Yoğun İnternet Kullanımı ve Evlilik Uyumu Arasındaki İlişki
YOĞUN İNTERNET KULLANIMI VE EVLİLİK UYUMU ARASINDAKİ İLİŞKİ
Berna ÜNVER1
Özet
Amaç: İnternetin 1990’ların ortasından itibaren giderek artan bir şekilde kullanılmasıyla birlikte diğer insanlara ve her türlü bilgiye ulaşım hayal edilemeyecek düzeyde kolaylaşmıştır. Bu kolaylığın olumlu yönleri olsa da bazı bireylerin internet kullanımının süre ve içeriğini kontrol edememesinin sosyal, mesleki ve kişisel yaşamlarını olumsuz etkilediği vurgulanmaktadır. İnternetin patolojik kullanımının kişilerarası ilişkilerin yanı sıra evlilik ilişkisini de etkilediği düşünülmektedir. Bu çalışmanın sonucunda yoğun internet kullanımının evlilik uyumunu etkileyip etkilemediği konusunda bilgi sahibi olabilmek ve yoğun internet kullanımı ile evlilik uyumu arasındaki ilişkinin tespit edilmesi hedeflenmiştir.
Yöntemler: Çalışmada örneklemin seçimi random olarak gerçekleştirilecektir. Çalışmanın toplam örneklemi 300 kişi yani 150 evli çiftten oluşmaktadır. İstatiksel işlemler SPSS PASW v.15.0 programı kullanılarak yapılacaktır.
Bulgular: Araştırma veri toplama aşamasındadır bulgular elde edilmemiştir.
_________________________________________________________________
1 Psk. Berna ÜNVER, İletişim Adresi: bernaunver@live.com, Yayınlanmamış Araştırma Önerisi, İstanbul, 2010
Giriş
İnterneti, birçok bilgisayar sisteminin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağı olarak tanımlamak mümkündür. İnternet, insanların her geçen gün gittikçe artan "üretilen bilgiyi saklama/paylaşma ve ona kolayca ulaşma" istekleri sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki bilgilere insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir (1).
İnternet teknolojisinde meydana gelen değişim ve gelişimler internet ve bilgisayar teknolojisinin popülerliğini arttırmakta ve her geçen gün daha fazla kullanılır bir teknoloji olmasını sağlamaktadır (2).
Gelişen dünyada internetin temel ortaya çıkış amacı iletişimi artırmak ve bilgi paylaşımını kolaylaştırarak, araştırmacıların olanaklarını artırmaktı. Ancak internetin tahmin edilenden de hızlı yaygınlaşması patolojik kullanıma bağlı sorunları da ortaya çıkartmaya başlamıştır (3).
“İnternet bağımlılığı”, “patolojik internet kullanımı (PİK)”, “aşırı internet kullanımı” ya da “uygun olmayan internet kullanımı”; genel olarak internetin aşırı kullanılması isteğinin önüne geçilememesi, internete bağlı olmadan geçirilen zamanın önemini yitirmesi, yoksun kalındığında aşırı sinirlilik hali ve saldırganlık olması ve kişinin iş, sosyal ve ailevi hayatının giderek bozulması olarak tanımlanabilir. Çalışmalarda yukarıdaki tanımlamaların hangisinin kullanılacağına dair bir uzlaşı olmadığı için, bu terimler bazen birbirinin yerine geçecek şekilde kullanılmıştır (4).
İnternet gibi ileri derecede sofistike bir teknolojik aracın bağımlılığın tanımlanması ve ayırıcı tanısının yapılması oldukça güçtür. Bu nedenle klinisyenlerin normal ve patolojik internet kullanımının sınırlarını çizmek açısından dikkatli ve deneyimli olmaları gerekir. Herhangi bir sınıflama sistemine henüz girmediği ve üzerinde genel anlaşma sağlanmış bir tanımının olmaması nedeniyle kendine en yakın bozuklukmuş gibi düşünülen patolojik kumar oynama kriterleri Young tarafından modifiye edilerek 8 maddelik bir değerlendirme ölçeği oluşturulmuştur (3).
