2007'den Bugüne 92,259 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Sigara Kullanımının Sağlık Anksiyetesi ve Öznel İyi Oluş Açısından İncelenmesi
MAKALE #21664 © Yazan Uzm.Psk.Berivan ŞENTÜRK | Yayın Ağustos 2020 | 1,682 Okuyucu
SİGARA KULLANIMININ SAĞLIK ANKSİYETESİ ve ÖZNEL İYİ OLUŞ AÇISINDAN İNCELENMESİ
ÖZET

Giriş: Bu araştırmada sigara içen ve içmeyen bireylerin sağlıkları ile ilgili hissettikleri endişe ve kişilerin hissettikleri mutluluk açısından incelenmesi değerlendirilmiştir. Buna ek olarak, katılımcıların cinsiyet, yaş, sigara içen katılımcıların sigara içme miktarları da çalışmaya dâhil edilmiştir. Araştırmaya katılan 145 katılımcıya Sağlık Anskiyetesi Ölçeği ve Mutluluk Ölçeği uygulanmıştır. Yapılan çalışmada, bireylerin sigara kullanan ve sigara kullanmayan katılımcıların sağlık anksiyetesi ve mutluluk arasında cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Çalışmanın sonunda ise, sigara kullanan ve sigara kullanmayan katılımcıların Sağlık Anksiyetesi Ölçeği ve Mutluluk Ölçeği karşılaştırıldığında, sağlıkları açısından duydukları endişe puanları ile mutluluk ölçeği anlamlı bir fark bulunmamıştır.

Anahtar Sözcükler: Sigara, sağlık endişesi, mutluluk, cinsiyet

ABSTRACT

In this study, it was evaluated whether the smokers and non-smokers were concerned about the health and evaluated their happiness. In addition, the participants' gender, age and the amount of smoking were included in the study. Health Anxiety Scale and Happiness Scale were applied to 145 participants who participated in the study. In the study conducted, it was determined that there was a significant gender difference between the health anxiety and happiness of the smokers and non-smokers of the individuals. At the end of the study, there was no significant difference in happiness scale between the anxiety scores of the smokers and non-smokers.

