2007'den Bugüne 92,888 Tavsiye, 28,332 Uzman ve 20,042 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Artrit ve Ergoterapi
YAZI #7028 © Yazan Uzm.Dilara KAYA | Yayın Ağustos 2021
Artrit; Romatoid artrit kronik, eklemlerde inflamasyonlu, eklemlere zarar veren ve deformasyona neden olan bir hastalıktır ve günlük aktivitelerde çeşitli seviyelerde kısıtlamalara neden olur. Hastalığın derecesi günden güne değişebilir. Ağrılı bir durumdur ve bireyde strese neden olarak günlük yaşamın kalitesini olumsuz etkiler. Bazı semptomlar; ağrı, yorgunluk, sertlik ve azalan kas kuvveti olarak görülür. Günlük yaşamda giyinmeyi, yemek yapmayı, alışverişi ve serbest zamanı olumsuz etkiler. Ergoterapist müdahale programına splint ekleme, yardımcı teknoloji ve eklem korumayı ekleyebilir bireyin ihtiyacına göre. Ağrı değerlendirmesi için (McGill kısa form ağrı indeksi), fonksiyonel statü değerlendirme için (sağlık değerlendirme anketi), engel ve sağlık statüsü için (AIMS2), işsel öncelik ve performans için (COPM).

💎Artrit 10 farklı şekilde görülebilir bunlar ; osteoartrit, romatoid artrit, ankilozan spondilit, fibromiyalji, servikal artrit, pseudo gut, psoriatic artrit, reaktif artrit, gut, ve osteonekroz.



💎kadınlarda, erkeklere oranla daha çok RA(romatoid artrit)tanısı görülür

💎RA’lı bireylerin %8o’ i 35-50 yaş aralığındadır.

Makale; (occupational therapy in rheumatoid arthritis: what rheumatologist need to know?)

Ergoterapistin amacı GYA’ da performansı arttırmak, fonksiyonel kısıtlamaları önlemek, adaptasyon yapma ve psikososyal sağlığı geliştirme, bireyin fonksiyonel kapasitesini sürdürme ve geliştirme, deformasyonun progresyonunu önleme, bireyin anlamlı aktivitelerde katılımını sağlamak, öz bakım, çalışma, eğitimsel, sosyal ve serbest zaman aktivitelerinde bağımsızlığını sağlama😊



💎Romatoid artrit, sistemik otoimmün hastalığıdır. Özellikle el ve ayaklardaki eklemlerde bozukluğa neden olur.



💎romatoid artritte amaç; inflamasyon aktivitesini azaltma, farmakolojik tedavi( DMARDS, anti romatik ilaç), ve kendini yönetme( self management)

💎Ergoterapist; bireyin, aktivitede performansını geliştirmeyi amaçlar, fonksiyonel kısıtlamaları önleme, yaşam biçimi değişimlerine adaptasyon, emosyonel düzeyi ve sosyal katılımı geliştirmeyi hedefler.

💎bireyde; günlük işleri gerçekleştirirken zorluk, performans alanlarında kısıtlamalara neden olma, emosyonel düzeyi, sosyal ilişkileri ve hayat kalitesini olumsuz etkileme görülebilr.

💎Ergoterapist; bireyin, üretici ve anlamlı aktivitelere katılımına yardımcı olarak bireyin fiziksel ve psikososyal sağlığını sürdürmeyi hedefler😊

💎Ergoterapist değerlendirme yaparken , bireyin fiziksel, emosyonel ve sosyal düzeyini gözlemler ve RA’nın bireyin günlük yaşamındaki etkisini inceler, birey ile görüşür, standart testler uygular, hastalığın statüsü, fonksiyonel kısıtlamalar, kişinin yaşamı, ve öncelikleri belirleme, ele alınarak bütüncül değerlendirme yapılır.

💎Ergoterapist; semptomları belirler( yorgunluk, ağrı, fonksiyonel kapasite) ve bunların bireyin günlük yaşamında performansa etkisi ele alınır.