Bu sekiz kriter kullanılırken bir hasta sorulardan beş ya da daha fazlasına “evet” yanıtını verdiğinde ve davranışları bir manik atak tarafından daha iyi bir şekilde açıklanamadığında bu hastanın internet bağımlısı olma açısından riskli hasta olduğu düşünülmektedir. Young bir hastanın bağımlı kullanımı reddetmesinin internetin, okul, iş ve istihdam için kullanılması uygulamasının teşvik edilmesi nedeniyle desteklenebileceğini belirtmektedir. Bu nedenle bir hasta sekiz kriterin tümünü de karşılıyor ise internet bağımlısıdır denilebilmektedir. İnternetin topluma güçlü bir şekilde entegre olması ortaya çıkan semptomları kolaylıkla gizleyebilmektedir (1).
Evlilik ilişkisi, evlilik doyumu, evlilik mutluluğu ve evlilik uyumu gibi kavramlar, pek çok araştırmaya temel oluşturmuştur. Farklı uzmanlık alanları çerçevesinde bu kavramları temel alan çok sayıda araştırma yapılmaktadır. Sosyal bilimciler tarafından bir evliliğin nasıl iyi bir şekilde işlev göreceği ile ilgili birçok terim kullanılmıştır. Genel olarak evlilik iki basit şekilde değerlendirilir: İlk terim evliliğin iptali, boşanma, ayrılık, terk etme gibi konulan içeren evlilik sürekliliği kavramıdır. Sürekliliği olan bir evlilik eşlerden birinin doğal ölümü ile sonlanır. İstikrarsız bir evlilik eşlerden birinin ya da her ikisinin isteği ile sonlandırılır. Diğer bir terim ise, eğer evlilik devam ediyorsa evlilik kalitesi kavramıdır. Bu kavram evlilik süresince evlilik ilişkisinin nasıl olduğu, eşlerin bu konuda ne hissettiği ve bu durumdan nasıl etkilendiği ile doğrudan ilişkilidir. Evlilik uyumu, evlilik doyumu, mutluluğu, evlilik bütünlüğü kavramları evlilik ilişkisinin kalitesini tanımlamak için kullanılan kavramlardır. Evlilik kalitesi kavramı evlilik doyumu, evlilik uyumu ve evlilik bütünlüğünü de kapsayan genel bir kavramdır. Evlilik kalitesi, evli çiftlerin ilişkilerinin öznel değerlendirilmesi olarak tanımlanır. Yüksek evlilik kalitesinin, iyi uyum, yeterli iletişim, evlilik ilişkisinde yüksek doyum ve mutluluk derecesi ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Evlilik uyumu, ayrıca çiftlerin uyumlu birlikteliklerinin sonucu olarak evlilik hayatındaki memnuniyeti ve mutluluğu da tanımlar (6).
Özellikle eşlerden birinin internet üzerinden ilişki (siber-ilişki) içinde olması evliliklere yeni bir boyut kazandırmaktadır (5).
İnternet’in yoğun bir şekilde bireysel kullanımı konuyu aileye getirmektedir. Daha yirmi yıl önce kullanımı özellikle bilim ve iş çevreleriyle kısıtlı olan İnternet, 2000’li yıllara gelindiğinde, Türkiye’de içinde olmak üzere pek çok ülkede evlere girmiş, geniş ölçüde bireysel olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu kullanım değişikliği, internet üzerinde yapılan araştırmaların niteliğini ve niceliğini etkilemiş, İnternet’in aile ile ilişkilendirilmesi araştırma konusu olmuştur. Maria Bakardjieva ve Richard Smith, “sıradan internet kullanıcıları” hakkında bilgi sahibi olmak için artık eski araştırmalarda olduğu gibi üniversitelere ve işyerlerine değil, evlere bakmak gerektiğini vurgulamışlardır (9).
Amaç
Araştırmalara baktığımızda İnternet’in en çok sosyal amaçlı kullanılması bile konunun bir yönünü aileye getirmektedir. İnternet kullanımı ile ailenin işleyişi arasında bir sebep-sonuç ilişkisi aranabilir. İnternet’in evlerde kullanılması, ister istemez, hem karı-koca ilişkileri ile hem de çocukların eğitimi ve ebeveyn-çocuk ilişkileri ile bağlantılıdır (9).
