Çocuğun Manevi Eğitimi
Çocuk eğitimi dua ile başlar. Peygamberimizin bütün hayatı incelendiği zaman çocuk ve duanın bir bütün olduğunu, kendisine bir çocuk getirdiği zaman dua ettiğini, dua öğrettiğini ve duanın güzelliğinde bir hayatı öğrettiğini görüyoruz. Bu aileler için de bir örnektir. Aileler ne yazık ki eğitim deyince sadece belirli metotlar ve yöntemler ile kendilerince yapma-ları gerekenleri anlıyorlar. Oysa bunlar dua ile birlikte bir değer kazanır. Hayatı çocuk masumiyetinde anla-dığınız gibi dua tadında da anlamak zorundasınız.
Bunun için Batı menşeili eserlerden mülhem ola-rak yazılan eserlerin duadan ve ruhtan yoksun, olayın sadece davranış boyutuna dikkat eden, Allah’ı hesa-ba katmayan bir özellikte olduğunu söylememiz mümkün. Bunlara karşı daha dikkatli olmak ve kendi kaynaklarımızdan beslenmek zorundayız. Unutmayın din ve hayat bölünmez bir bütündür, ayrılamaz, bir bölümü akim bırakılamaz.
Anne babaların en büyük yanılgısı çocuk eğitimi denilince sadece çocukla ilgili bir düşüncenin oluş-ması, kendilerini hesaba katmamalarıdır. Oysa çocuk eğitimi ile anne babanın eğitiminin birlikte düşünül-mesi gerekir. Meselâ çocuğunuzun yalan konuşmasını istemiyorsanız öncelikli olarak sizin örnek olmanız ve yalan konuşmamanız gerekir.
Çocuğunuzun kitap okumasını istiyorsanız önce-likli olarak çocuk anne ve babasının elinde kitap görmelidir. Ayrıca siz yapmadığınız ya da yapama-yacağınız şeyleri çocuktan isteyemezsiniz. Çünkü yapmadığınız şeyleri çocuktan istemeniz bir güven-sizlik vesilesi olacağı gibi Allah (cc) katında da bü-yük bir vebaldir. İlâhî hitap bu konu da Müslümanla-rı yapmayacakları şeyleri söylemelerinden dolayı sorumlu tutar.
“Çocukları daha iyi nasıl yetiştirebiliriz?” soru-suna gelince öncelik yine anne babalardadır. Bence bu soru anne babalar kendilerini daha iyi nasıl yetişti-rebilir sorusu ile aynı içeriğe sahiptir ve birbirini ta-mamlar. Hayat çocuk ile ebeveyn arasında interaktif ilişkilerin toplamıdır diyebiliriz. Siz yaşarsınız çocu-ğunuz etkilenir çocuğunuz yaşar siz etkilenirsiniz. Ne yazık ki anne babalar çocuklarından çok uzaklar ve onları anlamıyorlar hatta tanımıyorlar.
Çocuğun Manevi Eğitimi Nasıl Olmalı
Çocukların birtakım ihtiyaçları vardır. Bu ihti-yaçlar karşılanmadan çocukların sağlıklı olması mümkün değildir. Sağlık derken “fiziksel” ve “psiko-lojik” sağlığı kastediyorum. Beslenme, sevilme, sev-me, eğitilme, güvende olma, öğretilme, manevi eği-tim gibi ihtiyaçların giderilmesi sağlıklı bir çocuk için çok önemlidir. Ben bu yazımda sadece “manevî eği-tim” ihtiyacı üzerinde durmak istiyorum.
