Oyun Terapisi Nedir ve Neden Etkilidir?
Oyun, yaş gözetmeksizin kişinin hayatına sayısız faydaları olan bir süreçtir. Eğlencelidir, yaratıcıdır, stresle başa çıkmayı kolaylaştırır, olumlu sosyal etkileşim ve iletişim için cesaretlendiricidir. Çocuklar oyun oynarken engellenmeleri tolere etmeyi ve duygularını düzenlemeyi öğrenir. Oyun, onlara kendi dünyalarına ve gerçekliklerine hâkim olma şansı verir.
Oyun terapisi, eğitimli oyun terapistlerinin, çocukların psikososyal sorunları çözmelerine ve sağlıklı büyüme ve gelişimi gerçekleştirmelerine yardımcı olmak amacıyla, oyunun sağaltım gücünden yararlandıkları kişiler arası bir süreç temin etmek için kuramsal bir modelin sistemli bir biçimde kullanılmasıdır.
Oyunun terapötik gücü bazı genel kategoriler altında sınıflandırılabilir. İletişim; sözcükler değil, çok daha ötesidir. Çocuk oyun esnasında kendisini dilsel sınırlılıkların dışında özgürce ifade eder. Duygusal düzenleme için kurgusal oyunlar sayesinde çocuğun pasif bir rolden aktif bir role geçmesi mümkün hale gelir. Bu sayede duygusal dışavurum, duyguların serbest bırakılması söz konusu olabilir. İlişki geliştirmede ebeveyn - çocuk ilişkisine odaklanılır. Sağlıklı bir bağlanma süreciyle beraber ebeveynin empatik özelliklerinde ve çocuğun uyumuna yönelik algılarında iyileşme söz konusu olmaktadır. Stresle başa çıkma için stres faktörü olan olay öncesinde zihinsel provalar (rehearsal) gerçekleştirilir ve elbette ki bu imajinatif teknik, oyun sayesinde gerçekleştirilir. Egoyu yükseltme için yargılanma ve değerlendirilme olmaksızın tam bir kabul ortamı sağlanır ve terapist çocuğun gerçekliğini ona aynalar ve çocuk anlaşıldığı ve koşulsuz kabul edildiği deneyimini yaşar. Hayata hazırlık için çocukların gerçek durumlarla kurgusal durumları ayırt edebilmeleri için alıştırmalar yapılır.
Çocuklar oyun içinde yeni becerileri, oyun dışı dünyasının yapılandırılmış sınırları ya da dili kullanmaya gerek duymaksızın kendilerine özgü, kendilerine anlamlı gelen bir şekilde deneyimleyebilirler. Landreth’in yorumuna göre oyun çocuğun dili, oyuncaklar da kelimeleridir.
Başta ifade ettiğim gibi oyun terapisi her yaş grubuyla terapötik bir etkileşim yaratsa da, mevcut terapötik etkileşimlerin çoğu 3 – 12 yaş grubundaki çocuklarla gerçekleştirilmektedir. Ancak bebekler ya da yeni yürümeye başlamış çocuklar ve ailelerine de bu konuda destek verilmektedir ve erken gelişim dönemlerinde de ne kadar yol katledilebildiğini net olarak görmekteyim.
Oyun terapisi de diğer terapi yaklaşımlarındaki gibi farklı biçimlerde uygulanmaktadır. Çocuk merkezli oyun terapileri, seansları çocukla birlikte değerlendirme ve terapistten çok az yönerge alarak kendini özgürce ifade etme ortamı yaratmaktadır. Bilişsel davranışçı oyun terapisinde ise çocuğun belirlenmiş ihtiyaçlarına bağlı olarak genellikle daha fazla yapılandırılmış, yönlendirmeli bir model kullanırlar. Filial terapistler ebeveynleri koterapist olarak eğitirler ve terapötik süreci ebeveyn çocuk etkileşimi yoluyla gerçekleştirirler.
Çocuğun özgürce kendini ifade edebildiği terapötik ilişkinin kurulabildiği, çocuk merkezli bir şekilde çalışmak, belirlenmiş ihtiyaçlara yönelik olarak daha yapılandırılmış bir sisteme doğru devam etmek ya da inisiyatif almakta güçlük çeken çocuklar için cesaretlendirici bir şekilde yaklaşmak, farklı durumlarda öncelik teşkil edebilir. Bütün bu yaklaşımların ne şekilde ve ne zaman olacağına dair psikolojik destek formülü her zaman çocuğu merkeze almamız sayesinde biçimlenir ve verim alınmasını mümkün kılar. Aynı şekilde, ailenin terapötik etkileşime aktif katılımının önemini göz önüne alarak, aileyi eğitmenin ve yönlendirmenin, terapötik etkinin seans odasının dışına çıkmasını ve terapi süreci sonlandıktan sonra da bu etkinin devamlılığını sağladığını da sıklıkla görmüş bulunuyorum.
Ebeveynler ve danışanlar olarak beklentimiz elbette ki çocuğun çevresiyle daha uyumlu, davranışlarının sonuçlarını öngörebilen, sorumluluklarının farkında ve doğru yanlış arasındaki farkları kavrayabilen bireyler olmasıdır. Ancak, öncelikle çocuğun kendi gerçekliğini koşulsuz bir şekilde kabul etmeliyiz ki beklentilerimize doğru kapılar açılsın ve iyi niyetlerimiz hayat bulsun.