Bu konuda literatüre bakıldığı zaman internet bağımlılığı ve aile içi ilişkiler daha çok çocuk ve ebeveyn ilişkisi üzerinden ele alınmış, internet bağımlılığının eşlerin evlilik doyumu ve uyumuna etkisine dair bir çalışmaya rastlanmamıştır. Oysaki son yıllarda yapılan araştırmalara ve istatistiklere baktığımızda boşanma oranlarının çok fazla artış gösterdiği ve nedenlerinin araştırılmasının yararlı olacağı görülmektedir. Ve bu çalışmanın sonucunda yoğun internet kullanımının evlilik uyumunu etkileyip etkilemediği konusunda bilgi sahibi olabilmek hedeflenmiştir.
Bu nedenle de bu çalışmada, aşırı internet kullanımı ile evlilik uyumu arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır.
Hipotez
Bu çalışmanın hipotezi olarak, yoğun internet kullanımı ile evlilik uyumu arasında bir ilişki olduğu ve yoğun internet kullanımı olan bireylerin evliliklerinin uyumlarının daha düşük olacağı düşünülmektedir.
Gereç ve Yöntemler
Önem
Aile yapısı ve aile içi yaşam radyo, televizyon, video, bilgisayar ve internet gibi yeni medya araçları olarak adlandırılan araçlardan etkilenmiştir. 1980’li yıllarda özellikle kişisel amaçlı kullanımı ile ev ortamına giren bilgisayarlar, 1990’lı yıllarda internetin yaygınlaşması ile bir kitle iletişim aracı haline dönüşerek diğer kitle iletişim araçları gibi toplumların yapısını çok yönlü olarak değiştirmiştir. Çok hızlı bir şekilde gelişen ve kullanımı gün geçtikçe yaygınlaşan internet, sağladığı e-posta, forum, web hizmetleri gibi pek çok hizmet sayesinde insanları tanıdığı veya tanımadığı, dünyanın her köşesinden insanlarla bir araya getirebilmektedir. Bazı ülkelerin aile yapılarını ve kültürlerini koruma altına alma amacıyla internet kullanımına sınırlama getirdikleri bilinmektedir. Bireylerin diğer dünya ülkelerindeki bireylerle iletişime geçmeleri engellenerek korunmaları amaçlanmaktadır
Ancak internetin küreselleşen dünyayı birbirine bağlayan, bilgi sınırlarını ortadan kaldıran çok önemli bir araç olduğu unutulmamalıdır. Bu kültürel etkileşim en küçük sosyal birim olan aile içerisindeki iletişim şekillerini de ister istemez etkilemektedir(2). Young internet bağımlıların % 53’ünde ciddi ilişki sorunları olduğunu bildirmiştir. Bağımlılar giderek yaşamlarındaki kişilerle daha az birlikte olarak zamanlarının büyük kısmını tek başlarına bilgisayarın karşısında geçirmeye başlar (5). Bu durumda bireylerin aile düzenini olumsuz yönde etkileyebilir.
Araştırmalara baktığımızda internet kullanımının yoğun bir şekilde artış gösterdiğini ve bireyleri çok fazla yönden etkilediğini görebiliyoruz.
Bu çalışmada da yoğun internet kullanımının çiftlerin ilişkilerine etkisini araştırdığımızda bu problemlerin tespiti ve çözüm yollarına dair fikir edinebilmemiz açısından önemlidir.
Örneklem
Çalışmada örneklemin seçimi random olarak gerçekleştirilecektir. Çalışmanın toplam 300 kişi (150 evli çift; çiftlerden 75’inin en az bir tanesi ya da ikisi Internet Bağımlılığı Testinden 50-100 arası puan; diğer 75’i için ise her ikisi de IAT’den en fazla 49 puan almak şartı aranacaktır.) üzerinde yapılması planlanmaktadır.
Araçlar ve Uygulama
Çalışmada veri toplama aracı olarak aynı paket içerisinde katılımcılara 3 bölümlük anket ve ölçekler uygulanacaktır.
Birinci bölüm; araştırma kapsamına alınan bireyleri sosyo-demografik bilgileri ortaya koymayı amaçlayan soruları içerecektir. Bu kapsamda; bireylerin yaş grubu, cinsiyeti, mesleği, öğrenim ve evlilik durumu, öğrenim düzeyi, evlilik süresi, çocukların sayısı ile gelir durumunu içeren sorular yer alacaktır.