💎birey, gerekli alışkanlıklar değiştirilerek ağrı ve yorgunluk kontrolü sağlama, ve fonksiyonel gelişimi amaçlama.



💎eklemi koruma/ enerji koruma; Eklemi koruma teknikleri, ağrı ve yorgunluğu önlemek için kurulur. Amaç, GYA yapılırken ergonomik ve biyomekanik prensipler uygulanarak eklem yapısını koruma.

📌Eklem koruma prensipleri; ağrıyı fark edip (aktiviteyi, aktivite metodunu veya çevreyi değiştirme, yardımcı teknoloji kullanma), ağırlığı birden çok ekleme dağıtma, her bir eklemi en stabil ve fonksiyonel anatomik düzlemde kullanma, bir iş yaparken en büyük ve en güçlü eklemi kullanmak, ve uzun süre aynı pozisyonda kalmayı önleme.

📌enerji koruma; aktivite ve dinlenme ile günü dengeleme, önemli işleri öncelikleştirme, yorulduğu zaman yeni göreve başlamayı önleme, ve çevreyi değiştirme.

📌yardımcı teknoloji amacı; öz bakım, eğitimsel veya sosyal alanda performansı arttırmak. Mutfak gereçlerinde adaptasyonlar( boyutta, ağırlıkta ve şekilde değişim, daha kalın tutacak, değiştirilmiş kesme tahtası, sabunluk), ortez kullanımı kavramayı ve biyomekanik doğrultuyu geliştirir, eklemde yükü azaltır.

Makale; (Occupational therapy for rheumatoid arthritis: a systematic review)

Romatoid artritli bireylerde fiziksel kapasitede azalma görülür. Ağrı, yorgunluk, eklemlerde sertlik, ve azalan kas gücü gibi semptomlar günlük yaşam aktivitelerinde zorlanmaya neden olur örneğin; öz bakımda zorlanma, giyinme, yemek yapma, temizlik, alışveriş, çalışma ve serbest zaman.

Bazı Ergoterapi müdahaleleri; beceri eğitimi, danışma, eklem koruma , yardımcı teknoloji önerisi, motor fonksiyon eğitimi, ve splint de sağlanabilir.

Değerlendirme ölçekleri;

📌RAlı bireyler için fonksiyonel değerlendirmeler;

📌disabilities of arm, shoulder and hand (DASH)

📌Sequential Occupational Dexterity Assessment( SODA)

📌Health Assessment Questionnaire (HAQ)

📌Canadian Occupational Performance Measure( COPM)

📌Handgrip dynamometry

📌Digital pinch dynamometry

📌Manual Dexterity and Function Testing

📌Hospital Anxiety and Depression Scale(HADS)



📌Ağrı, fonksiyonel yetenek, anksiyete, ve depresyoniçin; IRGL( impact of rheumatoid diseases on health and lifestyle)

📌ağrı için; VAS( visual analog scale ), FSI( fatigue symptom inventory), AIMS2( arthritis impact measurement scale)


📌fonksiyonel yetenek; HAQ( health assessment Questionnaire), ADL list( activities of daily living), gözlem, AIMS2

📌depresyon; Beck ölçeği

📌el becerisi; 9 hole peg test, sollerman test, Jebsen Taylor test

📌eklem hareket açıklığı; goniometre, MCP-PIP,

📌kavrama gücü; aneroid manometer, sphygmomanometer, dynamometry, vigorimeter

📌yorgunluk; VAS,

📌katılım; PAIS( psychosocial adjustment to illness Scale ), SIP( sickness impact profile)

📌öz etkililik; artrit öz etkililik ölçeği

Makale; (The effectiveness of occupational therapy in restoring the functional state of hands in rheumatoid arthritis patients, Medicina (Kaunas) 2006; 42).

