerinde olması
4. Açlık insülin düzeyi 10 Unitenin üzerinde olması
5.Adiponektin düşüklüğü
6.Ferritin yüksekliği
7.Trigliserid yüksekliği
8.Ergenlik erken yaşta başlaması
9.Homosistein yüksekliği
10.Gebelikte kan şekerinde yükselme veya yükleme testindeki bozukluklar
11.Karaciğer yağlanması
12.D vitamini düşüklüğü
13.HbA1c yüksekliği
14.Ürik asit yüksekliği
15.Ailede şeker hastalığı olması
16. Obezite-şişmanlık
17.Tansiyon yüksekliği
18.İnterlökin-2 reseptör A yüksekliği
19. Bel çevresinin fazla olması
Bu bulgu ve belirtiler varsa şeker hastalığı gelişme risi yüksektir. Bu durumda bir ENDOKRİN UZMANINA başvurmak gerekir.
Şeker hastalığı riski olan veya ailesinde şeker olan kişiler şu önlemleri almalıdır.
1.Sağlıklı beslenmeyi öğrenmeli
2.Karbonhidrat alımını azaltmalı
3.Faydalı yağ (zeytinyağı gibi sıvı yağ) yemeli
4.Posalı gıdalar (Sebze ve meyve) yemeyi alışkanlık haline getirmeli
5.Fazla kiloları vermeli
6.Düzenli egzersiz yapmalı
7.Stresli bir yaşamdan uzak durmalı
8.Sigara içilmemeli
9.Düzenli uyumalı
10.Alkol alımı azaltılmalı
11.Günde 500 gr.dan fazla et yemeyin kırmızı eti haftada bir yiyin. Balık haftada en az iki kez yiyin
12. Kanda krom, magnezyum, çinko ve manganez ölçtürün eksikse multivitamin ilaçlarla tamamlayın
13.Yeşil çay için
14.Omega 3 desteği alın
15.Tütsülenmiş ve soslu etler, sucuk, salam, jambon ve sosis yemeyin
16.İçinde nitrat olan maden suyu veya içme suyu içmeyiniz.
17.Çocuğunuzu en az 6 ay emzirin ve daha önce inek sütü içirmeyin
18.D vitamini eksikliği varsa tedavi olun
19.Margarin yemeyiniz, en iyisi zeytinyağı yiyiniz
20.Diyabet riskiniz yüksekse antioksidanlar (üzüm çekirdeği ekstresi, E ve C vitamini), probiyotik ve omega-3 desteği alınız. Bu vitaminlerin yüksek dozlarının faydadan çok zarar verdiğini de unutmayınız.
21.Televizyon az seyrediniz.
Şeker hastalığı gelişimini önlemek için beslenmede alınacak ufak önlemler:
1: Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği veya çavdar ekmeği yemek
2. Margarin, kuyruk yağı veya iç yağı yerine zeytinyağı yemek
3. Hergün 4-5 tane ceviz veya badem yemek
4. Nişastalı gıdaları yememek
5. Beyaz pirinç pilavı yerine bulgur pilavı yemek
6. Renkli sebze ve meyveleri bol yemek
7. Yağlı süt, yoğurt ve peynir yerine yağsız süt, yoğurt ve peynir yemek
8.Kızartma yerine buharda (fırında) veya ızgarada pişmiş yemek yemek
9. Tatlı yerine meyve yemek
10. Kola veya gazoz yerine su içmek
11.Kahve ve siyah çay yerine adaçayı, yeşil çay veya ıhlamur içmek
12.Haftada bir defa kırmızı et, diğer günler balık veya hindi ve tavuk eti yemek
13. Pasta, kek, börek ve dondurma yerine meyve yemek
14. Hamburger veya pizza yerine Akdeniz salatası yemek
15. Hazır veya işlenmiş gıda yerine doğal veya dondurulmuş gıda yemek
16. Öğünlerde bol salata yemek
17. Meyve suyu yerine meyveyi kabuğu ile yemek
18. Kuru baklagilleri sık yemek
19. Sakatat (karaciğer, böbrek, beyin, işkembe) yememek
20. Haftada 2 yumurtadan fazla yememek, onları da haşlama olarak yemek
21. Etli yemeklere yağ koymamak
22. Yemeklere daha az tuz koymak
Vücudumuz kan Şekerini Nasıl Ayarlar?