İkinci bölümde bireylerin internet kullanma düzeylerini belirlemek amacıyla Young’un İnternet Bağımlılık Testi (Internet Addiction Test – IAT) kullanılacaktır.
Üçüncü bölümde ise evlilik ilişkisinden alınan doyum düzeyi, genel evlilik niteliğini, evlilik ilişkilerinde uyum, çatışma çözme, bağlılık ve ilişki tarzını ölçmek amacıyla Evlilikte Uyum Ölçeği-EUÖ (Marital Adjustment Test) ile ilişki için önemli olan konularda (örnek: para, din, arkadaşlar, ev işleri ve birlikte geçirilen zaman, eğlence) çiftlerin ne derece anlaştıklarını ölçmek amacıyla Çift Uyum Envanteri (DAS) yer almaktadır.
Geçerliliği ve güvenilirliği arttırmak amacı ile anketlerin anonim doldurulması istenmiştir.
Analiz
Araştırmadan elde edilen veriler üç aşamalı olarak analize tabi tutulacaktır. Verilerin analizi SPSS PASW v.15.0 programı kullanılarak yapılacaktır. .
İlk olarak demografik bilgiler ele alınacaktır. Frekans analizi, ortalama puanlar ve nonparametrik bazı teknikler kullanılarak veriler analiz edilecektir.
İkincil olarak likert tipi cevapları 1’den 5’e kadar sayı değeri olarak hesaplanan İnternet Bağımlılık Testi (IAT) puanları belirlenecektir ve dikitom hale getirilecektir. Sonraki aşamada da EUÖ ve DAS puanları hesaplanacaktır. Son olarak; İAT’den alınan puanlara göre iki gruba ayrılan çiftlerin, EUÖ ve DAS testlerinden aldıkları puanları karşılaştırmak amacıyla Bağımsız Gruplar için T Testi uygulanacaktır.
Bu ölçekler sonucunda çiftlerde internet bağımlılığında kadın-erkek oranının öğrenilmesi, bireylerin günlük internet kullanım süresi ve interneti hangi amaçla kullandıklarına dair bilgilerin elde edilmesi beklenmektedir.
Kaynakça
(1) Cömert Tarı I (2007). İstanbul’da Yaşayan 18–28 Yaş Arası Üniversite Öğrencilerinin İnternet Ve Madde Kullanımlarının İlişkilendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Sosyal Bilimler Anabilim Dalı. Doktora Tezi.
(2) Erişti D, Kabakçı I, Kurt A.(2008). İnternet Kullanımı Ve Aile. T.C. Başbakanlık Aile Ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara: 24, 52-54
(3) Özturk Ö, Odabaşıoğlu G, Eraslan D, Genç Y, Kalyoncu A (2007). İnternet Bağımlılığı: Kliniği Ve Tedavisi. Bağımlılık Dergisi. 8(1): 36–41
(4) Arısoy Ö (2009). İnternet Bağımlılığı ve Tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches In Psychiatry. 1(1): 55–67
(5) Tüzer V (2010). İnternet, Siberseks ve Sadakatsizlik. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2011; 3(1):100-116. Çevrimiçi adresi / Available online at: www.cappsy.org/archives/vol3/no1/ (Alınma Tarihi: 11.12.2010)
(6) Erbek E, Beştepe E, Akar H, Eradamlar N, Alpkan R (2005). Evlilik Uyumu. Düşünen Adam; 2005, 18 (1): 39-47
(7) Erbek E, Beştepe E, Akar H, Eradamlar N, Alpkan R (2005). Cinsellik ve Çift Uyumu Arasındaki İlişki: Üç Grup Evli Çiftte Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Düşünen Adam; 2005, 18(2): 72-81
(8) Cömert Tarı I, Ögel K (2009). İstanbul Örnekleminde İnternet ve Bilgisayar Bağımlılığının Yaygınlığı ve Farklı Etkenlerle İlişkisi. Türkiye Klinikleri J Foren Med. 6(1): 9–16
(9) Bayraktutan F(2005). Aile İçi İliskiler Açısından Internet Kullanımı. T. C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Yapı – Sosyal Değişme
Berna ÜNVER1
Özet
Amaç: İnternetin 1990’ların ortasından itibaren giderek artan bir şekilde kullanılmasıyla birlikte diğer insanlara ve her türlü bilgiye ulaşım hayal edilemeyecek düzeyde kolaylaşmıştır. Bu kolaylığın olumlu yönleri olsa da bazı bireylerin internet kullanımının süre ve içeriğini kontrol edememesinin sosyal, mesleki ve kişisel yaşamlarını olumsuz etkilediği vurgulanmaktadır. İnternetin patolojik kullanımının kişilerarası ilişkilerin yanı sıra evlilik ilişkisini de etkilediği düşünülmektedir. Bu çalışmanın sonucunda yoğun internet kullanımının evlilik uyumunu etkileyip etkilemediği konusunda bilgi sahibi olabilmek ve yoğun internet kullanımı ile evlilik uyumu arasındaki ilişkinin tespit edilmesi hedeflenmiştir.