Romatoid artritli el fonksiyonu zarar görmüş bireylerde Ergoterapi müdahalesi yapılırken, Ergoterapist bazı değerlendirmeler kullanır örneğin; standart fonksiyonel bağımsızlık ölçeği( zarar görmüş aktivitelerde eldeki fonksiyonel statüyü değerlendirmek için’ yemek yeme, kişisel hijyen, banyoyu kullanma, giyinme, tuvalet, transfer yatak/sandalye/tekerlekli sandalye…) , dinamometre(elde kas gücü’ pinch kuvveti ve kavrama kuvveti’ ölçmek için), goniometre( bilekte hareket açıklığı ’fleksiyon, ekstansiyon, ulnar deviasyon ve radial deviasyon’ ölçmek için) yapılır.

📌RA’lı bireylerde el fonksiyonunda gelişme olduğu zaman günlük yaşamında katılım artar örneğin daha kolay yemek yer( yiyeceği alma, içme), tuvaleti kullanma, giyinme(üst ekstremite, alt ekstremite), banyoyu kullanma, yürüme, tekerlekli sandalyeyi yönetme, ve kişisel hijyen daha bağımsız hale gelir.

📌Romatoid artrite baktığımız zaman sistemik, inflamasyonlu, kronik ve progresive bir hastalık, eklemde/kartilajda sinoviyal membran zarar görür.

📌RA sadece iskelet sistemini etkilemez ayrıca kalbi, akciğereleri, ve gözleri etkiler. ‘’WHO’’ Dünya Sağlık Örgütüne göre %1-2 dünya çapında RA vakası mevcut.

📌Multidisipliner çalışma ile rehabilitasyon süreci önemlidir (romatolojist, fizyoterapist, ergoterapist…)

📌Ergoterapist, rehabilitsyonda çalışma becerilerini geliştirererk bireyin bağımsızlığnı arttırmayı hedefler, kısıtlı fonksiyonları onarır, GYA’da becerileri geliştirir, ve bireyin ihtiyaçları ve isteklerine göre süreç ilerler.

📌Ergoterapist tedavi sürecinde; üst ekstremite için fonksiyonel eğitim, ön kolda ve elde egzersiz ile kas gücünü arttırmayı, eklem koruma prensipleri ve günlük yaşamda bağımsızlığı arttırmayı hedefler.

📌Flexbar kullanımı ile üst ekstremite kasları güçlendirme, eklemlerde stabiliteyi arttırma, ve bilekte fleksiyon/ekstansiyon güçlendirme, ve Airex egzersizle el ve önkol kasları eğitme sağlanabilir.

Makale; (Effectiveness of Client-Centered Occupational Therapy in Patients With Rheumatoid Arthritis: Exploratory Randomized Controlled Trial, Eda TONGA, Tülin DÜGER, Metin KARATAŞ).

Bazı değerlendirmeler;

📌McGill ağrı ölçeği,

📌sağlık değerlendirme anketi,

📌artrit etki ölçüm skalası2,

📌RA yaşam kalitesi ölçeği, ve

📌COPM

Kişi merkezli Ergoterapi, bireyin fonksiyonel performansta katılımını güçlendirir, bireyin çeşitli çevrelerde rollerini devam ettirmesini sağlar. Bu yaklaşımda, birey kendi hedefleri için karar verir ve Ergoterapist karar verme sürecinde bireyi destekler. COPM’de birey öz bakımda, üreticilikte, ve serbest zamanda işsel performansını ve memnuniyetini değerlendirir.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Dilara KAYA Fotoğraf
Uzm.Dilara KAYA
Van
Uzman Ergoterapist
TavsiyeEdiyorum.com Üyesiİş Adresi KayıtlıTavsiyeEdiyorum.com'u sıkça ziyaret ediyor.
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Dilara KAYA'nın Yazıları
► Disleksi'de Ergoterapi Enes TUĞRUL
► Ergoterapi Nedir ? Enes TUĞRUL
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 20,042 uzman makalesi arasında 'Artrit ve Ergoterapi' başlığıyla benzeşen toplam 9 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Otizm ve Ergoterapi Aralık 2020
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


08:56
Top