GİRİŞ
Sigara, birçok insanın sağlığını kötü yönde etkileyen bir tütün maddesidir. Sigarada bulunan zararlı maddeler sebebiyle, sigara kullanan insanlarda birçok sağlık problemleri meydana gelebilmektedir. Özellikle son yıllarda kullanımı artmaya başlayan, çocuk ve ergenlerde bile sigara kullanımının olması ülkemizde giderek artmaya başlayan sağlık problemlerini de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle sigaraya bağlı nedenlerden ötürü her 10 saniyede bir insan yaşamını yitirmektedir. İçersinde barındırdığı nikotin nedeniyle sigara kullanan kişilerde bir süre sonra sigaraya karşı bağımlılık gözlemlenebilmektedir. Sigara kullanımı arttıkça, sigaraya olan bağımlılığın artışı da kaçınılmaz olmaktadır. Hem fiziksel hem de psikolojik olarak sigaraya bağımlı hale gelen kişiler, bu sebepten ötürü sigarasız bir yaşamı sürdürmekte zorlanacakları hissine kapılmaktadırlar. Sosyal çevrede sigara kullanan kişiler, sigara kullanmayan kişilere (pasif içiciler) de en az kendileri kadar zarar vermektedirler.
İnsan sağlığı şüphesiz ki tüm dünya da önemli bir nokta da yer almaktadır. Sigara kullanmayan kişiler, sigarayı kullanan kişilerin yanında bulunarak birçok kimyasal gazdan zarar görmektedirler. Sigara dumanına maruz kalan pasif içicilerde kalp krizi geçirme ve akciğer kanseri olma riski artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tüm dünyada sağlık sorunlarının büyük bir kısmının sigara kullanımına bağlı olduğunu bildirmiştir. Buna ek olarak yılda 4 milyon kişinin sigara kullanımına bağlı olarak yaşamını yitirdiğini de bildiriye eklemiştir. Ülkemizde sigaraya bağlı sağlık sorunlarının artması, sigara kullanan kişiler için bir uyarı mahiyetinde olması gerekmektedir fakat sigara kullanıcıların artması, sigara kullanan kişilerin sağlık sorunlarını veya ileride meydana gelebilecek sağlık sorunlarını göz ardı ettiklerini düşündürmektedir. Sağlık anksiyetesi, kişilerin sağlık durumları ile ilgili duydukları kaygıyı ifade eder. Sigara kullanıcıların sağlıkları ile ilgili kaygı duyup duymadıkları önemli bir noktada yer almaktadır.
Öznel iyi oluş kişilerin mutlu olmaları ile aynı anlamı taşımaktadır. Öznel iyi oluş kavramı kişinin tek bir konuda mutlu olması anlamında değil, aksine hem psikolojik olarak hem sosyal olarak hem de fiziksel olarak kendisini birçok yönden iyi hissetmesi anlamı taşımaktadır. İyi oluş seviyeleri fazla olan insanların negatif duygularının pozitif duygularından az olduğu belirtilmiştir. (Bradburn 1969). Öznel iyi oluş bir insanın yaşamından aldığı mutluluğu ve yaşamından almış olduğu doyumu ölçmesidir. Kişiler sahip oldukları yaşamı daha çok pozitif olarak dile getiriyorsa öznel iyi oluş seviyesi yüksek olarak tahmin edilebilmektedir.
Sigara kullanan bireylerde sağlık anksiyetesinin olup olmadığı, sigara kullanmayan bireylere göre sağlık anksiyetesinin ne düzeyde olduğu araştırılmak istenmiştir. Buna ek olarak, sigara kullanan ve kullanmayan bireylerde öznel iyi oluşun, sigara ve sağlık anksiyetesi açılarından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalımada, sigara içen ve içmeyen bireylerden oluşan iki grup çeşitli ölçeklerle karşılaştırılmıştır.
Yöntem
Araştırma, korelasyonel modeline uygun olarak tasarlanmıştır. Her yaş aralığı göz önüne alınarak sigara kullanan ve sigara kullanmayan bireyler alınmıştır. Çalışmaya kadın-erkek her yaş aralığında bulunabilen bireyler katılmıştır. Çalışmaya katılan bireylere kimlik bilgilerinin gizli kalacağı, alınan bilgilerin sadece kendilerinin vermiş oldukları onay ile bilimsel ortamlarda kullanılmak amacıyla alınabileceği hususunda açıklama yapılmıştır. Çalışmaya toplamda 145 birey katılım göstermiştir. Kişilerin çalışmaya dâhil edilme kriterlerinde, çalışmaya gönüllü olarak katılım gösterme, okuma becerisine sahip olmak, kullanılan ankette bulunan maddeleri anlama yeterliliğine sahip olmak vardı. Yapılan çalışmada dışlanma kriterlerinde ise, bireyin ankette bulunan maddeleri anlayacak entelektüel kapasiteye sahip olmaması ve kişinin okuma becerisine sahip olmaması yer aldı. Yapılan çalışma sonucunda, sigara kullanan kişiler grubunda 72 birey, sigara kullanmayan kişiler grubunda ise 73 birey değerlendirilmeye alınmıştır. Değerlendirme ortalama 5 dakika süren anket formunun doldurulması ile yapılmıştır.

Değerlendirme Araçları:
Sağlık Anksiyetesi Ölçeği: Ölçek çalışmaya katılım gösteren bireylere anket şeklinde sunularak formları bireysel olarak yanıtlamaları istendi. Verilen yanıtlara göre veriler değerlendirildi. Sağlık anksiyetesi ölçeği, 18 sorudan oluşan ve kendi içinde iki bölüme ayrılmış, dört seçenekli bir ölçektir. Çalışmaya katılan bireylere, ölçek forumunu doldurmadan önce son 6 ayı değerlendirerek cevaplamaları istenmiştir.
Öznel İyi Oluş Ölçeği: Ölçek, kişinin öznel iyi oluşu göz önünde bulundurularak geliştirilmiştir. Ölçek, 4 sorudan oluşan 1 ile 7 arasında puanlanarak likert tipi sorgulandığı bir formdur. Çalışmaya katılan bireylerden öznel iyi oluş formu verilerek doldurmaları istenmiştir.
İstatistiksel Analiz
Veriler IBM SPSS STATİSTİCS 25 programı ile kaydedilmiştir. Kaydedilen verilerin tanımlayıcı analizleri yapılmıştır. Grupların karşılaştırılarak anlamlı olup olmadığı t test ile değerlendirilmiştir. Verilerin gruplara göre normal dağılıma uygun olup olmadığı ise Kruskal-Wallis Test ile değerlendirilmiştir. İstatistik anlamlılık değeri p < 0,05 olarak kabul edilmiştir.