Yöntemler: Çalışmada örneklemin seçimi random olarak gerçekleştirilecektir. Çalışmanın toplam örneklemi 300 kişi yani 150 evli çiftten oluşmaktadır. İstatiksel işlemler SPSS PASW v.15.0 programı kullanılarak yapılacaktır.
Bulgular: Araştırma veri toplama aşamasındadır bulgular elde edilmemiştir.
_________________________________________________________________
1 Psk. Berna ÜNVER, İletişim Adresi: bernaunver@live.com, Yayınlanmamış Araştırma Önerisi, İstanbul, 2010
Giriş
İnterneti, birçok bilgisayar sisteminin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağı olarak tanımlamak mümkündür. İnternet, insanların her geçen gün gittikçe artan "üretilen bilgiyi saklama/paylaşma ve ona kolayca ulaşma" istekleri sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki bilgilere insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir (1).
İnternet teknolojisinde meydana gelen değişim ve gelişimler internet ve bilgisayar teknolojisinin popülerliğini arttırmakta ve her geçen gün daha fazla kullanılır bir teknoloji olmasını sağlamaktadır (2).
Gelişen dünyada internetin temel ortaya çıkış amacı iletişimi artırmak ve bilgi paylaşımını kolaylaştırarak, araştırmacıların olanaklarını artırmaktı. Ancak internetin tahmin edilenden de hızlı yaygınlaşması patolojik kullanıma bağlı sorunları da ortaya çıkartmaya başlamıştır (3).
“İnternet bağımlılığı”, “patolojik internet kullanımı (PİK)”, “aşırı internet kullanımı” ya da “uygun olmayan internet kullanımı”; genel olarak internetin aşırı kullanılması isteğinin önüne geçilememesi, internete bağlı olmadan geçirilen zamanın önemini yitirmesi, yoksun kalındığında aşırı sinirlilik hali ve saldırganlık olması ve kişinin iş, sosyal ve ailevi hayatının giderek bozulması olarak tanımlanabilir. Çalışmalarda yukarıdaki tanımlamaların hangisinin kullanılacağına dair bir uzlaşı olmadığı için, bu terimler bazen birbirinin yerine geçecek şekilde kullanılmıştır (4).
İnternet gibi ileri derecede sofistike bir teknolojik aracın bağımlılığın tanımlanması ve ayırıcı tanısının yapılması oldukça güçtür. Bu nedenle klinisyenlerin normal ve patolojik internet kullanımının sınırlarını çizmek açısından dikkatli ve deneyimli olmaları gerekir. Herhangi bir sınıflama sistemine henüz girmediği ve üzerinde genel anlaşma sağlanmış bir tanımının olmaması nedeniyle kendine en yakın bozuklukmuş gibi düşünülen patolojik kumar oynama kriterleri Young tarafından modifiye edilerek 8 maddelik bir değerlendirme ölçeği oluşturulmuştur (3).
Bu sekiz kriter kullanılırken bir hasta sorulardan beş ya da daha fazlasına “evet” yanıtını verdiğinde ve davranışları bir manik atak tarafından daha iyi bir şekilde açıklanamadığında bu hastanın internet bağımlısı olma açısından riskli hasta olduğu düşünülmektedir. Young bir hastanın bağımlı kullanımı reddetmesinin internetin, okul, iş ve istihdam için kullanılması uygulamasının teşvik edilmesi nedeniyle desteklenebileceğini belirtmektedir. Bu nedenle bir hasta sekiz kriterin tümünü de karşılıyor ise internet bağımlısıdır denilebilmektedir. İnternetin topluma güçlü bir şekilde entegre olması ortaya çıkan semptomları kolaylıkla gizleyebilmektedir (1).