Vücudumuz kendisi için gerekli olan enerjiyi yediğimiz gıdalardan elde eder. Yemek yedikten sonra gıdalar bağırsaklarda parçalanarak ufak şeker parçalarına dönüşür ve daha sonra bağırsaktan emilerek kan akımı yoluyla vücudumuza dağılır. Enerji sağlanması için kan şekerinin özellikle kas, karaciğer, yağ ve beyin gibi dokular olmak üzere tüm organların hücrelerine girmesi gerekir. Kanda bulunan şekerin hücrelere girmesi pankreas bezinden salgılanan insülin hormonu sayesinde olur. İnsülin hormonu yoksa veya olduğu halde etki gösteremiyorsa kandaki şeker hücreye giremediğinden birikir ve şekeriniz yükselmeye başlar. . Kan şekerinin ayarlanmasında insülin çok önemli olmasına rağmen diğer hormonların da kısmi etkileri vardır. Kanda şeker artınca (180 mg/dl’yi geçince) idrarla atılmaya başlar.
Şeker Hastalığının Belirtileri Nelerdir ?
Tip 1 şeker hastalarında çok su içme, çok idrara gitme, çok yemek yenmesine karşın kilo verme gibi şikayetler çok belirgin olduğu halde Tip 2 şeker hastalarında bu belirtiler silik olabilir ve hastalık sinsi bir şekilde başlar. Bu kişilerin çoğunda hiçbir şikayet olmayabilir. Bazı hastalarda ise sık idrara gitme, aşırı açlık, zayıflama, halsizlik, görmede bulanıklık, kadınlarda vajinal kaşıntı, susuzluk ve çok su içme gibi belirtiler ortaya çıkar.
Şeker hastalığında görülen belirtiler şunlardır:
Çok su içme ve ağız kuruması
Çok idrara gitme
Çok acıkma
Çok yemek yemeye rağmen zayıflama ve halsizlik
Yaraların geç iyileşmesi
Cildin kuru ve kaşıntılı olması
Ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
Görmede bulanıklık
Vajinal kaşıntı
Yemeklerden sonra uyku gelmesi
Tatlıya düşkünlük
Gizli Şeker (Pre-Diabet)
Açlık kan şekerinin 90 ile 126 mg/dl arasında olmasına ‘’Açlık Kan şekeri Bozukluğu’’ adı verilirken, kan şekerinin yükleme testi (OGTT) sırasında (75 gram glukozla yapılan şeker yükleme testinde) 2. saattte 140 ile 199 mg/dl arasında çıkmasına ise '‘ Şeker Tolerans Bozukluğu’’ veya ‘’Gizli Şeker’’ adı verilir. İşte hem açlık kan şekeri bozukluğuna hem de glukoz tolerans bozukluğuna ‘’Pre-Diabet’’ adı verilir. ‘’Pre’’ sözcüğü latince ‘’ön’’ veya ‘’erken’’ anlamına gelmektedir. Diğer bir deyimle şeker hastalığının ön veya erken devresi demektir. Bu kişilerde diyabeti önleme programı ile (sağlıklı beslenme, egzersiz ve fazla kiloların verilmesi) hastalık geriletilebilir veya ortaya çıkması geciktirilir.
Şeker Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Şeker hastalığının teşhisi için en az 8 saatlik bir açlık sonrası kan şekerine bakılır. Açlık kan şekeri 126 mg/dl ve üzerinde çıkarsa şeker hastalığı vardır, denir. Ancak teşhisin kesinleşmesi için birkaç gün sonra tekrar açlık kan şekerine bakılması gerekir. İkinci ölçümde de 126 mg/dl den fazla ise artık kesin olarak şeker hastalığı vardır, diyebiliriz.
Açlık kan şekeri 90 ile 126 mg/dl arasında çıkarsa bu kişilerde şeker yükleme testi yapılır. 75 gram şekerli su 10-16 saatlik açlık sonrası sabah içirilir ve 2. saat kan şekerine bakılır. 2. saat kan şekeri 200 mg/dl ve üzerinde ise şeker hastalığı vardır, denir. Eğer ikinci saat kan şekeri 140-199 mg/dl arasında çıkarsa “gizli şeker hastalığı “ vardır.
Çok su içen, çok idrara giden veya izah edilemeyen kilo kaybı olan bir kişide öğün durumuna yani açlık veya tokluk durumuna bakılmaksızın günün herhangi bir saatinde ölçülen kan şekeri 200 mg/dl ve üzerinde çıkarsa yine şeker hastalığı teşhisi konur.
Açlık kan şekerinin 90 mg/dl den daha az olmasına normal diyoruz.
KAYNAKLAR:
1. Prof Dr Metin Özata, Diyabetle kaliteli yaşam Rehberi, Gürer yayınları, 2009
2. http://www.drdiyabet.com
3. http://www.reaktifhipoglisemi.com
4. http://www.endokrin.org
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Diyabet (Şeker Hastalığı) Gelişeceğini Nasıl Anlarız?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Metin ÖZATA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Metin ÖZATA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