Manevî eğitim, birçok anne babanın zannettiği gibi daha sonra verilmesi gereken bir eğitim değildir. Bu eğitim ihtiyacı da daha bebek dünyaya yeni gel-diği zaman giderilmeye başlaması gereken bir ihti-yaçtır. Bebeğin ilk doğumuyla beraber dua okumak, besmele ile ona yaklaşmak, besmele ile kucağa al-mak, besmele ile beslemek çok önemlidir. Bu arada bazı insanlar manevî eğitime çok erken başlamak gerektiğini veya hiç verilmemesini savunmaktadır. Onlara göre, çocuk belli bir yaşa gelince kendisi karar verecektir…
İnsanlık tarihi boyunca, insanın “ölüm kaygısı” ve “var oluş merakı” insanı bir takım manevî şeylere inanma ihtiyacını doğurmuştur. Hali hazırda öğretil-mediği halde, insanlar kendileri birtakım inançlar geliştirmişlerdir. Sonuçta, öğretilmese dahi insan kendisi de manevî bir inanç sistemi geliştirmektedir. Bu arada sapkın bazı inanç sistemleri de geliştirmişlerdir. Arada verdiğim bu kısa değerlendirmeden sonra yazıma devam etmek istiyorum. Çocuklar belli bir yaştan sonra manevî yaşam, manevî dünya ile ilgili sorular sormaya başlarlar zaten. Bu tabii ki daha çok öğrenme sonucu sorulan sorulardır. İşte bu dö-nem çok önemlidir: Çocuğun sorular sorduğu bu dönem (2-6 yaş), manevî eğitim açısından çok önemlidir. Anne babaların bu sorulara verdiği cevaplalar çok önemlidir. Çocuğun içinde bulunduğu dönem olan somut işlemler dönemi. Çocukların sorularına onların idrak edeceği şekilde cevap verilmelidir. Sorular asla geçiştirilmemeli, mutlaka her soruya onun anlayacağı kelimelerle cevap verilmelidir. Bu konuda gerekirse bir uzmandan yardım istenmelidir. Uzman derken, elbette ki çocuk eğitimi ve psikolojisi konusunda uzman olan kişileri kastediyorum.
Her eğitimde olduğu gibi manevî eğitimde de görerek-örnek alarak öğrenme çok önemlidir. Onlara öğretmen ve onların öğrenmesi için aile bireylerinin de yaşaması gerekir. Yine her eğitimde olduğu gibi manevî eğitimde de “korku-korkutma” asla olmamalıdır. Korkutma, dayak anla bir eğitim aracı değildir. Manevî eğitimde korkutma çok tehlikeli sonuçlara sebep olabilir. Allah ile korkutmak, cehennem ile korkutmak çocuğun psikolojisini tamir edilmeyecek derecede bozmaktadır. Ne yazık ki günümüzde halen bazı anne babalar “korku”yu kullanmaktadır.
Şunlar size tanıdık değil mi?: “Yatın çabuk, kapatın gözlerinizi, yoksa öcüler gelir sizi yer”, “Allah annesini üzen çocukları cehenneminde yakar”, “Baban akşam gelsin görürsün sen, temiz bir dayak ye de aklın başına gelsin.” Evet, çocuğun dini eğitimi ihmal edilmeyecek bir eğitimdir. Ama, yukarda da dile getirdiğim gibi, bu eğitimin ne zaman ve nasıl verilmesi gerektiği de çok önemlidir.
Eşref Bolukçu
Bunun için Batı menşeili eserlerden mülhem ola-rak yazılan eserlerin duadan ve ruhtan yoksun, olayın sadece davranış boyutuna dikkat eden, Allah’ı hesa-ba katmayan bir özellikte olduğunu söylememiz mümkün. Bunlara karşı daha dikkatli olmak ve kendi kaynaklarımızdan beslenmek zorundayız. Unutmayın din ve hayat bölünmez bir bütündür, ayrılamaz, bir bölümü akim bırakılamaz.
Anne babaların en büyük yanılgısı çocuk eğitimi denilince sadece çocukla ilgili bir düşüncenin oluş-ması, kendilerini hesaba katmamalarıdır. Oysa çocuk eğitimi ile anne babanın eğitiminin birlikte düşünül-mesi gerekir. Meselâ çocuğunuzun yalan konuşmasını istemiyorsanız öncelikli olarak sizin örnek olmanız ve yalan konuşmamanız gerekir.
Çocuğunuzun kitap okumasını istiyorsanız önce-likli olarak çocuk anne ve babasının elinde kitap görmelidir. Ayrıca siz yapmadığınız ya da yapama-yacağınız şeyleri çocuktan isteyemezsiniz. Çünkü yapmadığınız şeyleri çocuktan istemeniz bir güven-sizlik vesilesi olacağı gibi Allah (cc) katında da bü-yük bir vebaldir. İlâhî hitap bu konu da Müslümanla-rı yapmayacakları şeyleri söylemelerinden dolayı sorumlu tutar.