Evlilik ilişkisi, evlilik doyumu, evlilik mutluluğu ve evlilik uyumu gibi kavramlar, pek çok araştırmaya temel oluşturmuştur. Farklı uzmanlık alanları çerçevesinde bu kavramları temel alan çok sayıda araştırma yapılmaktadır. Sosyal bilimciler tarafından bir evliliğin nasıl iyi bir şekilde işlev göreceği ile ilgili birçok terim kullanılmıştır. Genel olarak evlilik iki basit şekilde değerlendirilir: İlk terim evliliğin iptali, boşanma, ayrılık, terk etme gibi konulan içeren evlilik sürekliliği kavramıdır. Sürekliliği olan bir evlilik eşlerden birinin doğal ölümü ile sonlanır. İstikrarsız bir evlilik eşlerden birinin ya da her ikisinin isteği ile sonlandırılır. Diğer bir terim ise, eğer evlilik devam ediyorsa evlilik kalitesi kavramıdır. Bu kavram evlilik süresince evlilik ilişkisinin nasıl olduğu, eşlerin bu konuda ne hissettiği ve bu durumdan nasıl etkilendiği ile doğrudan ilişkilidir. Evlilik uyumu, evlilik doyumu, mutluluğu, evlilik bütünlüğü kavramları evlilik ilişkisinin kalitesini tanımlamak için kullanılan kavramlardır. Evlilik kalitesi kavramı evlilik doyumu, evlilik uyumu ve evlilik bütünlüğünü de kapsayan genel bir kavramdır. Evlilik kalitesi, evli çiftlerin ilişkilerinin öznel değerlendirilmesi olarak tanımlanır. Yüksek evlilik kalitesinin, iyi uyum, yeterli iletişim, evlilik ilişkisinde yüksek doyum ve mutluluk derecesi ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Evlilik uyumu, ayrıca çiftlerin uyumlu birlikteliklerinin sonucu olarak evlilik hayatındaki memnuniyeti ve mutluluğu da tanımlar (6).
Özellikle eşlerden birinin internet üzerinden ilişki (siber-ilişki) içinde olması evliliklere yeni bir boyut kazandırmaktadır (5).
İnternet’in yoğun bir şekilde bireysel kullanımı konuyu aileye getirmektedir. Daha yirmi yıl önce kullanımı özellikle bilim ve iş çevreleriyle kısıtlı olan İnternet, 2000’li yıllara gelindiğinde, Türkiye’de içinde olmak üzere pek çok ülkede evlere girmiş, geniş ölçüde bireysel olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu kullanım değişikliği, internet üzerinde yapılan araştırmaların niteliğini ve niceliğini etkilemiş, İnternet’in aile ile ilişkilendirilmesi araştırma konusu olmuştur. Maria Bakardjieva ve Richard Smith, “sıradan internet kullanıcıları” hakkında bilgi sahibi olmak için artık eski araştırmalarda olduğu gibi üniversitelere ve işyerlerine değil, evlere bakmak gerektiğini vurgulamışlardır (9).
Amaç
Araştırmalara baktığımızda İnternet’in en çok sosyal amaçlı kullanılması bile konunun bir yönünü aileye getirmektedir. İnternet kullanımı ile ailenin işleyişi arasında bir sebep-sonuç ilişkisi aranabilir. İnternet’in evlerde kullanılması, ister istemez, hem karı-koca ilişkileri ile hem de çocukların eğitimi ve ebeveyn-çocuk ilişkileri ile bağlantılıdır (9).
Bu konuda literatüre bakıldığı zaman internet bağımlılığı ve aile içi ilişkiler daha çok çocuk ve ebeveyn ilişkisi üzerinden ele alınmış, internet bağımlılığının eşlerin evlilik doyumu ve uyumuna etkisine dair bir çalışmaya rastlanmamıştır. Oysaki son yıllarda yapılan araştırmalara ve istatistiklere baktığımızda boşanma oranlarının çok fazla artış gösterdiği ve nedenlerinin araştırılmasının yararlı olacağı görülmektedir. Ve bu çalışmanın sonucunda yoğun internet kullanımının evlilik uyumunu etkileyip etkilemediği konusunda bilgi sahibi olabilmek hedeflenmiştir.
