2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



BORDELİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞU ve NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU
MAKALE #20294 © Yazan Uzm.Psk.M.Enes İMERT | Yayın Ocak 2019 | 1,791 Okuyucu
1-BORDELİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Sınırda kişilik bozukluğu DSM -5 tanı kriterleri kitabına göre belirti kümelerinden beş tanesi ve daha fazlası olması durumda konulan tanıda erişkin kişinin terk edilmekten derin korkma ve çaba sarf etme, bir insanı gözünde aşırı büyütme( göklere çıkartma ) veya yerin dibine sokma gibi uç duyguları barındıran ve bu duygular etrafında gidip gelen tutarlı olmayan ve belirsiz ilişkileri olan, tutarlı olmayan benlik algısı ya da kendiliğiyle alakalı problemler, dürtüsellik( bu para olabilir, cinsellik olabilir, maddeyi kötüye kullanma vs gibi), intihar düşünceleri veya intihara defalarca kalkışma isteği, gözünü korkutma davranışları, duygudurumundaki tepkiselliğin olmasına bağlı olarak duygulanımındaki tutarlı olmayan hissiyatı, içinde devam eden tarifi zor boşluk duygusu, öfke denetimi noktasında problemler yaşaması, geçici kuşkulu düşünceler gibi kriterler mevcuttur.
Sınır kişilik bozukluğunun tanı kriterleri psikiyatrik muayeneden sonra belirli bir çerçeveye oturtulmaktadır. Kişiye farmakolojik tedavi ve psikoterapi önerilebilir. Tedavilere geçmeden önce sınır kişilik bozukluğunun nesne ilişkilerinden bahsetmek yerinde olacaktır. Bu bireyler kendisi için önemli olan “birincil kişilerin” verdiği ilgi ve hizmet verilmeksizin işlevsel olamayacaklarını ve hayata karşı tutunamayacaklarını hissetmektedirler. Burada onlar için önemli olan ana varlığına cevap veren başkalarının mevcudiyetine bağlı kalınarak yaşanması gereken bir düşüncedir. Aksaklık olan konu başkalarına karşı aşırı derecede bağımlı olmak ve hayatın karşısında etkili, uyum içerisinde olan ve sağlıklı bir şekilde idame etme kabiliyetini olmadığına dair algısıdır. Buna ek olarak bu kişilerde, olgun ayrılma, özerklik kapasitesi ve bireyselleşme mevcut olmamaktadır.
Bu aksaklıklar karşısında eşlik eden ve kişiye acı veren ve yoğun terke edilme depresyonu ile başa çıkmak için sahte ve savunmacı bir şekilde farklı bir kendilik yapısına göre hareket etmektedir. Bu kişilerin ilkel ve çoğunlukla bu gerçekler yerini tutan fantezileri ve çarpıttığı olaylara karşı sahte ve savunmacı halleri bir arada var olan ve aktive ettiği gerçeklikten uzak iki kendilik imgesiyle hayat yaşamaktadır.
Terapisi nasıl olmaktadır? Sınırdurum kişilik bozukluklarında yüzleştirme metodunda ortaya çıkan sahte, savunmacı kendiliğine ket vuran bir yapıdan vazgeçmesi ve hastanın terk depresyonunun varlığını, gerçek kendiliğindeki aksaklıkların farkına varması amaçlanmaktadır. Daha sonra hastaya daha uyum içerisinde olan ve sağlıklı savunmalar geliştirmesini sağlayacak yönlerini öğreterek bu sorunlarla nasıl başa çıkmasına teşvik edilmektedir. Elbetteki sınır kişilik bozukluklarının çeşitli psikoterapileri mevcuttur. Bunlara örnek olarak şema terapisi, bilişsel psikoterapi gibi örnekler de verilebilir. Burada önemli olan terapistin çeşitli metotlarla hastaları tedavi etmektir.