BULGULAR

Sosyodemografik Özellikler
Cinsiyet
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
Valid kadın 81 55,9 55,9 55,9
erkek 64 44,1 44,1 100,0
Total 145 100,0 100,0


Yaş
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
Valid 18-26 yaş 93 64,1 64,1 64,1
27-35 yaş 33 22,8 22,8 86,9
35 yaş üstü 19 13,1 13,1 100,0
Total 145 100,0 100,0

Sigara Kullanımı
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
Valid sigara kullanıyorum 72 49,7 49,7 49,7
sigara kullanmıyorum 73 50,3 50,3 100,0
Total 145 100,0 100,0

Miktar
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
Valid Hiç 71 49,0 49,0 49,0
yarım paketten az yada yarım paket 37 25,5 25,5 74,5
1 paket 29 20,0 20,0 94,5
2 paket yada daha fazlası 8 5,5 5,5 100,0
Total 145 100,0 100,0


Tablo-1 Katılımcıların Demografik Özellikleri:

Çalışma, sigara kullanmayan grubun (n=73) %50,3 sigara kullanan grubun ise (n=72) %49,7’sini kapsamaktadır. Katılımcıların (n=81) %55,9’u kadın, (n=64) 44,1’i ise erkeklerden oluşmaktadır. Gruplar arasında cinsiyet dağılımında farklılık izlenmemiştir. Katılımcıların yaş aralıkları, 18 ile 26 yaş arası grubun (n=93) %64,1, 27 ile 35 yaş arası grubun (n=33) %22,8 ve 35 yaş üstü grubun (n=19) %13,1 olarak saptanmıştır. Sigara kullanan katılımcıların, sigarayı günlük kullanım miktarları değerlendirildiğinde, yarım paketten az ya da yarım paket sigara kullananların (n=37) %25,5, 1 paket sigara kullananların (n=29) %20 ve 2 paket ya da daha fazla sigara kullanan katılımcıların (n=8) %5,5 olduğu tespit edilmiştir. Tablo 1’de gösterilmiştir.










Independent Samples Test
Levene's Test for Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed) Mean Difference Std. Error Difference

satoplam Equal variances assumed 0,303 0,583 2,171 143 0,032 2,758 1,271
Equal variances not assumed 2,159 132,408 0,033 2,758 1,277
mtoplam Equal variances assumed 0,191 0,663 -4,669 141 0,000 -3,431 0,735
Equal variances not assumed -4,658 130,191 0,000 -3,431 0,737



Tablo-2 Sigara Kullanan ve Sigara Kullanmayan Grupların Cinsiyetlere Göre Sağlık Anksiyetesi ve Mutluluk Ölçeklerinin Karışlaştırılması:
Farklı ölçeklerle karşılaştırılan gruplar homojen dağılım göstermiştir. Tablo-2 de görüldüğü gibi sigara kullanan ve sigara kullanmayan katılımcıların sağlık anksiyetesi (sig. 2 tailed = ,032) ve mutluluk (Sig. 2-tailed = ,000) arasında cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır.
Independent Samples Test
Levene's Test for Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed) Mean Difference Std. Error Difference

satoplam Equal variances assumed 0,958 0,329 1,771 143 0,079 2,247 1,269
Equal variances not assumed 1,769 138,718 0,079 2,247 1,270
mtoplam Equal variances assumed 0,005 0,945 1,137 141 0,258 0,886 0,779
Equal variances not assumed 1,135 139,538 0,258 0,886 0,780


Tablo-3 Sigara Kullanan ve Sigara Kullanmayan Grupların Sağlık Anksiyetesi ve Mutluluk Ölçeklerinin Karşılaştırılması:
Sigara kullanan ve sigara kullanmayan katılımcıların cinsiyete bakılmaksızın Sağlık Anksiyetesi Ölçeği ve Mutluluk Ölçeği karşılaştırıldığında, sağlıkları açısından duydukları endişe puanları ile (Sig. 2-tailed = ,079) mutluluk ölçeği puanları (Sig. 2-tailed = ,258) anlamlı bir fark bulunmamıştır.
Tablo-4 Katılımcıların Yaşlara Göre Dağılımını

Ranks
Yaş N Mean Rank
satoplam 18-26 yaş 93 71,79
27-35 yaş 33 73,35
35 yaş üstü 19 78,32
Total 145
mtoplam 18-26 yaş 92 75,33
27-35 yaş 32 59,92
35 yaş üstü 19 76,24
Total 143


Katılımcıların yaşlara göre dağılımı homojen dağılmaması sebebiyle, Kruskal-Wallis Test uygulanmıştır. Buna göre, katılımcıların yaşlarına göre Sağlık Anksiyetesi (Asymp. Sig. = ,825) ve Mutluluk Ölçeği (Asymp. Sig. = ,171) arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.
Tablo-5 Sigara Kullanım Miktarının Sağlık Anksiyetesi ve Mutluluk Açısından Değerlendirilmesi