Bu nedenle de bu çalışmada, aşırı internet kullanımı ile evlilik uyumu arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır.
Hipotez
Bu çalışmanın hipotezi olarak, yoğun internet kullanımı ile evlilik uyumu arasında bir ilişki olduğu ve yoğun internet kullanımı olan bireylerin evliliklerinin uyumlarının daha düşük olacağı düşünülmektedir.
Gereç ve Yöntemler
Önem
Aile yapısı ve aile içi yaşam radyo, televizyon, video, bilgisayar ve internet gibi yeni medya araçları olarak adlandırılan araçlardan etkilenmiştir. 1980’li yıllarda özellikle kişisel amaçlı kullanımı ile ev ortamına giren bilgisayarlar, 1990’lı yıllarda internetin yaygınlaşması ile bir kitle iletişim aracı haline dönüşerek diğer kitle iletişim araçları gibi toplumların yapısını çok yönlü olarak değiştirmiştir. Çok hızlı bir şekilde gelişen ve kullanımı gün geçtikçe yaygınlaşan internet, sağladığı e-posta, forum, web hizmetleri gibi pek çok hizmet sayesinde insanları tanıdığı veya tanımadığı, dünyanın her köşesinden insanlarla bir araya getirebilmektedir. Bazı ülkelerin aile yapılarını ve kültürlerini koruma altına alma amacıyla internet kullanımına sınırlama getirdikleri bilinmektedir. Bireylerin diğer dünya ülkelerindeki bireylerle iletişime geçmeleri engellenerek korunmaları amaçlanmaktadır
Ancak internetin küreselleşen dünyayı birbirine bağlayan, bilgi sınırlarını ortadan kaldıran çok önemli bir araç olduğu unutulmamalıdır. Bu kültürel etkileşim en küçük sosyal birim olan aile içerisindeki iletişim şekillerini de ister istemez etkilemektedir(2). Young internet bağımlıların % 53’ünde ciddi ilişki sorunları olduğunu bildirmiştir. Bağımlılar giderek yaşamlarındaki kişilerle daha az birlikte olarak zamanlarının büyük kısmını tek başlarına bilgisayarın karşısında geçirmeye başlar (5). Bu durumda bireylerin aile düzenini olumsuz yönde etkileyebilir.
Araştırmalara baktığımızda internet kullanımının yoğun bir şekilde artış gösterdiğini ve bireyleri çok fazla yönden etkilediğini görebiliyoruz.
Bu çalışmada da yoğun internet kullanımının çiftlerin ilişkilerine etkisini araştırdığımızda bu problemlerin tespiti ve çözüm yollarına dair fikir edinebilmemiz açısından önemlidir.
Örneklem
Çalışmada örneklemin seçimi random olarak gerçekleştirilecektir. Çalışmanın toplam 300 kişi (150 evli çift; çiftlerden 75’inin en az bir tanesi ya da ikisi Internet Bağımlılığı Testinden 50-100 arası puan; diğer 75’i için ise her ikisi de IAT’den en fazla 49 puan almak şartı aranacaktır.) üzerinde yapılması planlanmaktadır.
Araçlar ve Uygulama
Çalışmada veri toplama aracı olarak aynı paket içerisinde katılımcılara 3 bölümlük anket ve ölçekler uygulanacaktır.
Birinci bölüm; araştırma kapsamına alınan bireyleri sosyo-demografik bilgileri ortaya koymayı amaçlayan soruları içerecektir. Bu kapsamda; bireylerin yaş grubu, cinsiyeti, mesleği, öğrenim ve evlilik durumu, öğrenim düzeyi, evlilik süresi, çocukların sayısı ile gelir durumunu içeren sorular yer alacaktır.
İkinci bölümde bireylerin internet kullanma düzeylerini belirlemek amacıyla Young’un İnternet Bağımlılık Testi (Internet Addiction Test – IAT) kullanılacaktır.