Oyun terapisi, eğitimli oyun terapistlerinin, çocukların psikososyal sorunları çözmelerine ve sağlıklı büyüme ve gelişimi gerçekleştirmelerine yardımcı olmak amacıyla, oyunun sağaltım gücünden yararlandıkları kişiler arası bir süreç temin etmek için kuramsal bir modelin sistemli bir biçimde kullanılmasıdır.
Oyunun terapötik gücü bazı genel kategoriler altında sınıflandırılabilir. İletişim; sözcükler değil, çok daha ötesidir. Çocuk oyun esnasında kendisini dilsel sınırlılıkların dışında özgürce ifade eder. Duygusal düzenleme için kurgusal oyunlar sayesinde çocuğun pasif bir rolden aktif bir role geçmesi mümkün hale gelir. Bu sayede duygusal dışavurum, duyguların serbest bırakılması söz konusu olabilir. İlişki geliştirmede ebeveyn - çocuk ilişkisine odaklanılır. Sağlıklı bir bağlanma süreciyle beraber ebeveynin empatik özelliklerinde ve çocuğun uyumuna yönelik algılarında iyileşme söz konusu olmaktadır. Stresle başa çıkma için stres faktörü olan olay öncesinde zihinsel provalar (rehearsal) gerçekleştirilir ve elbette ki bu imajinatif teknik, oyun sayesinde gerçekleştirilir. Egoyu yükseltme için yargılanma ve değerlendirilme olmaksızın tam bir kabul ortamı sağlanır ve terapist çocuğun gerçekliğini ona aynalar ve çocuk anlaşıldığı ve koşulsuz kabul edildiği deneyimini yaşar. Hayata hazırlık için çocukların gerçek durumlarla kurgusal durumları ayırt edebilmeleri için alıştırmalar yapılır.
Çocuklar oyun içinde yeni becerileri, oyun dışı dünyasının yapılandırılmış sınırları ya da dili kullanmaya gerek duymaksızın kendilerine özgü, kendilerine anlamlı gelen bir şekilde deneyimleyebilirler. Landreth’in yorumuna göre oyun çocuğun dili, oyuncaklar da kelimeleridir.
Başta ifade ettiğim gibi oyun terapisi her yaş grubuyla terapötik bir etkileşim yaratsa da, mevcut terapötik etkileşimlerin çoğu 3 – 12 yaş grubundaki çocuklarla gerçekleştirilmektedir. Ancak bebekler ya da yeni yürümeye başlamış çocuklar ve ailelerine de bu konuda destek verilmektedir ve erken gelişim dönemlerinde de ne kadar yol katledilebildiğini net olarak görmekteyim.
Oyun terapisi de diğer terapi yaklaşımlarındaki gibi farklı biçimlerde uygulanmaktadır. Çocuk merkezli oyun terapileri, seansları çocukla birlikte değerlendirme ve terapistten çok az yönerge alarak kendini özgürce ifade etme ortamı yaratmaktadır. Bilişsel davranışçı oyun terapisinde ise çocuğun belirlenmiş ihtiyaçlarına bağlı olarak genellikle daha fazla yapılandırılmış, yönlendirmeli bir model kullanırlar. Filial terapistler ebeveynleri koterapist olarak eğitirler ve terapötik süreci ebeveyn çocuk etkileşimi yoluyla gerçekleştirirler.
Çocuğun özgürce kendini ifade edebildiği terapötik ilişkinin kurulabildiği, çocuk merkezli bir şekilde çalışmak, belirlenmiş ihtiyaçlara yönelik olarak daha yapılandırılmış bir sisteme doğru devam etmek ya da inisiyatif almakta güçlük çeken çocuklar için cesaretlendirici bir şekilde yaklaşmak, farklı durumlarda öncelik teşkil edebilir. Bütün bu yaklaşımların ne şekilde ve ne zaman olacağına dair psikolojik destek formülü her zaman çocuğu merkeze almamız sayesinde biçimlenir ve verim alınmasını mümkün kılar. Aynı şekilde, ailenin terapötik etkileşime aktif katılımının önemini göz önüne alarak, aileyi eğitmenin ve yönlendirmenin, terapötik etkinin seans odasının dışına çıkmasını ve terapi süreci sonlandıktan sonra da bu etkinin devamlılığını sağladığını da sıklıkla görmüş bulunuyorum.
Ebeveynler ve danışanlar olarak beklentimiz elbette ki çocuğun çevresiyle daha uyumlu, davranışlarının sonuçlarını öngörebilen, sorumluluklarının farkında ve doğru yanlış arasındaki farkları kavrayabilen bireyler olmasıdır. Ancak, öncelikle çocuğun kendi gerçekliğini koşulsuz bir şekilde kabul etmeliyiz ki beklentilerimize doğru kapılar açılsın ve iyi niyetlerimiz hayat bulsun.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Oyun Terapisi Nedir ve Neden Etkilidir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Işıl UĞUR GÜNAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Işıl UĞUR GÜNAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
