BİTKİSEL SÜTLER İNEK SÜTÜNE DENK Mİ?
Memeli hayvanların yeni doğurdukları yavrularını besleyebilmek için süt bezlerinde salgılanan, almak zorunda olduğu tüm besin maddelerini gerekli oranlarda bulunduran sıvıdır. Bitkilerde ise süt, çeşitli organlarında bulunan beyaz sıvıya denilmektedir. (İncir sütü vs.)
Sütün, insan yaşamındaki yeri neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. Süt iyi kalitede kazein ve serum proteinleri gibi proteinler, iyi miktarda kalsiyum ve vitaminler, özellikle A vitamini, B ve C, riboflavin, niasin ve folik asit içerir. Nikel, selenyum, çinko ve demir gibi eser elementler içerir.

• Büyüme ve kemik sağlığının korunmasında etkilidir. Bu nedenle büyüme çağındaki çocuklar, gençler, gebe ve emzikli kadınlar ve yaşlılar yetişkinlerden daha çok tüketmelidir.

Bu yapılan diyet önerileri, iyi anlaşılmış süt tanımı ve besin bileşenlerin standart bileşiminin bir sonucudur. Buna rağmen, süt tanımı, son yıllarda, piyasadaki birçok farklı bitki bazlı süt benzeri içeceklerin varlığının, sığırları taklit etmek ve yenmek üzere formüle edilen ürünü tanımlamak için “süt” terimini kullanmayı tercih ettiğinden, incelemeye alınmıştır.
İnek sütünün tüketiminden kaynaklanan laktoz intoleransı ve süt alerjisi gibi konular nedeniyle, dünyadaki bitki kaynaklı alternatif sütlerde talep artmıştır. Gıda endüstrisi, bu talepleri badem sütü ve soya sütü içeren bitkisel kaynaklardan gelen alternatifler olarak tanıtılan çeşitli sütlü içeceklerle tanıştırdı.
Popüler olarak sağlıklı ve besleyici olarak ilan edilmelerine rağmen, bu sütlü içeceklerin kısa ve uzun vadede tüketilmesinin besinsel etkilerini anlamak için çok az araştırma yapılmıştır. Ayrıca, tüketiciler bu alternatifleri, her durumda doğru kullanmayabilir, doğrudan inek sütünün bir alternatifi olarak ilişkilendirebilir.
BİTKİSEL SÜT NEDİR?
• Bitkisel sütler bitkilerin özütünün çıkarılarak su içinde homojenize edilmesiyle elde edilir.
• Görünümleri inek sütüne benzediğinden içecekler arasında süt kategorisine girmiştir.
• Besin değerleri kullanılan bitki özüne, işlenme prosesine ve takviye edilen besin ögelerine göre değişmektedir.
Bitkisel süt ürünlerinin tercih edilmesinin bazı sebepleri vardır;
• Gıda alerjileri- inek sütü alerjisi
• Laktoz intoleransı
• Veganlık ve bitkisel tüketime eğilim
• Hayvansal sütlerin doymuş yağ, antibiyotik ve hormon içermesi
• Kültürel ve dini nedenler


BİTKİSEL SÜT ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
TAHIL BAZLI
• YULAF SÜTÜ
• PİRİNÇ SÜTÜ
BAKLAGİL BAZLI
• SOYA SÜTÜ
• BEZELYE SÜTÜ
SEBZE BAZLI
• PATATES SÜTÜ
TOHUM BAZLI
• FLAX MİLK
• HAŞHAŞ SÜTÜ
YEMİŞ BAZLI
• BADEM SÜTÜ
• KAJU SÜTÜ
• HİNDİSAN CEVİZİ SÜTÜ


İNEK SÜTÜ MÜ? BİTKİSEL SÜT MÜ?
• Hayvansal süt ürünleri protein, D vitamini, kalsiyum, fosfor içeriği bakımından oldukça zengindir.
• Ancak bitkisel bazlı sütlerde bu oranlar inek sütüne oranla daha azdır. Bu yüzden tek başına bitkisel sütler bu ihtiyaçlarımızı karşılamakta eksik kalabilir.
• Bitkisel sütler arasında sadece soya sütü protein oranı bakımından inek sütüyle yarışabilir. (her 8 oz. cup. için 8 gram protein)( 8 oz. 236 ml)
• En çok tüketilen bitkisel sütlerden badem sütü ise protein olarak oldukça düşüktür. (her 8 oz. cup. için 1 gram protein)

İnek sütü, bu ürünlerin çoğuna kıyasla daha yüksek protein içeriğine ve kalitesine sahiptir. Bu içeceklerin çoğunun kalsiyum ve D vitamini ile takviye edildiği belirtilmiştir. Bu maddelerin takviye edildikten sonra biyolojik olarak temin edilebilirliği mevcut değildir.Süt içermeyen süt içecekleri beslenme profillerine göre değişir. Bunlar, besin kalitesi ve biyoyararlanım sağlanana kadar inek sütünün besin ikamesi olarak düşünülmemelidir.