Üçüncü bölümde ise evlilik ilişkisinden alınan doyum düzeyi, genel evlilik niteliğini, evlilik ilişkilerinde uyum, çatışma çözme, bağlılık ve ilişki tarzını ölçmek amacıyla Evlilikte Uyum Ölçeği-EUÖ (Marital Adjustment Test) ile ilişki için önemli olan konularda (örnek: para, din, arkadaşlar, ev işleri ve birlikte geçirilen zaman, eğlence) çiftlerin ne derece anlaştıklarını ölçmek amacıyla Çift Uyum Envanteri (DAS) yer almaktadır.
Geçerliliği ve güvenilirliği arttırmak amacı ile anketlerin anonim doldurulması istenmiştir.
Analiz
Araştırmadan elde edilen veriler üç aşamalı olarak analize tabi tutulacaktır. Verilerin analizi SPSS PASW v.15.0 programı kullanılarak yapılacaktır. .
İlk olarak demografik bilgiler ele alınacaktır. Frekans analizi, ortalama puanlar ve nonparametrik bazı teknikler kullanılarak veriler analiz edilecektir.
İkincil olarak likert tipi cevapları 1’den 5’e kadar sayı değeri olarak hesaplanan İnternet Bağımlılık Testi (IAT) puanları belirlenecektir ve dikitom hale getirilecektir. Sonraki aşamada da EUÖ ve DAS puanları hesaplanacaktır. Son olarak; İAT’den alınan puanlara göre iki gruba ayrılan çiftlerin, EUÖ ve DAS testlerinden aldıkları puanları karşılaştırmak amacıyla Bağımsız Gruplar için T Testi uygulanacaktır.
Bu ölçekler sonucunda çiftlerde internet bağımlılığında kadın-erkek oranının öğrenilmesi, bireylerin günlük internet kullanım süresi ve interneti hangi amaçla kullandıklarına dair bilgilerin elde edilmesi beklenmektedir.
Kaynakça
(1) Cömert Tarı I (2007). İstanbul’da Yaşayan 18–28 Yaş Arası Üniversite Öğrencilerinin İnternet Ve Madde Kullanımlarının İlişkilendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Sosyal Bilimler Anabilim Dalı. Doktora Tezi.
(2) Erişti D, Kabakçı I, Kurt A.(2008). İnternet Kullanımı Ve Aile. T.C. Başbakanlık Aile Ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara: 24, 52-54
(3) Özturk Ö, Odabaşıoğlu G, Eraslan D, Genç Y, Kalyoncu A (2007). İnternet Bağımlılığı: Kliniği Ve Tedavisi. Bağımlılık Dergisi. 8(1): 36–41
(4) Arısoy Ö (2009). İnternet Bağımlılığı ve Tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches In Psychiatry. 1(1): 55–67
(5) Tüzer V (2010). İnternet, Siberseks ve Sadakatsizlik. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2011; 3(1):100-116. Çevrimiçi adresi / Available online at: www.cappsy.org/archives/vol3/no1/ (Alınma Tarihi: 11.12.2010)
(6) Erbek E, Beştepe E, Akar H, Eradamlar N, Alpkan R (2005). Evlilik Uyumu. Düşünen Adam; 2005, 18 (1): 39-47
(7) Erbek E, Beştepe E, Akar H, Eradamlar N, Alpkan R (2005). Cinsellik ve Çift Uyumu Arasındaki İlişki: Üç Grup Evli Çiftte Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Düşünen Adam; 2005, 18(2): 72-81
(8) Cömert Tarı I, Ögel K (2009). İstanbul Örnekleminde İnternet ve Bilgisayar Bağımlılığının Yaygınlığı ve Farklı Etkenlerle İlişkisi. Türkiye Klinikleri J Foren Med. 6(1): 9–16
(9) Bayraktutan F(2005). Aile İçi İliskiler Açısından Internet Kullanımı. T. C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Yapı – Sosyal Değişme
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Yoğun İnternet Kullanımı ve Evlilik Uyumu Arasındaki İlişki" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Berna ÜNVER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Berna ÜNVER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
evlilik, yoğun internet kullanımı, evlilik uyumu, internet bağımlılığı, ilişki uyumu, evlilikte internet kullanımı, eşin internet bağımlılığı, eşin internet kullanımı, evlilikte internet, internet ve evlilik
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