2-NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU

Narsistik kişilik bozukluğu DSM -5 tanı kriterleri kitabına göre belirti kümelerinden beş tanesi ve daha fazlası olması durumda konulan tanıda erişkin kişinin büyüklenici özeklikler varsa sınırsız başarı, , zeka, güç, güzellik ya da büyüklemeci bir sevgi düşlemleriyle uğraşır durur, “özel” ve eşi benzeri bulunmaz biri olduğuna ve ancak hususi ya da üstün diğer kişilerce (ya da kurumlarca) anlaşılabileceğine ve ancak onlarla ilişki kurması gerektiğine inanmaktadır, çok beğenilmek ister, hak ettiği duygusu içindedir, kendi çıkarı için başkalarını kullanır (kendi amaçlarına ulaşmak için başkalarını kullanır),karşısındakini kendisinin yerine koyamaz, başkalarının duygularını ve gereksinimlerini anlamak istemez. Sık olmakla beraber başkalarını kıskanır ya da başkalarının kendisini kıskandığına inanır, başkalarına karşı saygısız davranır, kendini beğenmiş̧ davranışlar ya da tutumlar sergilemektedir.
Bazı anneler hissi olarak soğuk davranmakta ve sömürücüdürler. Çocukları, kendi mükemmeliyetçi ve duygusal gereksinimlerini doyum sağlayacak nesneler biçimine sokmak için onların ayrılma bireyleşme ihtiyaçlarını göz ardı etmektedirler. Çocuğun gerçek anlamda bireyleşmesi, annenin idealleştirilmiş̧ yansıtmalarıyla yankılandıkça sancılı bir sürece girer. Annenin idealleştirmesiyle özdeşlesen çocuk, anne tarafından başarısız olduğu algılanmasına ve bununla beraber ortaya çıkacak depresyona karşıt müdafaa yapmak amacıyla “büyüklenmeci kendiliğini” korur.
Çok ufak çocuklarda kendilik saygısı, yaşam boyunca önemli diğer kişilerce derinden ve koşullu olmayan bir şekilde sevildiği, kabul gördüğü, önemsendiği, fiziksel ve duygusal olarak beslenmeyi hak eden bir varlık olduğu inancına bağlıdır. Annenin sağlıklı olması bebeğin kendi iç dünyasında da pozitif özellikler barındırmaktadır. Kendisinin önemli, değerli, sevilmeyi ve bakılmayı hak eden bir varlık olduğu duygu ve inancı gelişir. İlkel narsisizmden daha olgun düzeyde yer alan öz değerlilik duygusu ve kendilik saygısı yönünde bir gelişme olur. Savsaklama, reddedilme sonucu çocuğun bu gereksinimleri karşılanmazsa kendini değersiz bir varlık hisseder. Bebek kendi bedeninden sonra keşfettiği ikincil nesnesi olan annesinin tutarsız, değişebilir, reddedici, duygusal olarak terk eden tutumu nedeniyle düş̧ kırıklığı ve dış̧ dünyaya karşıt bir güvensizlik geliştirmektedirler.
Sevgi yatırımı için seçtiği ikincil nesne olan annesinin hatalı bir yatırım alanı olduğunu hissetmektedir. Ardından bu sevgi yatırımını geri çekip, birincil nesne olarak keşfettiği ve güvendiği kendiliğine oluşturmaktadır. Tutarlı dengeli ve öngörülebilir alan kendi iç dünyasıdır.
Bu tür bir anne bebek ilişkisi çocukta dışarının tehlikeli, değişken ve öngörülemez bir dünya olduğu inancı ve temel güvenli olmayan duygusu geliştirir. Toplum çocuğun iç dünyasına, ebeveynin açtığı kapıdan girmeye çalışacakken, kapının dışında bırakılır. Tek yolun annesine sımsıkı sarılarak sadık kalmasıyla olacaktır Ayrıca annenin bu olumsuz davranışı, özseverin üstbenliğine katılan ve ona negatif sözler söyleyen, değersizleştiren bir duyum haline gelir.
Özsever kişilerin geçmişinde çok sık rastlanan bir hususiyet, üstü örtülü ancak şiddetli mübadatı olan süregelen soğuk ebeveyn figürleridir. Aile modellerine bakıldığımız zaman, yüzeysel olarak iyi örgüt edilmiş̧ bir evde yüzeyde iyi fonksiyon gören ama bir ölçüde hissiz, ilgili olmayan ve sözel olmayan, “kindar” saldırganlığı olan bir ebeveyn temsillenmektedir. Çocukta böyle bir manzarada şiddetli oral engellenme, gücenme ve saldırganlık geliştiğinde, aşırı düşmanlık ve nefrete karşı savunma ihtiyacı doğmaktadır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"BORDELİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞU ve NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.M.Enes İMERT'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.M.Enes İMERT'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
M.Enes İMERT Fotoğraf
Uzm.Psk.M.Enes İMERT
Malatya
Uzman Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi3 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.M.Enes İMERT'in Yazıları
► Antısosyal Kışılık Bozukluğu Psk.Gökçe ÇAKIR ŞAHAN
► Histerik Kişilik Bozuklukları Psk.M.Enes İMERT
► Kaygı Bozukluğu (Anksiyete Bozukluğu) Psk.Aslı KIRBAYIR ÖZERENLER
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'BORDELİNE KİŞİLİK BOZUKLUĞU ve NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU' başlığıyla benzeşen toplam 19 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Tükenmişlik Sendromu Ocak 2019
► Yeme Bozuklukları Ocak 2019
► Depresyon Nedir? Ocak 2019
► Ebeveyn Tutumları Ocak 2019
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:44
Top