“Çocukları daha iyi nasıl yetiştirebiliriz?” soru-suna gelince öncelik yine anne babalardadır. Bence bu soru anne babalar kendilerini daha iyi nasıl yetişti-rebilir sorusu ile aynı içeriğe sahiptir ve birbirini ta-mamlar. Hayat çocuk ile ebeveyn arasında interaktif ilişkilerin toplamıdır diyebiliriz. Siz yaşarsınız çocu-ğunuz etkilenir çocuğunuz yaşar siz etkilenirsiniz. Ne yazık ki anne babalar çocuklarından çok uzaklar ve onları anlamıyorlar hatta tanımıyorlar.
Çocuğun Manevi Eğitimi Nasıl Olmalı
Çocukların birtakım ihtiyaçları vardır. Bu ihti-yaçlar karşılanmadan çocukların sağlıklı olması mümkün değildir. Sağlık derken “fiziksel” ve “psiko-lojik” sağlığı kastediyorum. Beslenme, sevilme, sev-me, eğitilme, güvende olma, öğretilme, manevi eği-tim gibi ihtiyaçların giderilmesi sağlıklı bir çocuk için çok önemlidir. Ben bu yazımda sadece “manevî eği-tim” ihtiyacı üzerinde durmak istiyorum.
Manevî eğitim, birçok anne babanın zannettiği gibi daha sonra verilmesi gereken bir eğitim değildir. Bu eğitim ihtiyacı da daha bebek dünyaya yeni gel-diği zaman giderilmeye başlaması gereken bir ihti-yaçtır. Bebeğin ilk doğumuyla beraber dua okumak, besmele ile ona yaklaşmak, besmele ile kucağa al-mak, besmele ile beslemek çok önemlidir. Bu arada bazı insanlar manevî eğitime çok erken başlamak gerektiğini veya hiç verilmemesini savunmaktadır. Onlara göre, çocuk belli bir yaşa gelince kendisi karar verecektir…
İnsanlık tarihi boyunca, insanın “ölüm kaygısı” ve “var oluş merakı” insanı bir takım manevî şeylere inanma ihtiyacını doğurmuştur. Hali hazırda öğretil-mediği halde, insanlar kendileri birtakım inançlar geliştirmişlerdir. Sonuçta, öğretilmese dahi insan kendisi de manevî bir inanç sistemi geliştirmektedir. Bu arada sapkın bazı inanç sistemleri de geliştirmişlerdir. Arada verdiğim bu kısa değerlendirmeden sonra yazıma devam etmek istiyorum. Çocuklar belli bir yaştan sonra manevî yaşam, manevî dünya ile ilgili sorular sormaya başlarlar zaten. Bu tabii ki daha çok öğrenme sonucu sorulan sorulardır. İşte bu dö-nem çok önemlidir: Çocuğun sorular sorduğu bu dönem (2-6 yaş), manevî eğitim açısından çok önemlidir. Anne babaların bu sorulara verdiği cevaplalar çok önemlidir. Çocuğun içinde bulunduğu dönem olan somut işlemler dönemi. Çocukların sorularına onların idrak edeceği şekilde cevap verilmelidir. Sorular asla geçiştirilmemeli, mutlaka her soruya onun anlayacağı kelimelerle cevap verilmelidir. Bu konuda gerekirse bir uzmandan yardım istenmelidir. Uzman derken, elbette ki çocuk eğitimi ve psikolojisi konusunda uzman olan kişileri kastediyorum.
Her eğitimde olduğu gibi manevî eğitimde de görerek-örnek alarak öğrenme çok önemlidir. Onlara öğretmen ve onların öğrenmesi için aile bireylerinin de yaşaması gerekir. Yine her eğitimde olduğu gibi manevî eğitimde de “korku-korkutma” asla olmamalıdır. Korkutma, dayak anla bir eğitim aracı değildir. Manevî eğitimde korkutma çok tehlikeli sonuçlara sebep olabilir. Allah ile korkutmak, cehennem ile korkutmak çocuğun psikolojisini tamir edilmeyecek derecede bozmaktadır. Ne yazık ki günümüzde halen bazı anne babalar “korku”yu kullanmaktadır.
Şunlar size tanıdık değil mi?: “Yatın çabuk, kapatın gözlerinizi, yoksa öcüler gelir sizi yer”, “Allah annesini üzen çocukları cehenneminde yakar”, “Baban akşam gelsin görürsün sen, temiz bir dayak ye de aklın başına gelsin.” Evet, çocuğun dini eğitimi ihmal edilmeyecek bir eğitimdir. Ama, yukarda da dile getirdiğim gibi, bu eğitimin ne zaman ve nasıl verilmesi gerektiği de çok önemlidir.
Eşref Bolukçu
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
