17 AĞUSTOSUN HATIRLATTIKLARI

17 Ağustos felaketini yaşayana kadar anlayamamıştım Erzincanlı yan komşularımızın neden sık sık 1992 Erzincan depremini hatırladıklarını. Bu kadar sene geçmiş ama hafızalarından silememişlerdi o felaketi. İstanbul Avcılar’da yaşadığım o dehşet uzun yıllar çıkmadı aklımdan, hiçbir kayba uğramama rağmen unutamadım.Her zaman bastığım zemin isyan ederken yaşadığım dehşetin tarifi imkansızdı.Hani derler ya ayağını sağlam bas diye sağlam basacak zemin sana öfkeli .Evren silkeliyor adeta kendini.Unutmak mümkün değil.11 Yıl geçti .Deprem değil binalar öldürür bunca zaman ders alındı mı bilmiyorum.Deprem şehitlerimize Allahtan rahmet diliyor , yakınlarını kaybedenlere ise Allah sabır versin diyorum .

Her 17 ağustosta o gece olan biten her şey yeniden can bulur hafızamda.Farklıydı o gece ,uyku tutmamıştı bir türlü. Annemle 02:30 ‘a kadar Göksel Arsoy’lu bir türk filmi seyretmiştik. Yan komşumuzun köpeği Serseri hiç susmamıştı adeta deliye dönmüştü..Köpek sesinden rahatsız olmayan biri olduğum halde bir ara susması için balkondan terlik atmak bile geçmişti içimden.Serseri bize anlatmak için çok uğraşmıştı ama nafile ki anlayamamıştık.Daha sonra konuştuğum bir hekim arkadaşımın da kedisi gece boyu onu rahat bırakmamış uyandırmak için yüzünü bile tırmalamış.Depremleri hayvanlar önceden hissedebiliyorlar ama bu konuda kanıtlanmış bir bilimsel çalışma yok bizim gibi hayvan sahiplerinin gözlemlerine dayanarak varılan kanaat bu şekilde.

Genel olarak varılan kanıya göre depremi hisseden hayvanlar değişik tepkiler veriyorlar. Örneğin fareler yuvalarını terk ediyor, ördekler sudan, ayılar ve kurtlar inlerinden çıkıyorlar, serbest dolaşan köpekler ise genellikle ortadan kayboluyorlar. Ev köpekleri huzursuzlaşıyor, kafesteki kuşlar çırpınıyorlar. Bir önceki depremde müthiş tepki veren bir köpek ikinci depremde gayet sakin olabiliyor..Buna rağmen deprem sonrasında köpek ve muhabbet kuşu alımlarında büyük bir patlama olmuştu.Muhabbet kuşu her kanat çırptığında veya gece köpekler havladığında panik mi olmak gerekiyordu bu durumda?Uzunca bir süre gece köpek sesi duyduğumda bende tedirgin oldum.Her köpek havlaması sanki bir deprem işareti gibi geliyordu.Farklı olağanüstü bir durumu ancak tanıdığımız bir köpekle yada hayvanla anlayabileceğimizi düşünüyorum çünkü insanlar arasında bireysel farklılıkların olması gibi hayvanlar arasında da bireysel farklılıklar olabiliyor .Kimi köpek çok duyarlıyken kimi de çok vurdum duymaz olabiliyor ve bizimde köpeğimizi çok iyi tanımamız gerekiyor farklılığı anlayabilmemiz için.Komşumuzun köpeği serseriyle 3 yılımız geçmişti her akşam kime nasıl havlar ne tepki verir biliyorduk ve o gece başkaydı havlamaları ,huzursuzluğu o felaketi hissetmişti.Peki nasıl oluyor da köpekler bunu önceden hissedebiliyorlar? Gelişmiş koku alma yetenekleriyle toprak altından sızan gaz ve benzeri kokuları algılamaları mümkün .Ve o harika duyma yetenekleriyle yer altından gelen titreşimleri algılamaları yine mümkün.Algılamanın bir başka boyutu da telepati ,yapılan gözlemlerde köpeklerin telepatik algılamaya da sahip oldukları belirlenmiş.Kilometrelerce uzaklıktan sahiplerinin geleceğini hissedebilen köpeklerin durumu bilimsel olarak açıklanamasa da en yakın dostlarımızın çok harika donanımlara sahip oldukları tartışılmaz.Diğer hayvanların hislerine gelince mesela karıncalar yürüyüşleri hızlanır ve yuvalarını terk ederler.Çindeki büyük depremde kurbağalar toplu olarak şehri terk etmişler.Göl ve akarsulardaki balıklar ise karaya vurmaya ve ölmeye başlar.Su sıcaklığının artması sebebiyle bu oluyor.Gölden bahsetmişken aklıma geldi.Küçükçekmece gölünün renginde o zamanlarda bir değişik olmuştu bunu gözlemleyen kaç kişi oldu bilmiyorum ama mavi değil yeşil bir renk almıştı.Uzun yıllar Avcılar'da oturmuş biri olarak değişikti.Suyun ısınmasıyla bir ilgisi var mı araştırmak lazım.Çocukluğundan beri Avcılar'da oturan bir arkadaşıma sormuştum gölün rengi hiç böyle olmuşmuydu diye oda hayır demişti.

Çeşit çeşit hayvan ve her biri kendi lisanınca bir şeyler anlatıyor. Onlar bunları biliyorlar ama hayvanlardan daha fazla sahibi olduğumuz sandığımız bizler aslında ne kadarda yabancısıyız dünyanın. Olmadık yerlere binalar yapıyor gerekirse yakıp yıkıyor çalıp çırpıyoruz. Hiç bir hayvan tehlikeli bulduğu bir yere yuvasını yapmaz peki ya insanlar ??? Çürük binalar yapıyoruz göğe uzanan, siteleri konduruyoruz yumuşak zeminlere. Denizi dolduruyoruz deniz verdiğini geri alınca da kızıyoruz.Yetmiyor baz istasyonları dikiyoruz evlerimizin tepelerine.Bindiğimiz dalı kesiyoruz. Ah biz insanlar ,ne oluyoruz?
ELİF NUR YAVUZER