Ranks
Miktar N Mean Rank
satoplam yarım paketten az yada yarım paket 37 34,35
1 paket 29 41,93
2 paket yada daha fazlası 8 36,00
Total 74
mtoplam yarım paketten az yada yarım paket 36 38,14
1 paket 29 36,55
2 paket yada daha fazlası 7 27,86
Total 72


Katılımcıların sigarayı günde yarım paketten az ya da yarım paket, 1 paket ya da 2 paket ya da daha fazlası gibi kullanım miktarlarına göre, Sağlık Anksiyetesi (Asymp. Sig. = ,355) ve Mutluluk değerlendirmesi (Asymp. Sig. = ,490) arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.
Tartışma
Yapılan çalışmada sigara kullanan ve sigara kullanmayan bireyler arasında sağlıklarına duydukları endişe ile mutlulukları arasında bir farka rastlanmamıştır. Sigara kullanan bireylerin, sigara kullanımının sağlığa verdiği zarardan yeteri kadar bilgi sahibi olmamaları, bu nedenle sigara içmeyen bireylere göre sağlıklarına duydukları endişe puanları arasında bir farka rastlanılmamış olabildiğini düşündürmektedir. Bu konuda, sigara kullanan katılımcıların sigaranın sağlığa verdiği zararlarla alakalı ne kadar bilgiye sahibi oldukları da başka bir çalışmada araştırılabilir. Katılımcıların cinsiyet acısından sağlık anksiyetesi ile mutluluk arasında anlamlı bir farka rastlanmıştır. Buna, kadınların duygusal olarak daha hassas oldukları, bu nedenle sağlıkları ve mutlulukları ile alakalı daha çok endişe duymaları sebep olabilir. Bu konuda daha kapsamlı araştırma yapılması önerilir.

Çalışmanın Kısıtlılıkları
Çalışma anketine katılım gösteren kişi sayısının sınırlı sayıda olması çalışmanın sınırlılıkları arasında sayılabilir. Buna ek olarak, anketin internet üzerinden doldurulması, kişilerin ankete ne derece zaman ayırdıklarını gözlemleme durumunu engellediği için de çalışmanın kısıtlılıkları arasında gösterilebilir. Çalışma, sigara kullanan katılımcıların daha önce bir sağlık problemi ile karşılaşıp karşılaşmamaları açısından araştırmaya alınmamıştır. Bu durum çalışmanın kısıtlılıkları arasındadır.
Sonuç
Gruplar arasında yaş, cinsiyet, sigara kullanımı ve sigara kullanım miktarı gibi kişilerin bilgilerine bakılarak çalışma yürütülmüştür. Gruplar arasında benzerlik olması diğer değişkenlerle ilgili kıyaslamalara olanak vermiştir. Toplamda 142 bireyden oluşan çalışma çeşitli ölçeklerle karşılaştırmalar yapılarak sonuca ulaşmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda, sigara kullanan ve sigara kullanmayan katılımcıların sağlık ve mutluluk arasında cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır fakat sigara kullanan ve sigara kullanmayan katılımcıların yaşlarına göre Sağlık Anksiyetesi Ölçeği ve Mutluluk Ölçeği karşılaştırıldığında, sağlıkları açısından duydukları endişe puanları ile mutluluk ölçeği puanları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Buna ek olarak, Sigara kullanan ve sigara kullanmayan katılımcıların cinsiyete bakılmaksızın Sağlık Anksiyetesi Ölçeği ve Mutluluk Ölçeği karşılaştırıldığında, sağlıkları açısından duydukları endişe puanları ile mutluluk ölçeği puanları anlamlı bir fark bulunmamıştır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Sigara Kullanımının Sağlık Anksiyetesi ve Öznel İyi Oluş Açısından İncelenmesi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Berivan ŞENTÜRK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Berivan ŞENTÜRK'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Berivan ŞENTÜRK Fotoğraf
Uzm.Psk.Berivan ŞENTÜRK
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Uzman Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi18 kez tavsiye edildiİş Adresi KayıtlıTavsiyeEdiyorum.com'u sıkça ziyaret ediyor.
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Berivan ŞENTÜRK'ün Makaleleri
► Öznel İyi Oluş Psk.Dnş.Yelda YAVUZ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Sigara Kullanımının Sağlık Anksiyetesi ve Öznel İyi Oluş Açısından İncelenmesi' başlığıyla benzeşen toplam 39 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► 10 Adımda Stresten Kurtul Aralık 2022
► Çocuk Merkezli Oyun Terapisi ÇOK OKUNUYOR Nisan 2022
► Hata Yapmaktan Korkmak Ocak 2022
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


14:38
Top